Διαμερίσματα με τουλάχιστον ένα υπνοδωμάτιο λιγότερο σε σχέση με την περίοδο πριν από την οικονομική κρίση μισθώνουν πλέον οι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές κατοικιών σήμερα, έχοντας προσαρμοστεί στα νέα, δυσμενέστερα οικονομικά δεδομένα, τα οποία έχουν προκύψει τα τελευταία χρόνια. Η ανασφάλεια της ανεργίας, η αυξημένη φορολόγηση και οι μειώσεις μισθών και συντάξεων έχουν διαφοροποιήσει επί τα χείρω τα εισοδήματα των νοικοκυριών, με αποτέλεσμα να υποχρεώνονται να διαφοροποιήσουν άρδην τις απαιτήσεις τους. Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών-Αττικής Λευτέρη Ποταμιάνο, το 2010, όταν ξεκινούσε η οικονομική κρίση, τα διαμερίσματα με τη μεγαλύτερη ζήτηση ήταν επιφάνειας 75-90 τ.μ., ανεξαρτήτως παλαιότητας, αν και η προτίμηση ήταν σαφώς προς τα ακίνητα που βρίσκονταν σε καλύτερη κατάσταση, συνηθέστερα δηλαδή τα νεότερης κατασκευής.
Παράλληλα, μια σημαντική μερίδα των ενδιαφερομένων στρέφονταν και προς ακίνητα με τρία ή και περισσότερα υπνοδωμάτια, ανάλογα με τις προδιαγραφές του κάθε ακινήτου, δηλαδή σε επιφάνειες της τάξεως των 100-120 τ.μ. Σήμερα, τα εν λόγω ακίνητα κρίνονται δυσπρόσιτα για την πλειονότητα των ενδιαφερομένων, με αποτέλεσμα να καταγράφουν και τις μεγαλύτερες απώλειες σε ό,τι αφορά το κόστος ενοικίασης, την ίδια στιγμή που για τους ιδιοκτήτες τους η φορολογική επιβάρυνση είναι πολλαπλάσια σήμερα σε σχέση με το 2010.
Ζουν σε λιγότερα τ.μ.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της αλυσίδας μεσιτικών γραφείων RE/MAX Ελλάδος, οι ενοικιαστές κινούνται κατά κύριο λόγο σε μικρότερης επιφάνειας ακίνητα, της τάξεως των 60-80 τ.μ., έχοντας όμως σαφή προτίμηση σε νεότερες κατασκευές, ηλικίας 10-15 ετών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, στις περισσότερες περιοχές της χώρας προτιμούνται τα μικρά διαμερίσματα 1-2 υπνοδωματίων, μέχρι 20ετίας ή παλαιότερα αλλά ανακαινισμένα. Ειδικότερα, σε περιοχές της Αττικής όπως π.χ. Νέα Σμύρνη, Χαλάνδρι, Μαρούσι, Αγία Παρασκευή προτιμούνται διαμερίσματα δύο υπνοδωματίων, γύρω στα 80 τ.μ., κάτω των 20 ετών, σε τιμές 400-500 ευρώ. Στις φθηνές περιοχές, όπως π.χ. Κορυδαλλός και Νίκαια προτιμούνται επίσης τα διαμερίσματα 2 υπνοδωματίων, αλλά σε τιμές κάτω από 350 ευρώ. Τέλος, στις ακριβές περιοχές (Κηφισιά, Νέα Ερυθραία) ζητούνται μεζονέτες/μονοκατοικίες εμβαδού άνω των 150 τ.μ., 15ετίας, σε τιμές 1.000 με 1.200 ευρώ, ενώ στις πλέον ακριβές περιοχές (Παλαιό Ψυχικό, Φιλοθέη, Εκάλη) οι ενοικιαστές ενδιαφέρονται για μονοκατοικίες 250-400τ.μ., όπου οι τιμές ξεκινούν από τα 1.500 ευρώ και αγγίζουν τις 2.500 ευρώ.
Η Θεσσαλονίκη
Στη Θεσσαλονίκη στο κέντρο και στις περιοχές κοντά στα πανεπιστήμια, στην κορυφή των προτιμήσεων βρίσκονται τα μικρά διαμερίσματα με ένα υπνοδωμάτιο, σε καλή κατάσταση, ασχέτως ηλικίας, επιφάνειας 40-50 τ.μ., σε τιμές 250-300 ευρώ. Στις ίδιες επίσης περιοχές ζητούνται και διαμερίσματα δύο υπνοδωματίων, 70-80 τ.μ., στα 400 ευρώ.
