• Η περίπτωση του δημάρχου Ανατολικής Μάνης και το δελτίο τύπου του δημάρχου Πάτμου
Οι δηλώσεις και οι προσφωνήσεις των αιρετών μπορεί να έχουν σημαντικές συνέπειες, ακόμα και αν γίνονται σε τελετουργικό ή τιμητικό πλαίσιο.
Το πρόσφατο παράδειγμα του δημάρχου Ανατολικής Μάνης, κ. Πέτρου Ανδρεάκου, που προσφώνησε τον Παύλο Ντε Γκρες ως «πρίγκιπα», οδήγησε σε άμεση αντίδραση από τις αρχές και κίνηση διαδικασιών για πιθανές κυρώσεις. Αντίστοιχα, σε δελτίο τύπου του δήμου Πάτμου, γίνεται αναφορά σε «Πρίγκιπα Νικόλαο De Grece», γεγονός που αναδεικνύει το πόσο εύκολα μια άστοχη έκφραση μπορεί να φέρει σε δύσκολη θέση τους αιρετούς.
Το περιστατικό στην Ανατολική Μάνη
Σε εκδήλωση για την επέτειο της Επανάστασης του 1821 στην Αρεόπολη, ο δήμαρχος Ανατολικής Μάνης, κ. Πέτρος Ανδρεάκος, απευθυνόμενος στο κοινό, προσφώνησε τον Παύλο Ντε Γκρες ως «πρίγκιπα Παύλο». Το γεγονός αυτό προκάλεσε πολιτικές αντιδράσεις και τη δημόσια τοποθέτηση του υφυπουργού Εσωτερικών κ. Βασίλη Σπανάκη, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι το ελληνικό Σύνταγμα δεν αναγνωρίζει τίτλους ευγενείας. Ως αποτέλεσμα, η Αποκεντρωμένη Διοίκηση κίνησε τις προβλεπόμενες διαδικασίες ελέγχου για τον δήμαρχο.
Το δελτίο τύπου του δημάρχου Πάτμου
Ο δήμαρχος Πάτμου, κ. Νικήτας Τσαμπαλάκης, εξέδωσε την 9η Μαρτίου 2025 το ακόλουθο δελτίο τύπου σχετικά με την επίσκεψη της Action Ελλάς στο νησί, στο οποίο γίνεται αναφορά σε «Πρίγκιπα Νικόλαο De Grece»:
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ACTION ΕΛΛΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΜΟ – ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΜΑΣ
Ύστερα από πρόσκληση του Δήμου Πάτμου, το Διοικητικό Συμβούλιο της Action Ελλάς επισκέφθηκε το νησί μας, σε μια επίσκεψη με ιδιαίτερη σημασία για την τοπική κοινωνία.
Την Πάτμο τίμησαν με την παρουσία τους ο Πρίγκιπας Νικόλαος De Grece, η Πρόεδρος κα. Αλίκη Δρακούλη, η Αντιπρόεδρος κα. Λαμπρινή Κορδάτου και μέλη της ομάδας, οι οποίοι εξέφρασαν το ενδιαφέρον και τη δέσμευσή τους για τη στήριξη του νησιού μας.
Η Action Ελλάς έχει αποδείξει έμπρακτα τη στήριξή της στα νησιά μας, προσφέροντας πολύτιμες υπηρεσίες και συμβάλλοντας στην αναβάθμιση των τοπικών υποδομών. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, συζητήθηκαν σημαντικά έργα και πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν τις παροχές προς τους κατοίκους και ιδιαίτερα προς τα παιδιά μας.
Με ιδιαίτερη χαρά, ανανεώνουμε το ραντεβού μας για τον Μάιο, όπου η Action Ελλάς θα επιστρέψει στην Πάτμο για τη διενέργεια ιατρικών εξετάσεων από πολλές ειδικότητες, καθώς και για τη διοργάνωση εκδηλώσεων και δράσεων για μικρούς και μεγάλους.
Επιπλέον, ευχαριστούμε θερμά την Action Ελλάς για την πρωτοβουλία της να συμβάλει στη δημιουργία και αναβάθμιση υποδομών στα δημοτικά σχολεία της Πάτμου, όπως η κατασκευή γηπέδων και βελτιωμένων αύλειων χώρων, δίνοντας στα παιδιά μας καλύτερες συνθήκες για άθληση και ψυχαγωγία.
