Συνέντευξη στον
Δαμιανό Αθανασίου
Για τις επιπτώσεις του ασφαλιστικού νομοσχεδίου στους δικηγόρους, τα προβλήματα του δικηγορικού κόσμου στο νησί της Ρόδου, τα προβλήματα στην απονομή της δικαιοσύνης, εξαιτίας της συρρίκνωσης του αριθμού των δικαστικών υπαλλήλων και για τα σχέδιά του, ενόψει των επικείμενων εκλογών στον Δικηγορικό Σύλλογο Ρόδου, μιλάει στη «δημοκρατική» ο γενικός γραμματέας του διοικητικού συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου κ. Βασίλειος Καταβενάκης.
Aναλυτικά η συνέντευξη του γενικού γραμματέα του διοικητικού συμβουλίου του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου κ. Βασιλείου Καταβενάκη:
• Κύριε Καταβενάκη, ποιές είναι οι θέσεις του Δικηγορικού Συλλόγου για το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση και ποιες είναι οι επόμενες ενέργειες του συμβουλίου;
Καταρχάς, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που μου δίνετε τη δυνατότητα να γνωστοποιήσω στους αναγώστες της εφημερίδας σας και κατά συνέπεια στην τοπική κοινωνία την δυσχερή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο δικηγόρος σαν ελεύθερος επαγγελματίας και σαν αναγνωρισμένος νομοθετικά συλλειτουργός της δικαιοσύνης.
Όπως γνωρίζετε, διανύουμε τον δεύτερο μήνα αποχής μας από τα δικηγορικά μας καθήκοντα. Αυτό πρακτικά σημαίνει καταρχάς ότι απέχουμε από οποιαδήποτε δικαστική ενέργεια, δηλαδή δεν παριστάμεθα στη συζήτηση των υποθέσων στα δικαστήρια και δεν καταθέτουμε δικόγραφα αγωγών και κάθε είδους ενδίκων μέσων, με άμεση συνέπεια την αναβολή της συζήτησης των υποθέσεων και την καθυστέρηση έκδοσης αποφάσεων και της παροχής της δικαστικής προστασίας. Εκτός αυτού απέχουμε και από οποιαδήποτε εξωδικαστική ενέργεια, όπως είναι η παράστασή μας κατά τη συζήτηση προσφυγών κι ενστάσεων ενώπιον διοικητικών επιτροπών και η συμμετοχή μας σαν μέλη σε επιτροπές που η σύνθεσή τους προβλέπει και τη συμμετοχή μέλους του δικηγορικού συλλόγου.
Η αποχή από τα δικηγορικά μας καθήκοντα είναι ο μοναδικός τρόπος για να αντισταθούμε στο φοροασφαλιστικό νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση, η ψήφιση του οποίου θα εκμηδενίσει την επαγγελματική και την κοινωνική μας υπόσταση. Γνωρίζουμε βέβαια ότι αυτή η αποχή δημιουργεί προβλήματα και ταλαιπωρία των πολιτών αφού οι συζητήσεις των υποθέσεών τους αναβάλλονται ακόμη και για διάστημα δύο ετών, ωστόσο αν αποδεχθούμε τα φοροασφαλιστικά μέτρα που προσπαθούν να επιβάλλουν ουσιαστικά θα αποδεχόμαστε την υποχρεωτική αποχώρησή μας από το δικηγορικό λειτούργημα.
Το ασφαλιστικό νομοσχέδιο που προωθείται στερείται αναλογιστικής μελέτης, απλώς μεταθέτει τη βιωσιμότητα των ταμείων για 2-3 χρόνια και στερείται ανταποδοτικότητας μεταξύ εισφορών και παροχών. Καλείται ο δικηγόρος να καταβάλει το 26% του εισοδήματός του για να εισπράξει μετά από 35 χρόνια δικηγορίας μια μηνιαία σύνταξη των χιλίων περίπου ευρώ, καλώς εχόντων των πραγμάτων και αν μέχρι τότε υπάρχουν χρήματα στα ταμεία αφού λόγω κρίσεως παρουσιάζουν φθίνουσα εισπραξιμότητα. Σίγουρα οι περισσότεροι θα έχουν διαβάσει σε κάποιο άρθρο ότι η εφαρμογή των φοροασφαλιστικών μέτρων πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να αποδίδουμε σε φόρους και ασφαλιστικές εισφορές περίπου το 72% του φορολογητέου εισοδήματός μας που προέρχεται από την εργασία μας. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Ουσιαστικά μας ζητάνε για κάθε 100 ευρώ που εισπράττουμε να βρισκόμαστε χρεωμένοι με 110 ευρώ. Γιατί δεν είναι μόνο οι ποσοστιαίες ασφαλιστικές εισφορές και οι φόροι που οφείλουμε να καταβάλλουμε. Ο κάθε δικηγόρος έχει να καλύψει καθημερινά τα πάγια έξοδά του, τα έξοδα του γραφείου του, της μετακίνησής του. Και δεν είμαστε μόνοι, έχουμε οικογένειες να συντηρήσουμε. Και είμαστε και άνθρωποι, που έχουμε ιατροφαρμακευτικά έξοδα τα οποία τα τελευταία επτά χρόνια καλύπτουμε μόνοι μας καθώς το Ταμείο Υγείας Δικηγόρων Επαρχιών δεν ανταποκρίνεται. Προσωπικά από το 2009 εκκρεμεί αίτησή μου προς το ΤΥΔΕ για να μου καλύψει ιατρικές δαπάνες.