Στις βόρειες και δυτικές συνοικίες (από Συκιές έως Κορδελιό) ζητούνται διαμερίσματα δύο υπνοδωματίων, γύρω στα 80 τ.μ., μέχρι 20ετίας, με τιμή ενοικίασης της τάξεως των 300 ευρώ. Στις ακριβές περιοχές (Πανόραμα) προτιμούνται οι μεζονέτες, με εμβαδόν περίπου 180 τ.μ., 15ετίας, με κόστος 700 ευρώ.
Οσον αφορά τα επιμέρους χαρακτηριστικά των ακινήτων, οι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές ζητούν χαρακτηριστικά που προσφέρουν οικονομία θέρμανσης και συντήρησης, ενώ σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η προσφερόμενη ασφάλεια. Ως εκ τούτου, διαμερίσματα με αυτόνομη θέρμανση (προτιμάται το φυσικό αέριο), υψηλής ενεργειακής απόδοσης και σε υψηλό όροφο είναι τα πλέον περιζήτητα. Οσον αφορά τις επιπλέον παροχές που προσφέρουν καλύτερη ποιότητα ζωής, μεγάλο ρόλο στην τελική επιλογή του ενοικιαστή διαδραματίζουν η νεαρή ηλικία του ακινήτου ή το επίπεδο της ανακαίνισης που έχει πραγματοποιηθεί σε αυτό, αν είναι παλιότερο, η ύπαρξη θέσης στάθμευσης και η θέα που τυχόν προσφέρει.
Καλύτερα στο ενοίκιο…
Το βέβαιο είναι ότι πλέον όλο και περισσότεροι στρέφονται στη λύση της ενοικίασης, καθώς, ακόμη και όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα, απέχουν από την απόκτηση κατοικίας, είτε επειδή είναι αδύνατη η πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση είτε επειδή εκτιμούν ότι οι τιμές θα συνεχίσουν να υποχωρούν, είτε ακόμη επειδή δεν επιθυμούν να έχουν τη συνεχή ανασφάλεια και επιβάρυνση των φόρων και λοιπών βαρών που συνοδεύουν πλέον την κατοχή ακινήτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο παρελθόν συνέβαινε το ακριβώς αντίθετο, καθώς, αν οι ανάγκες του νοικοκυριού μεγάλωναν με την έλευση π.χ. ενός νέου μέλους, η πρώτη σκέψη ήταν η αγορά νέας κατοικίας. Πρόκειται για μία ακόμη ένδειξη του πόσο διαφορετικά συμπεριφέρονται πλέον τα νοικοκυριά, όσον αφορά την επιλογή της επόμενης κατοικίας τους.
Ενδείξεις σταθεροποίησης των ενοικίων μετά τη μεγάλη πτώση
Πτώση που διαμορφώνεται σε 35% κατά μέσον όρο καταγράφουν οι τιμές ενοικίασης διαμερισμάτων στην Αττική από την αρχή της οικονομικής κρίσης το 2010 μέχρι σήμερα, γεγονός που, σε συνδυασμό με την υψηλή προσφορά ενοικιαζόμενων κατοικιών, έχει διευκολύνει εν πολλοίς την «κινητικότητα» των ενοικιαστών. Ειδικότερα, οι ενδιαφερόμενοι διαπιστώνουν ότι μπορούν πλέον να μισθώσουν σαφώς ποιοτικότερα ακίνητα σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν και μάλιστα συχνά και σε χαμηλότερη τιμή. Ασφαλώς, υπάρχουν και αρκετές εξαιρέσεις, καθώς σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν και οι οικονομικές ανάγκες του ιδιοκτήτη.
Οπως σημειώνει στην «Κ», ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αθηνών-Αττικής, Λευτέρης Ποταμιάνος, είναι συχνό το φαινόμενο της απόκλισης ανάμεσα στη ζητούμενη και την προσφερόμενη τιμή. Εκτιμάται ότι οι ιδιοκτήτες ζητούν ενοίκια που είναι υψηλότερα κατά 20% κατά μέσον όρο, σε σχέση με το ποσό που δύναται να προσφέρει η πλειονότητα των ενοικιαστών. «Ορισμένες φορές η διαφορά αυτή τελικά γεφυρώνεται, άλλες πάλι όχι, με αποτέλεσμα ο αριθμός των μισθώσεων κατοικιών να είναι τελικά μικρότερος από τη ζήτηση που εκδηλώνεται στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση, αν δεν είχαν υποχωρήσει τα ενοίκια κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης, είναι δεδομένο ότι οι συνθήκες ζωής των ελληνικών νοικοκυριών που δεν διαθέτουν ιδιόκτητη κατοικία, θα είχαν επιδεινωθεί ακόμα περισσότερο, καθώς με βάση τα σημερινά οικονομικά δεδομένα, δεν θα μπορούσαν να μισθώσουν ούτε 40 τ.μ. κατοικίας σε τιμές 2010».
