Επιβαρυντική είναι η λογιστική πραγματογνωμοσύνη που διενεργήθηκε από ορκωτό λογιστή στο πλαίσιο της έρευνας εις βάρος των εκπροσώπων δύο ναυτιλιακών εταιρειών, που είχαν αναλάβει δυνάμει συμβάσεων την μεταφορά νερού στα άνυδρα νησιά και διώκονται ήδη για απάτη σε βάρος του Ελληνικού Δημοσίου εκ της οποίας το συνολικό όφελος και η επαχθείσα ζημία υπερβαίνει το ποσό των 30.000 ευρώ, των 120.000 ευρώ, αλλά και το ποσό των 150.000 ευρώ κατ’ επάγγελμα και κατ’ εξακολούθηση.
Στην υπόθεση έχουν κληθεί για να καταθέσουν εκπρόσωποι από τις δημοτικές αρχές Σύμης, Χάλκης και Μεγίστης, που υπάγονται στην δικαιοδοσία της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Ρόδου.
Οπως απεκάλυψε η «δημοκρατική», σημαντικά στοιχεία αλλά και μαρτυρίες, από τα οποία αναδύεται δυσοσμία και προκαλούν αγανάκτηση για τον τρόπο που επιλέγουν ορισμένοι να θησαυρίσουν εις βάρος του κοινωνικού συνόλου και του Ελληνικού Δημοσίου, εκμεταλλευόμενοι την ανάγκη των νησιωτών για το πολυτιμότερο αγαθό, το νερό, περιλαμβάνονται στην ογκώδη δικογραφία, που έχει σχηματιστεί από το έτος 2015.
Από τις μέχρι τώρα έρευνες επιθεωρητών και υπηρεσιακών παραγόντων έχει προκύψει ότι στην δεκαετία 2005-2014 η δημόσια δαπάνη για τη μεταφορά νερού στα άνυδρα νησιά του Αιγαίου ανήλθε συνολικά στο ποσό των 71.299.704,64 ευρώ.
Για την ανάθεση της μεταφοράς νερού διενεργήθηκαν διαγωνισμοί που στην πλειοψηφία τους απέβησαν άγονοι με αποτέλεσμα η ανάθεση να γίνει με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης και με απευθείας αναθέσεις.
Στο διάστημα 2009-2012 ελήφθησαν 14 αποφάσεις για απευθείας αναθέσεις σε μια εταιρεία με το σύνολο της δημόσιας δαπάνης να ανέλθει στα 11.672.757,86 ευρώ.
Προέκυψε επίσης ότι ελλείψει ανταγωνισμού, δια του μονοπωλιακού καθεστώτος που διαμορφώθηκε, οι τιμές μεταφοράς ανα κυβικό μέτρο υπερδιπλασιάστηκαν από το έτος 2009 έως το έτος 2014.
Σημειώνεται ότι στις συμβάσεις που συνήφθησαν (υπήρξαν και αναθέσεις χωρίς την υπογραφή συμβάσεων) δεν είχαν οριστεί επακριβώς οι ποσότητες νερού προς μεταφορά με αποτέλεσμα να υπάρξουν και μεγάλες αποκλίσεις – υπερβάσεις του οικονομικού τους αντικειμένου (σε μια περίπτωση σε ποσοστό 33%).
Οι ποσότητες νερού που μεταφέρθηκαν π.χ. στη Σύμη κατά τα έτη 2007 και 2008 ανήλθαν σε 565.851 και 566.301 κυβικά μέτρα χωρίς να προκύπτει ότι κατά το χρονικό διάστημα των εν λόγω δύο ετών, ελέγχθηκε από την αναθέτουσα αρχή η αναγκαιότητα μεταφοράς των συγκεκριμένων ποσοτήτων νερού στο νησί.
Από τη ΔΕΥΑ Καλύμνου η νήσος Ψέριμος υδροδοτείται από το έτος 2001 από νερό γεώτρησης καθώς επίσης η Παλιόνησος καλύπτει τις υδρευτικές της ανάγκες από το έτος 2008 και εντεύθεν από γεώτρηση. Παρά ταύτα, στα εν λόγω νησιά μεταφέρθηκαν συνολικά 10.767 κ.μ. νερού, που παρελήφθησαν τα έτη 2006 έως και 2014 για τη Ψέριμο και κατά τα έτη 2009 έως 2014 για την Παλιόνησο.
Στους Αρκιούς λειτουργούσε από το έτος 2012 μονάδα αφαλάτωσης ημερήσιας δυναμικότητας 50 κυβ. μέτρων νερού και από τα πρακτικά της Κεντρικής Επιτροπής Παραλαβής προέκυψε ότι από τον Ιούνιο έως και το Σεπτέμβριο του 2013 μεταφέρθηκαν στο νησί 2.497 κυβικά μέτρα νερού χωρίς να προκύπτει η αναγκαιότητα.
