Μειώσεις άνω του 25% στις επικουρικές συντάξεις για όσους υπέβαλαν αίτηση από 1ης/1/2015 και μετά φέρνει η νέα εγκύκλιος- «φωτιά» που έβγαλε το υπουργείο Εργασίας με καθυστέρηση 18 μηνών γιατί δεν… έβρισκαν τον μαθηματικό τύπο που ψήφισαν στο νόμο Κατρούγκαλου (ν. 4387/2016).
Τα νέα ποσά των επικουρικών συντάξεων φαίνονται στον πίνακα που επεξεργάστηκε και αποκαλύπτει ο Ελεύθερος Τύπος. Με 15 ως 35 έτη και μέσο όρο αποδοχών 15ετίας από 700 ως και 1.800 ευρώ οι νέες επικουρικές με αίτηση από 1ης/1/2015 είναι:
* Από 42 ως 98 ευρώ για μισθούς 700 ευρώ.
* Από 54 ως 126 ευρώ για μισθούς 900 ευρώ.
* Από 48 ως 112 ευρώ για μισθούς 800 ευρώ.
* Από 66 ως 154 ευρώ για μισθούς 1.100 ευρώ.
* Από 78 ως 182 ευρώ για μισθούς 1.300 ευρώ.
* Από 84 ως 196 ευρώ για μισθούς 1.400 ευρώ.
* Από 96 ως 224 ευρώ για μισθούς 1.600 ευρώ.
* Από 108 ως 252 ευρώ για μισθούς 1.800 ευρώ.
Εξτρα ψαλίδια
Στη νέα εγκύκλιο αποκαλύπτεται τριπλό σοκ, καθώς στις επικουρικές με αίτηση απονομής σύνταξης από 1ης/1/2015:
1 Ο υπολογισμός για τα χρόνια ασφάλισης ως και 31/12/2014 γίνεται με συντελεστή αναπλήρωσης 0,45%. Αυτός ο συντελεστής πιάνει όλα τα έτη ασφάλισης ως τις 31/12/2014, και το αντίστοιχο ποσό επικουρικής βγαίνει με βάση τις αποδοχές (μέσος όρος) που έχουν οι ασφαλισμένοι από το 2002 μέχρι το έτος συνταξιοδότησης. Εν προκειμένω με αίτηση την 1η/1/2015 λαμβάνονται οι μέσες μηνιαίες αποδοχές από το 2002 ως τον Δεκέμβριο του 2014 (μαζί με τα Δώρα) και αυτές πολλαπλασιάζονται με 0,45% για όλα τα έτη. Η αλλαγή αυτή στον υπολογισμό δεν αφορά όσους πρόλαβαν και έκαναν αίτηση μέχρι και 31/12/2014, γιατί βγαίνουν με το καθεστώς που ίσχυε σε κάθε Ταμείο. Η διαφορά με τις αιτήσεις από 1ης/1/2015 είναι ότι ο νέος τύπος προκαλεί μειώσεις άνω του 25% στα νέα ποσά σύνταξης σε σχέση με τα παλιά.
2 Μπαίνουν ρήτρες θανάτου στις συντάξεις γήρατος, αναπηρίας και χηρείας για το τμήμα σύνταξης που αναλογεί σε ασφάλιση από 1ης/1/2015 και μετά. Ο κάθε δικαιούχος θα παίρνει τη σύνταξη με 0,45% για ασφάλιση ως το 2014 και για ασφάλιση μετά το 2015 (2016, 2017, 2020, 2022 κ.λπ.) θα παίρνει… «σύνταξη» που θα μειώνεται αναλογικά όσο πιο υψηλός είναι ο συντελεστής για το προσδόκιμο ζωής. Για παράδειγμα, και σύμφωνα με τις λεγόμενες «ράντες» για το προσδόκιμο ζωής που χρειάστηκε σχεδόν 18 μήνες για να τις βρει η Εθνική Αναλογιστική Αρχή, για ασφαλισμένο που θα βγει στα 60 (με αίτηση το 2017) ο συντελεστής για το προσδόκιμο ζωής (δηλαδή ο συντελεστής που μετράει για πόσα χρόνια θα παίρνει ακόμη σύνταξη) είναι 21,69. Αν βγει στα 65, είναι 18,56, και αν βγει στα 70, ο συντελεστής είναι 15,4. Οι συντελεστές αυτοί μαζί με άλλες παραμέτρους (έσοδα, ελλείμματα, κ.λπ.) θα κατεβάζουν τη σύνταξη αντιστρόφως ανάλογα. Δηλαδή με επικουρική στα 60, θα έχει ρήτρα περικοπής λόγω προσδόκιμου ζωής κατά 21,69. Με επικουρική στα 70 θα έχει μικρότερη περικοπή γιατί ο συντελεστής είναι 15,4 (σ.σ.: γιατί το προσδόκιμο ζωής μετά τα 70 θα είναι μικρότερο κ.λπ.).
