Πριν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι της συμφωνίας της Συνόδου Κορυφής το βράδυ της Παρασκευής στις Βρυξέλλες, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι εξέφραζαν τον προβληματισμό τους για το πώς θα υλοποιηθεί αυτή η συμφωνία. «Ποιες είναι οι πιθανότητες η Ελλάδα να μεταμορφωθεί εν μια νυκτί από ανοργάνωτη χώρα στο υπόδειγμα τάξης και οργανωμένης λειτουργίας που απαιτεί αυτό το σχέδιο;», αναρωτιούνταν.
Μέχρι να φτάσουν σε αυτή τη συμφωνία χρειάστηκαν αμοιβαίες υποχωρήσεις και συμβιβασμοί από όλες τις πλευρές. Μάλιστα, ανώτατος Ευρωπαίος αξιωματούχος δήλωσε έκπληκτος από τη διαλλακτικότητα του κ. Αλέξη Τσίπρα, την οποία ο ίδιος απέδωσε στη διακαή επιθυμία του Ελληνα πρωθυπουργού να περιορίσει τον αριθμό των εγκλωβισμένων στην Ελλάδα προσφύγων και μεταναστών και να εξαλείψει την «ντροπή» της Ειδομένης.
Ο προβληματισμός για τις «ελληνικές επιδόσεις» δεν είναι τυχαίος, καθώς η χώρα μας μέσα στα επόμενα εικοσιτετράωρα καλείται να φέρει εις πέρας αυτό που ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ.-Κ. Γιούνκερ προσδιόρισε ως «ηράκλειο άθλο». Το περίγραμμα της συμφωνίας περιλαμβάνει το ότι όλοι οι μετανάστες να επιστρέφονται στην Τουρκία. Οι παράνομοι μετανάστες που θα φτάνουν στην Ελλάδα θα μπορούν να επαναπροωθούνται στην Τουρκία, αλλά για όσους κάνουν αίτηση για άσυλο στη χώρα, θα πρέπει η Ελλάδα να είναι έτοιμη να την επεξεργαστεί. Για τον λόγο αυτό υπολογίζεται ότι θα χρειαστούν 4.000 άνθρωποι, εκ των οποίων 2.300 είναι Ευρωπαίοι από τον Frontex, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου αλλά και από άλλα κράτη-μέλη, ενώ, σύμφωνα με τον κ. Γιούνκερ, τους επόμενους έξι μήνες το κόστος της επιχείρησης αυτής αναμένεται να φτάσει τα 280-300 εκατομμύρια ευρώ.
Συγχρόνως συμφωνήθηκε πως, για κάθε Σύρο πρόσφυγα που θα επιστρέφει στην Τουρκία, άλλος ένας θα φεύγει από την Τουρκία για την Ε.Ε. Ετσι 72.000 άνθρωποι θα επανεγκατασταθούν άμεσα από την Τουρκία, ενώ σε περίπτωση που το νούμερο αυτό δεν είναι αρκετό, ο μηχανισμός αναμένεται να επανεξεταστεί.
Τα ενταξιακά κεφάλαια
Μια από τις σημαντικότερες «μάχες» για τη συμφωνία δόθηκε με επίκεντρο το άνοιγμα των ενταξιακών κεφαλαίων που έχει μπλοκάρει η Κύπρος, και η Αγκυρα επιμόνως ζητούσε να ξεπαγώσουν ως αντάλλαγμα για τη συνεργασία της. Η «Κ» φωτίζει τις άγνωστες πτυχές της και τονίζει τα σημαντικότερα γεγονότα που απέτρεψαν τα χειρότερα, ήτοι να εγκαταλειφθεί το ευρωπαϊκό κεκτημένο της Κύπρου όσον αφορά τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ε.Ε.
Πέμπτη βράδυ και ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης βρίσκεται στις Βρυξέλλες. Υστερα από μία συνάντηση με τον πρόεδρο της Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ πηγαίνει για δείπνο στην κλασική «Brasserie Georges» των Βρυξελλών μαζί με τους συνεργάτες του, τον εκπρόσωπο Τύπου Ν. Χριστοδουλίδη και τον Κύπριο μόνιμο αντιπρόσωπο Κ. Κορνηλίου. Ενώ γευματίζουν, φτάνει μήνυμα στο κινητό των συνεργατών του προέδρου, από τον γενικό γραμματέα του Συμβουλίου Γέπε Τράνχολμ Μίκελσεν. «Συνάντηση στις 23.00 στο κτίριο του Συμβουλίου», λέει το μήνυμα. Σε αυτήν παρευρίσκονται όλοι οι προαναφερόμενοι καθώς και ο επιτελάρχης του κ. Ντόναλντ Τουσκ, Πιοτρ Σεραφίν. Εκεί οι τέσσερις άνδρες αρχίζουν να εξετάζουν εναλλακτικές προτάσεις που θα μπορούσε να δεχθεί η Λευκωσία και καταλήγουν να βάλουν ένα πλαίσιο συμφωνίας το οποίο στη συνέχεια θα έπρεπε να «δοκιμαστεί» και από την τουρκική πλευρά. Ηταν ξεκάθαρο στους Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι η Λευκωσία δεν θα μπορούσε να κάνει δεκτό το αίτημα για άνοιγμα οποιουδήποτε κεφαλαίου αν δεν ετηρείτο το πρωτόκολλο της Αγκυρας. Αυτό που συζητήθηκε ήταν να ανοίξουν άλλα κεφάλαια που είναι «παγωμένα», και όχι τα συγκεκριμένα πέντε, και συγχρόνως να υπάρχει δέσμευση ότι η προπαρασκευαστική εργασία για το άνοιγμα άλλων κεφαλαίων θα ξεκινήσει με ταχείς ρυθμούς λαμβάνοντας υπόψη τη θέση των κρατών-μελών και τους υπάρχοντες κανονισμούς.
