Με ναρκοθετημένο πεδίο έτοιμο να εκραγεί μοιάζει η αγορά ενέργειας, καθώς η πολύμηνη και χωρίς διαφαινόμενο χρονικό ορίζοντα ενεργειακή κρίση έχει εξαντλήσει τις αντοχές νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Οι καταναλωτές ακόμη και μετά τις κρατικές επιδοτήσεις, που τον Αύγουστο έφτασαν στα 337 ευρώ η μεγαβατώρα, δυσκολεύονται να αποπληρώσουν τον λογαριασμό ρεύματος, οι ανεξόφλητες οφειλές προς τις εταιρείες προμήθειας έχουν χτυπήσει «κόκκινο», υποχρεώνοντας τη ΡΑΕ να επισημάνει στην πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ τον κίνδυνο κατάρρευσης της αγοράς και νέων «κανονιών», ενώ η συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών διογκώνει συνεχώς το κόστος των κοινωνικών μέτρων στήριξης, φέρνοντας το οικονομικό κυβερνητικό επιτελείο αντιμέτωπο με τον κίνδυνο ενός δημοσιονομικού εκτροχιασμού.
Εκτίναξη οφειλών
Οι ληξιπρόθεσμοι λογαριασμοί άνω των 45 ημερών έχουν αυξηθεί σε ποσοστό 45% από 20% την προ κρίσης περίοδο, που σημαίνει ότι σχεδόν ένας στους δύο καταναλωτές δυσκολεύεται ή αδυνατεί να πληρώσει τον λογαριασμό ρεύματος ακόμη και μετά την επιδότηση. Μέσα σε ένα χρόνο οι διακανονισμοί έχουν υπερδιπλασιαστεί και σε απόλυτα ποσά έχουν σχεδόν πενταπλασιαστεί, λόγω των υψηλών τιμών, ενώ οι ληξιπρόθεσμες οφειλές καταναλωτών προς τους παρόχους με βάση τους υπολογισμούς της ΡΑΕ ξεπερνούν το 1 δισ. ευρώ και αναδεικνύονται δυνητικά σε παράγοντα αποσταθεροποίησης της αγοράς.
Το ζήτημα ανέδειξε ο πρόεδρος της ΡΑΕ με επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ στις 28 Ιουλίου, επισημαίνοντας μάλιστα τον «κίνδυνο δημιουργίας νέων οφειλών, που θα παραμείνουν ανείσπρακτες, καθώς είναι πλέον επιτρεπτή η αλλαγή προμηθευτή χωρίς την εξόφληση ή έστω τον διακανονισμό προηγούμενων οφειλών. «Ο κλάδος της προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας αντιμετωπίζει οξύτατα προβλήματα χρηματοοικονομικής ρευστότητας, που απειλούν τη βιωσιμότητα των δραστηριοποιούμενων επιχειρήσεων και δύναται να οδηγήσουν τους συμμετέχοντες στην έξοδο από την αγορά, με απώτερη συνέπεια την υποβάθμιση του ανταγωνιστικού της χαρακτήρα και τη διαμόρφωση εκ νέου (μετά το 2011 και τις υποθέσεις Energa – Hellas Power) συνθηκών ολιγοπωλίου ή/και μονοπωλίου».
Προειδοποίηση ΡΑΕ για κατάρρευση της αγοράς και για νέα «κανόνια» – Κίνδυνος δημοσιονομικού εκτροχιασμού.
Οι μετακινήσεις
Καταφύγιο από τις υψηλές τιμές αναζητούν οι καταναλωτές μέσω της αλλαγής παρόχου. Οι μετακινήσεις από πάροχο σε πάροχο έχουν αυξηθεί από τις περίπου 25.000 τον μήνα πριν από ένα χρόνο σε 50.000 με 60.000. Τα στοιχεία του ΔΕΔΔΗΕ δείχνουν να έχει αυξηθεί σημαντικά και ο αριθμός των μπαταχτσήδων, οι οποίοι βρίσκουν καταφύγιο στην Καθολική Υπηρεσία, η οποία έχει προβλεφθεί με νόμο για να στεγάσει καταναλωτές που τους έχει καταγγελθεί η σύμβαση μέχρι να βρουν νέο πάροχο. Ενας αριθμός 35.500 καταναλωτών προστέθηκε στην εν λόγω Υπηρεσία μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του έτους, ανεβάζοντας το συνολικό πελατολόγιό της στις 182.000 στο τέλος Ιουνίου, που την καθιστά πέμπτο μεγαλύτερο πάροχο της αγοράς.
Το νέο ράλι της τιμής του φυσικού αερίου προεξοφλεί ακόμη υψηλότερες τιμές ρεύματος για το επόμενο διάστημα και περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης στην αγορά. Οι τιμές που αναμένεται να ανακοινώσουν σήμερα οι πάροχοι για τις καταναλώσεις του Σεπτεμβρίου θα είναι σημαντικά υψηλότερες από αυτές του Αυγούστου. Η τιμή του φυσικού αερίου έφτασε χθες τα 246 ευρώ η μεγαβατώρα στο TTF της Ολλανδίας, ενώ οι τιμές στα μακροπρόθεσμα συμβόλαια για το επόμενο εξάμηνο κινούνται στα επίπεδα των 248-253 ευρώ η μεγαβατώρα, προεξοφλώντας διαρκή επιδείνωση της αγοράς. Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα δεδομένα και τρέχοντας διάφορα μοντέλα προβλέψεων για τις τιμές στη χονδρεμπορική αγορά διαμορφώνουν τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου. Οι τιμές που θα αρχίσουν να ανακοινώνονται από αργά το απόγευμα θα κινούνται στην περιοχή των 70 λεπτών η κιλοβατώρα, όταν τον Αύγουστο μόλις δύο εταιρείες είχαν προσφέρει τιμές άνω των 60 λεπτών. Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται στη ΔΕΗ, η οποία συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς και τον Αύγουστο είχε δώσει τη χαμηλότερη τιμή, στα 48,6 λεπτά την κιλοβατώρα, με τις πληροφορίες να φέρουν την επιχείρηση να διαμορφώνει τα τιμολόγια του Σεπτεμβρίου ακόμη και πάνω από τα 70 λεπτά.
Το κόστος της επιδότησης
Για την κυβέρνηση η συγκράτηση των τιμών στα επίπεδα των 15-17 λεπτών η κιλοβατώρα, όπως έχει δεσμευθεί, σημαίνει αύξηση της επιδότησης από τα 337 ευρώ η μεγαβατώρα σε πάνω από 500 ευρώ και συνολικά για τον μήνα σε πάνω από 1,5 δισ. ευρώ. Εάν δεν υπάρξει αποκλιμάκωση των τιμών, ο λογαριασμός των επιδοτήσεων το τελευταίο τετράμηνο του έτους αναμένεται να φτάσει τα 6 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας τον λογαριασμό για το σύνολο του έτους σε πάνω από 10 δισ. ευρώ.
Πηγή: kathimerini.gr
