Η πορεία της ελληνικής οικονομίας θα καθορίζει την εθνική σύνταξη και όχι το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα κάθε ασφαλισμένου. Την ίδια στιγμή στο Υπ. Εργασίας επεξεργάζονται νέα εισφορά στους επαγγελματίες υπέρ του Ασφαλιστικού, ενώ σύμφωνα με τα πιο ακραία σενάρια έρχονται περικοπές έως 30% στις υψηλότερες κλίμακες των συντάξεων άνω των 1000 ευρώ.
Στενός συνεργάτης του Υπ. Εργασίας, κ. Γιώργου Κατρούγκαλου, ανέφερε στο Capital.gr πως υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου επεξεργάζονται μία “ρήτρα ανάπτυξης” σε ό,τι αφορά το ύψος της εθνικής / κοινωνικής σύνταξης κόντρα στη ρήτρα εισοδήματος που προβλέπει το πόρισμα των Σοφών.
Εκτός από την έκτακτη εισφορά στους επαγγελματίες για χάρη του Ασφαλιστικού για την οποία μίλησε χθες ο κ. Πετρόπουλος, στο Υπ. Εργασίας εξετάζουν τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης που θα ισχύσουν για τους τωρινούς αλλά και τους αυριανούς συνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη ή μισθό άνω των 1000 ευρώ.
Έτσι, σύμφωνα με ένα σενάριο που συζητείται μεταξύ των υπηρεσιακών παραγόντων στο Υπ. Εργασίας, τα συνολικό ποσοστό αναπλήρωσης για όσους αποχωρούν με 35ετία τα επόμενα πέντε χρόνια, δεν θα ξεπερνά το 60% έναντι 75%-80%. Με άλλα λόγια οι μειώσεις σε ορισμένες κατηγορίες συνταξιούχων θα μπορούσαν να φτάσουν ακόμα και το 30%, σύμφωνα με ορισμένα από τα πιο ακραία σενάρια.
Κατά τα άλλα, θετικά διάκειται σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η πολιτική ηγεσία του Υπ. Εργασίας σε δύο άλλες προτάσεις της Επιτροπής Σοφών και συγκεκριμένα στη σύσταση ενός Ενιαίου Ασφαλιστικού Φορέα και στη διαμόρφωση ενός νέου “Κεφαλαίου” ή “Ταμείου” για την ενίσχυση κυρίως των κατώτατων συντάξεων. Ο ίδιος ο αναπληρωτής Υπουργός Κοινωνικών Ασφαλίσεων, κ. Αναστάσιος Πετρόπουλος ανέφερε χθες ότι ετοιμάζεται μία έκτακτη εισφορά στους επαγγελματίες, όπως πρότεινε πάνω -κάτω η Επιτροπή Σοφών, με στόχο την ενίσχυση των εσόδων του Ασφαλιστικού, ενώ δεν ξεκαθάρισε αν ασφαλιστικά ταμεία θα ενοποιηθούν σε ένα, δύο ή τρεις φορείς τελικά.
Η κυβερνητική πρόταση, πάντως, για το νέο Ασφαλιστικό ενόψει της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές αναμένεται να καθοριστεί σε αδρές γραμμές σε Υπουργικό Συμβούλιο το οποίο αναμένεται να συνεδριάσει εντός της εβδομάδας.
Στη συνέχεια θα ενταθεί ο κοινωνικός διάλογος με τα κοινοβουλευτικά κόμματα, παραγωγικούς και συνδικαλιστικούς φορείς προκειμένου να διαμορφωθεί η τελική πλατφόρμα με την οποία θα καταλήξει η κυβέρνηση με το “κουαρτέτο” στο τελικό σχέδιο του νέου Ασφαλιστικού που πρέπει να ψηφιστεί έως τα μέσα Νοεμβρίου.
Η δομή της νέας σύνταξης προτείνεται να βασίζεται σε δύο σκέλη:
Ανταποδοτική σύνταξη που θα βασίζεται στις εισφορές του ασφαλισμένου, που θα συσσωρεύονται εικονικά σε ατομικούς λογαριασμούς με βάση κανόνες νοητής κεφαλαιοποίησης (όσα δηλαδή πληρώνει ο ασφαλισμένος κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου του συν ένα επιτόκιο).
Εθνική-κοινωνική σύνταξη (σήμερα 360 ευρώ) που θα χορηγείται στα 67 με εισοδηματικά κριτήρια, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα συμπληρωματικών παροχών από επαγγελματικά ταμεία και την ιδιωτική ασφάλιση.
