«Οι δυσάρεστοι φορολογικοί αιφνιδιασμοί είναι κάτι συνηθισμένο στη χώρα μας», τονίζει, σε συνέντευξή του προς την «δημοκρατική», ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών και Φορολογικών Μελετών κ. Γιώργος Κορομηλάς, ενώ ξεκαθαρίζει ότι «δεν εφαρμόζεται στη χώρα η αρχή της φορολογικής ισότητας, όπως προβλέπει το Σύνταγμα».
Οπως μάλιστα σημειώνει, «υπάρχουν διακρίσεις που οδηγούν στη δημιουργία κατηγορίας προνομιούχων πολιτών».
Σε ό,τι αφορά τους φορολογικούς ελέγχους, ο κ. Γ. Κορομηλάς τονίζει, ότι οι ελεγκτικές υπηρεσίες πέραν των προστίμων και των λοιπών διοικητικών κυρώσεων, να διενεργήσουν άμεσα πλήρη (τακτικό) φορολογικό έλεγχο για τις ανέλεγκτες χρήσεις.
Αναφερόμενος στην πρόθεση του ΥΠΟΙΚ να εφαρμόσει το πλαστικό χρήμα, τονίζει, ότι «διεθνώς η γενικευμένη χρήση πλαστικού χρήματος έχει δείξει σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων».
Σπεύδει όμως να επισημάνει, ότι «η πολιτική ηγεσία του υπουργείου, σκέπτεται να “επιβάλει” τη χρήση πλαστικού χρήματος, προβλέποντας ποινές αντί για κίνητρα».
Αναλυτικά, η συνέντευξη του κ. Γ. Κορομηλά:
• Οι αλλαγές στη φορολογία εισοδήματος με τους πρόσφατους νόμους έχουν κλειδώσει; Μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι δεν θα υπάρξουν άλλοι αιφνιδιασμοί σε ό,τι αφορά τη φορολογία των φυσικών προσώπων;
Οι αλλαγές στον Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος που έγιναν με τους Ν. 4387/2016 και 4389/2016 είναι αρκετές και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες. Παρά το ό,τι ο αρμόδιος αναπληρωτής Υπουργός κ. Τ. Αλεξιάδης είχε ανακοινώσει ότι το συνολικό εισόδημα των φυσικών προσώπων θα φορολογείται με μια νέα προοδευτική κλίμακα, αρχής γενομένης από τα εισοδήματα του 2016, έναντι του ισχύοντος παράλογου και αντισυνταγματικού τρόπου φορολόγησης, όπου το εισόδημα από κάθε πηγή φορολογείται με διαφορετικό τρόπο, με αποτέλεσμα να αδικούνται οι φορολογούμενοι με εισόδημα από μία πηγή σε σχέση με τους φορολογούμενους, που έχουν ίδιο ακριβώς ύψος εισοδήματος προερχόμενο από δύο ή/και περισσότερες πηγές, αυτό δεν έγινε. Ειδικότερα άλλαξαν οι κλίμακες για τα εισοδήματα από μισθωτή εργασία – συντάξεις, επιχειρηματική δραστηριότητα και εισοδήματος από ακίνητα, έγιναν ελαφρώς πιο προοδευτικές με ισχύ για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2016 και μετά, και αυξήθηκε ο συντελεστής φορολογίας των εισοδημάτων από μερίσματα από 10% σε 15% με ισχύ για εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2017 και μετά. Για τους αγρότες προβλέπεται η φορολογία με την κλίμακα της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αντί για 13% που ίσχυε μέχρι τώρα, και για όσους είναι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες προβλέπεται να έχουν τη μείωση φόρου (έμμεσο αφορολόγητο) που έχουν οι μισθωτοί – συνταξιούχοι. Η μείωση φόρου, μόνο για εισοδήματα από μισθούς – συντάξεις και κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, κλιμακούται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση δηλαδή είναι μικρότερη για φορολογούμενο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα και μεγαλύτερη για φορολογούμενους με ένα, δύο, τρία και παραπάνω τέκνα. Δυστυχώς αυτός ο τρόπος φορολόγησης δεν είναι σωστός και επειδή το Σύνταγμα προβλέπει ότι οι πολίτες της χώρας έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις, κατά συνέπεια και στη φορολογία πρέπει να υπάρχει η βασική αρχή της φορολογικής ισότητας. Εφόσον οι πολίτες ζουν κάτω από τις ίδιες προσωπικές ή/και οικονομικές ή/και κοινωνικές συνθήκες πρέπει να έχουν ίση φορολογική μεταχείριση χωρίς να επιτρέπονται διακρίσεις μεταξύ των φορολογουμένων πολιτών διότι οι διακρίσεις αυτές μπορούν να οδηγήσουν στη δημιουργία κατηγορίας προνομιούχων πολιτών, κάτι το οποίο γίνεται από το 2013 στη φορολογία εισοδήματος των φυσικών προσώπων, όπου και με τις τελευταίες τροποποιήσεις παραμένει η φορολόγηση με διαφορετικό τρόπο των εισοδημάτων ανάλογα με την πηγή προέλευσης του, συνεπώς συνεχίζει να ισχύει ότι «όλοι οι φορολογούμενοι είναι ίσοι, αλλά μερικοί φορολογούμενοι είναι πιο ίσοι από τους άλλους».
