Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ τάχθηκε υπέρ της πώλησης νέων μαχητικών στην Τουρκία, αλλά και της αναβάθμισης του υπάρχοντος στόλου των F-16, ενώ ο Τσαβούσογλου υπογράμμισε ότι η Άγκυρα «δεν θα δεχθεί όρους» – Πιέσεις Μπλίνκεν για άρση των τουρκικών εμποδίων σχετικά με την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ.
To ζήτημα της πώλησης και του εκσυγχρονισμού των F-16 από τις ΗΠΑ στην Τουρκία, αλλά και η διεύρυνση του ΝΑΤΟ, με την ένταξη Φινλανδίας και Σουηδίας, βρέθηκαν στο επίκεντρο των δηλώσεων του Άντονι Μπλίνκεν με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, μετά τη συνάντησή τους στην Τουρκία το πρωί της Δευτέρας.
Όσον αφορά το πρώτο ζήτημα, ο Τούρκος ΥΠΕΞ τόνισε ότι η Άγκυρα αναμένει υποστήριξη από το Κογκρέσο. Ο ίδιος εξέφρασε την εκτίμηση ότι το ζήτημα μπορεί να ξεπεραστεί εάν η κυβέρνηση των ΗΠΑ διατηρήσει μια αποφασιστική στάση. Επανέλαβε, ωστόσο, ότι δεν είναι δυνατό για την Τουρκία να αγοράσει αμερικανικά F-16 υπό όρους και προϋποθέσεις.
Από την πλευρά του, ο Αντονι Μπλίνκεν ανέφερε για το συγκεκριμένο ζήτημα ότι η αμερικανική κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν υποστηρίζει την πώληση των F-16 στην Τουρκία. Οπως τόνισε, είναι «εθνικό συμφέρον και συμφέρον ασφάλειας» για την κυβέρνηση Μπάιντεν η αναβάθμιση των F-16 που ήδη διαθέτει η Αγκυρα, καθώς και η πώληση νέων στην Τουρκία.
ΝΑΤΟ, Σουηδία, Φινλανδία
Ως προς τα αιτήματα της Σουηδίας και της Φινλανδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ο Τσαβούσογλου ανέφερε ότι συζήτησε με τον Αμερικανό ομόλογό του τι περιμένει η Αγκυρα από τη Στοκχόλμη και το Ελσίνκι, προσθέτοντας ότι οι συνομιλίες με τις δύο χώρες να συνεχίζονται. Όπως ανέφερε, όλα τα μέρη του ΝΑΤΟ πρέπει να πείσουν τη Σουηδία να κάνει συγκεκριμένα βήματα για να καμφθούν οι ανησυχίες της Αγκυρας.
Από την πλευρά του, ο Αντονι Μπλίνκεν σημείωσε ότι η Φινλανδία και η Σουηδία έχουν ήδη κάνει συγκεκριμένα βήματα σε ό,τι αφορά το μνημόνιο που έχουν υπογράψει με την Τουρκία και επεσήμανε ότι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ δεν είναι διμερές ζήτημα, κινούμενος στην κατεύθυνση της κλιμάκωσης της πίεσης της Ουάσιγκτον προς την Άγκυρα.
Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας σημείωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ εκτιμούν τα θετικά βήματα που γίνονται για βελτίωση των σχέσεων της Τουρκίας με Ελλάδα και Αρμενία.
Σεισμός στην Τουρκία
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας ευχαρίστησε τον Αμερικανό ομόλογό του για τη βοήθεια που παρείχε η Ουάσιγκτον μετά τον σεισμό, με τον Αντονι Μπλίνκεν από την πλευρά του να δηλώνει ότι οι ΗΠΑ θα στηρίζουν την Τουρκία για όσο χρειαστεί.
Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου σημείωσε, πάντως, ότι δεν χρειάζεται να συμβαίνουν φυσικές καταστροφές για να βελτιωθούν οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας και ζήτησε άρση των αμερικανικών κυρώσεων στην αμυντική βιομηχανία της Τουρκίας, με τον κ. Μπλίνκεν να σημειώνει ότι Ουάσιγκτον και Αγκυρα δεν συμφωνούν σε κάθε θέμα, ωστόσο η σχέση των δύο χωρών είναι ανθεκτική απέναντι στις προκλήσεις.
