Το δυναμικό comeback της Τουρκίας στον τουρισμό ανησυχεί τους φορείς του κλάδου, οι οποίοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στην κυβέρνηση και προτείνουν εναλλακτικές λύσεις που θα αποφέρουν σημαντικό όφελος στη χώρα μας
Του Μηνά Τσαμόπουλου
Ενώ η ελληνική κυβέρνηση, στη λογική του «και μη χειρότερα», «πανηγυρίζει» γιατί η… μείωση ποσοστών στον κλάδο της κρουαζιέρας ήταν μικρότερη από την αναμενόμενη το 2017, η γειτονική Τουρκία έχει ξεκινήσει μία δυναμική αντεπίθεση για να προσελκύσει τους τουρίστες που έχασε τα προηγούμενα χρόνια λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων.
Μεγάλα τουριστικά γραφεία κάνουν λόγο για αλματώδη αύξηση της κίνησης τουριστών προς τα τουρκικά παράλια. Μάλιστα οι Τούρκοι φέρνουν ως παράδειγμα την Αττάλεια στην οποία αναμένονται το 2018, βάσει των προκρατήσεων,14 εκατομμύρια τουρίστες έναντι 10 εκατομμυρίων το 2017, σπάζοντας το ρεκόρ των 13 εκατομμυρίων του 2014.
Στην Ελλάδα, η κρουαζιέρα το 2017 προχώρησε με δυσκολία και με τον ίδιο βαρύ και μακρόσυρτο ρυθμό αναμένεται να συνεχίσει και το 2018. Η μείωση των ποσοστών σε αφιξο-αναχωρήσεις και αριθμό επιβατών ήταν μικρότερη από τις αρχικές προβλέψεις, μεγάλη όμως σε κάθε περίπτωση. Πιο συγκεκριμένα, 21,5% αντί του προβλεπόμενου 24 % για τις προσεγγίσεις στην επικράτεια και 11 % αντί για 15% στις επιβατο-αφίξεις σε όλους τους προορισμούς.
Όμως μόλις πατήσει στα πόδια της η Τουρκία τότε η κατάσταση θα χειροτερέψει για την κρουαζιέρα στην Ελλάδα.
Η οικονομική συνεισφορά του κλάδου της κρουαζιέρας φθάνει τα 40,2 δισεκατομμύρια ευρώ για την Γηραιά Ήπειρο. Περίπου στα 16,6 δισ. ευρώ ανέρχονται οι άμεσες δαπάνες από τα κρουαζιερόπλοια, τους επιβάτες και τα πληρώματα τους. Δίνονται 10,75 δισ. ευρώ για αμοιβές εργαζομένων ενώ δημιουργήθηκαν 348.930 θέσεις εργασίας
Από όλη αυτή την πίτα η Ελλάδα, που είναι κατεξοχήν τουριστικός προορισμός, καταφέρνει να αποσπάσει μόλις 500 εκατομμύρια ευρώ.
«Η Ελλάδα θα μπορούσε να διεκδικήσει μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα των 40 δισεκατομμυρίων που κάνει τζίρο η κρουαζιέρα στην Ευρώπη. Όμως όλα παραμένουν στάσιμα αν και η χώρα συνεχίζει να έχει σημαντική παρουσία κρουαζιερόπλοιων, με τον αριθμό των επιβατο-επισκέψεων να αγγίζει συνολικά τα 5 εκατομμύρια» επισημαίνουν στο «business stories» στελέχη της κρουαζιέρας.
Λύσεις υπάρχουν, αλλά το ερώτημα είναι γιατί δεν υιοθετούνται.
Είναι αναμφισβήτητο γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί ραγδαία οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού σε παγκόσμια κλίμακα και ιδιαίτερα σε επιλεγμένες Ευρωπαϊκές και Ασιατικές πόλεις.
Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού αναφέρονται κυρίως στον Ιατρικό και στον Θρησκευτικό Τουρισμό.
