Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Την τραγική και ασφυκτική κατάσταση η οποία επικρατεί αυτή την περίοδο στην τοπική αγορά της Ρόδου, περιγράφει σε συνέντευξή του στην “δ”, ο γενικός γραμματέας του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου κ. Νίκος Παπασταματίου. Όπως εξηγεί, μπορεί να οι αριθμοί να ευημερούν σε αφίξεις αλλά η αγορά “στενάζει” χωρίς τζίρους, χωρίς ρευστότητα και με έναν πολύ δύσκολο χειμώνα να βρίσκεται μπροστά μας. Από την άλλη, η φορομπηχτική πολιτική και όλη η φοροκαταιγίδα που έπεσε πάνω από την Ρόδο, έφερε την κατάσταση σε αδιέξοδα που θα αντιμετωπίσει η αγορά πολύ σύντομα.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Παπασταματίου φτάσαμε πια στα μέσα Αυγούστου. Παρακολουθούμε όλοι την τουριστική κίνηση και τους αριθμούς που λένε ότι ευημερούν και ότι οι αφίξεις είναι αυξημένες. Αυτό όμως έχει αντίκτυπο στην τοπική αγορά; Βρίσκεται σε συνάρτηση με τους πραγματικούς αριθμούς;
Οι πραγματικοί αριθμοί, διαφέρουν από τις θεωρίες. Βλέπουμε ότι τα νούμερα στις αφίξεις ευημερούν και παρουσιάζουν μια πολύ καλή εικόνα στην κίνηση, αλλά την ίδια ώρα μειώνονται οι διανυκτερεύσεις οι οποίες παρουσιάζουν μείωση κατά 30%. Από την άλλη, το πρόβλημα εντοπίζεται στην μειωμένη αγοραστική ικανότητα των τουριστών που επισκέπτονται την Ρόδο. Αυτό αγγίζει το σύνολο των επιχειρήσεων του νησιού. Μιλάμε για τα τουριστικά είδη, τα είδη ένδυσης, τα εστιατόρια, τα είδη αναψυχής, ακόμη και τον κλάδο ενοικιάσεων αυτοκινήτων. Οι περισσότεροι τουρίστες δεν ψωνίζουν από τα καταστήματα της Ρόδου ή επιλέγουν τις γνωστές αλυσίδες – πολυεθνικές, που έχουν πολύ μεγάλες προσφορές αλλά δεν είναι ντόπιων συμφερόντων. Άρα, η αγορά έχει ακόμη πρόβλημα. Για να μιλήσουμε ειλικρινά: η Ρόδος θα έχει για ενάμισι ακόμη μήνα, τουρίστες. Αυτό λοιπόν στο οποίο στρέφουμε τώρα το ενδιαφέρον μας, είναι να ‘σώσουμε ό,τι μπορούμε’ καθώς η κίνηση θα συνεχιστεί σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου. Πάμε λοιπόν να προσπαθήσουμε για να περάσουμε τον χειμώνα όσο πιο…. ανώδυνα γίνεται. Αυτό μπορεί να γίνει εάν όλοι μαζί προσπαθήσουμε να περάσουμε τον χειμώνα που έρχεται, μόνον εάν κάνουμε νέες αναδιαρθρώσεις των ανελαστικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων του νησιού. Ειδάλλως, δεν υπάρχει άλλη ενδεδειγμένη λύση. Το εισερχόμενο χρήμα και η κερδοφορία σε τίποτε δεν αντικατοπτρίζει αυτό που θα πρέπει να πληρωθεί.
• Μιλάμε δηλαδή ότι χωρίς τζίρους και με επερχόμενους φόρους, νέα μέτρα κ.λπ. δεν υπάρχει και μεγάλο περιθώριο για αισιοδοξία…
Έχουμε συνέχεια νέους, ήρθε η κατάργηση των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ συν την αύξηση στην φορολογία στον τουριστικό κλάδο, στα καύσιμα, στα τρόφιμα. Να σας δώσω ένα παράδειγμα: μία καραμέλα πουλιόταν πέρσι με 9% ΦΠΑ και φέτος πήγε στο 24%. Μιλάμε για μια αύξηση της τάξεως των 15 μονάδων οι οποίες είναι δύσκολο να απορροφηθούν. Την απορρόφησαν οι μικρομεσαίες και πολύ μικρές επιχειρήσεις όταν η αύξηση ήταν από το 9% στο 13% αλλά όχι και σε αυτή την νέα αύξηση.