Τελικά αυτή η φόρμουλα υιοθετήθηκε. Την Παρασκευή το απόγευμα, σε ένα δωμάτιο γεμάτο δημοσιογράφους παρευρίσκεται και ο Νίκος Αναστασιάδης. Μόλις ανοίγουν οι κάμερες, δίπλα στον Νίκο Χριστοδουλίδη από τη μια και τον Κορνήλιο Κορνηλίου από την άλλη, δηλώνει: «Θέλω να εκφράσω την απόλυτη ικανοποίησή μου για τα αποτελέσματα μιας από τις πιο κρίσιμες συνόδους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου».
Ενδεικτικό του οργιώδους παρασκηνίου που εκτυλίχθηκε στην τελική ευθεία της συνόδου, αλλά και της έντασης που διατρέχει τις σχέσεις της Ε.Ε. με την Τουρκία, είναι το παρακάτω περιστατικό.
Το βράδυ της Πέμπτης, ενώ το αεροσκάφος του κ. Νταβούτογλου είχε προσγειωθεί στο αεροδρόμιο των Βρυξελλών, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ. Τουσκ επικοινωνεί μαζί του για να κανονίσει τη μεταξύ τους συνάντηση προκειμένου να του παρουσιάσει αυτά που είχαν προηγουμένως συμφωνηθεί μεταξύ των «28». Εκπληκτος ακούει τον κ. Νταβούτογλου να λέει ότι το μόνο κενό στο πρόγραμμά του είναι στις 9.45 το πρωί της Παρασκευής καθώς «έχω και άλλες διμερείς συναντήσεις», όπως είπε.
Ο κ. Τουσκ θορυβημένος επιστρέφει στην αίθουσα που βρίσκονται οι 28 Ευρωπαίοι ηγέτες. «Ακυρώστε όλες τις διμερείς συναντήσεις που έχετε κανονίσει με τον Νταβούτογλου», είπε σε έντονο ύφος για να προσθέσει ότι είναι σαφής η τουρκική τακτική τού «διαίρει και βασίλευε», τις επιπτώσεις της οποίας βίωσαν όλοι στην προηγούμενη σύνοδο όταν ο Τούρκος πρωθυπουργός είχε συμφωνήσει με τη Γερμανίδα καγκελάριο ένα διαφορετικό πλαίσιο από αυτό που γνώριζαν οι υπόλοιποι. «Πρέπει να μείνουμε ενωμένοι. Να μην τον αφήσουμε να το κάνει ξανά».
Ανθρωπος-κλειδί ο Ολλανδός Μ. Φερβέι
Ο άνθρωπος-κλειδί για να συντονίσει το «τσουνάμι» των επιχειρησιακών αναγκών που θα πρέπει να φέρει εις πέρας η Ελλάδα είναι ο Ολλανδός Μάρτιν Φερβέι. Είναι ο άνθρωπος που επέλεξε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ.-Κ. Γιούνκερ, για να βρίσκεται στο ελληνικό έδαφος και να καταστήσει το σχέδιο λειτουργικό. Θα οργανώσει τη δουλειά και θα συντονίσει την αποστολή 4.000 στελεχών, προσωπικού που θα χρειαστεί η Ελλάδα από τα κράτη-μέλη, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ασύλου, τον Frontex κ.λπ.
Ο κ. Φερβέι είναι από τον Οκτώβριο του 2015 ο επικεφαλής της νέας Task Force που συστάθηκε για όλα τα κράτη-μέλη, αλλά βασικά, από τη στιγμή που ανέλαβε τη θέση αυτή, ασχολείται με τη χώρα μας. Ο ίδιος έχει αναλάβει να βοηθήσει την Ελλάδα να φέρει εις πέρας τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που υπαγορεύονται από το μνημόνιο, ενώ από τον Δεκέμβριο έχει εμπλακεί στο στήσιμο των hotspots στα ελληνικά νησιά.
Προηγουμένως ο κ. Φερβέι ήταν ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο μνημόνιο της Κύπρου.
Καθημερινή