«Ο Θρησκευτικός Τουρισμός έχει ξεκινήσει να αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια και η χώρα μας αποτελεί σίγουρα έναν ιδιαίτερα δελεαστικό προορισμό διότι μαζί με τη γειτονική μας Τουρκία και το Ισραήλ έχει να επιδείξει υπέροχα μνημεία εκκλησιαστικού και ιστορικού ενδιαφέροντος στην Αθήνα, αλλά και στα περισσότερα Ελληνικά νησιά, τον Βόλο για τα Μετέωρα, τη Θεσσαλονίκη και το Άγιον Όρος, την Πάτμο για το σπήλαιο της Αποκαλύψεως, κλπ» επισημαίνει ο Μιχάλης Λάμπρος Γενικός Διευθυντής της Majestic International Cruises INC. με πάνω από 50 χρόνια εμπειρίας στον κλάδο:
«Ιδιαίτερα δημοφιλείς είναι οι κρουαζιέρες που αναφέρονται στις πόλεις που περιόδευσε και δίδαξε τον Χριστιανισμό ο Απόστολος Παύλος με σοβαρό ενδιαφέρον όχι μόνο των Ορθοδόξων αλλά και των Καθολικών και άλλων χριστιανικών δογμάτων.
Δυστυχώς στην Ελλάδα σήμερα είναι ζήτημα εάν υπάρχουν ένα ή δύο ταξιδιωτικά γραφεία τα οποία ειδικεύονται στον Θρησκευτικό Τουρισμό.
Η Ελλάδα διαθέτει πάρα πολλά αξιόλογα ιστορικά εκκλησιαστικά μνημεία κυρίως Βυζαντινής και μετα-Βυζαντινής εποχής. Πιστεύω ακράδαντα ότι η βαθμιαία ανάπτυξη Θρησκευτικού Τουρισμού στη χώρα μας θα ενισχύσει σίγουρα και τον τομέα της Κρουαζιέρας, ιδιαίτερα στην αύξηση των homeporting επιβατών, κάτι που λείπει από την Ελλάδα αυτήν την δύσκολη εποχή».
Ο κ. Μιχ. Λάμπρου
Ιατρικός Τουρισμός
Πέρα από τον Θρησκευτικό Τουρισμό ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο Ιατρικός Τουρισμός.
«Όμως ο κύριος όγκος επισκεπτών που έχει εξαπλωθεί τα τελευταία χρόνια σε παγκόσμια κλίμακα αφορά τον Ιατρικό Τουρισμό» επισημαίνει ο Μιχάλης Λάμπρος:
«Κατά την προσωπική μου άποψη, ο αναδυόμενος Ιατρικός Τουρισμός, θα αναπτυχθεί ραγδαία τα επόμενα χρόνια σε χώρες που διαθέτουν τις κατάλληλες υποδομές και τις καλές κλιματολογικές συνθήκες, κάτι που διαθέτει η χώρα μας σε αφθονία, και θα δημιουργήσει πηγή εισαγωγής πολύτιμου συναλλάγματος, κάτι που χρειάζεται η χώρα μας αυτήν την εποχή παρά ποτέ άλλοτε.
Τι καλύτερο από εμάς έχουν η Κροατία, η Κωνσταντινούπολη, η Ουγγαρία, που τα τελευταία χρόνια έχουν πραγματοποιήσει άλματα στον τομέα του Ιατρικού Τουρισμού;» και συνεχίζει;
«Ανταποκρινόμενη στην γενικότερη προσπάθεια της ενίσχυσης του Ιατρικού Τουρισμού στη χώρα μας, η Ένωση Εφοπλιστών Κρουαζιεροπλοίων και Φορέων Ναυτιλίας δέχτηκε πρόταση στο παρελθόν από το Υπουργείο Υγείας για μια συνάντηση με κύριο άξονα συζήτησης την πιθανότητα χρησιμοποίησης κρουαζιεροπλοίων για κρουαζιέρες στα Ελληνικά νησιά από ασθενείς σε ανάρρωση που θα επισκέπτονται τη χώρα μας για ιατρικό τουρισμό με τις οικογένειές τους.