Για την Εθνική Σύνταξη, το πόρισμα της Επιτροπής αναφέρει πως με την καθιέρωσή της, το σύστημα θα αποκτήσει αυτοτέλεια και θα αποχωριστεί από το πλαίσιο των ασφαλιστικών παροχών του κάθε φορέα. Έτσι θα γίνει ευκολότερη η επικέντρωση στην αναδιανεμητική λειτουργία του κοινωνικού τμήματος της σύνταξης. Το ποσό της εθνικής σύνταξης στο οποίο θα έχουν δικαίωμα όλοι οι συνταξιούχοι, θα κλιμακώνεται ανάλογα με το ύψος της αναλογικής σύνταξης και τα μέλη της εκάστοτε οικογένειας. Έτσι, η εθνική σύνταξη θα πρέπει να μειώνεται προοδευτικά, όχι μόνο όταν αυξάνει η αναλογική σύνταξη, αλλά και όταν αυξάνει το ατομικό και οικογενειακό εισόδημα του δικαιούχου.
Και σε αυτό το σημείο έγκειται μία από τις βασικές ανατροπές που προτείνονται, καθώς η εγγυημένη βασική που θα απονέμεται θα συνδέεται με την περιουσία, δηλαδή θα συνυπολογίζονται εισοδήματα από ενοίκια, μερίσματα, επενδύσεις και καταθέσεις, που θα μειώνουν τη σύνταξη και ατομικά και οικογενειακά.
Έτσι, τα 360 ευρώ σύνταξη θα είναι εγγυημένα μόνο για τους φτωχότερους (και όταν συμπληρώσουν τα 67 τους χρόνια), καθώς όσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα τόσο μικρότερη θα είναι η βασική σύνταξη, η οποία μπορεί να καταλήγει και σε μηδέν ευρώ για τους πλούσιους, μοντέλο που προσομοιάζει με αυτό που ισχύει στην Αυστραλία.
Το νέο σύστημα με τις ατομικές μερίδες θα εφαρμοστεί για τους πρωτοασφαλιζόμενους από την 1/1/2016, θα προβλέπει μειωμένους συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων και θα οδηγεί σε χαμηλότερες συντάξεις.
Μέχρις ότου ωριμάσει το νέο σύστημα και να μπορεί να αποδώσει την εξοικονόμηση που απαιτείται, θα υπάρξει μεταβατική περίοδος 5-10 χρόνων κατά την οποία θα εφαρμοστεί για τους παλαιότερους ασφαλισμένους ο τρόπος υπολογισμού που προέβλεπε ο νόμος Σιούφα του 1992, με χαμηλότερους όμως συντελεστές. Δηλαδή από 70% που είναι το ποσοστό αναπλήρωσης στην 35ετία να συρρικνωθεί στο 55%.
Για την κάλυψη των ελλειμμάτων του ασφαλιστικού συστήματος, προτείνεται η δημιουργία ενός αποθεματικού που θα υποστηρίξει το νέο σύστημα, κυρίως κατά τη μεταβατική περίοδο.
Για την επικουρική σύνταξη υποβλήθηκαν δύο προτάσεις:
α) να ενσωματωθεί στην κύρια με στόχο να εξαερωθεί σε λίγα χρόνια, καθώς καταργείται η χρηματοδότηση των επικουρικών ταμείων από το ΑΚΑΓΕ,
β) να παραμείνει το ενιαίο επικουρικό ταμείο με διαφορετικά χαρακτηριστικά. Δηλαδή το αναδιανεμητικό σύστημα που ίσχυε έως τώρα να μετατραπεί σε κεφαλαιοποιητικό.
Ανάμεσα στις υπόλοιπες διορθωτικές παρεμβάσεις, το πόρισμα προτείνει για τις επικουρικές συντάξεις την εφαρμογή συστήματος ελεγχόμενου ελλείμματος αντί της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Ενοποιήσεις Ταμείων
Οι προτάσεις της επιτροπής σοφών στο Ασφαλιστικό οδηγούν σε ενοποιήσεις Ταμείων. Ειδικότερα προτείνεται:
– Είτε να δημιουργηθεί Ταμείο-μαμούθ για δημοσίους και ιδιωτικούς υπαλλήλους, για αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες
Το Ενιαίο Ταμείο προτείνεται ως εθνικός φορέας κοινωνικής ασφάλισης, με ένταξη σ’ αυτό, όλων των φορέων κύριας και επικουρικής ασφάλισης και των εφάπαξ παροχών. Ο στόχος αυτός προτείνεται να επιτευχθεί με την μετεξέλιξη του ΙΚΑ-ΤΕΑΜ σε έναν τέτοιο φορέα. Προτείνεται συγχρόνως η ουσιαστική ενοποίηση του υπάρχοντος καθεστώτος κοινωνικής ασφάλισης με θέσπιση ενιαίων κανόνων για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους και ανακαθορισμό των συντάξεων των ήδη συνταξιούχων.
– Είτε να δημιουργηθούν τρία υπερ-Ταμεία: Ταμείο για εργαζομένους σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, Ταμείο για ελεύθερους επαγγελματίες, δηλαδή γιατρούς, μηχανικούς, δικηγόρους, εμπόρους, βιοτέχνες και ένα Ταμείο για τους αγρότες.
Με πληροφορίες από capital.gr/in.gr