Πρώην προϊστάμενος της Διεύθυνσης Γενικών Υποθέσεων Γ.Γ Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής που υπήρξε και προϊστάμενος Διεύθυνσης Διοικητικών Υπηρεσιών κατέθεσε στο πλαίσιο της έρευνας σημαντικά στοιχεία για την υδροδότηση των νησιών Μεγίστης, Χάλκης, Σύμης, Πάτμου και Αγαθονησίου κατά την περίοδο 2005-2009.
Την 8η Αυγούστου 2008 τον κάλεσε επειγόντως ο κ. Πάνος Καμμένος ως αρμόδιος υφυπουργός Ναυτιλίας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής προκειμένου αφενός να τον παρακαλέσει να μετακινηθεί από τη Διεύθυνση ΠΑΜ-ΠΣΕΑ στη Διεύθυνση Γενικών Υποθέσεων Διεθνών και Ευρωπαϊκών Θεμάτων επειδή είχε διαπιστώσει ο ίδιος από έρευνα που έγινε εκτεταμένη διαφθορά στην παράδοση πόσιμου νερού στα άνυδρα νησιά των νομών Δωδεκανήσου και Κυκλάδων.
Διαπίστωσε, όπως υποστηρίζει, ότι η μεταφορά νερού στα νησιά γινόταν από τριμελείς κατά τόπους επιτροπές οι οποίες λειτουργούσαν ως βοηθητικές επιτροπές της Κεντρικής Επιτροπής παραλαβής πόσιμου νερού, ότι υπήρχε εκτεταμένη φημολογία από τοπικούς παράγοντες για τη μη σωστή παράδοση και παραλαβή του πόσιμου νερού, ότι δηλαδή οι ποσότητες που παραδίδονται είναι κατά 40% περίπου λιγότερες από αυτές που χρεώνονται για πληρωμή από την Γ.Γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής.
Το πρώτο μέλημά του ήταν να μπει τάξη με ηλεκτρονικούς υδρομετρητές για να ελεγχθεί η ποσότητα νερού.
Η διαδικασία αυτή ολοκληρώθηκε στις αρχές Ιανουαρίου του 2009. Μετά την τοποθέτηση και σε διάστημα 6 μηνών, διαπιστώθηκε ότι όντως οι παραδοθείσες ποσότητες μειώθηκαν περίπου κατά 40% χωρίς να δημιουργηθεί κανένα πρόβλημα υδροδότησης.
Στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι πράγματι τα προηγούμενα χρόνια οι πληρωθείσες ποσότητες νερού στις δύο εταιρείες με τον ίδιο διευθύνοντα σύμβουλο, ήταν μεγαλύτερες περίπου κατά 40% των παραδοθεισών.
Σε υπηρεσιακό σημείωμα που είχε συντάξει υποστηρίζει ότι δεν παραδόθηκαν 1.500.000 κυβικά νερού στο διάστημα από το 2005 έως αρχές του 2009 με βλάβη για το Δημόσιο περίπου 15.000.000€.
Άλλος πρώην προϊστάμενος της Διεύθυνσης Νησιωτικής Πολιτικής Γ.Γ. Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής κατέθεσε μεταξύ άλλων ότι οι εγκαταστάσεις υδροληψίας στη θέση “Κάλαθος” περιλαμβάνουν έξι γεωτρήσεις, αγωγό μεταφοράς του νερού στην ακτή και δεξαμενές αποθήκευσης του πόσιμου νερού.
Το έργο αυτό κατασκευάστηκε το έτος 2000 περίπου από την τότε Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως πηγή υδροδότησης των “άνυδρων” νησιών της Δωδεκανήσου.
Στο τέλος του 2008, αρχές του 2009, οι εγκαταστάσεις αυτές ανακατασκευάστηκαν.
Η χρηματοδότηση του έργου έγινε από την Γεν. Γραμματεία Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής με το ποσό των 240.000€.
Η κυριότητα των εγκαταστάσεων αυτών ανήκε στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου και σήμερα έχει περιέλθει στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.
Το συγκεκριμένο έργο υδροληψίας νερού/υδροδότησης των “άνυδρων” νησιών της Δωδεκανήσου το διαχειριζόταν και το διαχειρίζεται αποκλειστικά η ανάδοχος εταιρεία μεταφοράς νερού και την ευθύνη λειτουργίας των εγκαταστάσεων και της φόρτωσης των υδροφόρων πλοίων είχαν εξ ολοκλήρου συνεγάτες της εταιρείας αυτής.