Όμως γεννάται το ερώτημα πώς και από ποιές πηγές θα εξασφαλιστούν οι πελάτες των πλοίων που θα επιλέξουν την κρουαζιέρα ως θεραπευτικό μέσον για την ανάρρωσή τους από κάποια πάθηση.
Με δεδομένη την υψηλή ποιότητα ιατρικών υποδομών και γιατρών στη χώρα μας, είμαι σίγουρος ότι η Ελλάδα μπορεί να διεκδικήσει μερίδιο σε αυτή την αγορά.»
Στη συνέχεια παραθέτει τα στοιχεία:
«1.Ένα κρουαζιερόπλοιο χωρητικότητας περίπου 600 επιβατών για μια περίοδο περίπου 280 ημερών σε 40 επταήμερες κρουαζιέρες στα ελληνικά νησιά και σε δύο τουρκικά λιμάνια μπορεί να μεταφέρει περίπου 24.000 επιβατών
2. Θα μπορέσει όμως να αντλήσει ένα κρουαζιερόπλοιο 24.000 επιβάτες κάθε χρόνο από τη δεξαμενή των επισκεπτών στη χώρα μας για ιατρικό τουρισμό; Αυτό είναι το πρωταρχικό ερώτημα αλλά και ο προβληματισμός όσων διαχειρίζονται κρουαζιερόπλοια και όσων εκπροσωπούν εταιρείες κρουαζιεροπλοίων που δραστηριοποιούνται στα Ελληνικά λιμάνια».
Ένας άλλος βασικός παράγοντας που έχει σχέση με την σωστή χρησιμοποίηση ενός κρουαζιεροπλοίου για επιβάτες Ιατρικού Τουρισμού είναι η κατάλληλη προετοιμασία του πλοίου, οι μετατροπές που πρέπει να γίνουν και άλλοι πολλοί παράγοντες. Ο Μιχάλης Λάμπρος παραθέτει κάποιους από αυτούς:
« 1.Οι προδιαγραφές που ζητούν οι ξένοι ασφαλιστικοί φορείς ασθενών και οι τουριστικοί πράκτορες που ασχολούνται με τον Ιατρικό Τουρισμό.
2. Οι διαμορφώσεις των χώρων του πλοίου χρειάζονται, όπως πχ ιατρεία, εργαστήρια, εξεταστήρια, κατάλληλα μηχανήματα για νεφροπαθείς, καρδιοπαθείς, κλπ.
3.Προσόντα προσωπικού του πλοίου όσον αφορά ιατρούς, νοσοκόμες, ανάλογα με τις ειδικότητες που απαιτούνται.
4. Επιλογή Ιατρού συντονιστή.
5. Τρόπος συνεννόησης και συνεργασίας με μεγάλα νοσοκομεία ή ιδιωτικά θεραπευτήρια, αν παραστεί ανάγκη αίτησης ιατρικής βοήθειας.
6. Συνεργασία με εξειδικευμένους ιατρούς όπως π.χ. νεφρολόγους, καρδιολόγους, και άλλων ειδικοτήτων.
7. Συνεργασία με αεροπορικές εταιρείες, ελικόπτερα, ξενοδοχεία, τουριστικά γραφεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
8. Διοργάνωση σεμιναρίων και διαλέξεων στα πλοία από εξειδικευμένους Ιατρούς- Καθηγητές.
9. Επίσης διερεύνηση της δυνατότητας λήψεως επιδοτήσεων από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης» και συνεχίζει:
«Πιστεύουμε ακράδαντα ότι εάν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, εάν η Πολιτεία βοηθήσει θετικά, εάν ξεκινήσει δειλά-δειλά η ανάπτυξη του ιατρικού τουρισμού στα ξενοδοχεία μας, τότε θα δημιουργηθούν κατά πάσα πιθανότητα οι προϋποθέσεις για την επέκταση αυτού του τουρισμού και σε κρουαζιερόπλοια, και με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί η homeporting κρουαζιέρα, κυρίως από τον Πειραιά.
