Συνέντευξη στη
Δήμητρα – Μαρίλια Φούρλα
«Στο πλαίσιο της διαχείρισης για το επόμενο διάστημα και με τον φόβο ότι οι ροές μπορεί να αυξηθούν, η κυβέρνηση έχει βρει εναλλακτικό χώρο για την προσωρινή παραμονή τους δηλαδή τις 72 ώρες, μέχρι να καταγραφούν και να ταυτοποιηθούν. Δουλεύουμε συστηματικά για να την πολλαπλασιάσουμε από πλευρά μας, με ευαισθητοποίηση και άλλων περιφερειών και πόλεων της ΕΕ που έχουν εκφράσει τη βούλησή τους προς αυτή την κατεύθυνση. Χτίζουμε συμμαχίες και συνεργασίες με διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς, όπως ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, και η Ένωση Παράκτιων Περιφερειών της Ευρώπης για τη διαχείριση του ζητήματος κατά το χρόνο παραμονής τους στα νησιά μας.
Ετοιμάζουμε προτάσεις για την άντληση διεθνών και ευρωπαϊκών πόρων από διάφορους μηχανισμούς χρηματοδότησης», δηλώνει η κυρία Χαρούλα Γιασιράνη περιφερειακή σύμβουλος Νότιου Αγαίου εντεταλμένη Εθελοντισμού και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων, σε συνέντευξή της στη «δημοκρατική». Για το θέμα που έχει απασχολήσει αυτές τις ημέρες την επικαιρότητα, τις ΜΚΟ οι οποίες δραστηριοποιούνται στο προσφυγικό, η Περιφέρεια ξεκινά λεπτομερή καταγραφή και όπως η κυρία Γιασιράνη αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μεταξύ αυτών υπάρχουν διεθνείς ΜΚΟ, το προφίλ των οποίων δε γνωρίζουμε καθόλου. Ήρθε η ώρα να το μάθουμε».
Δεν θα μπορούσε να λείψει η αναφορά στην βία με την ευκαιρία και της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας, στις αρχές του μήνα, ένα θέμα που γνωρίζει πολύ καλά μέσα από τις «Γυναίκες Χωρίς Σύνορα», αλλά και τα συναισθήματά της για την «Αρχαία Τραγωδία» που έζησε, με τα δύο τραγικά ναυάγια της Καλολίμνου και του Φαρμακονησίου. Για την προσφορά της μάλιστα αυτή, και την συμπαράστασή της στους συγγενείς των θυμάτων, η Ιρακινή πρεσβεία στην Αθήνα, εξέφρασε τις ευχαριστίες της στην κυρία Γιασιράνη: «Η Ιρακινή πρεσβεία στην Αθήνα εκφράζει την εκτίμηση και τις ευχαριστίες της για την εξαιρετική συνεργασία σας και την πολύτιμη υποστήριξη σας στους Ιρακινούς πρόσφυγες. Όπως επίσης την αφοσίωση σας για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους πρόσφυγες που έχουν ανάγκη. Ο Πρέσβης 18/11/2015».
Η συνέντευξη της κυρίας Γιασιράνη αναλυτικά:
• Άλλη μια Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας πέρασε κυρία Γιαρισάνη, αλλά με την γυναίκα μέχρι σήμερα να βρίσκεται μπροστά στο έγκλημα της βίας, της ανεργίας, της φτώχειας που ολοένα διογκώνονται τον καιρό της κρίσης. Ποιο μπορεί να είναι το μήνυμα μέσα σε όλα αυτά;
Η έμφυλη βία αφορά και πλήττει όλες ανεξαιρέτως τις γυναίκες ,ανεξάρτητα από την ηλικία, την τάξη, το εκπαιδευτικό επίπεδο, την εργασιακή και οικογενειακή κατάσταση.Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν και σήμερα οι γυναίκες είναι μεγάλα: ανεργία, απολύσεις, εκμετάλλευση, ανασφάλιστη εργασία, μείωση των μισθών και των κοινωνικών παροχών. Οι πολιτικές των μνημονίων έχουν καταργήσει συλλογικές συμβάσεις, έχουν αυξήσει τα όρια συνταξιοδότησης, ακύρωσαν και φόρτωσαν κι άλλη καταπίεση στις πλάτες μας, με αποτέλεσμα να εντείνουν τις ανισότητες και τις διακρίσεις σε βάρος μας. Ένα λοιπόν μπορεί να είναι το μήνυμα: Αγώνας, αγώνας ,αγώνας σε όλα τα επίπεδα, με κάθε τρόπο και μέσο για να βάλουμε τον εαυτό μας στη θέση που πραγματικά αξίζει.