Με επικοινωνιακά τεχνάσματα ακούμε να προωθούν το σχέδιο νόμο σαν το ασφαλιστικό σύστημα που έρχεται να προστατεύσει τους αδύναμους, θεωρώντας τους δικηγόρους ως μια τάξη εύρωστη και ακμάζουσα αποκλειστικά και μόνο λόγω της δικηγορικής τους ιδιότητας. Και καλούνται σε οικονομική αφαίμαξη όσοι επέλεξαν να αγωνιστούν, να θυσιάσουν χρόνο και χρήμα για να σπουδάσουν και να δραστηριοποιηθούν στο δύσκολο και ιδιαίτερα σκληρό στίβο της δικηγορίας, ελπίζοντας κάποια μέρα οι κόποι τους να ανταμειφθούν. Σας πληροφορώ ότι αυτή η ακμάζουσα τάξη σε ποσοστό 60-70% αδυνατεί να καλύψει τις ασφαλιστικές της εισφορές όπως σήμερα ισχύουν. Στο ίδιο περίπου ποσοστό εργάζονται σαν υπάλληλοι σε μεγάλες δικηγορικές εταιρείες, αν και οι περισσότεροι είναι κάτοχοι μεταπτυχιακών διπλωμάτων. Και μάλιστα ενώ η δικηγορική ύλη ολοένα μειώνεται και τα δικαστικά παράβολα έχουν εκτοξευθεί στα ύψη καθιστώντας απαγορευτική τη δικαστική προστασία στο μέσο σημερινό Έλληνα πολίτη. Κι ενώ διανύουμε το δεύτερο μήνα της αποχής μας, χωρίς να εργαζόμαστε, ενώ τα πάγια έξοδά μας, τα δάνειά μας, οι υποχρεώσεις μας συνεχίζουν να τρέχουν και να αυξάνονται ο διάλογος με την κυβέρνηση βρίσκεται σε μηδενική βάση. Είμαστε δε οι μόνοι ελεύθεροι επαγγελματίες σε πραγματική απραγία και στέρηση αφού οι δραστηριότητές μας είναι ως επί το πλείστον δικαστικές ενέργειες, από τις οποίες και απέχουμε. Από την Ολομέλεια των Δικηγορικών Συλλόγων ζητήθηκε να γνωστοποιηθεί η αναλογιστική μελέτη που κανονικά θα έπρεπε να συνοδεύει το σχέδιο νόμου, η οποία βέβαια δεν υπάρχει αποδεικνύοντας την προχειρότητα του εγχειρήματος της κυβέρνησης και της επικινδυνότητάς της για τον τρόπο που ενεργεί και τις μεθόδους που χρησιμοποιεί.
Για την ώρα, ουσιαστικά και καίρια θέματα που αφορούν την απονομή της δικαιοσύνης, τις αναγκαίες τροποποιήσεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, την έλλειψη κτιριακών υποδομών, δικαστικών υπαλλήλων και δικαστών δυστυχώς έχουν ατονήσει ως ήσσονος σημασίας και πρωταρχικό μέλημά μας είναι να αγωνιστούμε για την επιβίωσή μας ενάντια στην απόπειρα εκμηδένισής μας.
