Ενας – ένας καλούνται σχεδόν όλοι οι δανειολήπτες να περάσουν από τα τραπεζικά καταστήματα με τα οποία συναλλάσσονται προκειμένου να εξετάσουν τα νέα δεδομένα που αφορούν στα δάνεια. Ο σκοπός είναι διττός και αφορά τόσο στην επαναδιαπραγμάτευση των «κόκκινων» δανείων, αλλά και στην πιθανή διαγραφή ολόκληρης της υποχρέωσης σε περίπτωση καταβολής, σε μετρητά, ενός σοβαρού ποσοστού του κεφαλαίου.
Η Ρόδος δεν αποτελεί εξαίρεση στην όλη διαδικασία και στα τοπικά τραπεζικά υποκαταστήματα επικρατεί πυρετός συγκέντρωσης εγγράφων και δικαιολογητικών. Την ίδια στιγμή, έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών και σύμφωνα με όλους τους κορυφαίους οικονομικούς αναλυτές «όλα τα χρήματα που έδωσαν τόσο οι Ελληνες φορολογούμενοι, όσο και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) τα τελευταία τρία χρόνια, έχουν χαθεί».
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα τραπεζικά στελέχη είναι πραγματικά εκατοντάδες όλοι εκείνοι που πέρασαν το κατώφλι των τοπικών τραπεζικών υποκαταστημάτων προκειμένου να μπουν σε διαδικασία ρύθμισης των υποχρεώσεών τους. Οι προτάσεις που τους γίνονται αφορούν κυρίως σε κούρεμα των τόκων που έχουν επιβληθεί και έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κεφάλαιο, καθώς και περιορισμός του ύψους της μηνιαίας δόσης. Αυτή η πρόταση αφορά όλα τα δάνεια, τα καταναλωτικά, τα στεγαστικά και τα επιχειρηματικά.
Στόχος της όλης διαδικασίας είναι να μετατρέψουν, έστω και πρόσκαιρα, την εικόνα των «κόκκινων» δανείων σε κανονικώς εξυπηρετούμενα, διότι αυτό επιβάλλουν οι τρέχουσες απαιτήσεις της χώρας.
Τα μικρά
καταναλωτικά
Οι λύσεις για τα μικρά καταναλωτικά δάνεια, που προέρχονται κατά κύρια πηγή από τη χρήση πιστωτικών καρτών, είναι πολλαπλές. Εκείνη που ωστόσο εφαρμόζεται συχνά στη Ρόδο είναι η ακόλουθη μέθοδος: Για οφειλή ύψους 10.000 ευρώ, εάν μπορέσει ο δανειολήπτης και συγκεντρώσει χρηματικό ποσόν 3.000 ευρώ και την καταβάλει εφάπαξ, τότε μπορεί να διεκδικήσει την πλήρη διαγραφή του υπολοίπου κεφαλαίου.
Στη Ρόδο υπάρχουν σήμερα δεκάδες περιπτώσεις κουρέματος ακόμα και του 70% της οφειλής για τέτοια ποσά. Μάλιστα η όλη διαδικασία δεν είναι δύσκολη, καθώς απαιτείται μόνο μια επιστολή προς την τράπεζα (πριν από την καταβολή των χρημάτων) όπου να παρουσιάζεται ένας καλός λόγος για να επέλθει ένας τέτοιος συμβιβασμός. Τέτοιου είδους λόγοι μπορεί να είναι η απώλεια εργασίας, ο περιορισμός των εισοδημάτων, προβλήματα υγείας, ακόμα και σκέψεις για φυγή στο εξωτερικό.
Τα στεγαστικά
Για την κατηγορία των στεγαστικών δανείων για την αγορά ή ανέγερση κατοικίας, οι προτάσεις που δέχονται οι δανειολήπτες ποικίλλουν.
