Αποσπάσματα από την «Πολιτική Οικονομία», το ογκώδες σύγγραμμα του Γιάνη Βαρουφάκη περιλαμβάνονται σε σχολικά βιβλία του λυκείου. Το επικοινωνιακό χάρισμα του υπουργού Οικονομικών δεν εξαντλείται στην τακτική αυτο-έκθεσή του στα ΜΜΕ, αλλά εκδηλώνεται εμμέσως στις σχολικές αίθουσες όλης της Ελλάδας. Εξάλλου, είναι γνωστή η ιδιαίτερη ικανότητά του να εκλαϊκεύει σύνθετες έννοιες από το σύμπαν της οικονομίας και να τις μεταδίδει με κρυστάλλινη σαφήνεια στο ακροατήριό του.
Από εφέτος και για πρώτη φορά, οι μαθητές του λυκείου διδάσκονται μεταξύ άλλων κείμενα, όχι κάποιου κλασικού -και πιθανότατα προ πολλού μακαρίτη- οικονομολόγου, αλλά από τον ίδιο τον υπουργό-σταρ. Συγκεκριμένα, στο βιβλίο «Βασικές αρχές κοινωνικών επιστημών» της Β’ γενικού λυκείου, παρατίθεται μια παράγραφος από τις πρώτες σελίδες και την εισαγωγή της βαρουφάκειας «Πολιτικής Οικονομίας». Βασιζόμενος σε ιστορικά στοιχεία από κάποιο άλλο συγγραμμα στο οποίο ο ίδιος παραπέμπει, ο Γιάνης Βαρουφάκης ρίχνει, όπως γράφει, μια ματιά στον προ-βιομηχανικό κόσμο. Και, κατά σύμπτωση, αναφέρεται στους Γερμανούς, με τους οποίους ανέπτυξε εσχάτως μια επεισοδιακή σχέση: «16ος αιώνας – Οι Γερμανοί έμποροι έπρεπε να σταματούν κάθε 10 χιλιόμετρα για να πληρώνουν διόδια, το ύψος των οποίων καθοριζόταν έπειτα από έντονες διαπραγματεύσεις». Αυτή είναι η φράση που περιελήφθη στο σχολικό εγχειρίδιο -μολονότι στο πρωτότυπο υπάρχει και συνέχεια. Ωστόσο, όπως εξηγεί στο Πρώτο ΘΕΜΑ ο κ. Κώστας Ν. Θεριανός, ο ένας από τους δύο συγγραφείς του βιβλίου της Β’ λυκείου (μαζί με τον συνάδελφό του Νίκο Δ. Φωτόπουλο), «τα αποσπάσματα από το βιβλίο του κ. Βαρουφάκη επελέγησαν διότι είναι απλά και εύληπτα από τους 16χρονους μαθητές, μεταδίδοντας τις διδασκόμενες έννοιες με το σωστό τρόπο. Ο κ. Βαρουφάκης συνδέει πολύ επιτυχημένα την οικονομία με την κοινωνία και την πολιτική. Γενικότερα, πάντως, στα βιβλία μας υπάρχουν πολλά αντίστοιχα κείμενα οικονομολόγων, ιστορικών της οικονομίας κ.λπ, τα οποία χρησιμεύουν σαν προτροπή προς τους μαθητές να εμβαθύνουν σε ορισμένα καίρια ζητήματα που άπτονται των κοινωνικών επιστημών».
Εκτός από το εγχειρίδιο της Β’ λυκείου, τον περασμένο Σεπτέμβριο, όταν και ξεκίνησε η νέα σχολική χρονιά, διανεμήθηκε στους μαθητές της Α’ λυκείου το βιβλίο «Πολιτική Παιδεία». Υπογεγραμμένο και αυτό από τον κ. Θεριανό και τον Παύλο Φ. Μάραντο, περιλαμβάνει ένα τσιτάτο από την «Πολιτική Οικονομία» του Γιάνη Βαρουφάκη και συγκεκριμένα στο 4ο κεφάλαιο. Ομως, η εκφραστική δεινότητα του υπουργού δεν είναι άμεσα ορατή στο συγκεκριμένο απόσπασμα, εφόσον πρόκειται, κατά σύμπτωση, για ακόμη μία παραπομπή σε άλλο σύγγραμμα, εν προκειμένω τον Αλφρεντ Μάρσαλ που έγραφε στο τέλος του 19ου αιώνα. Παρόλ’ αυτά, το τσιτάτο μάλλον απηχεί τις απόψεις του υπουργού -έστω και εάν στο θέμα της ποσοτικοποίησης οι ομόλογοί του στο Eurogroup απαιτούσαν πολύ περισσότερα από εκείνον: «Τα περισσότερα οικονομικά φαινόμενα […] δεν μπορούν να εκφραστούν εύκολα με μαθηματικό τρόπο. Οι οικονομολόγοι πρέπει επομένως να προσέχουν να μην αποδώσουν λανθασμένες αναλογίες στις οικονομικές δυνάμεις, δίνοντας περισσότερη έμφαση σε αυτά τα στοιχεία που μπορούν εύκολα να ποσοτικοποιηθούν».
Η συγγραφή των δύο βιβλίων για τους μαθητές του λυκείου έγινε κατόπιν σχετικής προκήρυξης στις 18 Απριλίου του 2014, όταν υπουργός Παιδείας ήταν ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος και παραδόθηκαν στα μέσα Ιουλίου, επί υπουργίας Ανδρέα Λοβέρδου. Πριν φτάσουν στα χέρια των μαθητών σε μορφή βιβλίων, τα κείμενα υποβλήθηκαν και εγκρίθηκαν από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (Ι.Ε.Π). Φυσικά, το μυαλό κανενός από τους εμπλεκόμενους δεν θα μπορούσε να έχει προβλέψει τις εξελίξεις. Χαρακτηριστικά, ο κ. Κώστας Θεριανός τονίζει ότι «την περίοδο της συγγραφής των βιβλίων σαφώς και δεν γνώριζα την πορεία και την μετέπειτα εξέλιξη που θα είχε ο κ. Βαρουφάκης. Τον ήξερα μόνο ως διακεκριμένο οικονομολόγο».
Αναδημοσίευση από το protothema.gr/ Ισμήνη Χαραλαμπομπούλου
