Του Νίκου Χρυσικόπουλου
Έπειτα από διαρκείς καθυστερήσεις και παρατεταμένη αδυναμία ανάληψης πρωτοβουλιών, το θεσμικό πλαίσιο για την αγορά των καζίνο στην Ελλάδα εκσυγχρονίζεται, επιτρέποντας την είσοδο νέων επενδυτών και την… έξοδο όσων αποδεδειγμένα δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους απέναντι στο κράτος, τους εργαζομένους και τον ρυθμιστή.
Παρά τις ενδεχόμενες αβλεψίες, η επιχειρούμενη ρύθμιση της αγοράς των καζίνοαλλάζει πλήρως το σημερινό τοπίο, έτσι όπως είχε διαμορφωθεί από τον αρχικό νόμο του 1994. Έκτοτε άλλαξαν άρδην οι συνθήκες αλλά και η δυναμική της αγοράς. Ο τζίρος της αγοράς των καζίνο στην Ελλάδα από τα 744 εκατ. ευρώ το 2008, έφτασε τα 262,7 εκατ. ευρώ το 2016, σημειώνοντας πτώση 65%. Η οικονομική κρίση, οι υψηλότατοι φορολογικοί συντελεστές και η ένταση του ανταγωνισμού μείωσαν τα έσοδα των καζίνο, με αποτέλεσμα τα περισσότερα να είσαι σήμερα ζημιογόνα.
Ξεκαθάρισμα
Με το νομοσχέδιο που έφερε η κυβέρνηση και ψηφίστηκε, επιχειρείται αφενός η είσοδος νέων επενδυτών στην αγορά (με κίνητρο, μεταξύ άλλων, τη μείωση της φορολόγησης) και αφετέρου η εξασφάλιση ίσων κανόνων ανταγωνισμού για τους υφιστάμενους παίκτες, με στόχο να επιχειρηθεί ένα ξεκαθάρισμα της αγοράς με εστίαση σε εκείνους με οικονομικές ατασθαλίες.
Σε ό,τι αφορά τους τελευταίους, προβλέπεται (πέραν όσων άλλων κυρώσεων υπάρχουν για ανάλογες περιπτώσεις) η ανάκληση προσωρινά (για δύο μήνες) της άδειας επιχειρήσεων καζίνο που καθυστερούν πάνω από 30 ημέρες την καταβολή των οφειλομένων μισθών στο προσωπικό τους. Επιπλέον, υπάρχει η πρόβλεψη από τη στιγμή που διακοπεί η λειτουργία, να διορίζεται προσωρινή διοίκηση και να αφαιρείται η άδεια και να χορηγείται σε νέο παραχωρησιούχο.
Σύμφωνα με γνώστες του χώρου, οι συγκεκριμένες διατάξεις αφορούν τουλάχιστον τα 6 από τα 9 υφιστάμενα καζίνο (σ.σ. σε ορισμένα ήδη έχει ξεκινήσει η ρύθμιση των οφειλών τους) που εμφανίζουν καθυστέρηση στη μισθοδοσία των εργαζομένων τους. Μεταξύ αυτών, τα καζίνο Λουτρακίου και Ρίο (συμφερόντων Πηλαδάκη), που εάν δεν πετύχουν να προσαρμοστούν στις νέες διατάξεις, θα βρεθούν αντιμέτωπα με λουκέτο.
Τι αλλάζει
Την ίδια στιγμή, το νέο πλαίσιο δίνει τη δυνατότητα σε συγκεκριμένα καζίνο να μετεγκατασταθούν. Το χρόνιο αίτημα του Καζίνο Πάρνηθας (51% Athens Resort Casino, συμφερόντων ομίλου Λασκαρίδη και 49% ΕΤΑΔ) να λειτουργήσει σε νέα θέση ικανοποιήθηκε και ήδη έχει ξεκινήσει η υλοποίηση του νέου επενδυτικού σχεδίου από τους μετόχους του που προβλέπει τη δημιουργία ενός casino entertainment complex σε περιοχή του νομού Αττικής. Ως πιθανότερες τοποθεσίες, αυτήν τη στιγμή, εξετάζονται διάφορες επιλογές: εκτάσεις που ανήκουν στο Δημόσιο (Ολυμπιακό Χωριό), ακίνητο εκτός του οικιστικού ιστού της Κηφισιάς και έκταση πλησίον της Αττικής Οδού, υπό την αίρεση ότι δεν θα προκύψουν εξελίξεις σε ό,τι αφορά το καζίνο στο Ελληνικό.