Εάν ο δανειολήπτης είναι μεν συνεπής, ωστόσο εμφανίζει δυσκολίες στην πληρωμή της δόσης (ολιγόμηνες καθυστερήσεις, καταβολή ποσών έναντι της δόσης), τότε η τράπεζα του προτείνει περιορισμό της μηνιαίας δόσης και διαμόρφωσή της στα 2/3 της τρέχουσας. Αυτό μπορεί να ισχύσει για χρονικό διάστημα τριών ετών, με δικαίωμα διαπραγμάτευσης και αίτησης παράτασης του μέτρου για άλλα τρία χρόνια.
Οι προτάσεις για τα «κατακόκκινα» δάνεια, για εκείνα δηλαδή τα δάνεια που βρίσκονται σε αδράνεια για πάνω από ένα χρόνο, οι προτάσεις είναι ακόμα πιο «γενναίες». Ρόδιοι δανειολήπτες έχουν επιτύχει συμφωνία για πληρωμή μόνο του 5% έως 7% της μηνιαίας δόσης.
Για παράδειγμα, δάνειο αρχικού ύψους 100.000 ευρώ, για 35 χρόνια εξόφληση με τριετή καθυστέρηση πληρωμής δόσεων, συνήθως έχει επιβαρυνθεί με πρόσθετους τόκους 20.000 ευρώ οι οποίοι έχουν ενσωματωθεί στο κεφάλαιο. Για το δάνειο αυτό σήμερα η μηνιαία δόση κυμαίνεται στα 600 ευρώ.
Η πρόταση της τράπεζας σε αυτή την περίπτωση, είναι η έναρξη πληρωμών με μηνιαία δόση ύψους 40 ευρώ !! Η δόση αυτή θα καταβάλλεται για τρία χρόνια, με δικαίωμα παράτασης της ρύθμισης αυτής για ακόμα τρία χρόνια (ανάλογα με τις συνθήκες που θα ισχύουν τότε). Προφανώς, για τα χρόνια της παράτασης θα υπάρξει ανάλογη επιβάρυνση σε ένα ποσοστό του δανείου (συνήθως στο μισό κεφάλαιο, διότι το υπόλοιπο μισό «παγώνει»). Η λύση αυτή είναι ιδανική για εκείνους που έχουν επενδύσει στο να αγοράσουν ένα σπίτι και τώρα βρίσκονται σε μεγάλο δίλημμα.
Για τα παραπάνω, εφόσον επέλθει συμφωνία μεταξύ των δύο μερών, υπογράφεται νέα σύμβαση και το δάνειο εμφανίζεται ξανά ενήμερο (που αποτελεί το όνειρο κάθε τραπεζίτη).
Υπάρχει ωστόσο και η κατηγορία των δανειοληπτών εκείνων που διαθέτουν ένα κεφάλαιο (το 40% του κεφαλαίου) και εισέρχονται σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με την τράπεζα. Στην κατηγορία αυτή βρίσκονται ελάχιστες περιπτώσεις, καθώς το ρευστό χρήμα είναι δυσεύρετο, έστω κι αν πρόκειται για μια καλή συμφωνία. Πάρα ταύτα, εκείνοι που καταφέρνουν να συγκεντρώσουν ένα σοβαρό χρηματικό ποσό, έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε διαπραγμάτευση με την τράπεζα και να κερδίσουν αρκετά χρήματα.
«Είναι σπάνιο, όμως στις μέρες που ζούμε όλα γίνονται», δήλωσε χαρακτηριστικά προς τη «δημοκρατική» Ρόδιος δικηγόρος, που εκπροσωπεί νομικά μία από τις μεγάλες τράπεζες της χώρας. «Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να σταλεί επιστολή – αίτημα προς τα κεντρικά γραφεία της τράπεζας και αυτό το αίτημα εξετάζεται από επιτροπή. Η επιτροπή αυτή εξετάζει όλα τα δεδομένα και αποφαίνεται. Δεν υπάρχει κανόνας στις αποφάσεις. Η κάθε περίπτωση δανειολήπτη είναι ξεχωριστή».