Σε ότι αφορά τους φορολογικούς αιφνιδιασμούς επαναλαμβάνω κάτι που είχα τονίσει σε συνέντευξή μου στην εφημερίδα σας τον Ιανουάριο, «…δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι 100% για τίποτα διότι οι δυσάρεστοι φορολογικοί αιφνιδιασμοί είναι κάτι συνηθισμένο στη χώρα μας.».
• Πώς κρίνετε την ενεργοποίηση της διάταξης για την αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων όταν παρεμποδίζουν τον έλεγχο ή δεν εκδίδουν αποδείξεις;
Ορθά στην ερώτησή σας αναφέρετε την «ενεργοποίηση της διάταξης» διότι η διάταξη αυτή υπήρχε στο φορολογικό δίκαιο της χώρας, είχε ενεργοποιηθεί άλλη μια φορά το καλοκαίρι του 2010, αν δεν κάνω λάθος, που είχε σφραγισθεί κέντρο διασκέδασης ενώπιον τηλεοπτικών συνεργείων και μετά τέρμα.
Κατ’ αρχήν είναι απαράδεκτο το φαινόμενο «επιχειρηματίες» συνοδευόμενοι από φουσκωτούς ή/και «αγανακτισμένους» θαμώνες να βιαιοπραγούν κατά των ελεγκτικών οργάνων «απαγορεύοντάς» τους να διενεργήσουν έλεγχο, συνεπώς ορθά επιβάλλεται το μέτρο της αναστολής λειτουργίας των συγκεκριμένων επαγγελματικών εγκαταστάσεων. Στη συνέχεια ή, έστω και για 48 ώρες, αναστολή λειτουργίας των επαγγελματικών εγκαταστάσεων αυτών που δεν εκδίδουν αποδείξεις σε συνδυασμό με τα προβλεπόμενα πρόστιμα χρειάζεται ως μέτρο αναγκαστικής συμμόρφωσης αλλά από μόνο του δεν φτάνει. Πρέπει οι ελεγκτικές υπηρεσίες πέραν των προστίμων και των λοιπών διοικητικών κυρώσεων να διενεργήσουν άμεσα πλήρη (τακτικό) φορολογικό έλεγχο για τις ανέλεγκτες χρήσεις κατά προτεραιότητα σε αυτούς και το σίγουρο είναι ότι θα βγουν λαβράκια μιας και η παραβατική συμπεριφορά τους δεν είναι κάτι νέο.
• Στις αρχές του καλοκαιριού ελεγκτής έπεσε στη θάλασσα για να «συλλάβει» παραοικονομούντα. Ποια είναι η άποψή σας;
Στο διαδίκτυο και ειδικότερα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έγινε χαμός με το θέμα, βασικά έπεσε πολύ τρολάρισμα από διαφόρους «χρήστες» που στόχο είχαν με τα ενοχλητικά και πολλές φορές προσβλητικά μηνύματά τους να προκαλέσουν αντιδράσεις, αλλά ευτυχώς αγνοήθηκαν. Η άποψή μου είναι ότι η ελεγκτής αξίζει τα συγχαρητήρια της υπηρεσίας και όλων μας για την πράξη της. Η παραοικονομία και η φοροδιαφυγή έχει ανέλθει σε εφιαλτικά μεγάλα ποσά δημιουργώντας χίλια μύρια προβλήματα στο νόμιμο επιχειρεί και σε όσους σπεύσουν να ρωτήσουν «…μα σε αυτό το φουκαριάρη ή τη φουκαριάρα που παλεύει για ένα μεροκάματο, εξαντλείται η αυστηρότητα του νόμου;» η απάντηση είναι ότι σε όλη τη χώρα εκατοντάδες για να μη πω χιλιάδες «φορολογικά φουκαράδες», συνήθως εκ της άπω ανατολής ορμώμενοι έχουν στήσει τα παράνομα «μαγαζάκια» τους, είτε παρέχοντας υπηρεσίες κάθε είδους είτε πωλώντας αμφιβόλου ποιότητας αγαθά, ανταγωνιζόμενοι αθέμιτα το νόμιμο επιχειρείν και στερώντας τη χώρα από απαραίτητους πόρους.
