Η Ρόδος και γενικότερα τα Δωδεκάνησα είναι οι πρώτες περιοχές που εκτιμάται ότι θα επωφεληθούν από την νομοθετική ρύθμιση του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, με την οποία δίνεται η δυνατότητα τριετούς άδειας διαμονής και εργασίας σε όσους υπηκόους τρίτων χωρών βρίσκονται στην Ελλάδα για τρία ή περισσότερα χρόνια και διαθέτουν δήλωση προσφοράς εργασίας από εργοδότη στην Ελλάδα για παροχή εξαρτημένης εργασίας ή παροχή υπηρεσιών ή έργου.
Στα νησιά μας, που είναι και πύλες εισόδου μεταναστών και προσφύγων, υπάρχουν χιλιάδες κενές θέσεις εργασίας στον τουριστικό τομέα και οι ανάγκες για εργατικά χέρια στον πρωτογενή αλλά και στον τριτογενή τομέα είναι τεράστιες.
Η εφαρμογή της διάταξης, ικανοποιεί μεν το αίτημα των φορέων για πρόσθετα εργατικά χέρια, αλλά ταυτόχρονα δημιουργεί πολλά πρακτικά ζητήματα που αφορούν τόσο στον έλεγχο για το αν οι ενδιαφερόμενοι πληρούν τις προϋποθέσεις όσο και στον επιπλέον φόρτο εργασίας των υποστελεχωμένων Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Επιπλέον, η εφαρμογή της διάταξης, δημιουργεί εργαζόμενους δύο ταχυτήτων με το ντόπιο δυναμικό να κατέρχεται σε μειονεκτικότερη θέση αφού η επιλογή των φθηνότερων εργατικών χεριών θα είναι δελεαστικότερη για τον εργοδότη σε σχέση με την εφαρμογή όσων προβλέπονται στις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας.
Όπως έγραψε η «δημοκρατική», οι κενές θέσεις στη Ρόδο κατά τη σεζόν του 2023 υπολογίσθηκαν σε περίπου 2.500 έναντι 4.000 με 5.000 κενών θέσεων εργασίας το 2022 κι αυτές αποκλειστικά και μόνο στον τουριστικό κλάδο.
Υπολογίζεται ότι οι κενές θέσεις στον τουρισμό, στις επισιτιστικές επιχειρήσεις και γενικότερα στον πρωτογενή και τριτογενή τομέα ξεπερνούν κατά πολύ τις 10.000, σε όλα τα νησιά της Δωδεκανήσου.
Πέρα από τα κενά στον κλάδο του τουρισμού, δυσεύρετοι είναι πλέον οι εργάτες γης, οι εργάτες στον κατασκευαστικό κλάδο όπως επίσης οι οικιακοί βοηθοί, οι φροντιστές ηλικιωμένων και οι νταντάδες.
Η μαζική νομιμοποίηση μεταναστών φαίνεται να είναι ο μοναδικός τρόπος για την κάλυψη των αναγκών στην αγορά εργασίας αφού οι προηγούμενες απόπειρες, με διμερείς συμφωνίες με τρίτες χώρες, όπως το Μπανγκλαντές και το Πακιστάν, δεν είχαν ούτε άμεσο αποτέλεσμα λόγω γραφειοκρατίας που μείωσε τελικά το ενδιαφέρον και από τις δύο πλευρές.
Σύμφωνα πάντως με τη σχετική ανακοίνωση, «η νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργείου Εργασίας & Κοινωνικής Ασφάλισης και του υπουργείου Μετανάστευσης & Ασύλου βάζει τάξη στην αταξία και στρέφεται ενάντια στην ανομία και την αδήλωτη εργασία, καθώς για πρώτη φορά εισάγεται η σύνδεση της άδειας διαμονής με την προσφορά εργασίας. Η άδεια θα δίνεται μόνο σε όσους έχουν προσφορά εργασίας και αποδεικνύουν ότι εργάζονται και θα ανακαλείται όταν για οποιονδήποτε λόγο διακόπτεται η απασχόληση».