• Ωστόσο, μιλήσατε για την τουριστική κίνηση και τις αφίξεις, αλλά δεν μιλήσατε για την ποιότητα. Δηλαδή, την αγοραστική τους δύναμη.
Είναι γεγονός, ότι χάσαμε τους καλούς πελάτες αφού αντικαταστάθηκαν από εκείνους που έχασε η Τουρκία, η Τυνησία και η Αίγυπτος. Ήρθαν βέβαια στην Ρόδο αλλά δεν έχουν την αγοραστική δύναμη που περιμέναμε. Κατέλαβαν τα κρεβάτια των ξενοδοχείων, αλλά δεν σημαίνει τίποτα και είναι σαν έναν φαύλο κύκλο. Είναι σαν μία απλή μαθηματική εξίσωση: πολύς κόσμος έρχεται, δεν αγοράζει άρα δεν υπάρχουν ούτε κέρδη ούτε τζίροι… άρα δεν μπορείς να πληρώσεις τις υποχρεώσεις σου. Δεν υπάρχει κανένα μαγικό ραβδάκι για κανέναν. Δεν υπάρχει πια το εγώ πάω καλά, εσύ ίσως όχι. Η αγορά, ΔΕΝ πάει καλά.
• Οι αλυσίδες καταστημάτων πάντως, συνεχίζουν να επεκτείνονται. Δεν μπορείς να τους σταματήσεις, βέβαια, αλλά τι μπορεί να γίνει;
Η μεγαλύτερη ζημιά που έγινε στις περιφερειακές πόλεις ήταν από τις αλυσίδες καταστημάτων εθνικών ή πολυεθνικών. Είναι οι επιχειρήσεις που επιβαρύνουν την περιφέρεια και σε τελευταία ανάλυση, δεν επανεπενδύουν στον κάθε τόπο. Το ελάχιστο που προσφέρουν είναι η μισθοδοσία των υπαλλήλων τους. Ο τομέας που δεν έχει πληγεί μέχρι αυτή την ώρα, είναι ο τομέας της πώλησης τροφίμων (σούπερ μάρκετ) διότι αναγκαστικά η τροφή είναι ίσως η μόνη… απόλαυση που έχει μείνει στον Έλληνα καταναλωτή. Ακόμη κι αν έχει περισσέψει κάτι, εκεί θα το δώσει στο φαγητό.
• Ωστόσο, ανοίγουν συνέχεια ξενοδοχεία. Αυτό είναι ένα δείγμα ανάπτυξης για την Ρόδο αλλά και πώς θα γεμίσουν εάν όχι με φτηνούς τουρίστες;
Αυτή είναι μία ακόμη μεγάλη αλήθεια. Όμως θα σας πω κάτι άλλο. Πολλές φορές κατηγορούνται οι ξενοδόχοι για κάποια πράγματα που δεν είναι σωστά. Θα λέγαμε λοιπόν, ότι και χωρίς…. κρεβάτια δεν θα ερχόταν κανένας σ’ αυτό το νησί! Οφείλεται και η πρέπουσα τιμή τόσο στους ξενοδόχους όσο και στους τουριστικούς πράκτορες για την δουλειά που κάνουν. Δεν πρέπει να είναι έρμαια της κριτικής τόσο εύκολα για τους κακούς πελάτες. Από εκεί και πέρα, με το τι πελάτες θα γεμίσουν τα ξενοδοχεία, αποτελεί μια ευθύνη που βαρύνει όλους μας. Εκτός από τους φορείς, και τους ιδιώτες και τους πολίτες. Όλοι έχουμε το μερίδιο ευθύνης μας. Η πόλη αυτή με τις υποδομές που διαθέτει δεν μπορεί να προσελκύσει πελάτες με υψηλά εισοδήματα. Είναι μια κουρασμένη πόλη. Τα προβλήματα έχουν ‘σκαλώσει’ και δεν λύνονται. Τα τριάντα τελευταία χρόνια, είναι ακριβώς τα ίδια! Μάλλον πρέπει ν αρχίσουμε από το μηδέν. Χρειάζεται στοχευμένη αναπτυξιακή πολιτική, προβολή και διαφήμιση και όλα όσα απαιτούνται.
