Γράφει η Ρένα Διακίδη
Η αυλαία του Περιφερειακού Συνεδρίου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Νοτίου Αιγαίου έπεσε, αλλά η συζήτηση γύρω από αυτό παραμένει ζωηρή. Περισσότερο σε επίπεδο παραπολιτικής, παρά ουσίας. Και μπορεί κανείς να πει πολλά και για τα δύο.
Σε επίπεδο παραπολιτικής, ο σχολιασμός από κάποιους δυσαρεστημένους, επικεντρώνεται στις ευχαριστίες που ακούστηκαν από τους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και των τοπικών φορέων, προς την κυβέρνηση, αφενός για την πρωτοβουλία της να οργανώσει αυτά τα συνέδρια σε όλη την Ελλάδα και να φέρει τα υπουργικά συμβούλια στις τοπικές κοινωνίες, αφετέρου, διότι υπήρξαν εξαγγελίες και δεσμεύσεις που ικανοποιούν αιτήματα της τοπικής κοινωνίας.
Ασφαλώς, όλοι εκείνοι που ευχαρίστησαν την κυβέρνηση για τους παραπάνω λόγους, δεν ανήκουν πολιτικά και ιδεολογικά στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό που τους διακατέχει είναι η αγωνία για τον τόπο τους ή τον κλάδο τους, η αγωνία να αποσπάσουν ό,τι μπορούν περισσότερο. Στον αντίποδα, η αγωνία των υπολοίπων δυσαρεστημένων , πηγάζει από ιδιοτελή πολιτικά κίνητρα, στο βαθμό που η σχεδόν καθολική αποδοχή εκ μέρους των τοπικών φορέων της κυβερνητικής πρωτοβουλίας, ακυρώνει την μηδενιστική θεωρία περί «περιοδεύοντος θιάσου», που με πολύ μεγάλη επιμέλεια προσπάθησαν να υποστηρίξουν όλο το διάστημα που προηγήθηκε του συνεδρίου, με άρθρα και δηλώσεις στα ΜΜΕ, όπου ως … καφετζούδες και χαρτορίχτρες, προεξοφλούσαν το μηδενικό αποτέλεσμα.
Όλοι αυτοί οι πικραμένοι, περιφέρουν τώρα τη χολή τους, εναντίον της κυβέρνησης αλλά και όσων τοπικών παραγόντων – της πλειοψηφίας αυτών, για την ακρίβεια – που εξέφρασαν δημόσια τις ευχαριστίες τους για την πρωτόγνωρη κυβερνητική πρωτοβουλία. Ας αφήσουν τους φορείς, τους εκπροσώπους της τοπικής κοινωνίας να αποφασίσουν αν πρέπει να ευχαριστήσουν ή να επικρίνουν την κυβέρνηση. Ας σεβαστούν τις παραγωγικές τάξεις του τόπου, αυτές που πραγματικά πληρώνουν το κόστος κάθε πολιτικής που θεσπίζεται και εφαρμόζεται.
Αξιοσημείωτο είναι ότι, όλοι αυτοί που κάνουν εξ αποστάσεως και εκ του ασφαλούς την κριτική τους, δεν παρακολούθησαν το Αναπτυξιακό Συνέδριο. Δεν πέρασαν ούτε απ’ έξω. Αν όντως έχουν αντίλογο, για ποιο λόγο δεν αξιοποίησαν την ευκαιρία της παρουσίας των υπουργών στη Ρόδο, να εκφράσουν την άποψή τους , να θέσουν τα ερωτήματά τους και να απαιτήσουν απαντήσεις; Γιατί δεν αξιοποίησαν την ευκαιρία να εκθέσουν την κυβέρνηση και μάλιστα σε live streaming, μπροστά σε ολόκληρη την κοινωνία;
Περιορίστηκαν στην επίδειξη της τζάμπα μαγκιάς, ενώ και από πολιτικής απόψεως, η απουσία τους ήταν θεσμικά απαράδεκτη. Το Αναπτυξιακό Συνέδριο δεν ήταν μια κομματική διεργασία του ΣΥΡΙΖΑ. Στη Ρόδο δεν ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ. Ήρθε μια ολόκληρη κυβέρνηση. Πέραν αυτού, οι απόντες έδειξαν ότι ποσώς τους ενδιαφέρει μια διαδικασία που σχετίζεται στενά με την αναπτυξιακή προοπτική του τόπου, όταν αυτή δεν φέρνει τη δική τους κομματική ταμπέλα, για να μπορέσουν στη συνέχεια να την πουλήσουν και να τη εξαργυρώσουν ως κομματική πραμάτεια.