Ο δικηγορικός κόσμος βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε απόγνωση και αυτό πρέπει να το γνωρίζουν οι συμπολίτες μας. Οι δικηγόροι αποτελούν ένα νευραλγικό κομμάτι της κονωνίας μας , είναι οι εγγυητές της προστασίας του πολίτη και ο αγώνας τους δεν πρέπει να ευτελίζεται από τα ΜΜΕ. Αυτή η γραβάτα δεν πρέπει να θεωρείται σύμβολο μιας ελιτίστικης τάξης αλλά σύμβολο εγγύησης και προστασίας των αξιών και των δικαιωμάτων των πολιτών. Δυστυχώς δεν έχουμε τρακτέρ για να κλείνουμε δρόμους και να μονοπωλούμε το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης. Το πιθανότερο είναι οι κινητοποιήσεις μας να ενταθούν και να συνεχιστούν για αρκετό καιρό εφόσον η κυβέρνηση συνεχίζει να εθελοτυφλεί και κωφεύει. Για το λόγο αυτό , στο δίκαιο αγώνα μας , ζητάμε την κατανόηση και τη συμπαράσταση όλων.
• Σε τοπικό επίπεδο πώς βλέπετε την κατάσταση που επικρατεί στα δικαστήρια και πού εστιάζετε τα προβλήματα, αν βέβαια υπάρχουν;
Τα τελευταία δύο χρόνια θα πρέπει να πούμε ότι το Πρωτοδικείο της Ρόδου και η Εισαγγελία Πρωτοδικών είναι στελεχωμένα από άριστα καταρτισμένους Πρωτοδίκες και Εισαγγελείς, που δεν αργοπορούν στην έκδοση αποφάσεων ενώ και οι Πρόεδροι Πρωτοδικών και η κ. Εισαγγελέας Πρωτοδικών Ρόδου, που είναι επιφορτισμένοι και με τα διοικητικά και οργανωτικά θέματα είναι πάντα πρόθυμοι να συνομιλήσουν με το δικηγορικό σύλλογο και να δώσουν άμεσες λύσεις στα νομικά ή διαδικαστικά προβλήματα που κάθε φορά ανακύπτουν, είτε αφορούν διαδικαστικά θέματα είτε αφορούν νομικά.
Δυστυχώς, οι περισσότεροι Πρωτοδίκες μετατίθενται και θα πρέπει να αναμένουμε τους καινούργιους και το στάδιο προσαρμογής τους στο Πρωτοδικείο μας και στο ιδιόμορφο καθεστώς του Κτηματολογίου Ρόδου.
Τα ίδια ισχύουν και με την Εισαγγελία και το Εφετείο Δωδεκανήσου. Κι εκεί η συνεργασία με το σύλλογο σε θέματα οργανωτικά είναι άψογη. Πρόβλημα εντοπίζεται στο Ειρηνοδικείο Ρόδου, κυρίως μετά την σώρευση στο Ειρηνοδικείο περισσότερης ύλης. Δεν επαρκούν οι Ειρηνοδίκες και ακόμη δεν έχουν συμπληρωθεί οι κενές θέσεις Ειρηνοδικών. Τουλάχιστον δυο Ειρηνοδίκες θα έπρεπε να ασχολούνται αποκλειστικά και μόνο τις υποθέσεις των “υπερχρεωμένων νοικοκυριών” για να αποσυμφορηθεί η κατάσταση και να προχωρούν οι υποθέσεις πιο γρήγορα. Το ευχάριστο, όσον αφορά το Κτηματολόγιο Ρόδου, είναι ότι με πρωτοβουλία των Προέδρων Πρωτοδικών έχει τοποθετηθεί πλέον Κτηματολογικός Δικαστής ο οποίος επιλαμβάνεται άμεσα τις αιτήσεις μεταγραφής και δεν σωρεύονται στο αρχείο των προβληματικών υποθέσεων. Όσον αφορά όμως τους δικαστικούς υπαλλήλους υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Συμμεριζόμαστε το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν καθώς είναι κενές σχεδόν οι μισές οργανικές θέσεις σε ένα μεγάλο Πρωτοδικείο όπως της Ρόδου και οι δικαστικοί υπάλληλοι με υπεράνθρωπες προσπάθειες ώστε να μπορούν συγχρόνως να ανεβαίνουν στην έδρα για την εκδίκαση των υποθέσεων και συγχρόνως να εξυπηρετούν στην παραλαβή αιτήσεων και δικογράφων και στην έκδοση πιστοποιητικών και αντιγράφων. Αν και συνεχίζουν τη στάση εργασίας τους από τις δώδεκα μέχρι τις τρεις το Υπουργείο Δικαιοσύνης δεν έχει προχωρήσει σε καμία ενέργεια. Για όλα τα παραπάνω θέματα ο Σύλλογος διαρκώς αποστέλλει έγγραφα κι επιστολές προς το Υπουργείο Δικαιοσύνης. Κυρίως για την πλήρωση των θέσεων στο Εφετείο και στο Ειρηνοδικείο αλλά και για την πλήρωση των θέσεων των δικαστικών υπαλλήλων οι οχλήσεις μας είναι διαρκείς.
