Ο Pedro Olalla Gonzalez de la Vega, είναι συγγραφέας, ελληνιστής, καθηγητής φιλόλογος, μεταφραστής και κινηματογραφιστής, και σε αυτούς τους τομείς συνεργάζεται τακτικά με εκδοτικούς οίκους και εκπαιδευτικούς και πολιτιστικούς φορείς από διάφορες χώρες του κόσμου. Εδώ και πάνω από τριάντα χρόνια, διατηρεί μια έντονη σχέση με την Ελλάδα και το 1994 μετοίκησε στην Αθήνα.
Τα λογοτεχνικά και οπτικοακουστικά του έργα μελετούν και προβάλλουν τον ελληνικό πολιτισμό συνδυάζοντας, με έντονα προσωπική γλώσσα, λογοτεχνικά, επιστημονικά και εικαστικά στοιχεία.
Για το σύνολο του έργου του και για τη συνεισφορά του στην προώθηση του ελληνικού πολιτισμού έχει αναγορευτεί Πρεσβευτής του Ελληνισμού από το ελληνικό κράτος, Ιππότης του Τάγματος της Αξίας του Πολίτη από το ισπανικό κράτος και Associate Member του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών του Harvard University.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε το νέο βιβλίο του Pedro Olalla με τίτλο «Έλληνες ναυτικοί στον Πρώτο Περίπλου της Γης», που αναφέρεται στην άγνωστη ιστορία των Ελλήνων ναυτικών που συμμετείχαν στο πλήρωμα των πλοίων με τα οποία ο Μαγγελάνος επιχείρησε πριν από 500 χρόνια τον μακρινό και ταραχώδη πρώτο γύρο του κόσμου. Πρόκειται για μια δίγλωσση έκδοση (ελληνικά και ισπανικά) η οποία περιλαμβάνει το κείμενο της διάλεξης που ο Ισπανός ελληνιστής και συγγραφέας Pedro Olalla εκφώνησε στα ελληνικά στο ιστορικό «Κατάλυμα της Ισπανίας» στη Ρόδο, με αφορμή τα αποκαλυπτήρια του μνημείου προς τιμήν των Ελλήνων ναυτικών που έλαβαν μέρος στον Πρώτο Περίπλου της Γης στην περιοχή του Ενυδρείου.
Πέρα από το βιβλίο, ο Pedro Olalla είναι ο δημιουργός του εμπεριστατωμένου ντοκιμαντέρ με τίτλο «Francisco Albo: Ελληνες θαλασσοπόροι στον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου», το οποίο γυρίστηκε στη Ρόδο και παρουσιάζει την ιστορία να «ανακρίνει» τον ελάχιστα γνωστό Ελληνα πλοηγό που έφερε πίσω στην Ισπανία το μοναδικό πλοίο που επέζησε του Πρώτου Περίπλου της Γης και που κληροδότησε στο μέλλον το ναυτικό ημερολόγιο εκείνης της μοναδικής αποστολής.
Ακολουθεί η συνέντευξη του συγγραφέα, ελληνιστή Pedro Olalla, αναλυτικά:
• Κύριε Ollala, πώς ξεκίνησε η επαφή και η σχέση σας με την ελληνική γλώσσα και την Ελλάδα;
Η αλήθεια είναι πώς τα ελληνικά δεν είναι για εμένα απλά μια γλώσσα επικοινωνίας, αλλά το αντικείμενο μελέτης με το οποίο ασχολούμαι εδώ και 30 χρόνια σχεδόν.
Δεν ήταν ένας κεραυνοβόλος έρωτας, αλλά κάτι ξαφνικό και ανεξήγητο. Ηταν μια διαδικασία σαγήνης που ξεκίνησε από μικρά ερεθίσματα που δέχθηκα από την επαφή με όλα όσα έχουν να κάνουν με τον ελληνικό κόσμο, τον ελληνικό πολιτισμό και την παράδοση με την ευρύτερη έννοια. Κάποια στιγμή άρχισα να πηγαινοέρχομαι να γνωρίζω καλύτερα την Ελλάδα, να είμαι κοντά στους ανθρώπους, να μετέχω στην καθημερινότητα της σύγχρονης χώρας. Από το 1994, μένω-προσωρινά-μόνιμα στην Ελλάδα, συνεχίζοντας βέβαια τα ταξίδια στο εξωτερικό… Προσπαθώ να έχω μια επαφή σφαιρική και όχι μονοδιάστατη με τη χώρα, να ασχολούμαι με πολλές πτυχές του πολιτισμού και της ιστορίας και να μελετώ την επιρροή του ελληνικού στοιχείου στον παγκόσμιο πολιτισμό και στη διαμόρφωση της ανθρωπιστικής στάσης ζωής.
