Διακόσιοι σαράντα τόνοι φαρμάκων και υπολειμμάτων φαρμάκων οικιακής χρήσεως, που βρίσκονταν επί πολλά έτη καταχωνιασμένα σε ντουλάπια σπιτιών, έχουν συλλεχθεί από τον Μάρτιο του 2012. Το στοιχείο αυτό, το οποίο είναι ενδεικτικό του προβλήματος της πολυφαρμακίας στη χώρα μας, προκύπτει από την εφαρμογή του προγράμματος συλλογής και καταστροφής αποκλειστικώς οικιακών φαρμακευτικών σκευασμάτων που υλοποιεί το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ ΑΕ).
Το πρόγραμμα υλοποιείται υπό την εποπτεία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο, την Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος (ΟΣΦΕ) και το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ).
Ως το 2012 τα οικιακής χρήσεως ληγμένα φάρμακα, τα μη χρησιμοποιημένα, καθώς και τα εν μέρει χρησιμοποιημένα, κατέληγαν στους χώρους υγειονομικής ταφής ή στις αποχετεύσεις, προκαλώντας βλαβερές συνέπειες λόγω αθροιστικού αποτελέσματος στην ατομική και δημόσια υγεία. Το 2012 το ΙΦΕΤ, με τη συνεργασία του ΚΕΕΛΠΝΟ, του ΠΦΣ και της ΟΣΦΕ, τοποθέτησε στα φαρμακεία όλης της χώρας περιέκτες ειδικών προδιαγραφών (μονής εισόδου). Παράλληλα, κάλεσε τους πολίτες αντί να πετούν στα σκουπίδια τα ληγμένα φάρμακα και να καταλήγουν στις χωματερές επιβαρύνοντας το περιβάλλον να τα αποθέτουν στους περιέκτες. Η συλλογή και μεταφορά του περιεχομένου των πληρωμένων περιεκτών από τα φαρμακεία στις περιφερειακές εγκαταστάσεις του ΙΦΕΤ στη Μαγούλα γίνεται μέσω του υπάρχοντος δικτύου διανομής της ΟΣΦΕ και λοιπών δικτύων ιδιωτικής φαρμακεμπορίας με ειδικό σύστημα εποπτείας εντολών μεταφοράς. Από εκεί με ευθύνη του ΙΦΕΤ καταστρέφονται ορθολογικά, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία, από πιστοποιημένη εταιρεία διαχείρισης αποβλήτων.
Ετσι σήμερα περίπου 240 τόνοι οικιακών φαρμάκων δεν έχουν θαφτεί ούτε έχουν καταλήξει στον υδροφόρο ορίζοντα, αλλά έχουν συλλεχθεί και ορθολογικά καταστραφεί μέσω ενός προγράμματος, το οποίο αναδεικνύει μεταξύ και άλλων πως το πρόβλημα της μη ορθολογικής χρήσης φαρμάκων στην Ελλάδα καλά κρατεί.
Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι οι Ελληνες καταναλώνουν τα φάρμακα και δη τα αντιβιοτικά σαν… καραμέλες. Περίπου ο ένας στους τρεις Ελληνες (36%) έχει στο σπίτι ανά πάσα στιγμή αντιβιοτικά για ώρα ανάγκη. Ο ένας στους τέσσερις που λαμβάνει αντιβιοτικό το παίρνει χωρίς συνταγή (24,2%), είτε αγοράζοντάς το (15,6%) είτε έχοντάς το στο σπίτι από πριν (8,6%). Από αυτούς ένα πολύ μικρό ποσοστό προσκομίζει συνταγή εκ των υστέρων (6% το 2014). Να σημειωθεί ότι η συνταγογράφηση αντιβιοτικών από γιατρό παρουσιάζει σημαντική μείωση, αφού πολύς κόσμος δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώνει την επίσκεψη στον γιατρό. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε φάρμακα που κοστίζουν λιγότερο από δέκα ευρώ.
Οι έρευνες δείχνουν επίσης ότι ο ένας στους δύο ενηλίκους έχει κάνει χρήση αντιβιοτικών τον τελευταίο χρόνο. Το ποσοστό αυτό παραμένει σταθερό τα τελευταία χρόνια. Οι κυριότερες αιτίες λήψης αντιβιοτικού είναι σταθερά οι λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού. Στις οικογένειες όπου υπάρχουν ανήλικα τέκνα, το 60,5% αυτών πήρε αντιβιοτικό το 2014. Το 2013 το αντίστοιχο ποσοστό ήταν μικρότερο (56,8%).
Στα σχέδια του ΙΦΕΤ είναι να ξεκινήσει μελέτη κατά κατηγορία φαρμάκου, για να διαπιστωθεί ποια σκευάσματα καταναλώνονται περισσότερο και ποια καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων.
www.tovima.gr