Ο Δήμος Πάτμου εκφράζει την ευγνωμοσύνη του και στηρίζει κάθε προσπάθεια που συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής των κατοίκων του νησιού μας».
Ο υφυπουργός Εσωτερικών
Ο υφυπουργός Εσωτερικών, κ. Βασίλης Σπανάκης, καλεσμένος χθες στον ραδιοφωνικό αέρα του Real FM, κλήθηκε να απαντήσει για το περιστατικό αυτό και το πώς τοποθετείται επ’ αυτού το ΥΠΕΣ.
«Ήδη ο γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοικήσεως, που έχει την αρμοδιότητα, έχει κινήσει τη διαδικασία. Ενώπιον του Συντάγματος και σύμφωνα με το άρθρο 4, ούτε τίτλοι ευγενείας ούτε διακρίσεις ούτε απονέμονται ούτε αναγνωρίζονται σε Έλληνες πολίτες. Άρα έχουν υποχρέωση όλοι οι αυτοδιοικητικοί, όλοι οι πολίτες, να εφαρμόζουν το Σύνταγμα και τους νόμους. Και μάλιστα υπάρχει και η σχετική νομοθεσία, και η αρμόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση Δυτικής Ελλάδος, Πελοποννήσου και Ιονίων Νήσων θα προχωρήσει τις κατάλληλες διαδικασίες» ανέφερε.
Ερωτώμενος ο υφυπουργός αν αυτό προβλέπει και κυρώσεις, απάντησε:
«Υπάρχει ο νόμος 3852 και υπάρχει κι ένας κώδικας δεοντολογίας, και ο αρμόδιος αποκεντρωμένος έχει λάβει ήδη, θα κάνει τις αρμόδιες διαδικασίες που προβλέπονται…».
Στην ερώτηση για το αν πρόκειται για κάποια πειθαρχική διαδικασία, ο κ. Σπανάκης απάντησε: «Υπάρχει διαδικασία συγκεκριμένη, θα το εξετάσει η αρμόδια Αποκεντρωμένη όπως προβλέπει η διαδικασία.
Ζούμε στο 2025, αγωνιζόμαστε για την Ελλάδα του μέλλοντος και των παιδιών μας και η προσωπική μου τοποθέτηση είναι ότι πρέπει να εφαρμόζουμε το Σύνταγμα και τους νόμους. Εργαζόμαστε για το μέλλον, δεν νομίζω ότι όλα αυτά βοηθούν την πολιτική ζωή του τόπου. Υπάρχει συγκεκριμένος κώδικας δεοντολογίας, νόμοι και πάνω απ’ όλα το Σύνταγμα, που ξεκάθαρα στο άρθρο 4 παράγραφος 7 συγκεκριμενοποιεί αυτό το θέμα».
Η πολιτική και θεσμική διάσταση του ζητήματος
Τα δύο παραδείγματα καταδεικνύουν πως οι αιρετοί μπορεί να έρθουν σε δύσκολη θέση ακόμα και από φαινομενικά αθώες αναφορές ή εκφράσεις τιμής. Το ελληνικό Σύνταγμα και οι νόμοι είναι σαφείς ως προς το ό,τι τίτλοι ευγενείας δεν απονέμονται ούτε αναγνωρίζονται στη χώρα, κάτι που σημαίνει ότι ακόμα και ένας λεκτικός τύπος μπορεί να θεωρηθεί ως παραβίαση της συνταγματικής τάξης.
Οι αιρετοί εκπρόσωποι οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στον δημόσιο λόγο τους, καθώς μια άστοχη διατύπωση μπορεί να έχει θεσμικές και πολιτικές επιπτώσεις. Το περιστατικό στην Ανατολική Μάνη απέδειξε πόσο ευαίσθητο είναι το θέμα της προσφώνησης τίτλων ευγενείας, κάτι που δείχνει ότι οι δημόσιες δηλώσεις πρέπει να γίνονται με απόλυτη σύνεση και σεβασμό στο ισχύον νομικό πλαίσιο.
