Με απόφαση του ΔτΤΕ ανακλήθηκαν την 13η Δεκεμβρίου οι άδειες 3 συνεταιριστικών τραπεζών, της Δωδεκανήσου, Δυτ Μακεδονίας και Ευβοίας.
Η αιτιολογία είναι ότι δεν εμφάνισαν αξιόπιστο σχέδιο για την κάλυψη των αναγκαίων κεφαλαίων για την ανακεφαλαιοποίησή τους και έτσι τέθηκαν σε καθεστώς εκκαθάρισης. Οι καταθέσεις τους ύψους 400 εκατ € (στοιχεία 31.12.2012) μεταφέρθηκαν στην ALPHA BANK.
Με την απόφαση αυτή :
• 225 εργαζόμενοι βρίσκονται χωρίς δουλειά αφού δεν υπάρχει καμία ουσιαστική δέσμευση γι αυτούς εκτός από ευχές. Από τους 225 εργαζόμενους οι 135 ανήκουν στην Συνεταιριστική Δωδεκανήσου.
• 36.000 μεριδιούχοι θα χάσουν την αξία των συνεταιριστικών τους μεριδίων. Απο αυτούς 22.680 είναι Δωδεκανήσιοι και οι απώλειες τους είναι 31 εκατ ευρώ. Μη ανανέωση δανείων για τουσ Δωδεκανήσιους 265 εκατ. ευρώ.
• Το κόστος είναι πολλαπλάσια μεγαλύτερο από αυτό της διάσωσης τους.
Αυτά τα στοιχεία και μόνο δείχνουν ότι η τοπική οικονομία μπαίνει σε μία τεράστια δοκιμασία και αβεβαιότητα.
Η Συνεταιριστική Δωδεκανήσου είχε καλύψει το 55% της αύξησης του ΜΚ και ζήτησε νέα προθεσμία για την ολοκλήρωση ή χρόνο για συγχώνευση με την Παγκρήτια, που δεν της δόθηκε. Υπενθυμίζουμε ότι για την ανακεφαλαιοποίηση των «συστημικών» τραπεζών η υποχρέωση, που είχαν οι μέτοχοι, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Κυβέρνησης, ήταν να καλύψουν μόνο το 10% των αναγκαίων κεφαλαίων.
Για την πλήρη ανακεφαλαιοποίησή της και επομένως για την εξυγίανση και λειτουργία έπρεπε να αντληθεί ποσό περίπου 4,5 εκατ €. Με τη λύση που επιλέχθηκε το κόστος για το ΤΧΣ θα ανέλθει σε 249 εκατ €.
Εχει αξία να σταθούμε σε κάποια χρηματοοικονομικά στοιχεία της τράπεζας και τα αποτελέσματα αυτής της απόφασης για την εκκαθάριση της.
Καταθέσεις στη Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου, 255.137.000 ευρώ.
Τιμή αγοράς της τράπεζας, 2,1% των καταθέσεων, δηλαδή, 5.371.877 ευρώ.
Προσωρινός υπολογισμός των περιουσιακών στοιχείων, αξία των μεταβιβαζόμενων στοιχείων του ενεργητικού, 6.188.546 ευρώ.
Στοιχεία παθητικού 255.201.898 εκατ. ευρώ και κάτι. Τη διαφορά των 249.013.352 εκατ. καλείται να την καλύψει με χρηματοδότηση από το υστέρημα του ελληνικού λαού το ΤΧΣ προς την Alpha Bank που αγόρασε τη τράπεζα.
