Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
«Για τις Ευρωεκλογές, το δίλημμα θα είναι ‘περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη’ απέναντι στο ερώτημα εάν πρέπει να επιστρέψουμε στα κράτη – έθνη ή των ευρωσκεπτικιστών -που δεν έχουν ιστορική μνήμη». Αυτό δηλώνει σήμερα σε συνέντευξή του στην “δ” ο κ. Γιώργος Κρεμλής, με καταγωγή από τη Ρόδο, κορυφαίος αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Έχοντας διανύσει μία πορεία με πλούσια δραστηριότητα και καταξίωση σε ανώτατο επίπεδο, ο Γιώργος-Σταύρος Κρεμλής, πέραν της πολύχρονης πείρας του στα ευρωπαϊκά θέματα, είναι στέλεχος μεγάλων διεθνών οργανισμών, που εκπροσωπεί επί σειράν ετών επάξια την Ελλάδα στα ευρωπαϊκά κέντρα λήψης αποφάσεων. Σήμερα είναι Διευθυντής ε.τ. της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και έχει εξουσιοδοτηθεί να προωθεί θέματα κυκλικής οικονομίας και νησιωτικότητας. Παράλληλα, είναι Πρόεδρος της Σύμβασης Espoo και του Πρωτοκόλλου SEA, ενώ πρόσφατα διορίστηκε μέλος του Περιβαλλοντικού και Κοινωνικού Συμβουλευτικού Συμβουλίου (ESAC) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας για την Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξη (EBRD). Με την ιδιότητα του νομικού, είναι μέλος του Δ.Σ. του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO).
Το όνομα του κ. Κρεμλή, φέρεται να περιλαμβάνεται στο Ευρωψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας –το οποίο αναμένεται να ανακοινωθεί σύντομα.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Κρεμλή θα ήθελα ένα πρώτο σχόλιο για τις Ευρωεκλογές. Τι θα σημάνει αυτή η διαδικασία;
Οι Ευρωεκλογές, που έχουν προγραμματιστεί να γίνουν για τις 26 Μαΐου, έχουν ιδιαίτερη σημασία τόσο για την χώρα μας, όσο και για την Ευρώπη. Κι αυτό γιατί το δίλημμα, αυτή την φορά στην κάλπη θα είναι “περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη”, “καλύτερη Ευρώπη ή πιο ενισχυμένη Ευρώπη” απέναντι στο άλλο μήνυμα, το οποίο λέει ότι πρέπει να επιστρέψουμε στα κράτη – έθνη, δεν θέλουμε τόσο ισχυρή Ευρώπη. Επιπλέον, υπάρχει και το μήνυμα εκείνων που αρνούνται την Ευρώπη, είναι οι Ευρω-σκεπτικιστές -οι οποίοι δεν έχουν ιστορική μνήμη, δεν γνωρίζουν πού βρισκόμασταν παλαιότερα και πού είμαστε τώρα, ποια είναι τα πλεονεκτήματα να βρίσκεσαι μέσα στην ευρωπαϊκή οικογένεια και πόσο μεγάλη σημασία έχει αυτό. Για παράδειγμα, όταν βλέπουμε ότι όλες οι χώρες των Βαλκανίων θέλουν να προσχωρήσουν στην Ευρώπη, ενώ χώρες που είναι κράτη – μέλη της Ε.Ε. αρνούνται την ύπαρξή της και το μέλλον της. Γι αυτό και η ημερομηνία των Ευρωεκλογών είναι πάρα πολύ σημαντική τόσο για την Ευρώπη όσο και για την Ελλάδα, υπό την έννοια πως η χώρα μας, θα πρέπει να έχει μια ισχυρή παρουσία στο νέο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο. Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα εκλέγει 21 Ευρωβουλευτές και είναι πολύ σημαντικό να αναβαθμιστεί η παρουσία μας στο νέο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, να αναβαθμιστεί και να αποκτήσει πολύ ισχυρή φωνή, ώστε να μπορέσει μέσα από αυτό το όργανο της Ευρώπης, έχοντας μια ισχυρή παρουσία να μπορέσει να υπερασπίσει καλύτερα τα δίκαια της χώρας μας.
• Είναι γεγονός πως αυτό που παρακολουθούμε μέσα από την επικαιρότητα, είναι ότι πολλοί που ανήκουν είτε στους Ευρω-σκεπτικιστές, είτε επικαλούμενοι τον λαϊκισμό, να προσπαθούν να αναδείξουν τις ευρωεκλογές σε δημοψηφίσματα κατά των κυβερνήσεών τους. Ένα παράδειγμα, είναι η Γαλλία όπου η Μαρίν Λε Πεν καλεί τους Γάλλους να στείλουν μήνυμα κατά της κυβέρνησης Μακρόν. Συνεπώς, “λιγότερη ή περισσότερη Ευρώπη” θα είναι το βασικό ερώτημα.
