«Ο ελληνικός τουρισμός έχει μπεί σε μία φάση ωριμότητας, δεν αντιμετωπίζουμε την αγωνία που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια, όταν ο ένας παραπάνω τουρίστας έκανε τη διαφορά. Το μεγάλο ζητούμενο αυτή την στιγμή δεν είναι αν θα έρθουν πάνω από 30 εκατ. τουρίστες, αλλά πώς θα διαχειριστούμε αυτόν τον κόσμο».
Αυτό ανέφερε χθές ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων κ. Γιάννης Ρέτσος, με αφορμή τη νέα τουριστική σεζόν, η οποία, σύμφωνα με τον ίδιο, θα είναι σταθεροποιητική, ενώ οι προκλήσεις για τη χώρα συνοψίζονται στα εξής τρία σημεία: Λειτουργικοί προορισμοί, σύγχρονες υποδομές, μείωση φορολογίας.
«Η Ελλάδα έχει επιτύχει μέσα στην κρίση να είναι μία σχεδόν ώριμη τουριστική αγορά και κατατάσσεται, με πάνω από 30 εκατ. αφίξεις (σ.σ. 33 εκατ. με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος), στη 15άδα των μεγαλύτερων προορισμών τον χρόνο. Αν διαχειριστεί κανείς αυτό το νούμερο σαν ανώριμη αγορά, διατρέχει τον πολύ μεγάλο κίνδυνο ξεκινήσει η δυσαρέσκεια. Η Ελλάδα εχει δημιουργήσει ένα ισχυρό brand name και οι ξένοι θέλουν να έρθουν, επομένως, η δυναμική υφίσταται και θα πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις ώστε αυτή να είναι διατηρήσιμη και να μήν εξελιχθεί σε πυροτέχνημα».
Ο κ. Ρέτσος ανέφερε ότι πλέον, στη φάση που βρίσκεται τουριστικά η Ελλάδα το Α και το Ω είναι η διαχείριση των προορισμών. «Τώρα χρειάζεται το καθοριστικό βήμα. Αυτό που θα μας αλλάξει κατηγορία. Και αυτό το βήμα οφείλουμε, πρέπει, είναι αναγκαίο να το κάνουμε μαζί με όλους τους εμπλεκόμενους. Πολιτεία, τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρηματίες, εργαζόμενοι.
Ο προορισμός είναι καλός για τους επισκέπτες του όταν είναι καλός και για τους κατοίκους. Για εμάς ο κύριος όγκος των επισκεπτών είναι το τετράμηνο Ιουνίου- Σεπτεμβρίου, όπου ειδικά στους μεγάλους τουριστικούς προορισμούς δημιουργούνται διάφορα θέματα και προβλήματα».
Ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε και στο θέμα των αυτοδιοικητικών εκλογών- που συμπίπτουν με την έναρξη της θερινής περιόδου. «Γνωρίζουμε πολύ καλά την ισχύ της τοπικής αυτοδιοίκησης και ειδικά στο κομμάτι της διαχείρισης. Εν όψει των εκλογών είναι πολύ σημαντικό να τεθούν τα επιμέρους ζητήματα και ο κίνδυνος των εκλογών είναι ότι θα υπάρξει ένα κενό, μεσούσης της θερινής σεζόν, μέχρι τον Σεπτέμβριο, οπότε θα αναλάβουν οι νέοι τοπικοί άρχοντες. Δε θα πρέπει να σταματήσει η λειτουργία του προορισμού επειδή θα υπάρξει αλλαγή στην τοπική αρχή. Είναι κρίσιμο να βάλουν όλοι οι υποψήφιοι τον τουρισμό στο τραπέζι και να συζητήσουν τα πλάνα τους για το τί σκοπεύουν να κάνουν στο κομμάτι της διαχείρισης».
Λειτουργία προορισμών και υποδομές
Οπως ανέφερε ο κ. Ρέτσος «ενόψει του ανοίγματος της τουριστικής περιόδου, κατά την οποία θα υποδεχθούμε και πάλι έναν πολύ μεγάλο αριθμό τουριστών, και μετά από έξι χρονιές με επαναλαμβανόμενες επιτυχίες, ας θυμηθούμε ότι η ταξιδιωτική εμπειρία δεν αφορά μόνο τη διαμονή, αλλά συνολικά τον προορισμό».