Πόλεμος στην Ουκρανία
Σε ό,τι αφορά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι η Τουρκία δεν εξάγει στη Ρωσία προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αμυντική βιομηχανία. Οπως τόνισε, η Αγκυρα έλαβε μέτρα για να αποτραπούν πιθανές παραβιάσεις των κυρώσεων στη Μόσχα.
Από την πλευρά του, ο Αντονι Μπλίνκεν ανέφερε ότι ήταν κρίσιμη η «καθαρή φωνή» της Τουρκίας σε ό,τι αφορά την υποστήριξη της κυριαρχίας της Ουκρανίας.
Στην Αθήνα ο Μπλίνκεν
Υπενθυμίζεται ότι μετά την Τουρκία -και με φόντο την καμπή «ανακωχής» στα ελληνοτουρκικά στον απόηχο των σεισμών- ο Αντονι Μπλίνκεν επισκέπτεται την Ελλάδα. Ο αρχικός σχεδιασμός της επίσκεψης Μπλίνκεν περιλάμβανε μια σειρά από παραινέσεις και συμβουλές προς την Αθήνα προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω κλιμάκωση στα ελληνοτουρκικά σε περίοδο προεκλογική, ενώ ταυτόχρονα ανάμεσα στην Αγκυρα και στην Ουάσιγκτον βρισκόταν σε εξέλιξη ένα σκληρό μπρα ντε φερ, καθώς ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φαινόταν να επιμένει στη σκληρή «αντιαμερικανική» γραμμή που είναι τόσο δημοφιλής μεταξύ των συντηρητικών ψηφοφόρων του ΑΚΡ.
Στην Αθήνα θεωρείται θετικό ότι ο κ. Μπλίνκεν θα φθάσει αφού θα έχει ολοκληρώσει το πρόγραμμά του στην Αγκυρα. Το αν ο κ. Μπλίνκεν θα αποκτήσει κάποια αντίληψη για τον εκλογικό προσανατολισμό του κ. Ερντογάν και, βεβαίως, αν θα επιλέξει να τη μοιραστεί με τον πρωθυπουργό, τον οποίο θα συναντήσει το απόγευμα στο Μέγαρο Μαξίμου, λίγο πριν από το δείπνο που θα παρατεθεί προς τιμήν του παρουσία των υπουργών Εξωτερικών Νίκου Δένδια και Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου, θα φανεί σήμερα. Στο τετ α τετ του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον κ. Μπλίνκεν πριν από το δείπνο, όπου η σύνθεση είναι διευρυμένη, θα γίνει εκ των πραγμάτων η πιο ουσιαστική συζήτηση.
Από την πλευρά της Αθήνας η προσοχή πέφτει στα ελληνοτουρκικά και στις πολλαπλές πτυχές των άριστων σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ τα τελευταία χρόνια, ωστόσο η προτεραιότητα της αμερικανικής διπλωματίας αυτή την περίοδο παραμένει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
Κεντρικό στοιχείο της επίσκεψης Μπλίνκεν είναι η έναρξη του 4ου στρατηγικού διαλόγου το πρωί της Τρίτης με τον κ. Δένδια και, βεβαίως, η συζήτηση για το επικαιροποιημένο πρωτόκολλο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), το οποίο έχει επιτρέψει στις ΗΠΑ και στο ΝΑΤΟ να κρατήσουν μέσω της Αλεξανδρούπολης ανοιχτή την υποστήριξη της Ανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, χωρίς το άγχος που δημιουργεί η αδυναμία αποστολής στρατιωτικού υλικού και προσωπικού μέσω των Στενών. Η προοπτική περαιτέρω ενίσχυσης των αμυντικών σχέσεων (F-35) ούτως ή άλλως καθιστά την MDCA χρήσιμο εργαλείο που μπορεί να οδηγήσει σε επιπλέον επενδύσεις, όπως αυτές που έχουν ήδη γίνει στις αεροπορικές βάσεις της Λάρισας και της Σούδας, στον ναύσταθμο της Σούδας και στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.
Με πληροφορίες από REUTERS