Δάνεια οικοπέδων
Υπήρχε μια χρονική περίοδος κατά την οποία οι τράπεζες δημιουργούσαν όλο και περισσότερα προϊόντα για να προσελκύσουν πελάτες και να δώσουν δάνεια. Ένα από εκείνα τα τραπεζικά προϊόντα ήταν το «δάνειο αγοράς οικοπέδου». Το δάνειο χορηγούνταν με όρους στεγαστικού, όμως δεν εμπεριείχε τον όρο άμεσης δόμησης. Το ύψος του δανείου τότε διαμορφώνονταν στο 75% της εμπορικής αξίας των οικοπέδων (ασχέτως του ύψους της αντικειμενικής αξίας).
Τέτοιου είδους δάνεια χορηγήθηκαν εκατοντάδες στη Ρόδο. Μάλιστα κατά την περίοδο των ετών 2005 – 2008 υπήρξε πραγματική φρενίτιδα, με τα αιτήματα εκταμίευσης τέτοιων δανείων να κατατίθενται σε καθημερινή βάση.
Από τότε μέχρι σήμερα τα οικόπεδα αυτά έχουν χάσει το 70% της εμπορικής τους αξίας. Για το λόγο αυτό τα δάνεια αυτά αποτελούν πραγματικό πονοκέφαλο για τους τραπεζίτες οι οποίοι τώρα πληρώνουν το ρίσκο και την επιπολαιότητα του Συστήματος, αλλά και των πολιτικών που τότε είχαν υιοθετηθεί (συνολικά) και τίναξαν στον αέρα ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα.
Οι προτάσεις ρύθμισης που κατατίθενται για τους δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας είναι όμοιες με εκείνες των «κόκκινων» δανείων πολυετούς καθυστέρησης, με μια ελάχιστη δόση (30 – 50 ευρώ ανά μήνα) για τρία χρόνια.
Επιχειρηματικά δάνεια
Αυτά σήμερα αποτελούν τα πιο εύκολα δάνεια για τους τραπεζίτες και τα πιο δύσκολα για τους δανειολήπτες. Επειδή αυτά τα δάνεια είναι συνήθως εγγυημένα με ακίνητα και αφορούν ως επί το πλείστον επιχειρήσεις που εξακολουθούν να λειτουργούν, εκεί οι πιέσεις είναι πιο σκληρές. Οι τραπεζίτες, στο χώρο εργασίας τους, είναι πρόσωπα που καλούνται να υπερασπιστούν το Σύστημα και αυτό το τελευταίο απαιτεί όλο και υψηλότερες εγγυήσεις.
Είναι εκατοντάδες οι Ρόδιοι επιχειρηματίες που εκλήθησαν από τις τράπεζες να καταθέσουν πρόσθετες εγγυήσεις σε ακίνητα προκειμένου να διατηρήσουν σε ισχύ τα δάνεια που είχαν πάρει. Εάν, για παράδειγμα ένας επιχειρηματίας πριν 10 χρόνια είχε λάβει δάνειο 100.000 ευρώ με εγγύηση το κτήριο της επιχείρησης (ή το σπίτι του), σήμερα καλείται να υποβάλει πρόσθετες εγγυήσεις διότι από τότε μέχρι σήμερα το ακίνητό του έχασε αξία και πλέον δεν μπορεί να καλύψει το ύψος του κεφαλαίου.
Επειδή, η κατηγορία αυτή των δανείων στηρίζεται στα απομεινάρια της πραγματικής οικονομίας, οι τραπεζίτες στέκονται αμείλικτοι και απειλούν με τα χειρότερα εκείνους που δεν υποκύπτουν στις πιέσεις για πρόσθετες εγγυήσεις και ρυθμίσεις με όρους επαχθείς.
Ποιους δεν αγγίζουν
οι πλειστηριασμοί
Δικηγόρος που προασπίζει τα συμφέροντα τράπεζας, ερωτηθείς σχετικά, δήλωσε προς τη «δημοκρατική»: «με το ισχύον νομικό καθεστώς, ο κάθε πλειστηριασμός θα πρέπει να ολοκληρωθεί με τίμημα που στο ελάχιστό του καλύπτει το αρχικό κεφάλαιο του δανείου. Αυτός είναι κανόνας.