Όπως τόνισε, σε καμιά φάση λειτουργίας του έργου δεν είχαν τοποθετηθεί υδρομετρητές. Ακόμη και στην δεύτερη περίοδο ανακατασκευής του (2008/2009) δεν κρίθηκε σκόπιμη η τοποθέτηση υδρομετρητών (σε κάποιο σημείο του δικτύου) αξιολογώντας ότι δεν υπήρχε καμία δυνατότητα ελέγχου των όποιων καταγραφών των υδρομετρητών αυτών (καθώς, π. χ. θα μπορούσαν κάλλιστα ποσότητες νερού αντί να φορτωθούν στα υδροφόρα πλοία, να χυθούν στην θάλασσα ώστε να εμφανίζεται ισοσκελισμένο ισοζύγιο ανάμεσα στις “φορτωθείσες” ποσότητες και στις “παραδοθείσες” ποσότητες νερού).
Οι καταγραφές των ποσοτήτων νερού που δόθηκαν από την ΔΕΥΑ Σύμης, αφορούν στις καταγραφές μηχανικών υδρομετρητών οι οποίοι λειτούργησαν για κάποιες σχετικά μικρές και διακεκομμένες χρονικές περιόδους (λόγω βλαβών/τεχνικών προβλημάτων).
Προφανώς, όπως τόνισε, πρόκειται για καταγραφές μηχανικών υδρομετρητών οι οποίοι ήταν τοποθετημένοι πάνω στα δίκτυα εκφόρτωσης και επομένως οι μετρήσεις που καταγράφηκαν αναφέρονται σε πραγματικές ποσότητες νερού οι οποίες παραδόθηκαν στη ΔΕΥΑ Σύμης, στα αντίστοιχα χρονικά διαστήματα.
Πρόσθεσε ότι οι κατά τόπους τριμελείς επιτροπές παραλαβής νερού και όφειλαν και μπορούσαν να καταγράφουν τις πραγματικές παραδιδόμενες ποσότητες νερού.
Τεχνικά, όπως είπε, πέρα από την αξιοπιστία των μηχανικών υδρομετρητών του πλοίου υπήρχε η δυνατότητα μέσω by bass, καταγεγραμμένη ποσότητα νερού από τους μηχανικούς υδρομετρητές του πλοίου αντί να σταλεί στην δεξαμενή του νησιού, να επιστρέφει στις δεξαμενές του πλοίου.
Όπως διαπίστωσε στην πράξη, αλλά και από πολλές μαρτυρίες υδραυλικών και μελών των Δημοτικών Αρχών στα υδροδοτούμενα “άνυδρα” νησιά στόχος της αναδόχου εταιρείας ήταν να αχρηστεύονται το ταχύτερο δυνατόν οι μηχανικοί υδρομετρητές που οι Δημοτικές Αρχές επανατοποθετούσαν.
Πολιτική της αναδόχου εταιρείας ήταν, μέσω της αχρήστευσης των μηχανικών υδρομετρητων, η αδρανοποίηση των Τριμερών Επιτροπών που σε συνδυασμό με εκβιασμούς του τύπου «αν δεν υπογράψετε τα πρωτόκολλα παραλαβής δεν πρόκειται να σας ξαναφέρουμε νερό, ειδικά το καλοκαίρι που θα το έχετε ανάγκη» προχωρούσε ανεξέλεγκτα σε χρέωση ποσότητας νερού ίση με την μέγιστη χωρητικότητα του υδροφόρου πλοίου σε κάθε δρομολόγιο.
Διαπίστωσε ακόμη ότι στη Σύμη, κατά τους τελευταίους μήνες του 2008, ως επαναλαμβανόμενη διαδικασία, ήταν το γεγονός ότι το σύνολο των πρωτοκόλλων παραλαβής νερού σε μηνιαία βάση τα συμπλήρωνε ο καπετάνιος του πλοίου, ερήμην της Επιτροπής Παραλαβής και τα παρέδιδε στη ΔΕΥΑ Σύμης για να υπογραφούν προφανώς χωρίς κανένα απολύτως έλεγχο, από τα μέλη της Επιτροπής Παραλαβής νερού.
Όταν πρωτοξεκίνησε τους ελέγχους τον Σεπτέμβριο του 2008 αναφορικά με τις ποσότητες νερού που παραδιδόταν στη Σύμη ο συνεργάτης της αναδόχου εταιρείας, κάτοικος Ρόδου τού δήλωσε χαρακτηριστικά: «Καλά εσύ τώρα τι θέλεις και ανακατεύεσαι, εμείς μια χαρά τα έχουμε κανονισμένα, σου προτείνω να πάρεις ένα σημαντικό, διψήφιο νούμερο (σε χιλιάρικα €)»!!