Ακόμη, δίνεται η δυνατότητα και στο καζίνο Θεσσαλονίκης (Regency, όμιλος Λασκαρίδη) σε νέα τοποθεσία, μέχρι και 15 χιλιόμετρα από την πλατεία Αριστοτέλους. Το ίδιο για το Casino Loutraki εντός του δήμου Λουτρακίου – Περαχώρας, το Casino Rio εντός του νομού Αχαΐας και το καζίνο στην Αλεξανδρούπολη, εντός της περιοχής της Θράκης. Βέβαια το αντίστοιχο αίτημα το Καζίνο Αιγαίου που λειτουργεί στη Σύρο δεν είχε την ίδια τύχη, προκαλώντας την αντίδραση των μετόχων του.
Επιπλέον, προβλέπεται και η χορήγηση εποχικών αδειών με στόχο να λειτουργήσουν όπου κριθεί ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις. Ενδεχομένως να συνδεθούν με τα νέα καζίνο σε Κρήτη, Μύκονο και Σαντορίνη, όπου προβλέπεται ότι θα λειτουργήσουν νέα καζίνο. Και για τα τρία, ωστόσο, υπάρχουν σφοδρές αντιδράσεις από τις τοπικές κοινότητες, κυρίως διότι δεν έχουν ακόμη συζητηθεί σοβαρά τα αντισταθμιστικά οφέλη και οι συνέργειες που μπορούν να προκύψουν από τη λειτουργία τους εκεί. Μαζί με αυτές προβλέπεται και η έναρξη λειτουργίας καζίνο στη Φλώρινα, όπου και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις.
Τέλος, για την πολυσυζητημένη πρόβλεψη τα καζίνο να μπορούν να δανείζουν πελάτες τους, στελέχη του χώρου μιλούν για μια πρακτική που προβλέπεται σε όλες τις ώριμες αγορές καζίνο διεθνώς.
Στόχος οι ξένοι όμιλοι με δέλεαρ την ελκυστική φορολόγηση
Για τον εκσυγχρονισμό της αγοράς προκρίνεται η διασύνδεση των καζίνο με τον τουρισμό. Μέσω αυτής της διασύνδεσης στόχος είναι η αύξηση της επισκεψιμότητας, η ενίσχυση των εσόδων και της κερδοφορίας των επιχειρήσεων και κατ’ επέκταση των εσόδων του Δημοσίου.
Σημείο αναφοράς θα αποτελέσει το μοντέλο του καζίνο-θέρετρου (Ιntegrated Resort Casino) που προωθείται ως αναπόσπαστο μέρος της επένδυσης για την ανάπλαση στο Ελληνικό. Για τον λόγο αυτό προβλέπεται διαχωρισμός των αδειών λειτουργίας σε καζίνο κλασικού τύπου και επιχείρηση καζίνο-θέρετρου. Η χρονική διάρκεια της άδειας παραχώρησης για καζίνο κατηγορίας κλασικού τύπου είναι τουλάχιστον 10 έτη και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 15 έτη. Αντίστοιχα η χρονική διάρκεια παραχώρησης άδειας κατηγορίας καζίνο-θέρετρου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 20 και μεγαλύτερη από τριάντα 30 έτη. Επίσης, η χρονική διάρκεια ανανέωσης της άδειας δύναται να κυμαίνεται μεταξύ 5-10 έτη για τα καζίνο κλασικού τύπου και 10-20 για τα καζίνο-θέρετρα.
Από το 2020
Σήμερα τα καζίνο που λειτουργούν φορολογούνται, ανάλογα με την περιοχή που βρίσκονται, με συντελεστές από 22% έως 35%.
Με τις νέες διατάξεις, εισάγεται αντίστροφη προοδευτικότητα στη φορολόγηση των επιχειρήσεων καζίνο, αναλόγως δηλαδή του ύψους των ακαθάριστων εσόδων τους. Έτσι, προβλέπεται ότι για ακαθάριστα έσοδα έως 100 εκατ. το ποσοστό συμμετοχής του Δημοσίου θα είναι 20%, για ακαθάριστα έσοδα από 100 – 200 εκατ. υποχωρεί στο 15%, από 200 εκατ. έως 500 εκατ. το ποσοστό διαμορφώνεται στο 12% και για άνω των 500 εκατ. ευρώ η συμμετοχή θα είναι μόνο 8%. Σημειώνεται ότι όλες οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου θα ισχύσουν από 1/1/2020.
Σαφέστατα ευνοημένες είναι οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις και διαμορφώνεται ένα ελκυστικό πλαίσιο για την προσέλκυση μεγάλων επενδύσεων. Στόχος είναι να προσελκυστούν διεθνείς κολοσσοί από τον κλάδο της ψυχαγωγίας και του τουρισμού, όπως η Las Vegas Sands και η Ceasar’s Entertainment, αλλά και άλλοι αμερικανικοί, ασιατικοί και ευρωπαϊκοί όμιλοι.
