ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΡΥΘΜΙΣΗ ΟΦΕΙΛΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΟΧΗ ΔΕΥΤΕΡΗΣ ΕΥΚΑΙΡΙΑΣ
Συγχαίρουμε την κυβέρνηση για την εισαγωγή του συγκεκριμένου νομοσχεδίου προς ψήφιση στη βουλή προκειμένου στην συνέχεια να καταστεί νόμος του κράτους.
Το νομοσχέδιο για το νέο πτωχευτικό νόμο κινείται προς την σωστή κατεύθυνση και λόγω του γεγονότος ότι η χώρα αντιμετωπίζει μεγάλο αριθμό υπερχρεώσεων, που είναι απόρροια της οικονομικής κρίσεως και της μεγάλης διάρκειας της – κράτησε πάνω από 10 έτη – αλλά και της αθροιστικής επίδρασης που έχει στην παρούσα άσχημη κατάσταση η πανδημία του Κορωνοϊού και έρχεται να ψηφιστεί σε κατάλληλη χρονική συγκυρία.
Είναι καλό ότι τα ζητήματα της πτώχευσης τόσο των ιδιωτών όσο και των εμπόρων θα ρυθμίζονται από κοινό νομοθέτημα, το οποίο συντάχθηκε υπό το φως της εμπειρίας των προγενέστερων νομοθετημάτων και ειδικότερα του νυν ισχύοντος Πτωχευτικού Κώδικα ,ο οποίος εφαρμόστηκε στις πτωχεύσεις των εμπόρων και του Ν.3869/2010 , ο οποίος είναι γνωστός ως Νόμος Κατσέλη, ο οποίος εφαρμόστηκε στους ιδιώτες και τους μικρεμπόρους.
Θα θέλαμε όμως να εκφράσουμε ενστάσεις και βάσιμους προβληματισμούς για συγκεκριμένα σημεία του ως άνω υπό ψήφιση νομοσχεδίου :
- Πρώτο σημείο προβληματισμού αποτελεί το στάδιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού καθότι δεν υπέχει το σημείο της υποχρεωτικότητας τόσο προς την συμμετοχή όσο και προς τα αποτελέσματα που παράγει , με αποτέλεσμα να είναι ετεροβαρές και δυσανάλογο για την ασθενέστερη πλευρά , δηλαδή αυτή των δανειοληπτών.
Το στάδιο ενός εξωδικαστικού συμβιβασμού ,ο οποίος θα υπόκειται στον έλεγχο της Δικαστικής Αρχής είναι αναγκαίο και θα πρέπει να θεσμοθετηθεί για το λόγο ότι είναι η μοναδική διασφάλιση του εμπόρου ή του υπερχρεωμένου ιδιώτη ότι δεν θα χάσει την κατοικία του, τη στιγμή μάλιστα, που δεν υπάρχει διάταξη για την προστασία της κύριας κατοικίας στο επόμενο στάδιο, που είναι η κήρυξη της πτωχεύσεως και η υλοποίηση της εκκαθάρισης της περιουσίας του πτωχευμένου φυσικού προσώπου.
Πέραν της δυνατότητας του ελέγχου του εξωδικαστικού συμβιβασμού από το Δικαστήριο με βάση τα κριτήρια της καλής πίστεως και των χρηστών συναλλακτικών ηθών, φρονούμε ότι ο Νέος Πτωχευτικός Κώδικας θα πρέπει να προβλέπει αυτοδίκαιη αναστολή των ατομικών καταδιωκτικών μέτρων και αναστολή της εκτέλεσης κατά του εμπόρου ή υπερχρεωμένου ιδιώτη και της περιουσίας του μέχρι να υπογραφεί η εξωδικαστική ρύθμιση και σε περίπτωση προσφυγής του υπερχρεωμένου στο Δικαστήριο , αναστολή των καταδιωκτικών μέτρων και τυχόν εκτελέσεως μέχρι να εκδοθεί τελεσίδικη απόφαση επί της αιτήσεως ,που θα αποφαίνεται για το εύλογο της προτεινόμενης ρύθμισης.
- Εκείνο που φρονούμε ότι λείπει από τη διαδικασία της πτώχευσης είναι η δυνατότητα του φυσικού προσώπου εμπόρου ή ιδιώτη ή του νόμιμου εκπροσώπου του πτωχού νομικού προσώπου να ζητά από το Δικαστήριο τη δυνατότητα εξαίρεσης της εκποίησης της κύριας κατοικίας του δια της καταβολής στους δανειστές του σύμφωνα με τις διατάξεις περί προνομίων της αξίας της κατοικίας σε τρόπο ώστε ο πτωχός να μην χάνει την κατοικία του. Η διάσωση της κύριας κατοικίας ,η οποία εισήχθη το έτος 2010 με την ψήφιση του Νόμου Κατσέλη υπήρξε ένα κοινωνικό μέτρο ύψιστης προστασίας των ευάλωτων νοικοκυριών και χάρη σ’ αυτό περιορίστηκε η κοινωνική εξαθλίωση των Ελλήνων.
- Εκφράζουμε βάσιμες αμφιβολίες ως προς την λειτουργία του μηχανισμού επιδοτήσεων του ελληνικού δημοσίου , καθότι κατά το παρελθόν σε μία σωρεία νομοθετικών ή διοικητικών διατάξεων είτε δε λειτούργησε καθόλου είτε λειτούργησε αναποτελεσματικά.
Αναφέρουμε χαρακτηριστικά την επιδότηση που ήδη προβλεπόταν από το Νόμο Κατσέλη και η οποία παραμένει γράμμα κενό διότι στην πράξη δεν έχει εφαρμοστεί παρά την νομοθετική της μνεία και παρά την ύπαρξη δικαστικών αποφάσεων .
