Με το αποτέλεσμα της κάλπης να φαντάζει «ανοικτό», τόσο ως προς τον νικητή όσο και ως προς τα ποσοστά των κομμάτων, το «Εθνος της Κυριακής» παρουσιάζει όλους τους πιθανούς συνδυασμούς για τις συνεργασίες της επόμενης μέρας, οι οποίοι βασίζονται σε τρία βασικά σενάρια με έξι, επτά και οκτώ κόμματα εντός Βουλής. Οι κύριες παράμετροι αφορούν:
• Τη διαφορά μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου κόμματος, η οποία στα σενάρια που εκπονήσαμε, προσδιορίζεται στη μία ψήφο, ούτως ώστε το πρώτο κόμμα να λάβει το μπόνους των 50 εδρών. Εξάλλου, και στα πρόσφατα γκάλοπ τα δύο πρώτα κόμματα εμφανίζονται με οριακές διαφορές.
• Την παραδοχή στα σενάρια ότι δεν είναι πιθανή η αυτοδυναμία ενός κόμματος, όπως καταγράφουν όλες οι δημοσκοπήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αυτοδυναμία του πρώτου κόμματος αποτελεί συνάρτηση του ποσοστού του και του ποσοστού των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής.
Συγκεκριμένα, να τα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα περιοριστούν συνολικά στο 5%, ανεβαίνει ο πήχης της αυτοδυναμίας στο 38,5%. Αν τα κόμματα που δεν εκλεγούν πετύχουν αθροιστικά 15% τότε η αυτοδυναμία επιτυγχάνεται με 34,4% για το πρώτο κόμμα. Σύμφωνα με τα δημοσκοπικά δεδομένα, η τάση των ψηφοφόρων να στηρίξουν νέα κόμματα κατακερματίζοντας το πολιτικό σκηνικό, απομακρύνει την αυτοδυναμία.
• Η τρίτη συνισταμένη των σεναρίων είναι ότι σε αυτήν τη φάση θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει συνεργασία των δύο μεγάλων κομμάτων σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό, γεγονός που οδηγεί το πρώτο κόμμα στην ανάγκη να συνεργαστεί με δύο μικρότερα για τον σχηματισμό κυβέρνησης. Κι αυτό επειδή οι κυβερνητικοί συνασπισμοί που θα ξεπερνούν οριακά την πλειοψηφία των 151 εδρών, θα είναι δύσκολο να ασκήσουν τα καθήκοντά τους στον βαθμό που απαιτείται για την εφαρμογή των σκληρών μέτρων που προβλέπονται στο Μνημόνιο.
1 Από 151 έως 162 βουλευτές
Εφικτή η κυβέρνηση συνεργασίας του νικητή με ένα μικρότερο κόμμα
Στο πρώτο σενάριο η συνεργασία του πρώτου κόμματος με ένα μικρότερο μπορεί να δώσει κυβέρνηση οριακής πλειοψηφίας, ενώ η συνεργασία τριών κομμάτων δίνει ισχυρή πλειοψηφία σε μία εξακομματική Βουλή. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό το σενάριο είναι το μοναδικό όπου η συνεργασία δύο κομμάτων (του πρώτου και ενός μικρότερου) μπορεί να δώσει κυβέρνηση συνασπισμού με 151 έως και 162 βουλευτές. Στα άλλα δύο σενάρια με 7 ή 8 κόμματα στη Βουλή είναι εξαιρετικά δύσκολο να δημιουργηθεί κυβερνητικός συνασπισμός και να υπάρξει πλειοψηφία άνω των 151 βουλευτών με τη συμβολή δύο πολιτικών δυνάμεων.
Για τον λόγο αυτόν τα δύο μεγάλα κόμματα μέχρι και την τελευταία ημέρα δημιούργησαν ένα πολωτικό κλίμα προκειμένου να ισχυροποιήσουν τη θέση τους έναντι των μικρότερων που «παίζουν» οριακά για την είσοδό τους στη Βουλή. Ετσι, το πρώτο κόμμα εάν συνεργαστεί με το τρίτο διαθέτουν πλειοψηφία 156-162 βουλευτών, ενώ εάν συνασπιστεί με το τέταρτο κόμμα οι κυβερνητικοί βουλευτές θα κυμανθούν από 153 έως και 159. Τέλος, η συνεργασία του νικητή με το 6ο κόμμα θα μπορούσε να δώσει οριακή πλειοψηφία από 151 έως και 157 βουλευτές.