• Εχετε αναγορευτεί Πρεσβευτής του Ελληνισμού από το ελληνικό κράτος… Τι σημαίνει για εσάς ο τίτλος αυτός;
Πρόκειται ασφαλώς για μια σημαντική αναγνώριση από την πλευρά των Ελλήνων, γιατί παρόλο που πρόκειται για μία διάκριση την οποία μου απένειμε το ελληνικό κράτος, η πρόταση των υποψηφίων για τον τίτλο γινόταν από όλους τους ελληνικούς φορείς, από την Κοινωνία των Πολιτών. Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μία διάκριση που πηγάζει από την αναγνώριση των Ελλήνων για το έργο μου. Αυτή ακριβώς η αναγνώριση, μου έχει δώσει την ώθηση να συνεχίσω και να εξελίξω το έργο που επιτελώ.
• Είστε ένας πολυγραφότατος συγγραφέας… Ξεχωρίζω προσωπικά, δύο από τα βιβλία σας…, το Μετέωρη Ελλάδα και το Περί Πολιτικού Γήρατος…, όπου υπάρχει η σύνδεση του τότε με το τώρα…
Τα δύο αυτά έργα αποτελούν μέρος μίας τριλογίας μαζί με το βιβλίο που φέρει τον τίτλο “Ελλάδος Ελάσσων Ιστορία” την οποία αποκαλώ “Τριλογία της Αριστείας”. Αυτά τα τρία έργα αναδεικνύουν τη διαχρονική διαμόρφωση της ανθρωπιστικής στάσης ζωής. Μια στάση απέναντι στην αυθαιρεσία και τη βαρβαρότητα, μια στάση δημιουργική που προσπαθεί συνέχεια να καλλιεργεί τον καλύτερο εαυτό μας.
Το Μετέωρη Ελλάδα και το Περί Πολιτικού Γήρατος, παρόλο που είναι αρκετά διαφορετικά μεταξύ τους, παρουσιάζουν έναν παραλληλισμό, μια παράλληλη ματιά στη σύγχρονη και στην αρχαία Ελλάδα. Στην πρώτη περίπτωση, το Μετέωρη Ελλάδα φέρει τον υπότιτλο «Παρακαταθήκη και προκλήσεις της αρχαίας αθηναϊκής Δημοκρατίας από την οπτική της σύγχρονης Αθήνας». Είναι ένα βιβλίο που γράφτηκε στα χρόνια των μνημονίων, και ουσιαστικά πρόκειται για ένα πραγματικό και νοερό περίπατο στα ερείπια των μνημείων και της αρχαίας ελληνικής πόλης και Δημοκρατίας και στην Αθήνα του σήμερα με όλες τις παθογένειες… Σε αυτό τον περίπατο πηγαινοερχόμαστε συνέχεια ανάμεσα στα θεμέλια του ριζοσπαστικού οράματος της Δημοκρατίας και στα συντρίμμια αυτού του ίδιου οράματος στη σημερινή Ελλάδα και στον σημερινό κόσμο.
Προσπαθούμε με αυτή την αντιπαραβολή, το πήγαινε-έλα, να αναθεωρήσουμε τις αρχές της Πολιτικής με την ηθική και τη χρονική σημασία τους και να προσδώσουμε εκ νέου νόημα στις έννοιες Δημοκρατία, Πολιτική, Πολίτης, Κοινό Καλό κ.ο.κ. Η θέαση αυτών των αξιών από την προοπτική της αρχαίας και της σύγχρονης Ελλάδας ταυτόχρονα, μπορεί να μας δώσει απαντήσεις σε πολλά ερωτήματα.