• Πιστεύετε πως η σύγχρονη Ελληνίδα έχει βρει την ταυτότητά της στην κοινωνία σήμερα;
Παρά τα άλματα που έχουν γίνει τις τελευταίες δεκαετίες και στη χώρα μας, οι πραγματικές αλλαγές στις ζωές των γυναικών σε επίπεδο κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ισότητας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων χρειάζονται ακόμα πολύ χρόνο για να ολοκληρωθούν και να εμπεδωθούν. Οι νομοθετικές μεταρρυθμίσεις προς όφελος των γυναικών δεν άλλαξαν σημαντικά την κοινωνική θέση της γυναίκας. Άλλωστε, η νομοθετική ισότητα σε καμία περίπτωση δεν προεξοφλεί ούτε και εξασφαλίζει την ουσιαστική ισότητα ανάμεσα στα δύο φύλα. Εκείνο που πρέπει να δουλέψουμε ως κοινωνία είναι η αλλαγή των στερεοτύπων που έχουν βαθιές ρίζες στην ελληνική κοινωνία, με έμφαση στα παιδιά, για να προσδοκούμε ουσιαστικά αποτελέσματα από τις επόμενες γενιές.
• Στις πρώτες θέσεις των πόλεων με τις περισσότερες κακοποιημένες γυναίκες, η Ρόδος. Τι είναι αυτό που μια πόλη με τόσες πολιτισμικές προσλαμβάνουσες, ένα τέτοιο φαινόμενο έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις;
Το γεγονός ότι η Ρόδος εμφανίζεται στις πρώτες θέσεις από τα στατιστικά των δομών φιλοξενίας και υποστήριξης γυναικών θυμάτων βίας, κατά την άποψη μου, οφείλεται στη συστηματική δουλειά που γίνεται τα 15 τελευταία χρόνια για την ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας και στην υποστήριξη των θυμάτων από την οργάνωση «Γυναίκες Χωρίς Σύνορα». Η ύπαρξη ,ίδρυση και λειτουργία των δομών, του Ξενώνα φιλοξενίας και του Συμβουλευτικού Κέντρου γυναικών θυμάτων βίας, οφείλεται στην μεγάλη επιμονή και αγώνα από την πλευρά μας. Πριν την λειτουργία τους, το κενό το καλύπταμε οι «Γυναίκες Χωρίς Σύνορα» με δικά μας μέσα και πόρους με εθελόντριες και εθελοντές, για 10 χρόνια! Παράλληλα η οργάνωση ολοκλήρωσε το Δεκέμβριο, μια άλλη σημαντική δράση με στοχευμένα σεμινάρια σε εκπαιδευτικούς ,σώματα και ασφαλείας ,ανοικτές ενημερωτικές ημερίδες στην κοινωνία για την αποδόμηση του φαινομένου, ενημερωτική καμπάνια στα ΜΜΕ, εξατομικευμένες και ομαδικές συναντήσεις με θύματα που υποστηρίχθηκαν από ψυχολόγους ,κοινωνικό λειτουργό και νομικό, με τίτλο «Η Σιωπή είναι Συνενοχή». Καταφέραμε να ανοίξουμε τα στόματα των θυμάτων, δημιουργώντας ένα δίχτυ υποστήριξης, προστασίας και ασφάλειας γύρω τους.
• Μια γυναίκα που δέχεται ψυχολογικό εκβιασμό και συναισθηματικές πιέσεις, καταφεύγει σε ένα κέντρο για βοήθεια ή θεωρείται πως αυτά είναι «ανώδυνα» και τα υπομένει;
Η αναγνώριση των μορφών βίας που μπορεί να ασκηθεί σε μια γυναίκα, είναι το καθοριστικό βήμα για να ζητήσει βοήθεια. Μορφές όπως η ψυχολογική και η οικονομική είναι αθέατες. Αυτό προϋποθέτει ενημέρωση την οποία σήμερα πια, μπορεί να τη βρει εύκολα, τόσο από το διαδίκτυο, όσο και από όλους τους εμπλεκόμενους υποστηρικτικούς φορείς. Από τα περιστατικά που έχουμε καταγράψει και παραπέμψει στις δομές, φαίνεται ότι αυξάνεται ο αριθμός των γυναικών θυμάτων που καταφεύγει στα υποστηρικτικά δίκτυα για βοήθεια.
