Ο φόβος είναι ένας από τους ιδιαιτέρως σημαντικούς παράγοντες για τη μετάδοση των οικονομικών επιπτώσεων του ιού Εμπολα. Υπενθυμίζεται πως με τα μέχρι σήμερα γνωστά δεδομένα και σε παγκόσμια κλίμακα, η θανατηφόρος ασθένεια αυτή έχει κοστίσει τη ζωή σε 1.145 ανθρώπους. Εχει δε εντοπισθεί και διαγνωσθεί επί του παρόντος σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής. Εντούτοις, όπως επισημαίνουν φορείς της υγείας και κυβερνήσεις, ακόμα δεν έχει επεκταθεί εκτός των ορίων της Μαύρης Ηπείρου. Παρόλ’ αυτά, η εμπειρία της υγειονομικής κρίσης της SARS (άτυπη πνευμονία) στην Ασία το 2003 έδειξε πως η μετάδοση μιας ασθένειας μπορεί να συμβεί. Εν τω μεταξύ, οι μεταβολές στην ανθρώπινη συμπεριφορά μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς την ανάπτυξη και την παραγωγικότητα πολύ περισσότερο από τον ίδιο τον ιό.
Η εμφάνιση της άτυπης πνευμονίας πριν από έντεκα χρόνια προκάλεσε το θάνατο σε 750 ανθρώπους, αλλά οι οικονομικές της επιπτώσεις αποδείχθηκαν ευθέως δυσανάλογες. Η Κίνα, η Σιγκαπούρη και η Ταϊβάν είδαν τα εστιατόρια και τα ξενοδοχεία τους να αδειάζουν. Οι δε ροές των τουριστών προς τους προορισμούς αυτούς διεκόπηκαν αιφνιδιαστικά. Στο Χονγκ Κονγκ επί δύο διαδοχικά τρίμηνα υπήρξε αρνητική ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας και οι λιανικές πωλήσεις ελαττώθηκαν δραστικά κατά 6% εν συγκρίσει με την ίδια περίοδο προ ενός έτους.
Παρά ταύτα, ο αντίκτυπος του ιού της άτυπης πνευμονίας (SARS) αποδείχθηκε ότι ήταν σχετικά βραχείας διάρκειας. Ενα εξάμηνο μετά το ξέσπασμα της επιδημίας οι περισσότεροι από τους οικονομικούς δείκτες της Κίνας και της Σιγκαπούρης αποκαταστάθηκαν. Αφότου πέρασαν δέκα χρόνια και πλέον από το συμβάν, πολλοί κάτοικοι του Χονγκ Κονγκ αναφέρονται στην άτυπη πνευμονία σαν να επρόκειτο για κάτι τρομακτικό. Ενα ενδιαφέρον στοιχείο, όμως, είναι και το εξής: οι κάτοικοι εκεί θυμούνται ότι τότε ήταν η περίοδος, κατά την οποία για τελευταία φορά στην πρόσφατη ιστορία οι τιμές στην αγορά ακινήτων του Χονγκ Κονγκ ήταν ευνοϊκές για τους αγοραστές, που ήθελαν να επενδύσουν σε αυτήν.
Εντούτοις, οι οικονομικής φύσεως συνέπειες από τον ιό του Εμπολα πιθανώς να αποδειχθούν βαθύτερες στις σημερινές οικονομικές συνθήκες. Αντιθέτως με το ό,τι συνέβη πριν από έντεκα χρόνια με τον ιό της άτυπης πνευμονίας (SARS), ο οποίος μεταδίδεται με σταγονίδια στον αέρα, ο Εμπολα μεταδίδεται, όπως φαίνεται, όταν υπάρξει άμεση επαφή με τα σωματικά υγρά. Τα σοβαρότατα και αποκρουστικά συμπτώματα της προαναφερθείσης ασθένειας, όπως η εξωτερική αιμορραγία, μπορεί να αναγάγουν τον υποθετικό κίνδυνο του να νοσήσει κανείς σε ακόμα υψηλότερο από ό,τι είναι στην πραγματικότητα.
Οι φτωχές χώρες, όπου πολύ συχνά τέτοιες επιδημίες εμφανίζονται και εξαπλώνονται, είναι σήμερα πολύ στενότερα συνδεδεμένες με τον υπόλοιπο κόσμο από ό,τι ήταν πριν από έντεκα χρόνια με την επιδημία SARS. Οι παγκόσμιες εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών είναι αυξημένες σε ποσοστό 66% σε σύγκριση με το 2003, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (ΟΟΣΑ), ενώ έχουν υπερδιπλασιαστεί οι εμπορικές συναλλαγές από και προς τις χώρες εκτός ΟΟΣΑ. Το διμερές εμπόριο της Κίνας με την Αφρική τους τελευταίους δώδεκα μήνες σε όρους δολαρίου είναι εννεαπλάσιο και πλέον από το αντίστοιχο του 2004. Ενα στοιχείο, πάντως, το οποίο λειτουργεί καθησυχαστικά είναι το ότι οι αρμόδιοι φορείς και οργανισμοί μάλλον είναι καλύτερα εξοπλισμένοι σήμερα να χειριστούν επιδημίες. Η απόκρυψη του ιού της άτυπης πνευμονίας από την Κίνα κόστισε σε χρόνο και ανθρώπινες ζωές, ενώ η πιο πρόσφατη γρίπη των πουλερικών αντιμετωπίστηκε καλύτερα. Κι αυτό έχει σημασία να το γνωρίζεις, εάν μία θανατηφόρος ασθένεια πλήξει την πιο πολυάνθρωπη χώρα του κόσμου.
Η Καθημερινή