Εκτός από τα παραπάνω, δεν έχουν μεταβιβαστεί ακόμα τα ποσά των μεριδιούχων που συμμετείχαν στην τελευταία αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που ανέρχονται περίπου σε 5 εκατ. ευρώ. Μπορείτε να μου πείτε πού βρίσκονται αυτά τα λεφτά; Είναι ακόμα στη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου; Έχουν πάει στην Alpha Bank, αλλά δεν δίνονται στους μεριδιούχους; Η τοπική κοινωνία είναι σε αναβρασμό και ανησυχεί για την τύχη αυτών των χρημάτων. Αυτό το ποσό των 5 εκατ. ευρώ από μόνο του έφτανε για την αγορά της Συνεταιριστικής Τράπεζας Δωδεκανήσου, δηλαδή, αν σήμερα τα 5 εκατ. που προήλθαν από την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου δεν αποδοθούν στους δικαιούχους, είναι το ποσό με το οποίο ουσιαστικά η Alpha Bank, αγόρασε τη Συνεταιριστική Τράπεζα Δωδεκανήσου, δηλαδή την πήρε τζάμπα. Γεννάται πολύ μεγάλος προβληματισμός για την απόφαση σας. Θα δοθούν 249 εκατ. ευρώ από το ΤΧΣ στην Alpha Bank και ταυτόχρονα ξεπουλήσατε μια τράπεζα η οποία ήταν αναπτυξιακό εργαλείο για την περιοχή μας και τη πουλήσαμε σχεδόν δωρεάν, αφού η τιμή πώλησης είναι μικρότερη απο το ποσό της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου, χρήματα τα οποία κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα αποδοθούν στους μεριδιούχους. Και επιπλέον, η τιμή πώλησης της τράπεζας είναι μικρότερη από την αξία των περιουσιακών της στοιχείων.
Έιχαμε την άποψη και το ζητήσαμε απο την τράπεζα της Ελλάδας ότι έπρεπε άμεσα να ανακληθεί η απόφαση και να δοθεί η προθεσμία, που ζητήθηκε για την κάλυψη των κεφαλαίων που απαιτούνται ή να χρησιμοποιηθούν κεφάλαια του ΤΧΣ για την ενίσχυση των τραπεζών, που θα κριθούν, ότι μπορούν να συνεχίσουν τη λειτουργία τους, κατά τα πρότυπα των συστημικών τραπεζών. Η λύση αυτή αποτελούσε την πιο συμφέρουσα για το Ελληνικό Δημόσιο αφού το κόστος θα είναι πολύ χαμηλότερο.
Για τη διασφάλιση των κοινωνικών πόρων που θα χρησιμοποιηθούν(υποπολλαπλάσια αυτών της λύσης που επιλέχθηκε) θα έπρεπε :
Α) να προηγηθεί λεπτομερής διαχειριστικός έλεγχος από την ΤτΕ σε κάθε μια από αυτές και να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα αν προκύψουν διαχειριστικές ευθύνες που δημιούργησαν ζημιές (αποκλεισμός από τη διοίκηση, απόδοση ποινικών ευθυνών κλπ)
Β) Υποβολή κι έγκριση από την ΤτΕ επιχειρησιακού σχεδίου που να εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά τους για την επόμενη πενταετία κατά τα πρότυπα των συστημικών τραπεζών.
Γ) Ορισμός επιτρόπων με έγκριση της ΤτΕ και των κοινωνικών φορέων της περιοχής για παρακολούθηση εφαρμογής του επιχειρησιακού σχεδίου
Δ) Θεσμική ενίσχυση των όρων διαφανούς λειτουργίας και κοινωνικού ελέγχου λόγω του συνεταιριστικού τους χαρακτήρα.
Ε) Τακτικοί έλεγχοι ποιότητας χαρτοφυλακίων με ευθύνη της ΤτΕ.
Τίποτα απο όλα αυτά δεν έγινε.
Θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τις συνεταιριστικές τράπεζες
Η βασική μας θέση είναι ότι το τραπεζικό σύστημα πρέπει να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και να λειτουργεί υπό τον έλεγχό της.
Επίσης είναι απολύτως απαραίτητο να δημιουργηθούν ειδικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα κατάλληλα προσαρμοσμένα για τη στήριξη μορφών αλληλέγγυας οικονομίας, συνεταιριστικής οικονομίας, καθώς και μικρών επιχειρήσεων ελεύθερων επαγγελματιών, πληθυσμιακών ομάδων με ειδικά προβλήματα.