Καλή λειτουργία προορισμού, σύμφωνα με τον ΣΕΤΕ, σημαίνει καταρχάς ενεργειακή επάρκεια και επάρκεια σε νερό- μία αυτονόητη ανάγκη- χωρίς διακοπές για κατοίκους και τουρίστες. Ο κ. Ρέτσος μάλιστα ανέφερε χαρακτηριστικά περίπτωση προορισμού όπου κόβουν το νερό συγκεκριμένες ώρες την ημέρα στους κατοίκους προκειμένου να έχουν επάρκεια τα ξενοδοχεία.
Η επόμενη αυτονόητη ανάγκη έχει να κάνει με την καθαριότητα για τη διαχείριση απορριμμάτων σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες και με σεβασμό στο περιβάλλον και τους κατοίκους. «Είναι ευκαιρία, να μιλήσουμε για την ανάγκη ανακύκλωσης -μεταξύ άλλων διότι περιορίζει τον όγκο των προς διαχείριση απορριμμάτων- και για τον περιορισμό των συσκευασιών μιας χρήσης. Επιπλέον είναι σημαντικός ο καλλωπισμός των δημοσίων χώρων και η αισθητική αναβάθμισή τους με μικρό κόστος.
Στο κομμάτι των υποδομών, ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε στην βελτίωση τοπικών οδικών δικτύων και των συνοριακών σταθμών, με στόχευση τον οδικό τουρισμός, όπου τα νούμερα ξεπερνούν σε ετήσια βάση τα 10 εκατ. «Ο οδικός τουρισμός έχει κερδίσει μερίδιο τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, ενισχύοντας τις ταξιδιωτικές ροές πέραν των δημοφιλών προορισμών και σε περιοχές με περιορισμένη τουριστική δραστηριότητα. Είναι γεγονός ότι υπάρχει πρόοδος σε επίπεδο αυτοκινητοδρόμων, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τα τοπικά οδικά δίκτυα που σε πολλές περιοχές είναι σε ιδιαιτέρως κακή κατάσταση, επικίνδυνα. Στο σημείο αυτό, να επαναφέρουμε το γνωστό θέμα της σήμανσης».
Εξίσου σημαντικός είναι και ο εκσυγχρονισμός των λιμενικών υποδομών για έργα υποδομής (που αφορούν στην ασφάλεια και τη λειτουργικότητα, δηλαδή μικρά ή μεγάλα έργα) λιμανιών και μαρινών. «Για τα αεροδρόμια, με την παραχώρηση στη Fraport, τα αντίστοιχα θέματα έχουν λυθεί ή έχουν δρομολογηθεί», ανέφερε ο ίδιος.
Ο επικεφαλής του ΣΕΤΕ έθεσε επί τάπητος επιπλέον την επαρκή αστυνόμευση- «Η Ελλάδα πρέπει να παραμείνει ένας ασφαλής προορισμός στα ματιά των ξένων επισκεπτών μας», ανέφερε χαρακτηριστικά, αλλά και την ενίσχυση υπηρεσιών υγείας, μία αυτονόητη υποχρέωση του κράτους προς τους πολίτες και τους επισκέπτες, για όλο τον χρόνο. Για τα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους είναι πολυσυζητημένα ζητήματα, που έχουν εξαντληθεί σε επίπεδο δημόσιου διαλόγου, ωστόσο απαιτείται ακόμη ξεκάθαρο πλαίσιο που εφαρμόζεται σε θέματα ωραρίου, λειτουργίας, στελέχωσης, καθαριότητας των ιδίων των χώρων, αλλά και επιμέρους δραστηριοτήτων όπως τα πωλητήρια και τα αναψυκτήρια.
Επιπλέον, για τους προορισμούς που έχουν μεγάλη επισκεψιμότητα, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται και να μην αφήνονται στην τύχη τα ζητήματα διαχείρισης κυκλοφορίας και στάθμευσης.