Τα κόμματα τα οποία αυτή την στιγμή λειτουργούν στην Ευρώπη -όπως είπατε την περίπτωση της Μαρίν Λε Πεν που εκπροσωπεί ένα ακροδεξιό κόμμα, ή του Ορμπάν στην Ουγγαρία, ή του κυβερνώντος κόμματος στην Πολωνία- διαπνέονται από ευρω-φοβία, ξενοφοβία και είναι αντίθετα στις βασικές ιδέες και αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (κατά της μετανάστευσης, κατά των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κ.λπ.) Θα είναι πάντως και ένας ανταγωνισμός για την διαφύλαξη των βασικών αρχών που διαπνέουν την Ευρώπη, που είναι η συνεργασία, η δημοκρατία, η αλληλεγγύη κ.λπ. απέναντι σε όλες αυτές τις φυγόκεντρες δυνάμεις, οι οποίες υπονομεύουν την Ευρώπη. Θα έλεγα ότι το κάνουν για λόγους καθαρά κομματικούς. Η Λε Πεν π.χ. θα χρησιμοποιήσει τις Ευρωεκλογές όχι για να αποδείξει τις απόψεις της απέναντι στην Ευρώπη, αλλά για να αντιπολιτευτεί τον Εμ. Μακρόν και θα προσπαθήσει να τις εξομοιώσει με τις εθνικές εκλογές. Στην κάθε ευρωπαϊκή χώρα, λοιπόν, τα πράγματα θα πάρουν μια διαφορετική ‘χροιά’. Προσωπικά, δεν το θεωρώ αυτό σωστό. Οι εθνικές εκλογές σε κάθε χώρα, θα γίνουν όταν θα έρθει η ώρα και τότε θα πρέπει να αναδειχθούν τα εσωτερικά θέματα και όχι να χρησιμοποιήσουμε τις Ευρωεκλογές ως πρόσχημα για να υπονομεύσουμε την Ευρώπη.
• Η αλήθεια είναι πάντως, ότι δεν συμφέρει κανέναν να είναι εκτός ευρωπαϊκής οικογένειας. Το βλέπουμε πλέον καθαρά με το παράδειγμα της Μεγάλης Βρετανίας, που βιώνει μια πρωτοφανή κρίση με το Brexit. Φαίνεται πως και οι ίδιοι οι Βρετανοί δεν ήξεραν τελικώς, τι έκαναν με την ψήφο τους φέρνοντας την κυβέρνηση σε ένα πρωτοφανές πολιτικό αδιέξοδο.
Το Brexit είναι η πιο χαρακτηριστική περίπτωση ότι εκτός Ευρώπης, ακόμη και το ισχυρό Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να σταθεί στα πόδια του. Και όπως είπατε, κανέναν δεν συμφέρει να είναι εκτός ευρωπαϊκής οικογένειας. Αρχικά το Ηνωμένο Βασίλειο ήθελε μια καλύτερη συμφωνία και τώρα αντιλαμβάνονται ότι οδηγούνται σε αδιέξοδα χωρίς να ξέρουν πώς να το διαχειριστούν. Κανονικά θα έπρεπε να προχωρήσουν σε εκλογές και ένα δημοψήφισμα στο οποίο η απάντηση του λαού θα ήταν “θέλουμε να παραμείνουμε στην Ε.Ε.”. Δυστυχώς οι κοινοβουλευτικές παραδόσεις τους, δεν τους επιτρέπουν να κάνουν κάτι τέτοιο. Θα ήθελα να πω ότι όλοι στην πραγματικότητα θέλουν να βρίσκονται μέσα στην Ε.Ε. αλλά ο καθένας θέλει “μία Ευρώπη αλά κάρτ”. Δηλαδή, όπως ευνοεί τον καθένα καλύτερα στα δικά του μικροσυμφέροντα που πολλές φορές, αντιστρατεύονται το γενικότερο συμφέρον της Ε.Ε.
Γι’ αυτό επιμένω ότι η παρουσία μας στην Ε.Ε. είναι ζωτικής σημασίας. Βρισκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης, περιστοιχιζόμαστε από χώρες που ιστορικά δεν ήταν φιλικές προς την χώρα μας, η μεγάλη γειτονική μας χώρα -όπως ξέρετε- δεν έχει τις καλύτερες διαθέσεις απέναντι στην χώρα μας, γι αυτό και η ύπαρξη της Ε.Ε. και η παραμονή μας σε αυτήν, μας θωρακίζει εθνικά, θωρακίζει τα σύνορά μας. υπό αυτή την έννοια, μια Ε.Ε. με ενισχυμένη άμυνα, ευρωπαϊκό στρατό, κοινή ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, θα μας θωρακίσει ακόμη περισσότερο.