Και πάμε τώρα στην ουσία του Αναπτυξιακού Συνεδρίου.
– Ουδείς μπορεί να παραβλέψει ότι είναι η πρώτη φορά που μια κυβέρνηση αναλαμβάνει τέτοια πρωτοβουλία. Να φέρει στις Περιφέρειες και εν προκειμένω στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, ολόκληρο το Υπουργικό Συμβούλιο. Και θα το ξαναφέρει σε λίγες μέρες στη Σύρο, προκειμένου να καλυφθεί επαρκώς ολόκληρη η νησιωτική Περιφέρεια.
– Είναι η πρώτη φορά που μια τέτοια διαδικασία ήταν απολύτως ανοιχτή σε όλους τους πολίτες. Οποιοσδήποτε μπορούσε να συμμετάσχει σε αυτήν και να απευθυνθεί σε όποιον υπουργό επιθυμούσε, χωρίς πρωτόκολλο. (Ως προς αυτό το σημείο δεν έλειψαν βέβαια και τα ευτράπελα από κάποιους “τέως” αλλά και “νυν”, που έκαναν θέμα την σειρά προτεραιότητας και όταν τους δόθηκε ο λόγος, φρόντισαν να ξεκινήσουν με την ανάγνωση του βιογραφικού τους σε μια λογική “ξέρεις ρε ποιος είμαι εγώ;”)
– Είναι η πρώτη φορά που οι υπουργοί, αναπληρωτές υπουργοί και γενικοί γραμματείς υπουργείων συμμετείχαν σε ανοιχτές πολύωρες συνεδρίες που έφταναν και τις 4 ώρες , όπου άκουγαν, κατέγραφαν και καλούντο να απαντήσουν επιτόπου στα ζητήματα και στα αιτήματα που έθετε η τοπική κοινωνία.
– Ωστόσο, όπως κάθε πολιτική πρωτοβουλία, έτσι και αυτή, θα κριθεί εκ του αποτελέσματος. Εκ του αποτελέσματος θα κριθεί αν ήταν μια επικοινωνιακή, προεκλογικού χαρακτήρα φιέστα και αν το υπουργικό συμβούλιο δεν ήταν παρά ένας «περιοδεύων θίασος», όπως κάποιοι υποστηρίζουν. Επ’ αυτού λοιπόν, υπάρχουν τρία δεδομένα. Το πρώτο, η βούληση της κυβέρνησης να θεσμοθετήσει σε μόνιμη βάση τη διεξαγωγή των Αναπτυξιακών Συνεδρίων ανά Περιφέρεια. Το δεύτερο, η ίδρυση του Παρατηρητηρίου για την παρακολούθηση της υλοποίησης των αποφάσεων των Συνεδρίων που έχει ήδη συσταθεί. Το τρίτο, η δέσμευση του πρωθυπουργού, Αλέξη Τσίπρα, ότι σε εύλογο χρόνο, θα επιστρέψει στη Ρόδο, με το υπουργικό συμβούλιο, για να εξεταστεί η πορεία υλοποίησης των όσων εξαγγέλθηκαν και των θεμάτων που δρομολογήθηκαν.
– Όσον αφορά τις εξαγγελίες, μικρές ή μεγαλύτερες, δεν μπορούν παρά να αποτιμηθούν θετικά, σε μια περιοχή που έχει υποστεί ισχυρότατο πλήγμα στα χρόνια της κρίσης. Το Νότιο Αιγαίο, η πιο υποχρηματοδοτημένη Περιφέρεια της χώρας, η οποία συνεισφέρει τα μέγιστα στο εθνικό ΑΕΠ, έχει ανάγκη και το τελευταίο ευρώ. Από εκεί και πέρα όμως, κανένας δεν μπορεί να έχει την ψευδαίσθηση ότι το οποιοδήποτε μέτρο, μπορεί να αντισταθμίσει την κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ. Η κατάργησή τους πλήττει οριζόντια τις τοπικές κοινωνίες και συνιστά τεράστιο πλήγμα στην ανταγωνιστικότητα της περιοχής. Οι επιπτώσεις αυτές δεν μπορούν να αποτιμηθούν δημοσιονομικά, ώστε να υπάρξουν αντισταθμιστικά υπέρ των νησιών μέτρα.