Πάντως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι πλέον τα ενοίκια των κατοικιών οδεύουν προς την ολοκλήρωση του καθοδικού τους κύκλου. Σύμφωνα με την τελευταία πανελλαδική έρευνα της RE/MAX, οι τιμές κατά τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου υποχώρησαν μόλις κατά 1%, με την πτώση στην Αττική να μην ξεπερνάει το 0,9%, ενώ στη Θεσσαλονίκη τα ενοίκια παρέμειναν σταθερά σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Σύμφωνα με την ανάλυση της εταιρείας, η θετική αυτή εικόνα, ιδίως σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, οφείλεται στην αυξημένη ζήτηση για ενοικίαση κατοικιών στην πλειονότητα των περιοχών, ενώ στις υπόλοιπες η ζήτηση παρέμεινε σταθερή.
Ειδικότερα, στην Αττική, στις ακριβές περιοχές όπως η Εκάλη και το Νέο Ψυχικό, η πτώση ήταν σημαντική, καθώς διαμορφώθηκε σε 13%, ενώ ακολούθησαν τα ενοίκια στις συνοικίες των δυτικών προαστίων, όπου τα ενοίκια μειώθηκαν με ετήσιο ρυθμό της τάξεως του 10%. Πτωτικά κινήθηκαν και ορισμένα τμήματα του κέντρου, όπως οι Αμπελόκηποι, όπου οι τιμές των ενοικίων υποχώρησαν κατά 11%. Ωστόσο γενικότερα τα ενοίκια στις γειτονιές του κέντρου της Αθήνας ήταν σταθερά, με εξαίρεση το Κολωνάκι, όπου σημειώθηκε αύξηση της τάξεως του 5%, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά από τις αρχές της δεκαετίας, σε μια σαφή ένδειξη αύξησης της ζήτησης. Αντίστοιχα, σταθερά παρέμειναν τα ενοίκια και στα νότια προάστια.
Τα ακριβά προάστια…
Στις ακριβότερες περιοχές και στα μεγαλύτερα ακίνητα καταγράφονται οι σημαντικότερες μειώσεις τιμών ενοικίων, τάση που εμφανίζεται ήδη από τις αρχές του 2010, όταν οι τότε ενοικιαστές είχαν αρχίσει να διαπιστώνουν την έλευση της οικονομικής κρίσης κι έσπευσαν να αποφύγουν ακριβά προάστια, που συχνά συνοδεύονται και από εξίσου ακριβά κοινόχρηστα έξοδα.
…τα νεόδμητα…
Αν έχει κανείς τον απαιτούμενο χρόνο, έχει ενδιαφέρον να αναζητήσει προς ενοικίαση ακόμα και κάποια νεόδμητη κατασκευή, καθώς δεν είναι λίγοι οι κατασκευαστές που πλέον σπεύδουν να μισθώσουν τα απούλητα διαμερίσματά τους, τουλάχιστον μέχρι την αναζωπύρωση της ζήτησης. Αλλωστε, από τη στιγμή που φέτος καταργήθηκε και η έκπτωση του 20% στον ΕΝΦΙΑ που καταβάλλουν τα κενά/μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, το κίνητρο των κατασκευαστών είναι ακόμα μεγαλύτερο.
…και οι τουρίστες
Μέχρι προ διετίας, οι διαδικτυακές υπηρεσίες ενοικίασης κατοικιών σε ξένους επισκέπτες ήταν κάτι σχετικά άγνωστο στην Ελλάδα. Σήμερα αποτελούν κυρίαρχη τάση στις ενοικιάσεις κατοικιών, καθώς αποφέρουν πολλαπλάσια και εγγυημένα έσοδα στους ιδιοκτήτες και τα ποσά προπληρώνονται. Αν λοιπόν αναζητάτε κατοικία σε κάποια τουριστική περιοχή, ή συνοικία που προσφέρει θέα στην Ακρόπολη, ίσως να δυσκολευτείτε.
Καθημερινή