3 Διατηρείται η ρήτρα ελλείμματος 5,2%, που ισχύει από τον Ιούλιο του 2014 και επιβάλλεται σε κάθε νέα επικουρική σύνταξη που βγαίνει από το ΕΤΕΑ. Αυτό σημαίνει ότι στα νέα ήδη μειωμένα ποσά που θα λάβουν όσοι έκαναν αίτηση από 1ης/1/2015 θα έχουν ντε φάκτο το ψαλίδι του 0,45% στον υπολογισμό, τις ρήτρες «θανάτου» που επιδρούν αρνητικά στις συντάξεις και το 5,2% της ρήτρας ελλείμματος, που μπαίνει σε όλες τις καταβαλλόμενες επικουρικές του ΕΤΕΑ! Το «μπαράζ» των περικοπών ολοκληρώνεται με την εισφορά – μείωση 6% που έχουν πλέον από τον Ιούλιο του 2015 όλες οι επικουρικές και θα έχουν και οι νέες, λόγω υγειονομικής περίθαλψης.
Προσωπικές διαφορές
Πέραν αυτών, στη νέα εγκύκλιο αποκαλύπτονται και προσωπικές διαφορές δύο ταχυτήτων στις επικουρικές συντάξεις καθώς:
* Οσοι έχουν κάνει αίτηση μέχρι 31/12/2014 και λαμβάνουν ή πρόκειται να λάβουν επικουρική, θα έχουν επανυπολογισμό σύνταξης αν στο άθροισμα με την κύρια σύνταξή τους ξεπερνούν τα 1.300 ευρώ. Για παράδειγμα, συνταξιούχος μέχρι 31/12/2014, με 1.100 ευρώ κύρια σύνταξη και 270 ευρώ επικουρική έχει άθροισμα 1.370 ευρώ. Με τον επανυπολογισμό η επικουρική σύνταξη μειώνεται στα 150 ευρώ και το νέο άθροισμα είναι 1.250 ευρώ. Ο συνταξιούχος θα έχει μέχρι τέλος του 2018 μείωση κατά 70 ευρώ με την επικουρική στα 200 ευρώ ώστε το νέο άθροισμα να μην είναι κάτω από 1.300 ευρώ. Τα άλλα 50 ευρώ της μείωσης (200-150=50) τα κρατάει ως προσωπική διαφορά που θα μειωθούν ή και θα καταργηθούν την 1η/1/2019.
* Οι νέες επικουρικές με αίτηση από 1ης/1/2015 δεν θα έχουν επανυπολογισμό, ούτε προσωπική διαφορά, γιατί τα ψαλίδια αυτά αντικαθίστανται από το 0,45% και από τις ρήτρες «θανάτου». Πρακτικά η σύνταξη που θα βγάλει ο νέος μαθηματικός τύπος θα είναι στην πλειονότητα των περιπτώσεων πιο κάτω από όλες τις μειώσεις που έχουν επιβληθεί ως σήμερα στις επικουρικές!