• Γνωρίζουμε ότι αυτή είναι η τρίτη θητεία σας στο δ.σ. του Δικηγορικού Συλλόγου. Πώς θα αξιολογούσατε τις δράσεις του Δικηγορικού Συλλόγου μέχρι σήμερα;
Πράγματι έχω διατελέσει τα τελευταία οκτώ χρόνια κατά σειρά σύμβουλος, αντιπρόεδρος και γενικός γραμματέας του δ.σ. του δικηγορικού συλλόγου, υπό την προεδρία του κ. Κωνσταντίνου Σαρρή και μπορώ με σθένος και σιγουριά να σας διαβεβαιώσω ότι ο δικηγορικός σύλλογος της Ρόδου έχει να επιδείξει έργο και δράσεις όσο κανένας άλλος επαγγελματικός σύλλογος. Είναι παρών σε κάθε μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζει η τοπική κοινωνία, με εισηγήσεις- παρεμβάσεις- τοποθετήσεις και σε συνεργασία με τους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης είναι πάντοτε πρόθυμος να συνεισφέρει και να συμπαρασταθεί. Δεν είναι απλός θεατής των εξελίξεων αλλά άμεσος συνεργός σε όλες τις δράσεις που αφορούν την πρόοδο της τοπικής κοινωνίας. Οι πολιτιστικές εκδηλώσεις του είναι διαρκείς και με ανυπομονησία η τοπική κοινωνία αναμένει κάθε φορά την επόμενη πολιτιστική δράση. Η “τρομερή” Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Επιτροπή Κοινωνικής Δράσης έχουν να επιδείξουν μια σειρά από εκδηλώσεις, ημερίδες και φιλανθρωπικές δράσεις, για ευαίσθητα κοινωνικά θέματα και ομάδες , που ακόμη και στα μεγάλα αστικά κέντρα δεν συμβαίνουν.
Σαν συνδικαλιστικό όργανο, προσπαθεί να ρυθμίσει τις ευαίσθητες ισορροπίες μεταξύ των μελών του και με τις σχέσεις τους με δικαστές και διοίκηση, παρέχει υπηρεσίες κι επιμορφώνει τα μέλη του με σεμινάρια και ημερίδες, διοργανώνει συνέδρια όπως αυτό της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων που έγινε στη Ρόδο και όπως αυτό που θα πραγματοποιηθεί το καλοκαίρι σε συνεργασίας με την Ένωση Αστικολόγων με θέματα που αφορούν του Κτηματολόγιο Ρόδου και του Εθνικό Κτηματολόγιο. Και όλα αυτά ενώ τα έσοδά του διαρκώς μειώνονται αλλά πάντοτε με συνετή διαχείριση και προθυμία προσφοράς.
• Ποια είναι τα σχέδιά σας για τις προσεχείς εκλογές;
Είναι πολύ νωρίς να μιλάμε για τις επόμενες εκλογές. Για την ώρα το κατεπείγον είναι το μέλλον της δικηγορίας σε σχέση με το ασφαλιστικό. Όλα είναι ρευστά και σε συνάρτηση με την συζητούμενη τροποποίηση του άρθρου του Κώδικα Δικηγόρων που θέτει απαγορεύσεις σε ήδη συμβούλους και προέδρους για τη συμμετοχή τους στις εκλογές των δικηγορικών συλλόγων. Και σίγουρα η απόφαση για συμμετοχή στις εκλογές για τη θέση του Προέδρου δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι απόφαση μεμονωμένη αλλά συλλογική γιατί για να γίνει έργο απαιτείται συνεργασία, σύμπνοια κι εμπιστοσύνη αμφίδρομη. Η μέχρι τώρα εμπειρία μου από τη συμμετοχή μου στο διοικητικό συμβούλιο μου υποδεικνύει ότι χωρίς έμπειρο καπετάνιο που να εμπνέει σεβασμό κι εμπιστοσύνη, το πλήρωμα αποδιοργανώνεται και το καράβι πλέει ακυβέρνητο και χωρίς προορισμό.