«Τα παραπάνω θα έπρεπε να γίνουν είτε έχουμε τουρισμό ως χώρα, είτε όχι. Άλλωστε, για να έχουμε ευχαριστημένους τουρίστες πρέπει να έχουμε αρχικά ευχαριστημένους κατοίκους. Οι πολίτες θα πρέπει να θέσουν αυτά τα ζητήματα στον δημόσιο διάλογο και να καλέσουν τους υποψηφίους να τοποθετηθούν. Η καλή λειτουργία προορισμών μεταξύ άλλων επιβάλλεται και για την προστασία του brand-name της χώρας, ενόψει διαχείρισης μεγάλου αριθμού επισκεπτών».
Φορολογία, ανταγωνιστικότητα
Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ αναφέρθηκε και σε ένα … κλισέ, όπως το χαρακτήρισε, πρόβλημα των τελευταίων, πολλών ετών για τον κλάδο: «Είναι το ζήτημα της φορολόγησης που στερεί ανταγωνιστικότητα από το τουριστικό μας προϊον και ίσως μπορεί να φανεί περισσότερο φέτος». Ο επιχειρηματίας, όπως τόνισε, θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διαμορφώσει τις τιμές, ανάλογα με τις ανάγκες του, να προχωρήσει ενδεχομένως σε κάποιες εκπτώσεις ή ακόμη και να κάποιες κάποιες …χειρουργικές κινήσεις της τελευταίας στιγμής. Οταν το προϊόν είναι υπερφορολογημένο, δυστυχώς δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
«Δεν ανοίγουμε όλη την ατζέντα της φορολογίας- οι φόροι στον τουρισμό είναι πάρα πολλοί- ωστόσο ιεραρχούμε δύο άμεσα ζητήματα. Το ένα είναι αυτό του ΦΠΑ για την αποκλιμάκωσή του σε διάστημα 12- 18 μηνών στη διαμονή, την εστίαση, τις μεταφορές, τη ναυτιλία.
Αμεσης προτεραιότητας είναι το θέμα της κατάργησης ή έστω του χρονικού περιορισμού του φόρου διαμονής, για τον οποίο ο στόχος των 74 εκατ. ευρώ όπως προβλεπόταν πέρυσι στον προϋπολογισμό επιτεύχθηκε μέσα στο τρίμηνο της υψηλής σεζόν (σ.σ. κοντά στα 69 εκατ. ευρώ). Επομένως ακόμη κι αν περιορισθεί στο διάστημα της υψηλής σεζόν, δεν χάνεται ο στόχος ενώ την ίδια στιγμή οι μικρότερες επιχειρήσεις του κλάδου μπορούν να πάρουν μία ανάσα το υπόλοιπο διάστημα του έτους».
Ο κ. Ρέτσος αναφέρθηκε και στα έσοδα του κλάδου που ξεπέρασαν πέρυσι για πρώτη φορά τα επίπεδα των 16 δισ. ευρώ, αποτελώντας ιστορικό ρεκόρ και στηρίζοντας την ελληνική οικονομία αν υπολογιστεί ότι με τους πολλαπλασιαστές (2,5 φορές) η άμεση και έμμεση συμβολή του κλάδου αντιστοιχεί στα 40 δισ. ευρώ. «Αν πέσουν τα έσοδα φέτος κατά 500 εκατ. ευρώ, ναι μεν είναι διαχειρίσιμο για τους ίδιους τους τουριστικούς φορείς, ωστόσο αν ληφθούν υπόψη οι πολλαπλασιαστές, τα οφέλη στην οικονομία φθάνουν το 1,25 δισ. ευρώ, νούμερο που αντιστοιχεί στο 0,6% του ΑΕΠ, όπερ μεταφράζεται στο 1/3 της ανάπτυξης του 2%.
Δε θέλουμε η επιτυχία του τουρισμού να είναι ένα πυροτέχνημα και θα πρέπει να υπάρχουν σωστά δομημένα βήματα τώρα που έχει γίνει αντιληπτή η συμβολή του κλάδου στην ελληνική οικονομία».
Της Στεφανίας Σούκη