Λοιπές διατάξεις
Στην εγκύκλιο αναφέρεται ακόμη ότι:
* Σε περίπτωση μειωμένης επικουρικής σύνταξης, η ποινή επιβάλλεται στο τμήμα σύνταξης που αντιστοιχεί σε χρόνο ασφάλισης ως το 2014. Αν δηλαδή ένας ασφαλισμένος βγαίνει στα 62 με μειωμένη το 2017, θα έχει μείωση 30% στο μεγαλύτερο τμήμα της σύνταξής του, αυτό δηλαδή που αντιστοιχεί στα χρόνια ασφάλισης ως το 2014, ενώ για το τμήμα σύνταξης που θα υπολογιστεί με τις ρήτρες «θανάτου» και με το νέο μαθηματικό τύπο για το χρόνο ασφάλισης από το 2015 και μετά δεν θα έχει μείωση.
* Οι αποδοχές κάθε έτους από το 2002 και μετά τιμαριθμοποιούνται, δηλαδή προσαυξάνονται κατά τη σωρευτική μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή από το έτος αυτό και μετά. Για παράδειγμα, οι αποδοχές του έτους 2002 αναπροσαρμόζονται με τη μεταβολή του τιμαρίθμου που αφορά το χρονικό διάστημα 2003-2016, οι αποδοχές του έτους 2003 με τον τιμάριθμο που αφορά το χρονικό διάστημα 2004-2016 κ.ο.κ.
* Το κομμάτι σύνταξης για χρόνο ασφάλισης από 1ης/1/2015 και μετά θα βγαίνει με το σύστημα της Νοητής Κεφαλαιοποίησης (NDC). Ο κάθε ασφαλισμένος θα παίρνει δηλαδή μερίδιο από την απόδοση των εισφορών που πλήρωσε για επικουρική ασφάλιση, αφού όμως συνυπολογιστούν οι ρήτρες – φωτιά για το… πόσα χρόνια θα ζει μετά τη συνταξιοδότηση. Προϋπόθεση για να βγει το κομμάτι επικουρικής για το μετά το 2015 διάστημα ασφάλισης είναι όχι μόνον να του έχουν κρατήσει του εργαζόμενου εισφορές, αλλά να έχουν καταβληθεί στο ΕΤΕΑ και το Ταμείο να έχει περάσει τις πράγματι καταβλητέες εισφορές στον ατομικό λογαριασμό του κάθε ασφαλισμένου. Αν δεν πληρώθηκαν και δεν φαίνονται οι εισφορές, δεν υπάρχει και σύνταξη για το μετά το 2015 διάστημα και αυτό πρέπει να το προσέξουν οι ασφαλισμένοι.
Προηγούνται 110.000 με αίτηση μέχρι 31/12/2014
Παρά την πολύμηνη καθυστέρηση όμως, ο μαθηματικός τύπος για το τι θα παίρνουν από επικουρική σύνταξη όσοι κατέθεσαν αίτηση από 1ης/1/2015 και μετά παραμένει ελλιπής. Και μεγαλώνει την αγωνία για πάνω από 140.000 δικαιούχους που είναι ήδη σε αναμονή έκδοσης επικουρικής σύνταξης τα τρία τελευταία χρόνια, καθώς, έχουν αποχωρήσει από 1ης/1/2015 και περιμένουν την επικουρική που θα την πάρουν καλώς εχόντων των πραγμάτων από το 2019!
Και αυτό γιατί προκειμένου να εκδοθούν οι επικουρικές με αίτηση από 1ης/1/2015 θα πρέπει να έχουν αποδοθεί οι επικουρικές με αίτηση μέχρι 31/12/2014. Και από αυτές εκκρεμούν περί τις 110.000!
Τα περισσότερα Ταμεία που έχουν ενταχθεί στο ΕΤΕΑ (ΤΕΑΔΥ, ΕΤΕΑΜ, ΤΑΔΚΥΤ, ΟΤΕ, ΔΕΗ κ.ά.) βγάζουν συντάξεις για αιτήσεις έως τον Νοέμβριο του 2014. Που σημαίνει ότι για να πιάσουν το 2015 ή το 2016 ή για να φτάσουν στις αιτήσεις του 2017 θα πρέπει να πληρωθούν όλες οι αιτήσεις που υποβλήθηκαν ως το 2014 και τελούν σε αναμονή. Ο αριθμός των εν αναμονή αιτήσεων ανέρχεται περίπου σε 110.000 και για να πληρωθούν χρειάζονται περίπου 700 εκατ. ευρώ.