• Πώς μπορεί να βοηθήσει κάποιος ένα θύμα βίας;
Να ανοίξει την αγκαλιά του και να του πει: Δεν είσαι μόνη, ούτε η μόνη και να το πείσει να μιλήσει και να αναζητήσει βοήθεια.
• Προσφυγικό. Ένα σοβαρό θέμα που δεν αποκλείεται απ’ ότι λέγεται να γίνει ακόμη σοβαρότερο, με χιλιάδες πρόσφυγες να παραμένουν στη χώρα μας και στους τόπους εισόδου όπως είναι τα νησιά μας. Η Περιφέρεια ετοιμάζεται για ένα τέτοιο ενδεχόμενο και πως;
Το μεταναστευτικό-προσφυγικό χωρίς καμιά υπερβολή είναι το σοβαρότερο ζήτημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας και ήρθε για να μείνει. Η Περιφέρεια με ισχυρά αντανακλαστικά, από την πρώτη στιγμή έκανε και εξακολουθεί να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μην πληγεί η εικόνα και η οικονομία των νησιών που δέχονται τις ροές αλλά και των υπολοίπων νησιών, ενεργώντας με σύνεση, παρά το γεγονός ότι η διαχείριση του ανήκει αποκλειστικά στην κυβέρνηση. Αναπτύσσονται από την πλευρά μας μια σειρά πρωτοβουλίες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, για την αποσυμφόρηση των νησιών από τις μεταναστευτικές-προσφυγικές ροές, την ανεύρεση πόρων και συμμαχιών για τη διαχείριση του. Εξόχως συμβολική, με πολλούς αποδέκτες, είναι η υπογραφή του Συμφώνου Συνεργασίας με την Περιφερειακή Κυβέρνηση της Βαλένθια, για την μετεγκατάσταση 1100 προσφύγων σε πρώτη φάση από τα νησιά μας σε 130 πόλεις στην περιφέρεια τους με ολοκληρωμένο σχέδιο, πανέτοιμες να τους υποδεχθούν και να τους ενσωματώσουν.
• Στη Ρόδο σκέφτεστε και κάποιο άλλο χώρο εκτός από αυτόν που χρησιμοποιείται τώρα για την υποδοχή προσφύγων;
Στο πλαίσιο της διαχείρισης για το επόμενο διάστημα και με τον φόβο ότι οι ροές μπορεί να αυξηθούν, η κυβέρνηση έχει βρει εναλλακτικό χώρο για την προσωρινή παραμονή τους δηλαδή τις 72 ώρες, μέχρι να καταγραφούν και να ταυτοποιηθούν.
• Κυρία Γιασιράνη, ζήσατε από κοντά τις απίστευτες τραγωδίες στην Καλόλιμνο και στο Φαρμακονήσι, στηρίζοντας τους συγγενείς των ανθρώπων που χάθηκαν, συμμετέχοντας μαζί τους ακόμη και στην αναγνώριση των νεκρών. Πείτε μας για τα συναισθήματά σας. Τι σας έχει αφήσει όλο αυτό;
Δεν υπάρχουν λόγια να εκφράσει κανείς τα συναισθήματα του γι΄αυτές τις τραγωδίες. Διαχειρίστηκα τις μεγαλύτερες ανθρώπινες απώλειες στο Αιγαίο, μετά το Β΄Παγκόσμιο πόλεμο, από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα. Θλιβερό καθήκον. Θα μείνει αξέχαστη στη μνήμη μου η εικόνα ενός άνδρα που έχασε στο Φαρμακονήσι όλη του την οικογένεια, τη γυναίκα του και τα τρία αγόρια του. Αρχικά αναγνώρισε τη γυναίκα του και τα δύο μεγαλύτερα αγόρια. Ο σπαραγμός και η κατάρρευση από τον άδικο ξεκληρισμό της οικογένειάς του, δεν του επέτρεπαν να αναγνωρίσει το δύο μηνών βρέφος του… Μετά από 12 μέρες παραμονής του στη Ρόδο, τον συνόδευσα να ξαναδεί τις φωτογραφίες των άγνωστων σορών και τότε το αναγνώρισε… Αρχαία τραγωδία…
• Τι πιστεύετε πως είναι αυτό που έκανε να περνά αθόρυβα το προσφυγικό στη Ρόδο αλλά και σε άλλα νησιά, σε σχέση με τον θόρυβο και τις αντιδράσεις που υπήρξαν στην Κω;
Το συμφέρον του τόπου από τη μία αλλά και η συνεργασία και η συνετή διαχείριση εκ μέρους όλων των φορέων από την άλλη, είναι η χρυσή τομή για την αθόρυβη διαχείριση των μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών. Το να κλείνεις τα μάτια και να στυλώνεις τα πόδια σε μια έκτακτη κατάσταση, όπως αυτή που δημιουργήθηκε το περασμένο καλοκαίρι στην Κω, δεν είναι λύση. Έβλαψε την εικόνα του νησιού και της τουριστικής δραστηριότητας, με ανυπολόγιστες ακόμα συνέπειες. Όπου λοιπόν συνεργάστηκαν οι τοπικές αρχές, οι εθελοντές και οι τοπικές κοινωνίες με μικρότερες ή μεγαλύτερες ροές, η εικόνα διαφυλάχθηκε.