Ο τομέας της κρουαζιέρας είναι παρόν, ευρίσκεται σε εγρήγορση και είναι έτοιμος να ξεκινήσει κρουαζιέρες Ιατρικού και Θρησκευτικού Τουρισμού, εφόσον όλες οι πιο πάνω προϋποθέσεις πραγματοποιηθούν. Μόνο με αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθεί το home-porting της Κρουαζιέρας στη χώρα μας με τα γνωστά οικονομικά και άλλα οφέλη που απολαμβάνουν σήμερα η Ιταλία και η Ισπανία».
Σύμφωνα με τον Μιχάλη Λάμπρο η αναθέρμανση των προσπαθειών για την προώθηση του Θρησκευτικού και Ιαματικού Τουρισμού στον τομέα της Κρουαζιέρας συμπίπτει με τις εξαγγελίες της COSCO μέσω του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς για την ηγετική θέση για το home-porting του Πειραιά στον τομέα της Κρουαζιέρας σε προγράμματα που έχουν σαν στόχο την προσέλκυση επιπλέον 580.000 επιβατών τα προσεχή χρόνια, εκ των οποίων οι 100.000 θα είναι Κινέζοι.
«Σκοπός αυτής της προσπάθειας είναι να δημιουργηθεί σημαντικό όφελος για την τοπική οικονομία του Πειραιά σε συνδυασμό και με τις υποστηρικτικές επενδύσεις που θα αφορούν στην αναβάθμιση της ξενοδοχειακής υποδομής και σε άλλες εποικοδομητικές δραστηριότητες» επισημαίνει και προσθέτει:
«Απορώ ειλικρινά γιατί οι αρμόδιοι κυβερνητικοί φορείς, δηλαδή τα Υπουργεία Υγείας, Τουρισμού, Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής δεν αναλαμβάνουν έντονες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που σίγουρα θα βοηθήσει την πατρίδα μας, και θα αποτελέσουν ο Θρησκευτικός και ο Ιατρικός Τουρισμός ένα ισχυρό «ισοδύναμο» ενίσχυσης της Εθνικής μας Οικονομίας η οποία με τις σημερινές δυσμενείς συνθήκες ασθενεί βαριά».
Σύμφωνα με στατιστικές η Ελλάδα έχει αναξιοποίητους ιαματικούς πόρους. Οι καταγεγραμμένες ιαματικές πηγές είναι 750 και από αυτές μόνον οι 82 είναι ενεργές, και από αυτές μόνον οι 38 έχουν αναγνωρισθεί και πιστοποιηθεί για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες. Εάν αναλογιστεί κάποιος ότι τα ετήσια έσοδα από τον Ιαματικό Τουρισμό στις άλλες Ευρωπαϊκές λουτροπόλεις υπερβαίνουν τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ , τότε γίνεται αντιληπτό τα ο ύψος των εσόδων που χάνει η Ελλάδα από την μη σωστή ενεργοποίηση αυτού του κλάδου.
Γενικότερα τα έσοδα από τον Τουρισμό Υγείας σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπερνούν ετησίως τα 40 δισεκατομμύρια δολάρια με 30 εκατομμύρια επισκέπτες και ρυθμό ανάπτυξης 20-25% σε ετήσια βάση
Σύμφωνα με έρευνα του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου, η Ελλάδα θα μπορούσε στα επόμενα χρόνια να υποδεχθεί 100.000 ιατρικούς τουρίστες και έως το έτος 2025 να διεκδικεί υπό προϋποθέσεις ακόμα και 400.000.
Η Τουρκία αποτελεί παράδειγμα διότι εισήλθε δυναμικά στον τομέα του Ιατρικού Τουρισμού πριν από πέντε χρόνια, και σήμερα υποδέχεται πάνω από 700.000 επισκέπτες τον χρόνο. Μόνο στην Κωνσταντινούπολη λειτουργούν 40 πιστοποιημένες κλινικές για Ιατρικό Τουρισμό.