Οι συνεταιριστικές τράπεζες είναι απολύτως απαραίτητες επειδή εξυπηρετούν ανάγκες της τοπικής κοινωνίες και χωρίς να είναι δημόσιες, συνιστούν επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας, η λειτουργία των οποίων στηρίζεται σε κοινές συνεταιριστικές αρχές και κανόνες.
Ειδικότερα για τις συνεταιριστικές τράπεζες:
Κανένας δεν αμφισβητεί ότι σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης, η ανασυγκρότηση και εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος αποτελούν αναγκαίες παρεμβάσεις για τη διασφάλιση της ρευστότητας στην αγορά, αλλά και την επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας της ελληνικής οικονομίας.
Επισημαίνεται ωστόσο ότι στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας, που συντελείται για την ανασύνταξη του τραπεζικού «χάρτη» και την ενίσχυση των πιστωτικών ιδρυμάτων, με δημόσιο χρήμα, δεν μπορεί να λαμβάνονται αποφάσεις «εξαίρεσης» ή «τιμωρίας» των συνεταιριστικών τραπεζών, οι οποίες:
• Διαθέτουν ως χαρακτηριστικό γνώρισμα και συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων τραπεζών την εξυπηρέτηση των χρηματοπιστωτικών αναγκών των μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, αλλά και τη χρηματοδότηση τοπικών και περιφερειακών αναπτυξιακών δραστηριοτήτων
• Κατέχουν το δικό τους μερίδιο και ρόλο στην τραπεζική αγορά και μάλιστα αποτελούν μοχλό ανάπτυξης στην τοπική κοινωνία όπου δραστηριοποιούνται.
• Διαδραματίζουν ολοένα και αυξανόμενο ρόλο στην ευρωπαϊκή οικονομία και στον ευρωπαϊκό τραπεζικό τομέα μέσα από τη συμμετοχή τους στην Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών Ελλάδας , την Ευρωπαϊκή Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών (EACB) και τη Διεθνή Ένωση Συνεταιριστικών Τραπεζών (ICBA).
• Δεν είναι δημόσιες τράπεζες και η βασική τους διαφοροποίηση συνίσταται στον τρόπο αναδιανομής των μετοχών
Οφείλουμε να εξετάσουμε με ευρύτερη θεώρηση το συνολικό πρόβλημα των συνεταιριστικών τραπεζών ιδιαίτερα τώρα, που με την επικείμενη τραπεζική ενοποίηση θα χαθεί ο έλεγχος από τις μεγάλες τράπεζες.
Η ανεργία, όπως γνωρίζουμε ακόμη και με τα στοιχεία της κυβέρνησης έχει φτάσει σε τέτοια επίπεδα, που πρώτο βήμα αντιμετώπισης θα ήταν να μπει φρένο και να μην προστεθεί στα τραγικά νούμερα ανεργίας ούτε ένας άλλος άνεργος.
Η τραπεζική ενοποίηση πρακτικά σημαίνει απώλεια ελέγχου των μεγάλων ελληνικών τραπεζών.
Συνεπώς, είναι σκόπιμο να διατηρηθούν οι μικρές συνεταιριστικές τράπεζες που δεν θα ανήκουν στην εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να αποτελέσουν ευέλικτα χρηματοδοτικά εργαλεία για τις ανάγκες ανάπτυξης της τοπικής κοινωνίας. Βελτιώνοντας το θεσμικό πλαίσιο που ισχύει γι αυτές ώστε να εξασφαλισθεί η διαφανής λειτουργία, ο κοινωνικός έλεγχος και η διασφάλιση ενίσχυσης της αλληλέγγυας οικονομίας.
Δημήτρης Γάκης
Βουλευτής Δωδεκανήσου του ΣΥΡΙΖΑ