Στο “Περί πολιτικού γήρατος, Αναπάντητη επιστολή στον Κικέρωνα” ο οποίος έζησε πριν από 2000 χρόνια στην Αθήνα και στη διατριβή του για το γήρας, μας προσέφερε πολλά πολύτιμα διδάγματα, αναλύονται τα διδάγματα αυτά από τη σκοπιά μας, 2000 χρόνια μετά.
Η ανάλυση επικεντρώνεται στην Ευρώπη που έχει πλέον γεράσει -και αυτό μπορεί αρχικά να είναι ένα θετικό στοιχείο, καθώς σημαίνει ότι είναι μακρόβια – και που αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα, όχι μόνο λόγω του βιολογικού της γήρατος, αλλά κυρίως λόγω των γερασμένων ιδεών και πεποιθήσεών της.
Ο Κικέρωνας φτάνει στο συμπέρασμα ότι το γήρας είναι κατά ένα μεγάλο μέρος μία υπόθεση ηθική, το έργο κάνει ένα βήμα παραπέρα και προσπαθεί να αποδείξει ότι είναι επίσης μια υπόθεση πολιτική και ότι η πολιτεία παίζει μεγάλο ρόλο στο αν θα μπορέσουμε ή όχι να έχουμε ένα καλό γήρας. Είναι ένα έργο που πραγματεύεται το θέμα στη σύγχρονη εποχή σε διάλογο με τον Κικέρωνα 2000 χρόνια μετά.
Προσπαθώ γενικότερα να μην καλλιεργώ μόνο τον αξιοσέβαστο κήπο των Αρχαίων, αλλά να αντλώ συνέχεια τις πληροφορίες για να τις φέρω στη σύγχρονη εποχή για να τις εντάξω στη σημερινή πραγματικότητα. Δεν διακατέχομαι από μουσειακή αντίληψη των πραγμάτων.
• Σας συναντήσαμε στη Ρόδο κάποιο καιρό πριν με αφορμή τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου προς τιμήν των Ελλήνων ναυτικών που έλαβαν μέρος στον πρώτο περίπλου της Γης και τη διάλεξή σας στο Κατάλυμα της Ισπανίας. Πώς προέκυψε η πρωτοβουλία αυτή;
Πρόκειται για μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος, μιας ευρύτερης πρωτοβουλίας της ισπανικής Πρεσβείας στην Ελλάδα σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας και το Κοινωφελές Ίδρυμα Μαρία Τσάκος, καθώς επίσης με άλλους ελληνικούς ή ισπανικούς φορείς, και μεταξύ αυτών τον Δήμο της Ρόδου. Στόχος αυτής της πρωτοβουλίας, ήταν με αφορμή τη συμπλήρωση των 500 χρόνων από το πρώτο περίπλου της Γης, να φωτιστούν πτυχές εκείνες του γεγονότος που αφορούν στην κάθε χώρα. Στην περίπτωση της Ελλάδας, ήταν άγνωστη η ουσιαστική συνεισφορά των Ελλήνων ναυτικών στην επιτυχία της αποστολής. Αναλάβαμε λοιπόν να διοργανώσουμε μία σειρά από δράσεις, ώστε να αναδείξουμε αυτή τη σημαντική συνεισφορά. Ανάμεσα σε αυτές ήταν η τοποθέτηση του μνημείου προς τιμήν των Ελλήνων Θαλασσοπόρων στη Ρόδο, ενώ αντίγραφο έργου τοποθετήθηκε στη Χίο.
• Προέκυψε όμως και η δημιουργία μιας ταινίας ντοκιμαντέρ με τίτλο «Francisco Albo: Έλληνες θαλασσοπόροι στον Πρώτο Περίπλου του Κόσμου», τα γυρίσματα της οποίας πραγματοποιήθηκαν στη Ρόδο…
Με αφορμή πάντα τη συμπλήρωση των 500 χρόνων από το πρώτο περίπλου της Γης, εκδώσαμε το ναυτικό ημερολόγιο που έγραψε ο Έλληνας πλοηγός Φρανσίσκο Άλμπο για το γεγονός αυτό. Πρόκειται στην ουσία για το τεχνικό ναυτικό ημερολόγιο, χάρη στο οποίο μπορούμε να γνωρίζουμε τη ρότα, τη διαδρομή του περίπλου και πολλά άλλα στοιχεία για τη ναυσιπλοΐα της εποχής.