Το ποσό υπάρχει αλλά το ΕΤΕΑ δεν το εκταμιεύει γιατί θα βρεθεί με ένα τεράστιο έλλειμμα. Και όταν αυτό το έλλειμμα των 700 εκατ. το δει η τρόικα (που κάνει ότι δεν το βλέπει τώρα), θα ζητήσει νέα οριζόντια μείωση όλων των επικουρικών, ανεξάρτητα από το αν οι αιτήσεις είναι πριν ή μετά το 2015. Το ΕΤΕΑ λοιπόν, που πριν από μια εβδομάδα το επισκέφθηκε η τρόικα, κάνει το εξής απλό: Βγάζει πολύ λιγότερες συντάξεις και «τραβάει» την αναμονή σε μάκρος αφήνοντας απλήρωτους δικαιούχους για τα «μάτια της τρόικας».
Στον αέρα οι 2.300 παράνομες επικουρικές
Από την εγκύκλιο του υπουργείου αποκαλύπτεται και επισημοποιείται πλέον και με την υπογραφή του αρμόδιου υφυπουργού Τάσου Πετρόπουλου η λαθροχειρία που βρήκαν σε δύο πορίσματά τους οι ελεγκτές του υπουργείου αναφορικά με επικουρικές που βγήκαν μετά την 1η/1/2015 χωρίς να έχει εκδοθεί η χθεσινή εγκύκλιος!
Τα πορίσματα αποκάλυψε με ντοκουμέντα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής και οι επιθεωρητές λένε ότι το ΕΤΕΑ έβγαλε 2.300 επικουρικές με αίτηση ή ημερομηνία έναρξης πληρωμής από 1ης/1/2015, χρησιμοποιώντας παρανόμως τον παλιό υπολογισμό και προσπερνώντας χιλιάδες αιτήσεις πριν από το 2015. Τα πορίσματα που έχει στα χέρια του ο «Ε.Τ.» είναι στη διάθεση του εισαγγελέα.
Οι επιθεωρητές του υπουργείου ζητούν από το ΕΤΕΑ να πάρει πίσω τα χρήματα που έδωσε γιατί οι συντάξεις αυτών των προσώπων θα έπρεπε να υπολογιστούν εξαρχής με το νέο νόμο, δηλαδή με το 0,45% και με ρήτρες θανάτου, από τη στιγμή που η αίτηση ή και η ημερομηνία έναρξης καταβολής είναι από 1ης/1/2015. Τώρα που βγήκε η εγκύκλιος Πετρόπουλου, οι 2.300 ασφαλισμένοι που είχαν κάνει αίτηση μετά την 1η/1/2015 και πήραν μεγαλύτερα ποσά από αυτά που προκύπτουν με την εγκύκλιο θα υποχρεωθούν να τα επιστρέψουν.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1 Στα ποσά σύνταξης έχει υπολογιστεί η μείωση 5,2% που ισχύει από το 2014 σε όλες τις καταβαλλόμενες (παλιές και νεοεκδοθείσες επικουρικές συντάξεις), καθώς και η εισφορά 6% για ασθένεια. Δεν έχει υπολογιστεί ο φόρος, γιατί είναι συνάρτηση του συνολικού εισοδήματος.
2 Τα ανωτέρω ποσά επικουρικής μειώνονται κατά 6% ως 30% σε περίπτωση λήψης μειωμένης σύνταξης. Για παράδειγμα, με αποδοχές 1.100 και 25 έτη σε περίπτωση αποχώρησης στα 62 αντί 67 η επικουρική είναι 77 ευρώ.
ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ-Ελεύθεροσ Τύπος