– Το πλασάρισμα του μεταφορικού ισοδυνάμου ως αντισταθμιστικού στην απώλεια του ΦΠΑ μέτρου, ήταν μια λάθος επιλογή της κυβέρνησης. Είναι άλλο να υλοποιείς το μεταφορικό ισοδύναμο ως ικανοποίηση ενός παλιού και πάγιου αιτήματος των νησιωτών και άλλο να το παρουσιάζεις ως το φάρμακο δια πάσαν νόσον (που δεν είναι). Είναι φανερό ότι σε αυτό η κυβέρνηση παρασύρθηκε από τις εισηγήσεις των τοπικών κομματικών παραγόντων. Αποτέλεσμα αυτής της λάθος επιλογής, είναι να ακούγονται φωνές που υποβαθμίζουν την απόφαση της κυβέρνησης να υλοποιήσει το μεταφορικό ισοδύναμο. Θα το είχε αποφύγει αν το είχε εξαγγείλει και δρομολογήσει, χωρίς την διασύνδεσή του με τον ΦΠΑ.
– Στα αξιοπρόσεκτα του Αναπτυξιακού Συνεδρίου συμπεριλαμβάνω και τις τοποθετήσεις κάποιων “τέως” που αναπολούν τα μεγαλεία του παρελθόντος. Με ύφος καρδιναλίων, χωρίς ίχνος αυτογνωσίας και αυτοκριτικής, απευθύνθηκαν κουνώντας το δάχτυλο προς τους σημερινούς κυβερνώντες, από τους οποίους ζήτησαν να λύσουν τα προβλήματα του Νοτίου Αιγαίου από… καταβολής της Αυτοδιοίκησης. Μόνο για το προπατορικό αμάρτημα δεν ζήτησαν τα ρέστα. Παραβλέποντας ότι οι ίδιοι και οι κομματικοί φορείς που εκπροσωπούν, είναι εκείνοι που διαφέντευαν τις τύχες του τόπου τις τελευταίες δεκαετίες. Είναι εκείνοι που διαχειρίστηκαν δισεκατομμύρια, από τα ΜΟΠ ,μέχρι τα πακέτα Ντελόρ, τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης και το πρώτο ΕΣΠΑ. Είναι εκείνοι που άφησαν παντελώς αναξιοποίητο το προηγούμενο Ειδικό Πρόγραμμα για τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου επί ημερών Αλογοσκούφη – Παπαθανασίου, ύψους 250 εκατ €, από τα οποία απορροφήθηκαν μόνο 11 εκατ. Πακτωλός χρηματοδοτήσεων στα χρόνια των παχέων αγαλάδων, αλλά τα προβλήματα στα νησιά δεν έχουν εξαλειφθεί. Οι ελλείψεις παραμένουν και διογκώθηκαν με τα χρόνια της κρίσης. Παρά ταύτα, μιλούν λες και προσγειώθηκαν ξαφνικά στον πλανήτη του Νοτίου Αιγαίου, προερχόμενοι από πολιτική παρθενογένεση.
– Ναι, επί ημερών διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ καταργήθηκε το ειδικό φορολογικό καθεστώς των νησιών και αυτό θα την ακολουθεί ιστορικά. Όμως αυτός το τόπος μετρά μύριες όσες απώλειες κεκτημένων τα τελευταία χρόνια, πολλές από αυτές χωρίς το άλλοθι των μνημονίων. Ένα ενδεικτικό παράδειγμα, η Δημόσια Περιουσία της Δωδεκανήσου. Μετά την παράδοση της χώρας στη μέγγενη των μνημονίων από την κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου, επί της επόμενης κυβέρνησης Παπαδήμου, στο τέλος του 2011, καταληστεύτηκε η Δημόσια Περιουσία της Δωδεκανήσου. Δεκάδες χιλιάδες ακίνητα, περιουσία των Δωδεκανησίων, πέρασαν στο ΤΑΙΠΕΔ για να ξεπουληθούν. Όσο κι αν προσπαθώ, δεν θυμάμαι εκείνες τις μέρες να άνοιξε ρουθούνι. Στα τοπικά μας πράγματα την περίοδο εκείνη, ήταν αυτοί που στο Αναπτυξιακό Συνέδριο κουνούσαν με στόμφο και θράσος το δάχτυλο στη σημερινή κυβέρνηση…