• Κατά καιρούς ακούμε ότι θα γίνουν υποχρεωτικές οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα. Θα υπάρξουν οφέλη στους καταναλωτές και στα έσοδα από τη λειτουργία ενός τέτοιου μέτρου;
Διεθνώς η γενικευμένη χρήση πλαστικού χρήματος (χρεωστικών ή/και πιστωτικών καρτών) έχει δείξει σημαντική αύξηση των φορολογικών εσόδων διότι η καταγραφή μιας συναλλαγής στο τραπεζικό σύστημα οδηγεί στην καταγραφή της και στα αρχεία της φορολογικής διοίκησης. Στη χώρα μας η χρήση του πλαστικού χρήματος δεν ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη μέχρι και πέρυσι το καλοκαίρι που έγιναν τα capital controls. Όσο και να φανεί παράξενο το μόνο θετικό από τα capital controls είναι ότι πολύ περισσότεροι πολίτες, ανεξαρτήτως ηλικίας, εξοικειώθηκαν με το πλαστικό χρήμα άρα η δικαιολογία που προβάλουν κάποιοι ότι είναι δύσκολο πράγμα η χρήση πλαστικού χρήματος χρησιμοποιείται από αυτούς που τους «συμφέρει» να μην εφαρμοσθεί ένα τέτοιο μέτρο. Το Υπουργείο Οικονομικών όμως πρέπει να δώσει και τα ανάλογα κίνητρα σε επιχειρήσεις και καταναλωτές έτσι ώστε να χρησιμοποιούνται γενικευμένα οι κάρτες στις συναλλαγές.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις πρέπει νομοθετικά να μειώσει τις μεγάλες σήμερα προμήθειες των πιστωτικών ιδρυμάτων στα χαμηλά επίπεδα που ισχύουν σε άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε., θεσπίζοντας παράλληλα το ακατάσχετο των σχετικών λογαριασμών και σε ότι αφορά τους καταναλωτές πρέπει οι αγορές αγαθών και οι λήψεις υπηρεσιών που γίνονται με πλαστικό χρήμα να μετρούν στο σύνολό τους για τη διαμόρφωση αφορολογήτου ορίου έτσι ώστε να δημιουργούνται αντικρουόμενα συμφέροντα, δηλαδή το συμφέρον του καταναλωτή για μια ουσιαστική φορολογική επιβάρυνση να κατισχύει του συμφέροντος αυτού που θέλει να παρέχει αγαθά ή υπηρεσίες χωρίς να εκδίδει απόδειξη.
Δυστυχώς όμως, σύμφωνα με σχετικά δημοσιεύματα, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου σκέφτεται να «επιβάλει» τη χρήση πλαστικού χρήματος προβλέποντας ποινές αντί για κίνητρα. Σύμφωνα λοιπόν με τα υπόψη δημοσιεύματα οι φορολογούμενοι θα καλούνται να δαπανούν με τη χρήση πλαστικού χρήματος συγκεκριμένο ποσό, ως ποσοστό επί του φορολογητέου εισοδήματός τους. Αν δε δαπανήσουν τίποτα ή δαπανήσουν λιγότερο από το προβλεπόμενο ποσό επί της διαφοράς θα επιβάλλεται φόρος με τον συντελεστή του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας, κάτι που ίσχυε ουσιαστικά από το 2010 και μετά με εξαίρεση το 2015. Άρα στην περίπτωση αυτή δεν δίνει κίνητρο για τη χρήση πλαστικού χρήματος αλλά πιέζει να το χρησιμοποιήσει ο φορολογούμενος διότι αν δε το χρησιμοποιήσει θα τιμωρηθεί καταβάλλοντας περισσότερο φόρο και αυτό είναι λίαν επιεικώς απαράδεκτο.
• Περιμέναμε να αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α. στις 18 Αυγούστου. Τελικά τι έγινε και πότε θα αναρτηθούν;
Η από 9.8.2016 ανακοίνωση της Γ.Γ.Π.Σ. για το προσωρινό κλείσιμο της εφαρμογής δηλώσεων Ε9 έτους 2016 από την Πέμπτη 18 Αυγούστου, έμπλεξε κάποιους οι οποίοι θεώρησαν ότι θα εκδοθούν και θα αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝ.Φ.Ι.Α. την ίδια ημερομηνία. Δεν είναι έτσι όμως διότι η διαδικασία αυτή είναι μια χρονοβόρα διαδικασία η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του μήνα όποτε θα ξεκινήσει και η ανάρτηση των σχετικών εκκαθαριστικών που μπορεί να διαρκέσει και τρεις ημέρες, όπως είχε γίνει και πέρυσι. Επειδή έχουν ακουσθεί διάφορα σενάρια επιστημονικής φαντασίας πρέπει να ξεκαθαρισθεί ότι :
α) Θα ολοκληρωθεί σωστά η εκκαθάριση για 7.000.000 περίπου υπόχρεους, λαμβανομένων υπόψη εξαιρέσεων, απαλλαγών κ.λπ.
β) Θα αναρτηθούν τα εκκαθαριστικά με την ολοκλήρωση της εκκαθάρισης, και
γ) Θα καταβληθεί η πρώτη δόση στο τέλος Σεπτεμβρίου, έστω και αν η εκκαθάριση και η ανάρτηση ολοκληρωθεί τον ίδιο μήνα διότι ειδικά, για το έτος 2016 η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι και την 30η Σεπτεμβρίου 2016 και η τελευταία μέχρι και την 31η Ιανουαρίου 2017.