Δεν μπορεί η τράπεζα να έχει δώσει 100.000 ευρώ δάνειο και το ακίνητο να βγει σε πλειστηριασμό για ολιγότερα λεφτά. Ακόμα και στην περίπτωση κατά την οποία δύο πλειστηριασμοί κηρυχθούν άγονοι και ξεκινήσει η διαδικασία τρίτου πλειστηριασμού, ακόμα και τότε, στην όλη διαδικασία υπάρχει εκπρόσωπος της τράπεζας που υποχρεούται να καταθέσει προσφορά ίση με το ύψος του κεφαλαίου. Στην περίπτωση αυτή, ο τρίτος πλειστηριασμός ολοκληρώνεται και το ακίνητο περνάει στα χέρια της τράπεζας».
Στο ερώτημα, τι γίνεται με το υπόλοιπο της οφειλής (διαφορά μεταξύ κεφαλαίου και τόκων που έχουν προστεθεί στο δάνειο κατά τα χρόνια που ακολούθησαν), ο ίδιος δικηγόρος ξεκαθάρισε ότι «θεωρητικά η τράπεζα εξακολουθεί να διεκδικεί και τα υπόλοιπα χρήματα, όμως είναι επίσης πολύ πιθανό τα χρήματα της διαφοράς να παραγραφούν σε μια από τις ετήσιες εκκαθαρίσεις του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος».
Είναι σαφές, ότι στα χρόνια που θα ακολουθήσουν, η Ελληνική Δικαιοσύνη θα «βομβαρδιστεί» με χιλιάδες τέτοιου είδους υποθέσεις και θα είναι αδύνατο να διατηρηθούν όλες «ανοικτές» για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Αδικα όλες οι θυσίες
των Ελλήνων τα
τελευταία χρόνια
Χθες ολοκληρώθηκε η διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης των περισσότερων τραπεζών που λειτουργούν στην Ελλάδα (Εθνική, Eurobank, Alpha) με μόνη εξαίρεση την τράπεζα Πειραιώς που εσυζητείτο χθες να πάρει παράταση ολοκλήρωσης της ανακεφαλαιοποίησης μέχρι και αύριο. Τα κεφάλαια που άντλησαν οι τράπεζες προέρχονται κυρίως από ξένους επενδυτές, οι οποίοι πια θα είναι τα μεγάλα αφεντικά.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι όλες οι θυσίες που είχαν κάνει όλοι οι Ελληνες τα τελευταία τρία χρόνια έχουν γίνει στάχτη. Όλα τα χρήματα, οι φόροι που πλήρωναν, η πίεση που υφίσταντο διαρκώς για να αποπληρωθούν οι υποχρεώσεις προς το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Τ.Χ.Σ), έχουν εξαφανιστεί και πήγαν στα χέρια των διεθνών κερδοσκόπων. Είναι χαρακτηριστικό, σύμφωνα με κορυφαίους οικονομικούς αναλυτές, ότι το Τ.Χ.Σ, ενώ είχε επενδύσει 40 δισεκατομμύρια ευρώ (τα οποία οι Ελληνες αποπληρώνουν τόσα χρόνια) για να διασώσει και να αποκτήσει τον έλεγχο του 56% του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, σήμερα το ποσοστό του συμπιέστηκε στο 20% και σε ορισμένες περιπτώσεις (Eurobank) έφτασε μόλις στο 4%. Σε ό,τι αφορά όλους τους υπόλοιπους μικρομετόχους των τραπεζών, αυτοί θα πρέπει να θεωρείται ότι στα χέρια τους έχουν κουρελόχαρτα.
Αυτό που έγινε τις τελευταίες πέντε ημέρες στην Ελλάδα (και κορυφώθηκε χθες) έχει χαρακτηριστεί ως η πιο ταχεία μετοχική αλλαγή που έχει γίνει παγκοσμίως σε τραπεζικό σύστημα. Νέα αφεντικά στις τράπεζες είναι πια διεθνή funds, που με τη σειρά τους θα ξεκινήσουν κάποια στιγμή να πωλούν τα «νέα τους αποκτήματα», συνεχίζοντας έτσι το χορό της κερδοσκοπίας στις πλάτες του ελληνικού λαού.
