της Στεφανίας Σούκη
Στον ελληνικό τουρισμό αλλά και σε εξειδικευμένα έργα real estate ετοιμάζεται να επενδύσει η EBRD, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, έχοντας ήδη στα σκαριά νέα έργα.
H D-Marin της τουρκικής Dogus με σημαντική παρουσία πλέον στη χώρα μας και ο ξενοδοχειακός όμιλος Grecotel ανήκουν στα πρώτα projects που χρηματοδοτεί η EBRD μέσα από το γενικότερο «Πλαίσιο Χρηματοδότησης Τουριστικών Εργων στην Ανατολική Μεσόγειο», ύψους 250 εκατ. ευρώ, όπου εντάσσονται τρεις χώρες: η Ελλάδα, η Τουρκία και η Κροατία.
Πέραν αυτού, από τα τέλη του περασμένου έτους η τράπεζα έχει συμπράξει με την εταιρεία ανάπτυξης ακινήτων Dimand, του Δημήτρη Ανδριόπουλου, για επενδύσεις σε έργα ανακατασκευής και αστικής ανάπλασης σε διάφορους τομείς ακινήτων (γραφεία, ακίνητα μεικτής χρήσης, ξενοδοχεία πόλης και φοιτητική στέγαση). Σημειωτέον ότι η EBRD ξεκίνησε τις επενδύσεις της στην Ελλάδα το 2015, σε προσωρινή βάση, με σκοπό να στηρίξει την οικονομική ανάκαμψη της χώρας. Από την έναρξη των εργασιών της η τράπεζα έχει επενδύσει πάνω από 1,5 δισ. ευρώ σε περίπου 30 έργα στη χώρα (ενέργεια, χρηματοπιστωτικός τομέας, υποδομές, εμπόριο, αγροδιατροφικός τομέας), θεωρώντας τώρα πιο ώριμες και ελπιδοφόρες τις συνθήκες στους κλάδους του τουρισμού και των ακινήτων.
Τα πρώτα τουριστικά έργα
Οσον αφορά το «Πλαίσιο Χρηματοδότησης Τουριστικών Εργων στην Ανατολική Μεσόγειο», όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, ο τουριστικός κλάδος είναι από τους σημαντικότερους παράγοντες ανάπτυξης αλλά και δημιουργίας θέσεων εργασίας στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου. «Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να μεγιστοποιηθεί ο θετικός αντίκτυπος του τουρισμού για διάφορους λόγους, όπως η περιορισμένη χρηματοδότηση, η εποχικότητα αλλά και η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού, ικανού να αντεπεξέλθει στις αυξανόμενες απαιτήσεις των τουριστών όταν αυτοί αναζητούν υψηλού επιπέδου υπηρεσίες, ζητήματα τα οποία αντιμετωπίζει και η Ελλάδα».
Ετσι, η τράπεζα σκοπεύει να διαθέσει κεφάλαια ύψους 250 εκατ. ευρώ χρηματοδοτώντας τουριστικά projects με υπεραξία για τις τοπικές οικονομίες ή ακόμη και συμμετέχοντας μετοχικά στα επενδυτικά σχήματα που θα αναλάβουν να τα υλοποιήσουν. Η συνολική αξία των εν λόγω έργων στις τρεις χώρες, συμπεριλαμβανομένων και των λοιπών επενδυτικών κεφαλαίων, μπορεί να προσεγγίσει ακόμη και τα 850 εκατ. ευρώ. Κεφάλαια έως 70 εκατ. ευρώ ετοιμάζεται να επενδύσει η τράπεζα στην D-Marin του τουρκικού ομίλου Dogus, που, ως γνωστόν, δραστηριοποιείται στον κλάδο των μαρινών και στη χώρα μας. Μόλις πριν από λίγο καιρό, στα τέλη Ιανουαρίου, ο τουρκικός όμιλος υπέβαλε προσφορά μέσω της κοινοπραξίας Lamda Dogus (με τη συμμετοχή της Lamda Development) στον διαγωνισμό που έχει σε εξέλιξη το ΤΑΙΠΕΔ για τη Μαρίνα Αλίμου, τη μεγαλύτερη των Βαλκανίων, με 1.100 θέσεις ελλιμενισμού.
H D-Marinas B.V. είναι εταιρεία holding με έδρα την Ολλανδία και δραστηριότητα στη διαχείριση 10 μαρινών στην Τουρκία, στην Ελλάδα και την Κροατία. «Η επένδυση από πλευράς της EBRD θα συμβάλει ώστε η εταιρεία να αναπτυχθεί περαιτέρω με νέες συμφωνίες διαχείρισης ή ακόμη και εξαγορές, βελτιστοποιώντας παράλληλα την παρουσία της και στις υφιστάμενες δραστηριότητες-μαρίνες». Αυτή τη στιγμή η εταιρεία αντιπροσωπεύει μία από τις μεγαλύτερες και τη μόνη, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά τα στελέχη της EBRD, διεθνή αλυσίδα μαρινών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου προσφέροντας περίπου 8.000 θέσεις ελλιμενισμού. H κοινοπραξία Lamda Dogus Marina Investments SA (η οποία είναι βασική μέτοχος της Lamda Flisvos Holding με 61%) συστάθηκε στο πλαίσιο της στρατηγικής συνεργασίας του oμίλου Lamda Development SA με την D-Marine Investments Holding B.V.