Εάν όμως συνεργαστεί με δύο κόμματα (το 3ο και το 4ο) μπορεί να έχει πλειοψηφία 176-184 βουλευτές, ενώ στην περίπτωση που συνεργαστεί με το 4ο και το 5ο η κυβερνητική πλειοψηφία θα κυμαίνεται από 171 έως 179 βουλευτές. Τέλος, η συνεργασία του πρώτου κόμματος με το 4ο και το 6ο δίνει πλειοψηφία 168-176 βουλευτών.
2 Από 157 μέχρι 178 βουλευτές
Ανοίγει τον «δρόμο» για συνασπισμό τριών κοινοβουλευτικών ομάδων
Στο σενάριο της επτακομματικής Βουλής ελαχιστοποιούνται οι πιθανότητες να σχηματιστεί κυβέρνηση με τη συνεργασία δύο κοινοβουλευτικών ομάδων, αφού ακόμα και σε αυτή την περίπτωση η οριακή πλειοψηφία που θα διαμορφώσουν θα είναι εύθραυστη εν όψει των εφαρμοστικών νόμων που θα πρέπει να ψηφιστούν από την επόμενη μέρα των εκλογών.
Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι θα μπορούσαμε να έχουμε κυβέρνηση συνασπισμού του πρώτου και του τρίτου κόμματος με πλειοψηφία 151- 157 βουλευτών και μεταξύ του πρώτου και του τέταρτου κόμματος, υπό προϋποθέσεις (συνδυασμός του υψηλότερου ποσοστού του πρώτου κόμματος με το 4ο κόμμα), αφού το εύρος του αθροίσματος των βουλευτών ξεκινά από 153 και φτάνει στους 154 βουλευτές.
Σε κάθε περίπτωση όμως τα κυβερνητικά σχήματα που αναζητούνται για την περίοδο που ξεκινά μετά την 20ή Σεπτεμβρίου διεκδικούν ευρύτερες συμμαχίες και αυξημένες κυβερνητικές πλειοψηφίες.
Για τον λόγο αυτόν, στο συγκεκριμένο σενάριο προκρίνονται συνεργασίες τριών κομμάτων, με κορμό το πρώτο κόμμα και την προσέγγιση του 3ου και του 4ου (171-178 βουλευτές) ή του 4ου και του 5ου (166-172 βουλευτές), του 4ου και του 6ου (163-170 βουλευτές), ακόμα και των κομμάτων που κατατάχθηκαν στην 5η και 7η θέση όπου σε συνεργασία με τον νικητή των εκλογών δίνουν κυβέρνηση 157-164 βουλευτών.
3 Με «ταβάνι» τους 174 βουλευτές
Ευρύτατες συναινέσεις για τον σχηματισμό κυβέρνησης
H ανάγκη ευρύτατων συναινέσεων για τη συγκρότηση βιώσιμης κυβέρνησης από το πρώτο κόμμα θα προκύψει αν επιβεβαιωθεί το τρίτο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο οκτώ πολιτικές δυνάμεις θα μπουν στη Βουλή. Σε αυτήν την περίπτωση μηδενίζεται η πιθανότητα κυβερνητικού συνασπισμού από δύο κόμματα (το πρώτο και το τρίτο ή το πρώτο και το τέταρτο), αφού ακόμα και με τα ανώτατα ποσοστά τους θα μπορούσαν να σχηματίσουν συνασπισμό 151 βουλευτών (1ο και 4ο κόμμα) έως και 154 βουλευτών (1ο και 3ο κόμμα).
Ο νικητής των εκλογών θα χρειαστεί να συνεργαστεί με δύο κόμματα τουλάχιστον για να σχηματιστεί κυβέρνηση η οποία θα έχει τη στήριξη το λιγότερο 153 βουλευτών (συνεργασία πρώτου κόμματος με το πέμπτο και το έβδομο) μέχρι και 174 βουλευτών (συνεργασία πρώτου κόμματος με το τρίτο και το τέταρτο).
Με δεδομένο όμως ότι από τα 8 κόμματα που θα καταφέρουν να κερδίσουν την είσοδό τους στη Βουλή -σύμφωνα με το τρίτο σενάριο- οι επιλογές του πρώτου κόμματος για συνεργασία περιορίζονται μεταξύ τριών κοινοβουλευτικών ομάδων που αναμένεται να έχουν ευρωπαϊκό προσανατολισμό και θα μπορούσαν να συνεργαστούν σε κυβέρνηση συνασπισμού με το πρώτο κόμμα.
Από τους συνδυασμούς που προκύπτουν με τη συνεργασία του πρώτου και άλλων δύο κοινοβουλευτικών ομάδων (του τρίτου και του πέμπτου) το άθροισμα των βουλευτών που εν δυνάμει θα μπορούσαν να στηρίξουν τον κυβερνητικό συνασπισμό κυμαίνεται από 163 και φτάνει στους 172 βουλευτές.
ΕΘΝΟΣ