Παράλληλα, ξεκαθαρίζεται ότι η εν λόγω ρύθμιση δεν νομιμοποιεί και δεν δίνει κανένα δικαίωμα σε μη νόμιμα διαμένοντες στην Ελλάδα πέρα από την πρόσβαση στην αγορά εργασίας για όσους διαμένουν επί μακρόν εδώ πριν από τις 30 Νοεμβρίου 2023 υπό αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.
Δεν δίνει καν δικαίωμα σε οικογενειακή επανένωση ούτε σε μόνιμη διαμονή ή ακόμα περισσότερο σε ιθαγένεια, όπως συμβαίνει στη Γερμανία. Η συγκεκριμένη δε άδεια εξαρτάται από την ύπαρξη και τη συνέχιση δηλωμένης εργασίας από τον δικαιούχο.
«Η ρύθμιση αφορά περίπου 30 χιλιάδες δικαιούχους σύμφωνα με συγκεκριμένους υπολογισμούς. Τέλος, η ρύθμιση απαντά στις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας αλλά και στον έντονο ανταγωνισμό που έχει προκύψει από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Ιταλία, για τους εργάτες γης αλλά και γενικότερα για εργαζόμενους χαμηλής και μέσης ειδίκευσης».
Ο πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Ρόδου πάντως, κ. Παναγιώτης Εγγλέζος, επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση έχει πολλά τρωτά σημεία και εντός των ημερών θα τοποθετηθεί σχετικά και η ΓΣΕΕ για τους κινδύνους που κρύβονται και τις αρνητικές επιπτώσεις εις βάρος του εργατικού δυναμικού της χώρας. «Ποιος μπορεί να ελέγξει αν πράγματι πληρούν τις προϋποθέσεις και πόσο διάστημα διαμένουν χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα στη χώρα αφού δεν μπορεί να γίνει διασταύρωση στοιχείων; Ο καθένας μπορεί να ισχυριστεί ό,τι θέλει προκειμένου να εξασφαλίσει την άδεια. Με αυτή την απόφαση ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για νέες ροές από τα απέναντι τουρκικά παράλια, καθώς θα αποτελέσει δέλεαρ για πολλούς η εξασφάλιση άδειας εργασίας και παραμονής. Παράλληλα, οι ντόπιοι εργαζόμενοι θα έρθουν σε μειονεκτική θέση αφού θα υπάρχει άνιση μεταχείριση και μισθολογική διαφορά σε σχέση με τους εργαζόμενους τρίτων χωρών. Ποιοι και πόσοι θα εφαρμόζουν τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και τις αυξήσεις που προβλέπονται από τη στιγμή που θα υπάρχει η επιλογή για φθηνότερα εργατικά χέρια στα ξενοδοχεία, στις επιχειρήσεις εστίασης, σε αγροτικές εργασίες και στον κατασκευαστικό κλάδο;», διερωτήθηκε ο πρόεδρος του ΕΚΡ κ. Παναγιώτης Εγγλέζος ο οποίος επεσήμανε ότι τις επόμενες ημέρες, σε συνεννόηση με την ΓΣΕΕ, θα γίνουν οι πρώτες επίσημες τοποθετήσεις και θα καταγραφούν οι πρώτες αντιδράσεις. «Πάγια θέση του Εργατικού Κέντρου είναι πως όσοι εργαζόμενοι έρχονται για να απασχοληθούν στην περιοχή μας, κυρίως από τρίτες χώρες, θα πρέπει να εντάσσονται στις ίδιες συνθήκες που ισχύει για το ντόπιο δυναμικό οπότε δεν θα υπάρχουν εργαζόμενοι δύο ταχυτήτων και δεν θα γίνονται διακρίσεις και επιλογές εις βάρος του ντόπιου δυναμικού, υπογράμμισε ο κ. Π. Εγγλέζος.