Θα πρέπει οι οφειλέτες που θα ρυθμίσουν τις οφειλές τους να μπορούν να λάβουν επιδότηση από το ελληνικό δημόσιο, άμεσα και χωρίς προβλήματα για την αποπληρωμή των δανείων που εξασφαλίζονται με την κύρια κατοικία για διάστημα 5 ετών από την ημερομηνία της αίτησης.
- Προβληματίζει το γεγονός ότι αίτημα για πτώχευση μπορεί να υποβάλλει ένας και μόνος πιστωτής.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μια τράπεζα, funds , servicers , μόνο μπορεί να οδηγήσει τον οφειλέτη σε πτώχευση ,αν δεν εξυπηρετεί κανονικά τις δόσεις του για ένα εξάμηνο, επειδή για παράδειγμα, τέθηκε σε εκ περιτροπής εργασία, με τα νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας και έχασε το μισό εισόδημα του ,θα μπορεί να τεθεί σε διαδικασία πτώχευσης από τους δανειστές του.
- Έτερο σημείο σοβαρού προβληματισμού αποτελεί το γεγονός ότι πλέον στην πτωχευτική περιουσία περιλαμβάνεται επίσης «το μέρος του ετησίου εισοδήματος που υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης» .
Δηλαδή μπορούν να ενταχθούν στην πτωχευτική περιουσία και εισοδήματα όπως μισθοί και συντάξεις, εφόσον ξεπερνούν ένα ποσό που καθορίζεται σήμερα περίπου στα 540 ευρώ ανά άτομο και 900 ευρώ για ζευγάρι, ενώ μέχρι σήμερα ο μισθός ήταν ακατάσχετος μέχρι ορίου των 1.200€ Συνεπώς, ακόμα και το δικαίωμα στην ελάχιστη αξιοπρεπή διαβίωση του οφειλέτη, υποχωρεί μπροστά στα συμφέροντα των πιστωτών, καθότι η απώλεια της κατοικίας είναι βέβαιο ότι θα οδηγήσει σε εξαθλίωση πολλούς Έλληνες συμπατριώτες μας , αφού είναι γνωστό ότι λόγω της ανεργίας και της υποαπασχόλησης , θα είναι αδύνατον γι αυτούς να νοικιάζουν αξιοπρεπείς κατοικίας , λόγω της γενικότερης εκτίναξης του ύψους των μισθωμάτων κατοικιών , επιπρόσθετα του γεγονότος ότι δεν κατασκευάζονται καινούργιές κατοικίες και επομένως ελαχιστοποιείται το διαθέσιμο απόθεμα κατοικιών
- Εκφράζουμε βάσιμες ενστάσεις για την ανεξέλεγκτη εξάπλωση των πτωχεύσεων. Άλλωστε οι περισσότερες διατάξεις του νέου Κώδικα αποσκοπούν στην απλοποίηση και την επιτάχυνση της διαδικασίας της πτώχευσης ,προς όφελος φυσικά κυρίως των Τραπεζών, funds , servicers
- Θεωρούμε ότι θα υπάρξει έμμεση χειροτέρευση της θέσης των εργαζομένων, όπως και του Δημοσίου και ασφαλιστικών ταμείων και φυσικά ,μικρότερων πιστωτών , προμηθευτών κλπ, προς όφελος των Τραπεζών, funds , servicers.
Καθώς μπαίνουν σαν πρώτη τάξη προνομιούχων απαιτήσεων οι οφειλές από χρηματοδοτήσεις προς την επιχείρηση κατά το στάδιο της εξυγίανσης οι οποίες όπως γίνεται εύκολα κατανοητό σχεδόν μόνο από τράπεζα μπορούν να προέρχονται.
Θεωρούμε ότι ο νέος πτωχευτικός κώδικας ιδιωτών και επιχειρήσεων αποτελεί ένα θαρραλέο βήμα της κυβέρνησης προς την σωστή κατεύθυνση σε μία κρίσιμή χρονική συγκυρία .
Όμως ο νέος πτωχευτικός κώδικας κρίνουμε ότι στερείται δικλίδων ασφαλείας ανάμεσα στα συμμετέχοντα μέρη , με αποτέλεσμα λόγω της δεσπόζουσας θέσης των τραπεζών , funds, servicers, να λειτουργεί ετεροβαρώς και προς όφελος της ισχυρότερης πλευράς .
Επομένως ο καινούργιος πτωχευτικός κώδικας στοχεύει σε μια γρήγορη εκκαθάριση της αγοράς από τις προβληματικές επιχειρήσεις, επομένως εκφράζουμε την βεβαιότητα ότι θα λειτουργήσει εις βάρος μίας μεγάλης μερίδας πολύ μικρών , μικρών , μικρομεσαίων επιχειρήσεων και ιδιωτών που συνθλίβονται από την κρίση, προς όφελος βέβαια των τραπεζών, funds, servicers και μεγάλων μονοπωλίων , ωθώντας έτι περαιτέρω την αγορά σε καρτελοποίηση.
Προβλέπουμε ότι μέσα στις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που θα κληθεί να λειτουργήσει ο νέος πτωχευτικός κώδικας , θα σφίξει ακόμα περισσότερο
την θηλειά της υπερχρέωσης εις βάρος των μεσαίων κατώτερων και ευάλωτων νοικοκυριών.
Αυτός είναι και ο βασικότερος λόγος που είναι απαραίτητή η δημιουργία ασφαλιστικών δικλίδων , αντιβάρων , αντιμέτρων και εποπτικού ( είτε εξωδικαστικού , είτε δικαστικού ) ελέγχου της όλης διαδικασίας.
-Ο-
ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΚΡΗΤΙΚΟΣ Σ. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ
Οικονομολόγος – Τεχνοκράτης
