Στον φαύλο κύκλο των προσφορών έχει εισέλθει το οργανωμένο λιανεμπόριο τροφίμων σε μια προσπάθεια να διατηρήσει σε ικανοποιητικά επίπεδα την καταναλωτική ζήτηση. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ προβαίνουν από εβδομάδα σε εβδομάδα σε διαφορετικό μείγμα προσφορών, οι προμηθευτές αναγκαστικά ακολουθούν, μάλλον ασθμαίνοντας, και οι καταναλωτές επιλέγουν ολοένα και περισσότερο τα είδη που βρίσκονται σε προσφορά. Ωστόσο, η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος έχει ως συνέπεια να τίθεται όριο στις αγορές, με τις προσφορές πλέον να προκαλούν οριακή αύξηση του όγκου πωλήσεων, και μάλιστα όχι σε όλες τις κατηγορίες, και σημαντική μείωση της αξίας πωλήσεων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητα τόσο των σούπερ μάρκετ όσο και της βιομηχανίας.
Στην Ελλάδα πωλείται στο πλαίσιο προσφορών περίπου το 20% του συνολικού όγκου πωλήσεων των τροφίμων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις κατηγορίες που δεν ανήκουν στα τρόφιμα είναι κάτι λιγότερο από 30%. Οι πωλήσεις, ωστόσο, στις περισσότερες κατηγορίες τροφίμων και μη κινήθηκαν καθοδικά, παρά τις πολλές, σχεδόν διαρκείς σε ορισμένες περιπτώσεις, προσφορές. Σύμφωνα με έρευνα της IRI, στην Ελλάδα ο όγκος πωλήσεων κατά το α’ εξάμηνο του 2015, πριν μάλιστα την επιβολή των capital controls και τη μεγαλύτερη υποχώρηση της κατανάλωσης από τον Αύγουστο κι έπειτα, υποχωρούσε κατά 1,9%. Μάλιστα το πρόσημο ήταν αρνητικό σε όλες τις βασικές κατηγορίες προϊόντων, εκτός από δύο, με τη μεγαλύτερη μείωση, 8%, να καταγράφεται στα είδη προσωπικής φροντίδας. Στα αναψυκτικά, κατηγορία όπου οι προσφορές είναι διαρκείς και οι εκπτώσεις τιμών πολύ μεγάλες, ο όγκος πωλήσεων μειώθηκε κατά 5,9% και η αξία πωλήσεων κατά 3,9%.
Ακόμη πιο απογοητευτικά είναι τα αποτελέσματα των προσφορών στην κατηγορία των αλκοολούχων ποτών. Αν και μέσα στο 2015 οι προωθητικές ενέργειες στην κατηγορία αυξήθηκαν κατά 5,3%, ο όγκος πωλήσεων υποχώρησε σε σύγκριση με το 2014 κατά 7,3% και η αξία πωλήσεων κατά 6,4%.
Οι μοναδικές κατηγορίες όπου παρατηρείται αύξηση πωλήσεων είναι τα φρέσκα και τα κατεψυγμένα τρόφιμα. Στα μεν πρώτα και ειδικά σε ό,τι αφορά τα φρούτα και τα λαχανικά οι τιμές τους συγκριτικά στην ελληνική αγορά παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, λόγω της μεγάλης προσφοράς που υπάρχει όλες τις εποχές του χρόνου. Η αύξηση των πωλήσεων στα κατεψυγμένα τρόφιμα οφείλεται σε σημαντικό βαθμό στις εκτεταμένες προσφορές, με τις εκπτώσεις τιμών να φτάνουν ακόμη και το 50%. Είναι, ωστόσο, αποτέλεσμα και της βαθιάς κρίσης που πλήττει τα ελληνικά νοικοκυριά αλλά και των capital controls.
Τα κατεψυγμένα τρόφιμα αποτελούν οικονομική λύση, ενώ αρκετοί καταναλωτές τα προτίμησαν το καλοκαίρι, όταν συνέρρευσαν στα σούπερ μάρκετ, μετά την προκήρυξη του δημοψηφίσματος και την επιβολή των περιορισμών στην κίνηση κεφαλαίων.
Οσο η οικονομία βρίσκεται σε ύφεση, λιανέμποροι και βιομηχανία θα συνεχίζουν τον «πόλεμο τιμών», ακόμη και αν αυτό δυσχεραίνει την οικονομική τους κατάσταση. Το ζήτημα είναι πώς θα αντιμετωπίσουν την εδραιωμένη πλέον κουλτούρα προσφορών που θα έχουν αποκτήσει οι καταναλωτές, όταν η οικονομία ανακάμψει.
Καθημερινή
