Με την τελική συμφωνία να έχει αρχίσει να γράφεται, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αναμένεται να συμφωνήσουν σήμερα αργά το βράδυ σε ένα πακέτο μέτρων με το οποίο θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, τη μεταμνημονιακή εποπτεία και το ύψος της δόσης με έναν τρόπο που θα κρίνουν οι αγορές ως αξιόπιστο, τη στιγμή που το ΔΝΤ δεν θα συμμετάσχει πλήρως στο ελληνικό πρόγραμμα.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει το δικό της μέρος της συμφωνίας, καθώς ολοκλήρωσε χθες και τα 88 προαπαιτούμενα της τέταρτης και τελευταίας αξιολόγησης σύμφωνα με την έκθεση συμμόρφωσης.
Τα βασικά σημεία είναι τα εξής:
1. Μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Τι έχει συμφωνηθεί:
• Η επιστροφή των κερδών των κεντρικών τραπεζών από ελληνικά ομόλογα (SMP-ANFA). Οι εκταμιεύσεις θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν με ισόποσες ετήσιες δόσεις (περίπου 1,2 δισ.) τον Ιούνιο κάθε έτους ή θα μπορούσαν να κατανεμηθούν σε δύο εξαμηνιαίες υποδόσεις, τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο.
• Η κατάργηση της προβλεπόμενης αύξησης επιτοκίου του δανείου του EFSF.
Τα δύο παραπάνω μέτρα θα εφαρμόζονται μόνο αν η Ελλάδα τηρεί τις μεταμνημονιακές της δεσμεύσεις, κάτι που θα κρίνουν οι θεσμοί με επισκέψεις τους κάθε τρίμηνο στη χώρα.
Τι έχει συμφωνηθεί επί της αρχής:
• Επιμήκυνση των ωριμάνσεων των δανείων του EFSF (96,4 δισ.). Αναμένεται να αποφασιστεί σήμερα το ύψος της επιμήκυνσης που υπολογίζεται σε περίπου 7 χρόνια. Το Βερολίνο μέχρι πρόσφατα πίεζε για επιμήκυνση ύψους μόνο 3 ετών, ενώ το ΔΝΤ για 15 χρόνια, γι’ αυτό και μία επιμήκυνση κοντά στα 7 χρόνια είναι αναμενόμενη.
• Οι υπουργοί Οικονομικών αναμένεται να εγγυηθούν ότι μακροπρόθεσμα θα ξαναδούν την εφαρμογή ενός μηχανισμού που θα επιτρέπει στην Ελλάδα να έχει μεικτές χρηματοδοτικές ανάγκες μικρότερες από το 20% του ΑΕΠ.
Τι απομένει να αποφασιστεί:
Η γαλλική πρόταση που συνδέει την ανάπτυξη με το ύψος της ελάφρυνσης του χρέους. Ενώ όλα τα κράτη-μέλη έχουν συμφωνήσει για την ανάγκη ενός τέτοιου μηχανισμού, επειδή ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο κατά πόσον πρέπει να είναι αυτόματος για να είναι αξιόπιστος από τις αγορές, μπορεί τελικά να μην παρθεί καμία σχετική σήμερα. Το βασικό πρόβλημα βρίσκεται στο ότι το Βερολίνο αντιτάσσεται σε αυτοματοποίηση του μηχανισμού, επιμένοντας ότι αυτός πρέπει να τίθεται σε λειτουργία μόνο έπειτα από απόφαση του γερμανικού Κοινοβουλίου. Ο μηχανισμός αυτός αν τεθεί σε λειτουργία θα είναι μεσοπρόθεσμος.
2. Μεταμνημονιακή επιτήρηση
Τι έχει συμφωνηθεί:
• Από τις 21 Αυγούστου η Ελλάδα μπαίνει σε καθεστώς «ενισχυμένης εποπτείας». Ενα πολύ πιο αυστηρό καθεστώς από αυτό που είχαν οι υπόλοιπες μνημονιακές χώρες μετά την έξοδό τους από το πρόγραμμα.
Κάθε τρίμηνο του έτους μέχρι το 2022 εκπρόσωποι των τεσσάρων θεσμών Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΔΝΤ, ΕΚΤ, ΕSM θα βρίσκονται στη χώρα και θα κρίνουν κατά πόσον η Ελλάδα τηρεί τους μεταμνημονιακούς όρους. Θα συντάσσουν μία έκθεση, που θα παρακολουθείται σίγουρα πολύ προσεκτικά από τις αγορές και θα κρίνει το οικονομικό μέλλον της χώρας. Αν η έκθεση είναι θετική, εκτός από την εμπιστοσύνη των αγορών η χώρα θα κερδίζει και περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους (ΑNFA’s και SMP’s).
• Η Ελλάδα θα πρέπει να κάνει μία σειρά από μεταρρυθμίσεις σε έξι βασικούς τομείς. Δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, κοινωνική πρόνοια, χρηματοπιστωτική σταθερότητα, αγορές εργασίας και προϊόντων, ιδιωτικοποιήσεις και μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Ο κατάλογος είναι εκτενής και δύσκολος αλλά δεν πρόκειται για νέες μεταρρυθμίσεις. Είναι αυτές που δεν έχει προλάβει να ολοκληρώσει η ελληνική κυβέρνηση και πρέπει να γίνουν στα επόμενα 4 χρόνια.
Τι απομένει να αποφασιστεί:
Η ΕΚΤ αναμένεται να ζητήσει να περιληφθούν στην ενισχυμένη εποπτεία περισσότερο σαφείς μεταρρυθμίσεις που έχουν να κάνουν με τη μείωση των κόκκινων δανείων.
3. Δόση
Τι έχει συμφωνηθεί επί της αρχής:
Η Ελλάδα θα λάβει μία δόση για τη δημιουργία ενός «μαξιλαριού» ρευστότητας αρκετά μεγάλου που θα είναι αξιόπιστο για τις αγορές και θα εξασφαλίζει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας, την αποπληρωμή του χρέους για τουλάχιστον τους επόμενους 12 μήνες αλλά και αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς ιδιώτες. Το ποσό έχει κλειδώσει σε 11-12 δισ. και σε συνδυασμό με τα 6,5 δισ. από τις προηγούμενες δόσεις που είναι αποκλειστικά για την αποπληρωμή του χρέους αναμένεται το «μαξιλάρι» ρευστότητας να φτάσει περίπου τα 18 δισ. Μέρος αυτού του ποσού θα μπει σε έναν ειδικό λογαριασμό στην Τράπεζα της Ελλάδας και δεν θα είναι προσβάσιμο για οποιαδήποτε άλλη χρήση εκτός από την αποπληρωμή του χρέους και μόνο σε περιπτώσεις που οι αγορές θα είναι πολύ ακριβές.
Τι απομένει να αποφασιστεί:
Μία δεύτερη δόση που θα δοθεί στην Ελλάδα για την αποπληρωμή μέρους του χρέους προς το ΔΝΤ αλλά και την ΕΚΤ. Κατά πόσον αυτό θα δοθεί στην Ελλάδα θα αποφασιστεί αύριο, καθώς η Γερμανία αναμένεται να «παζαρέψει» το ποσό αυτό με το ύψος της επιμήκυνσης. Δηλαδή ανάλογα με το πόσο μεγάλη θα είναι η επιμήκυνση των δανείων που θα δοθεί στην Ελλάδα, αντιστρόφως ανάλογο θα είναι και το ύψος αυτής της δεύτερης δόσης.