• Επειδή μιλάμε για την αγορά, πώς βλέπετε την κατάσταση με την ρευστότητα, τις τράπεζες, τα Capital Controls;
Τα Capital Controls ήταν ένα μέτρο που διέλυσε την ήδη αδυνατισμένη αγορά. Όχι τόσο για τα 420 ευρώ, αλλά ιδιαίτερα οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις που είναι το 90% της αγοράς, βρέθηκαν με το μαχαίρι στο λαιμό. Αναγκάστηκαν να πληρώνουν τις μετρητοίς -πράγμα που δεν γινόταν- και τις αποσυντόνισε εντελώς. Αυτές οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να αναπνεύσουν. Αυτό αποδυνάμωσε και την τοπική αγορά καθώς μια μικρή επιχείρηση που λειτουργούσε με μικρά ποσοστά κέρδους, βρίσκεται πλέον εκτεθειμένη διότι δεν μπορεί να γεμίσει ούτε το ράφι της ούτε το ταμείο της.
• Τώρα τελευταία εμφανίσθηκε κι άλλο πρόβλημα με τα μηχανήματα POS και τις κατασχέσεις των λογαριασμών.
Το Επιμελητήριο Δωδεκανήσου έχει εκφράσει την ανησυχία του για το θέμα που έχει προκύψει με τις κατασχέσεις των τραπεζικών λογαριασμών. Γι’ αυτό πρόσφατα, ζήτησε την θεσμοθέτηση του ακατάσχετου τραπεζικού λογαριασμού, για ελεύθερους επαγγελματίες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, με επιστολή του προς τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Τρύφωνα Αλεξιάδη. Συγκεκριμένα ζητούμε να εκδοθεί εγκύκλιος, ώστε όλα τα τραπεζικά ιδρύματα ν’ ακολουθούν μια ενιαία διαδικασία κατάσχεσης και απόδοσης των κατασχεθέντων, καθώς και άρση της κατάσχεσης αναφορικά με τους τραπεζικούς λογαριασμούς. Αυτό, όπως αναφέρεται στην επιστολή, θα εξασφαλίσει αμοιβαίες ωφέλειες για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, όπως η γρήγορη ομαλοποίηση του τραπεζικού λογαριασμού για τη μικρομεσαία επιχείρηση, ταχύτερη χρήση του λογαριασμού για την τράπεζα και ταχύτερη είσπραξη των κατασχεθέντων για το ελληνικό Δημόσιο. Ζητάμε κάτι, που ο ίδιος ο υπουργός είχε δεσμευτεί ότι θα πράξει. Ελπίζουμε, είπε, η διαπραγμάτευση να φέρει θετικά αποτελέσματα, καθώς και οι επιχειρήσεις στραγγαλίζονται και το κράτος χάνει χρήματα. Η χρήση του πλαστικού χρήματος είναι αναγκαία αλλά οι μικρομεσαίες και οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, δεν διευκολύνονται τελικώς αφού σε κάθε συναλλαγή ελλοχεύει ο κίνδυνος κατάσχεσης. Αυτό που πρέπει να καταλάβουν οι κυβερνώντες είναι ότι οι εισπράξεις αυτές, αποτελούν το κεφάλαιο κίνησης των επιχειρήσεων. Συνεπώς, δεν μπορούν να φοροδιαφύγουν ούτως ή άλλως.
• Υπάρχουν όμως και μηχανήματα POS που εντοπίστηκαν σε αρκετές επιχειρήσεις της Ρόδου να είναι συνδεδεμένα με λογαριασμούς στο εξωτερικό.
Τα χρήματα αυτά δεν είναι κέρδη. Είναι κεφάλαιο κίνησης. Εάν το κατασχέσουν, κλείνουν την επιχείρηση. Μόνον εάν υπάρχει ο ακατάσχετος λογαριασμός, θα μπορέσει να ‘ανασάνει’ η αγορά και να ενισχυθεί η ρευστότητα. Όσον αφορά τις επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν POS και έχουν λογαριασμούς στο εξωτερικό, δε νομίζω ότι υπάρχει φορολογική παράβαση από την στιγμή που κόβονται κανονικά οι αποδείξεις.
σωστος