Με την υπ’ αρίθμ. 434/2023 απόφαση του 1ου Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Ρόδου, που επιλήφθηκε αγωγής ιδιώτη κατά του Δήμου Ρόδου, ανεστάλη η πρόοδος της δίκης προκειμένου να καταβληθεί το οφειλόμενο τέλος δικαστικού ενσήμου.
Το Διοικητικό Δικαστήριο θεωρεί ότι δεν υφίσταται το προνόμιο της μη καταβολής δικαστικού ενσήμου στις καταψηφιστικές αγωγές που απολάµβαναν νοµοθετικά οι Δωδεκανήσιοι.
Οπως ξανάγραψε η «δημοκρατική», πρόκειται για ένα προνόμιο, εκ των ελαχίστων που απέμειναν, στο πλαίσιο της νησιωτικότητας, το οποίο θεωρείται από πλειάδα δικαστών κυρίως των διοικητικών δικαστηρίων πως έχει καταργηθεί.
Είναι σαφές ότι η επιβάρυνση του διαδίκου με δικαστικό ένσημο, με την καταβολή δηλαδή τέλους σε ποσοστό επί της αιτούμενης αποζημίωσης, πριν την αναγνώριση του δικαιώματος του, δηλαδή, σε ένα επισφαλέστατο για τον ίδιο στάδιο της διαδικασίας, μόνον τους οικονομικά αδυνάτους αποτρέπει από την άσκηση της αγωγής, ενώ οι οικονομικά ισχυροί αναλαμβάνουν ευκολότερα τον κίνδυνο απόρριψης.
Για το δικαστικό ένσημο, την αναγκαιότητα του, τον τρόπο επιβολής του στις καταψηφιστικές αγωγές καθώς και την επιχειρούμενη στο παρελθόν επέκταση του νομοθετικά και στις αναγνωριστικές αγωγές, έχουν γραφεί ουκ ολίγες νομικές μελέτες ενώ ελάχιστη μνεία έχει γίνει στο ειδικό καθεστώς που ισχύει στα Δωδεκάνησα.
Η τελευταία αναφορά έγινε στο βιβλίο της Νομικής Βιβλιοθήκης «Εφαρμογές Πολιτικής Δικονομίας μετά τον Ν. 4335/2015». Πρόκειται για μια μελέτη στην οποία καθίσταται σαφές ότι με διάταξη του Ν. 4093/2012 (και του Ν.4111/2013) παύει να ισχύει η εξαίρεση για τα δικαστήρια της Δωδεκανήσου, καθώς ήδη γίνεται λόγος για «οποιοδήποτε δικαστήριο του Κράτους».
Εν πάση περιπτώσει στην απόφαση του Μονομελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Ρόδου αναφέρονται μεταξύ άλλων επί του προκειμένου τα εξής:
«….Επειδή, ο Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999, Α’ 97, στο εξής Κ.Δ.Δ.), ορίζει στο άρθρο 274 ότι: «1. Για το παραδεκτό της καταψηφιστικής αγωγής … καταβάλλεται το τέλος δικαστικού ενσήμου που προβλέπεται από το Ν. ΓπΟΗ/1912, όπως εκάστοτε ισχύει. 2. … 3. [όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε από την παρ. 6 του άρθρου 22 του ν. 3226/2004 (ΦΕΚ Α’ 24)] Το τέλος δικαστικού ενσήμου καταβάλλεται ως την πρώτη συζήτηση της υπόθεσης.
Αν ως τότε δεν καταβληθεί και αφού προηγηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 139Α, το δικαστήριο, με απόφασή του, αναστέλλει την πρόοδο της δίκης, ώστε να καταβληθεί το ελλείπον τέλος δικαστικού ενσήμου, ορίζοντας συγχρόνως ημερομηνία για τη νέα συζήτηση της υπόθεσης. Αν και ως τη νέα αυτή συζήτηση τούτο δεν καταβληθεί, η αγωγή … απορρίπτεται ως απαράδεκτη» και στο άρθρο 139Α, το οποίο προστέθηκε με την παρ. 5 του άρθρου 22 του ως άνω ν. 3226/2004, ότι: «1. [όπως η παράγραφος αυτή αντικαταστάθηκε από την παρ. 6 του άρθρου 25 του ν. 4509/2017 (ΦΕΚ Α’ 201)], Αν υπάρχουν τυπικές παραλείψεις, ο Πρόεδρος του πολυμελούς δικαστηρίου ή ο εισηγητής … καλεί, και μετά τη συζήτηση, τον πληρεξούσιο δικηγόρο ή τον υπογράφοντα το δικόγραφο δικηγόρο, στους οποίους έχει χορηγηθεί σχετική πληρεξουσιότητα, σε κάθε περίπτωση, είτε αυτοί έχουν παρασταθεί αυτοπροσώπως ή με δήλωση είτε δεν έχουν παρασταθεί, ή τον διάδικο, στην περίπτωση που ο τελευταίος παρίσταται αυτοπροσώπως, να τις συμπληρώσουν ή να τις καλύψουν, τάσσοντας εύλογη κατά την κρίση του προθεσμία. … 2. Η πρόσκληση γίνεται τηλεφωνικώς από τον γραμματέα, ο οποίος βεβαιώνει με σημείωση στο εσωτερικό του φακέλου της δικογραφίας το χρόνο της ειδοποίησης, τα ζητούμενα στοιχεία και την προθεσμία. …». Επειδή, παρά το προαναφερθέν καταψηφιστικό αίτημα του κρινόμενου δικογράφου, δεν καταβλήθηκε από τον ενάγοντα μέχρι την συζήτηση της υποθέσεως κατά την παρούσα δικάσιμο το οφειλόμενο κατά τις διατάξεις του άρθρου 274 παρ. 2 του Κ.Δ.Δ. τέλος δικαστικού ενσήμου, ούτε άλλωστε προκύπτει νόμιμη μετατροπή του αιτήματος του σε αναγνωριστικό, κατ’ άρθρο 75 παρ. 3 του Κ.Δ.Δ., έως το τέλος της πρώτης συζήτησης της υπόθεσης. Ακολούθως, αν και ειδοποιήθηκε η πληρεξούσια δικηγόρος του ενάγοντας Μαργαρίτα Καρπαθάκη, προς τούτο τηλεφωνικώς, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 139Α του Κ.Δ.Δ. (σχετ. το από 27.07.2023 έγγραφο της δικαστικής υπαλλήλου, Όλγας Βασιλοπούλου), δεν προσκομίσθηκε σχετικό αποδεικτικό καταβολής εντός της ταχθείσας προθεσμίας. Με τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με τα 2 προβλεττόμενα στο άρθρο 274 παρ.3 του Κ.Δ.Δ. πρέπει να ανασταλεί η πρόοδος της στε να καταβληθεί το ελλείπον τέλος δικαστικού ενσήμου, και να ορισθεί νέα για τη συζήτηση της υποθέσεως, κατά τα ειδικώς οριζόμενα στο διατακτικό»
Αναστολή προόδου εκδίκασης αγωγής λόγω μη καταβολής του δικαστικού ενσήμου!