• Το ενδεχόμενο να περιληφθείτε στο Ευρωψηφοδέλτιο, δημιουργεί αισιοδοξία και προσδοκίες για τους Δωδεκανήσιους και για τους νησιώτες. Εάν εκλεγείτε τι θα προτάξετε για την νησιωτική περιοχή;
Είναι πάρα πολύ σημαντικό να εκπροσωπηθεί η νησιωτική Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο -και θα έλεγα ειδικά για τα Δωδεκάνησα και τα άλλα νησιά. Επειδή ασχολούμαι πολλά χρόνια με τη νησιωτικότητα, θεωρώ πολύ σημαντικό να αξιοποιήσουμε τις αναφορές στις ευρωπαϊκές συνθήκες που γίνονται για τη νησιωτικότητα, οι οποίες -δυστυχώς- δεν έχουν επαρκώς, αξιοποιηθεί. Πρέπει να διαμορφώσουμε μια “νησιωτική πολιτική της Ε.Ε.”. Η Ελλάδα να συνεργαστεί με την Κύπρο και την Μάλτα που είναι κράτη – νησιά. Πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις μας με τα άλλα νησιωτικά συμπλέγματα της Μεσογείου ώστε να αποκτήσουμε “φωνή”. Είναι πολλά τα εκατομμύρια των κατοίκων της Ε.Ε. που ζουν σε νησιά. Απλά, δεν απέκτησαν ποτέ φωνή διότι οι δυνάμεις τους είναι κατακερματισμένες. Ο πρώτος, λοιπόν στόχος μας θα πρέπει να είναι να αναδείξουμε την νησιωτικότητα σε μια νέα συνθήκη που θα υπάρξει στην μετά-Brexit εποχή όπου θα πρέπει να λάβει υπόψη της τη νέα αρχιτεκτονική της Ε.Ε. ώστε να αναδείξουμε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νησιωτικότητας, τα προβλήματα των νησιών αλλά και την συμβολή στο ΑΕΠ των κρατών – μελών όσο και της Ευρώπης. Ας μην ξεχνάμε ότι ο νησιωτικός χώρος είναι αυτός που φιλοξενεί την τουριστική βιομηχανία της Ε.Ε. και ειδικά στην χώρα μας, έχει τεράστια συμβολή στο δικό μας ΑΕΠ.
• Η νησιωτικότητα όμως είναι κατοχυρωμένη συνταγματικά στην Ε.Ε. Μήπως εμείς δεν το έχουμε αξιοποιήσει όσο θα έπρεπε; Φτάσαμε να έχουμε χάσει πολλά κίνητρα αλλά και ευεργετήματα όπως οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ. Τι μπορεί να γίνει για να διεκδικήσουμε αυτά που μας ανήκουν;
Θα σας πω και κάτι ακόμη. Για τα υπερπόντια νησιά –της Γαλλίας, Πορτογαλίας, Ισπανίας στον Ινδικό και στον Ειρηνικό Ωκεανό- υπάρχει πολιτική της Ε.Ε. Υπάρχει στρατηγική η οποία έχει εκπονηθεί και τώρα, επικαιροποιείται και προβλέπει ειδικά μέτρα στήριξης των νησιών αυτών με κρατικές ενισχύσεις, με μειωμένους συντελεστές, με μειωμένα καύσιμα, μεταφορές και μια άλλη σειρά μέτρων που συμπληρώνονται και από υψηλότερα ποσοστά χρηματοδότησης από την Ε.Ε. Όλα τα μεγάλα νησιά π.χ. επωφελούνται ακριβώς από αυτή την πολιτική και θεωρούνται λιγότερο αναπτυγμένες περιοχές. Νομίζω πως όλα αυτά τα θέματα θα πρέπει να ρυθμιστούν και να ληφθεί πλέον η νησιωτικότητα σε επίπεδο του κάθε νησιού και όχι σε επίπεδο γεωγραφικής περιφερειακής ενότητας. Είναι πάρα πολλά τα θέματα που πρέπει να αναδειχθούν -όχι μόνον σε κρατικές ενισχύσεις και ειδικές ρυθμίσεις, που θα επιτρέψουν στα νησιά να έχουν ένα ειδικότερο και ευνοϊκότερο καθεστώς καθώς και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέσα από πόρους της Ε.Ε.
