Αυξάνεται ο αριθμός των ελαφιών (Dama dama) που εγκλωβίζονται κάθε χρόνο στα δίχτυα που τοποθετούνται γύρω από τις γεωργικές καλλιέργειες στο νησί της Ρόδου. Πολλά από αυτά δεν καταφέρνουν να απομακρύνουν το δίχτυ από τα κέρατά τους και αργά ή γρήγορα οδηγούνται στο θάνατο.
Η Ρόδος είναι το τελευταίο νησί της Μεσογείου που διατηρεί αρχαίο πληθυσμό πλατονιού (Dama dama) και αποτελεί μέρος του φυσικού πλούτου και της ιστορικής και πολιτισμικής κληρονομιάς του νησιού. Στους κατοίκους του νησιού είναι γνωστό ως ροδίτικο ελάφι ή ελάφι της Ρόδου.
Σύμφωνα με αρχαιολογικά στοιχεία, το πλατόνι εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Ρόδο κατά τους Νεολιθικούς χρόνους, γύρω στην έκτη π.Χ. χιλιετηρίδα. Μετά την δεκαετία του 1940 ο πληθυσμός του άρχισε να φθίνει και κατά την δεκαετία του 1980 ο εκτιμώμενος πληθυσμός είχε περιοριστεί σε 30-40 άτομα σε λίγες θέσεις στο κεντρικό και νότιο τμήμα του νησιού.
Η κατάσταση άλλαξε ριζικά τις τελευταίες δυο δεκαετίες με την σοβαρή προσπάθεια για την καταπολέμηση της λαθροθηρίας από την αρμόδια Δασική Υπηρεσία με την βοήθεια των θηροφυλάκων του Κυνηγετικού Συλλόγου. Ένας δεύτερος παράγοντας, που βοήθησε στην αύξηση του πληθυσμού των πλατονιών, ήταν η αλλαγή νοοτροπίας των κατοίκων της νήσου Ρόδου, αφενός λόγω της φυσικής απώλειας των γηραιότερων, που ασχολούνταν παραδοσιακά με το παράνομο κυνήγι και της ενηλικίωσης των νέων, με μεγαλύτερη αγάπη και ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέματα και αφ’ έτερου λόγω της ενημέρωσης, με όλα τα μέσα (σχολεία, τοπικά μέσα μαζικής επικοινωνίας, διαλέξεις, ημερίδες, κ.λπ.) του πληθυσμού του νησιού, για το πόσο μεγάλης σημασίας είναι το θέμα για την ιστορία τον πολιτισμό και το φυσικό περιβάλλον του τόπου. Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, ο πληθυσμός του πλατονιού, όπως και το εύρος εξάπλωσης του, έχει αυξηθεί σημαντικά. Πλατόνια παρατηρούνται πλέον όχι μόνο στα πευκοδάση του νησιού αλλά και στις πεδινές εκτάσεις με αγροτικές καλλιέργειες, ακόμα και κοντά στους παραθαλάσσιους οικισμούς.
Σε ορισμένες περιοχές, όπως στη νότια Ρόδο, η πυκνότητα του πληθυσμού είναι μεγάλη και συχνά υπάρχουν αναφορές για πρόκληση ζημιών στις γεωργικές καλλιέργειες. Αγροζημιές όμως προκαλούν και τα αιγοπρόβατα λόγω ανεπιτήρητης βόσκησης που σε κάποιες περιπτώσεις «χρεώνονται» στις αγέλες των πλατονιών. Ορισμένοι αγρότες τοποθετούν δίχτυα κατά μήκος των ορίων των χωραφιών (πρόχειροι φράχτες), για να εμποδίσουν τα πλατόνια και τα αιγοπρόβατα να εισέλθουν και να προκαλέσουν φθορά στις καλλιέργειες.
Τα αρσενικά πλατόνια, κατά την περίοδο που φέρουν κέρατα, κινδυνεύουν να εγκλωβιστούν όταν πλησιάζουν στα δίχτυα αυτά διότι μπλέκονται τα κέρατα τους. Ο ίδιος κίνδυνος υπάρχει και με τα δίχτυα συλλογής ελαιοκάρπου που τοποθετούνται στους ελαιώνες και παραμένουν στο έδαφος για μέρες αλλά και με τα συρματοπλέγματα εγκαταλειμμένων περιφράξεων μέσα στα δάση
Περιστατικά παγίδευσης πλατονιών σε δίχτυα συμβαίνουν όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια. Ένα τέτοιο περιστατικό συνέβη και σήμερα (20/12/2015) κοντά στο χωριό Απολακκιά στη νότια Ρόδο. Αρσενικό πλατόνι έμπλεξε τα κέρατα του στα δίχτυα ενός πρόχειρου φράχτη. Καθώς κινήθηκε να απομακρυνθεί, έσερνε μαζί του και το δίχτυ μέχρι που σκάλωσε αυτό στο κορμό ενός ξερού δέντρου. Παγιδεύτηκε και παρόλες τις προσπάθειες του δεν κατάφερνε να απελευθερωθεί. Το δίχτυ από την μια άκρη έμπλεκε περισσότερο στα κέρατα και στο κεφάλι του και από την άλλη στο ξερό κορμό. Στο βίντεο που ακολουθεί φαίνονται οι απέλπιδες προσπάθειες που καταβάλλει.
Κάτοικος της περιοχής που το εντόπισε, ειδοποίησε την αρμόδια δασική υπηρεσία και δυο δασοφύλακες της Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσου, ο Σταμάτης Χουρδάκης και ο Σταμάτης Μαστροσαββάκης, έσπευσαν άμεσα στο σημείο που τους υπέδειξε. Οι δασοφύλακες, που έχουν επιληφθεί δεκάδες παρόμοια περιστατικά, αρχικά ακινητοποίησαν το ζώο με ειδικό δίχτυ και στη συνέχεια το απελευθέρωσαν επιτόπου. Στο βίντεο που ακολουθεί φαίνεται η απελευθέρωση του ελαφιού.
Το συγκεκριμένο περιστατικό είχε ευτυχή κατάληξη, σε άλλες περιπτώσεις, όμως, τα παγιδευμένα ζώα επειδή δεν εντοπίζονται εγκαίρως, εάν δεν καταφέρουν να απεμπλακούν μόνα τους, συνήθως πεθαίνουν μετά από πολύωρη και επίπονη προσπάθεια.
Ευχαριστούμε τον κ. Σταμάτη Χουρδάκη για την παραχώρηση φωτογραφιών και βίντεο.
Πηγή dasarxeio.com