Aπό την πλευρά τoυ, ο τουρκικός όμιλος ενισχύει συνεχώς το τελευταίο διάστημα την παρουσία του στον ελληνικό τουρισμό, δημιουργώντας παράλληλα συμμαχίες με ισχυρά ονόματα, μεταξύ των οποίων τη συμμετοχή του στη Home Holdings από κοινού με την ΤΕΜΕΣ του ομίλου Κωνσταντακόπουλου για το ξενοδοχείο «Ηilton» της Αθήνας, τη σύμπραξή του με τους Αραβες της AGC για τον «Αστέρα» και τη μαρίνα Βουλιαγμένης, με τη Lamda Development στον χώρο των μαρινών, και ειδικά του Φλοίσβου, ενώ μέσω επίσης της D-Marine Investments Holdings ελέγχει την πλειοψηφία της K&G Διαχείριση Μαρινών Μεσογείου Α.Ε., με συμμετοχή της τελευταίας στις Μαρίνες Γουβιών (Κέρκυρας), Λευκάδας, Ζέας και Καλαμάτας.
Πέραν της D-Marin, ένα ακόμη υποέργο της EBRD που εντάσσεται στο γενικότερο χρηματοδοτικό πλαίσιο των 250 εκατ. ευρώ στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι αυτό της δανειοδότησης με 25 εκατ. ευρώ της ΦΑΙΑΞ Α.Ε., του ομίλου Ν. Δασκαλαντωνάκη της Grecotel, ως τμήμα ενός συνολικότερου χρηματοδοτικού πακέτου ύψους 74 εκατ. ευρώ στην εταιρεία από ελληνικές τράπεζες και ξένους χρηματοδοτικούς οργανισμούς. Η χρηματοδότηση θα διατεθεί, καταρχάς, για το επενδυτικό σχέδιο της εταιρείας ύψους 37 εκατ. ευρώ, για την αναβάθμιση και επέκταση σε υφιστάμενες μονάδες, αλλά και τη βελτίωση σε επίπεδο χρηματοοικονομικής εικόνας του ομίλου.
Η σύμπραξη με την Dimand
Στο ελληνικό real estate θα επικεντρωθεί το joint venture αξίας 61,5 εκατ. ευρώ που έχει ήδη δρομολογηθεί (η σχετική συμφωνία έχει υπογραφεί από τα τέλη του 2017) της EBRD (35%) με την Dimand Α.Ε. (65%) κυρίως για πράσινα έργα, αλλά και ανακατασκευές στο υφιστάμενο κτιριακό απόθεμα στα μεγάλα αστικά κέντρα της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας. Τα έργα που θα υλοποιήσει η κοινοπραξία, εστιάζοντας κυρίως σε ανακατασκευές κτιρίων και έργα ανάπλασης, «δεδομένου ότι το κτιριακό απόθεμα στην Ελλάδα χρήζει άμεσου εκσυγχρονισμού και ανακαίνισης μετά τη χρόνια υποεπένδυση που οφείλεται στην παρατεταμένη οικονομική κρίση», αποτιμώνται από 170 έως 250 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένης και της αξίας συμμετοχής τρίτων.
Το πρώτο επενδυτικό έργο που θα υλοποιήσει το νέο σχήμα θα είναι αυτό των δύο επόμενων φάσεων της προγραμματισμένης ανάπλασης συνολικού ύψους 100 εκατ. ευρώ των πρώην ακινήτων της Παπαστράτος στον Πειραιά που έχει αγοράσει η Dimand από την καπνοβιομηχανία (κοστολογούνται άνω των 80 εκατ. ευρώ), στο οποίο είναι πιθανό να συμμετάσχει, κατά πληροφορίες, ως τρίτος εταίρος και η Grivalia Properties ΑΕΕΑΠ.
Η τελευταία συμμετέχει και στην πρώτη φάση της ανάπλασης, μαζί με την Dimand, για το κτίριο «Βόμβα», αρχικής επιφάνειας 4.000 τ.μ., το οποίο ανακατασκευάζεται και οδεύει προς ολοκλήρωση για τη μετατροπή του σε επαγγελματικό κτίριο 10.500 τ.μ. με 126 θέσεις στάθμευσης.
Μία ακόμη παρέμβαση σε παλιό υφιστάμενο κτίριο υλοποιεί η εταιρεία στην Πάτρα για λογαριασμό του ομίλου της Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ: πρόκειται για τη μετατροπή του ακινήτου του πρώην ξενοδοχείου «Μορέας» στο πρώτο ξενοδοχείο του brand Moxy (του ομίλου Marriott) στη χώρα μας έως τις αρχές του 2019.
Επίσης, στην Πάτρα ένα ακόμη κτίριο θα μετατραπεί σε φοιτητική εστία για λογαριασμό της Εθνικής Πανγαία.Επιπλέον, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι λίγο πριν από τη φάση των υπογραφών βρίσκεται ένα ακόμη έργο στο κέντρο της Αθήνας, στην Ομόνοια, στη Σταδίου, για την ανάπλαση του κενού σήμερα Σαρόγλειου Μεγάρου, συνιδιοκτησίας του Μετοχικού Ταμείου Στρατού και της Λέσχης Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Πηγή newmoney.gr