Είναι ένα μνημείο της παγκόσμιας ιστορίας της ναυσιπλοΐας που δεν είχε μεταφραστεί πλήρως στα ελληνικά μέχρι σήμερα. Αφού λοιπόν εκδόθηκε το ημερολόγιο, αποφασίσαμε να γυριστεί ένα ντοκιμαντέρ με τον Φρανσίσκο Άλμπο, (ο οποίος αν και καταγόταν από τη Χίο, διέμενε στη Ρόδο), ως πρωταγωνιστή στον ναύκληρο πιλότο που έφερε πίσω το μοναδικό πλοίο που …επέζησε εκείνης της αποστολής μαζί με όλους τους υπόλοιπους Έλληνες που συμμετείχαν στον περίπλου.
Πρόκειται στην ουσία για ένα δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ που μέσω της μυθοπλασίας, παρουσιάζει την ιστορία να «ανακρίνει», σε σκηνικά της Ρόδου και της Χίου, τον ελάχιστα γνωστό Έλληνα πλοηγό που έφερε πίσω στην Ισπανία το μοναδικό πλοίο που επέζησε του Πρώτου Περίπλου της Γης και που κληροδότησε στο μέλλον το ναυτικό ημερολόγιο εκείνης της μοναδικής αποστολής.
Φέρνουμε τον Άλμπο από την εποχή του στη σημερινή Ρόδο και στη Χίο. Με το διάλογο ανάμεσα στην ιστορία και στο ιστορικό πρόσωπο, προσπαθούσαμε να δώσουμε στον θεατή τις πληροφορίες για τον πρώτο περίπλου του κόσμου. Ευελπιστούμε ότι αυτό το οπτικοακουστικό υλικό θα είναι χρήσιμο, και ότι θα φτάσει σε όλο το κόσμο όπου ενδιαφέρονται για τα θέματα αυτά.
• Πώς ήταν η εμπειρία των γυρισμάτων στη Ρόδο; Πώς έχει αποδεχθεί το κοινό το ντοκιμαντέρ μέχρι σήμερα;
Οφείλω αρχικά να πω ότι η Ρόδος με τον Δήμο και τον ΠΡΟΤΟΥΡ μας επεφύλαξαν θερμότατη υποδοχή. Ηταν καίριας σημασίας η συνεργασία που είχαμε για την πραγματοποίηση των γυρισμάτων, καθώς υπήρξαν πολλές προκλήσεις, λόγω της πανδημίας και των περιοριστικών μέτρων. Θελήσαμε -για ευνόητους λόγους – να αποτελέσει η Ρόδος το κύριο σκηνικό της ταινίας. Βεβαίως πραγματοποιήθηκαν γυρίσματα και στη Χίο, τόπο καταγωγής του πρωταγωνιστή, προκειμένου να υπάρχει ισορροπία.
Την κινηματογραφική ιστορία για τον περίπλου της Γης, έκρινα όπως σας ανέφερα εύστοχο να τη διηγηθούμε από τα ελληνικά σκηνικά, από τη Ρόδο, από την Ελλάδα τη χώρα καταγωγής των Ελλήνων ναυτικών…, ως αναπόληση αυτής της εμπειρίας.
Εγινε μια πρώτη παρουσίαση της ελληνικής εκδοχής του ντοκιμαντέρ στην Αθήνα και ακολούθησε η παρουσίαση της ισπανικής εκδοχής στο Αλικάντε στο Casa Mediterráneo, έναν φορέα που συμμετέχει στο πρότζεκτ. Η ταινία προβλήθηκε επίσης στη Βαρκελώνη και έχει προγραμματιστεί μία τέταρτη στη Διπλωματική Ακαδημία της Μαδρίτης.
Προσεχώς όμως, πρόκειται να διατεθεί στο κοινό μέσω του διαδικτύου δωρεάν. Εκκρεμεί βεβαίως, μία παρουσίαση στη Ρόδο σε συνεργασία πάντα με τον Δήμο και τον ΠΡΟΤΟΥΡ, η οποία θα γίνει την κατάλληλη στιγμή.
