Λίγοι πραγματικά εξεπλάγησαν από το έγγραφο που έφερε στη δημοσιότητα το Der Spiegel και μοιάζει να αποτελεί το περίφημο Plan B σε περίπτωση που οδηγηθούν σε οριστικό αδιέξοδο οι διαπραγματεύσεις Βρυξελλών και Άγκυρας στο θέμα της ελεύθερης διακίνησης Τούρκων στην ΕΕ. “Πρέπει να εξασφαλιστεί η συνολική συνεργασία της Ελλάδας – και με τη χρήση οικονομικής πίεσης. Διαφορετικά υπάρχει η απειλή να υποχωρήσουμε σε μια συνοριακή γραμμή, η οποία μπορεί να κρατηθεί μόλις στα Δυτικά Βαλκάνια” είναι η φράση που τα λέει όλα, ενώ δεν περνάει απαρατήρητο ότι έχει συνταχθεί από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, το οποίο, σε αυτό το εφιαλτικό σενάριο, θα αναλάβει το έργο της οικονομικής πίεσης που αναφέρεται. Το ίδιο έγγραφο αποκαλεί “απολύτως ασαφείς” τις εξελίξεις στην Τουρκία, που είναι ένας επίσημος τρόπος να επιβεβαιωθούν οι βαθιές ανησυχίες διπλωματικών αλλά και κυβερνητικών πηγών για την τύχη της συμφωνίας, εν μέσω απειλών Erdogan για ενθάρρυνση και ενορχήστρωση της απόπειρας πραξικοπήματος από τη Δύση, και δηλώσεις με νόημα όπως του υπουργού Εξωτερικών της Αυστρίας Sebastian Kurz που είπε πως “η ΕΕ δεν χρειάζεται την Τουρκία στο προσφυγικό”. Το έγγραφο δεν αφήνει πολλά στη φαντασία για το ποια χώρα θα πάρει τη θέση της γείτονος αν οι συνομιλίες καταρρεύσουν, ενώ και η Άγκυρα είναι αδιαμφισβήτητο πως την επόμενη μέρα θα ξαναεπιτρέψει στις βάρκες να πλεύσουν στο Αιγαίο σε αριθμούς 2015, με αποτέλεσμα χιλιάδες ψυχές να χαθούν στα νερά του Αιγαίου και δεκάδες ακόμη χιλιάδες να εγκλωβιστούν εκ νέου στην Ελλάδα που ήδη έχει ξεπεράσει κάθε όριο των δυνατοτήτων της να διαχειριστεί την κρίση.
Άλλωστε αριθμοί όπως το νούμερο ρεκόρ των 216 προσφύγων και μεταναστών που έφτασαν χτες στα ελληνικά νησιά, που αντίστοιχό του είχε να καταγραφεί μήνες, μεταφράζεται από πηγές σαν “τροχιοδεικτική”. Κι αν ο αναπληρωτής υπουργός Γιάννης Μουζάλας, μετά τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό τις προάλλες εμφανίστηκε καθησυχαστικός χαρακτηρίζοντας ψευδείς τους ισχυρισμούς για αύξηση των ροών, οι αριθμοί λένε μια άλλη ιστορία: σύμφωνα με τα επίσημα νούμερα που εκδίδει καθημερινά το συντονιστικό όργανο για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου είχαμε 1.352 αφίξεις, δηλαδή λίγες λιγότερες από ό,τι όλο τον Ιούνιο (με 1.458). Η αλλαγή του κλίματος μετά το πραξικόπημα αποτυπώνεται και στις αφίξεις του Ιουλίου που από 567 το πρώτο δεκαπενθήμερο (δηλαδή ως το βράδυ της απόπειρας πραξικοπήματος), σχεδόν τριπλασιάστηκαν στο δεύτερο, με 1.344 αφίξεις προσφύγων και μεταναστών.
Οι δομές φιλοξενίας στα νησιά και την ηπειρωτική Ελλάδα δοκιμάζονται έντονα, αφού σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή (19/08), στα νησιά βρίσκονται 11.088 άτομα, ενώ η συνολική χωρητικότητα είναι 7.450. Συνολικά στην επικράτεια οι θέσεις υπολογίζονται από σε 53.959, με το συνολικό πληθυσμό προσφύγων και μεταναστών σήμερα να ανέρχεται στις 58.123
Είναι φυσικά αλήθεια πως τα νούμερα των αφίξεων που έχουν καταγραφεί μετά την εφαρμογή της συμφωνίας απέχουν παρασάγγας από αυτά του 2015 ή των πρώτων 4 μηνών του 2016, επιτρέποντας στον κύριο Μουζάλα να ισχυρίζεται ότι “η συμφωνία με την Τουρκία ήταν μια πολύ καλή συμφωνία”, ωστόσο αφενός ο ουσιαστικός διπλασιασμός των ροών από τα μέσα Ιουλίου αποτελεί σοβαρότατο λόγο ανησυχίας, αφετέρου ακόμη και με αυτά τα “χαμηλά” νούμερα αφίξεων, η τραγωδία της πολύμηνης παραμονής των ανθρώπων, τόσο για τις συνθήκες διαβίωσής τους όσο και για τις τοπικές κοινωνίες, εντείνεται μέρα με τη μέρα.
Γι’αυτό αξίζει να εξετάσει κανείς τους όρους της συμφωνίας που αφορούσαν τη χώρα μας – ακόμη κι αν αφαιρέσουμε την αστάθεια και την αβεβαιότητα που προστέθηκε πρόσφατα – και εν τέλει αν η Ευρώπη κράτησε τις υποσχέσεις της απέναντι στην Ελλάδα, όταν το δάχτυλο έδειχνε τη χώρα επί σειρά μηνών. Ας δούμε τι προέβλεπε η συμφωνία όσον αφορά την παροχή προσωπικού για τις υπηρεσίες ασύλου και φύλαξης, το πρόγραμμα μετεγκατάστασης σε άλλες χώρες της ΕΕ αλλά και επιστροφής στην Τουρκία:
-Τα κράτη μέλη της ΕΕ θα παρείχαν 400 ειδικούς ασύλου και 400 διερμηνείςγια την εξέταση αιτημάτων σε πρώτο βαθμό.
–30 δικαστές και 30 διερμηνείς για την εξέταση ενστάσεων.
–50 ειδικούς στις επιστροφές από τη Frontex.
–1500 αστυνομικούς από κράτη-μέλη της EU με έξοδα της Frontex.
-Όλοι οι παράτυποι μετανάστες που έφτασαν στην Ελλάδα μετά την 20η Μαρτίου, θα επιστρέφονταν στην Τουρκία.
-Για κάθε Σύριο που επιστρέφεται στην Τουρκία από τα ελληνικά νησιά, ένας συμπατριώτης του θα μεταβαίνει απευθείας σε χώρα-τελικό προορισμό στην ΕΕ.
-Οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας με 280 εκατομμύρια ευρώ μέσα σε ένα εξάμηνο.
Ωστόσο, στην πιο πρόσφατη μηνιαία έκθεση της Κομισιόν για την πρόοδο της συμφωνίας (που καλύπτει την περίοδο ως και τα μέσα Ιουλίου), παρατηρούνται τα εξής:
–Οι επιστροφές στην Τουρκία ανέρχονταν σε 482 (άλλα 14 άτομα επιστράφηκαν την εβδομάδα που μας πέρασε).
-Μόλις 2.213 άτομα είχαν μετεγκατασταθεί σε χώρες της ΕΕ από την Ελλάδα ως τα μέσα Ιουλίου.
capital.gr