• Πολλά ακούμε για ΜΚΟ αμφιβόλων δράσεων που έχουν ξεφυτρώσει στα νησιά με αφορμή το προσφυγικό. Η Περιφέρεια πήρε την απόφαση να καταγράψει τις ΜΚΟ σχετικές με υγειονομική δράση που δραστηριοποιούνται στα Δωδεκάνησα. Σκέπτεστε να κάνετε το ίδιο και με τις υπόλοιπες; Σκέπτεστε να ελέγχετε αλλά και να καθοδηγείτε σε στοχευμένες ανάγκες την δραστηριότητά τους;
Η πιο επίσημη δήλωση που έγινε τις τελευταίες μέρες, έγινε από τον ίδιο τον Ππρωθυπουργό της χώρας κ. Αλέξη Τσίπρα, για τον ύποπτο ρόλο ορισμένων ΜΚΟ, και τον τρόπο δράσης τους που ενδεχομένως να άπτεται σοβαρών θεμάτων. Η Περιφέρεια με τη συγκρότηση Συντονιστικού οργάνου, μετά από εντολή του Υπ. Υγείας, καταγράφει κατά τις οδηγίες τις ΜΚΟ που παρέχουν πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Πριν λίγες μόνο μέρες το Υπ. Εσωτερικών και η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου, μας ζήτησαν με έγγραφό τους να καταγράψουμε και να τους ενημερώσουμε για το σύνολο των ΜΚΟ που δραστηριοποιούνται στους χώρους υποδοχής, καθώς και καταγραφή των χώρων αυτών,15 μήνες μετά τον δεκαπλασιασμό των ροών. Άμεσα ξεκίνησε η καταγραφή τους. Μεταξύ αυτών υπάρχουν διεθνείς ΜΚΟ, το προφίλ των οποίων δε γνωρίζουμε καθόλου. Ήρθε η ώρα να το μάθουμε. Σε ό,τι αφορά τους τοπικούς εθελοντικούς φορείς, που δραστηριοποιούνται στο προσφυγικό, τους γνωρίζουμε, γνωρίζουμε τη δράση τους, δεν τους καθοδηγούμε, συνεργαζόμαστε μαζί τους σε κοινές δράσεις.
• Βλέπουμε πολλές εθελοντικές ομάδες/συλλόγους πάνω στο νησί. Ολες αυτές λειτουργούν με κάποιο έλεγχο; Κυρίως έλεγχο επάρκειας; Σκέπτεστε μια παρόμοια καταγραφή και πιστοποίηση;
Κα Φούρλα, τα σωματεία τα έχω καταγράψει για πρώτη φορά στο σύνολό τους σε όλη την Περιφέρεια,τον Δεκέμβριο του 2015. Τα έχω ταξινομήσει σύμφωνα με τους σκοπούς και τη δράση τους. Οι εθελοντικές ομάδες που δραστηριοποιούνται στην πολιτική προστασία και την πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, είναι πιστοποιημένες από τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής προστασίας και το Υπ. Υγείας. Για τα υπόλοιπα σωματεία, την επάρκεια θα έπρεπε να την αποδίδει η πολιτεία είτε να εκχωρήσει την αρμοδιότητα σε μας για τον έλεγχο και την επάρκεια τους, αλλιώς ο καθένας ότι δηλώνει, είναι!
