Συγκρατημένη μεν, αισιοδοξία δε, επικρατεί για την επόμενη τουριστική σεζόν του 2022. Οι Βρετανοί, οι Ρώσοι, οι Κινέζοι και τα highlights μιας περίεργης χρονιάς.
Τη χειρότερη χρονιά του παγκόσμιου, αλλά και του ελληνικού τουρισμού, αυτή του 2020, διαδέχθηκε – εν μέσω πανδημίας – μια ανέλπιστα καλή τουριστική σεζόν, αυτή του 2021. Τα νούμερα τόσο σε αφίξεις, όσο και σε εισπράξεις, αδιάψευστος μάρτυρας ενός μεγάλου καλοκαιριού, που άργησε να ξεκινήσει, όμως είχε ένα μακρύ εντυπωσιακό φινάλε.
Η Ελλάδα ακόμα και στη «μαύρη» χρονιά του 2020, είχε όμως κερδίσει ήδη ένα μεγάλο στοίχημα. Είχε καταφέρει, έστω και τους λίγους τουρίστες που φιλοξένησε πέρυσι να το κάνει με μεγάλη ασφάλεια, με αυστηρά υγειονομικά πρωτόκολλα και κανόνες. Αυτό απεδείχθη μια μεγάλη παρακαταθήκη για την σεζόν που ακολούθησε.
Μάρτιος 2021: Η Ελλάδα είναι σε απόλυτο lockdown εδώ και μήνες. Οι πρώτοι, λίγοι εμβολιασμοί έχουν ξεκινήσει σε όλο τον κόσμο αλλά και στη χώρα μας, δίδοντας απαλές ακτίδες αισιοδοξίας. Ο τουρισμός όμως, η βαριά βιομηχανία, συνέχιζε να κινείται σε αχαρτογράφητα νερά. Η καταστροφική χρονιά του 2020, είχε αφήσει πίσω της μεγάλες πληγές. Τα μισά ξενοδοχεία στη χώρα παρέμεναν κλειστά από το φθινόπωρο του 2019, εστίαση και εμπόριο κλειστά και με ισχνούς τζίρους τους λίγους μήνες που είχαν λειτουργήσει κατά το προηγούμενο χρόνο. Στις 9 Μαρτίου, ο τότε υπουργός τουρισμού Χάρης Θεοχάρης, σε διαδικτυακή του συνέντευξη τύπου στο πλαίσιο της επίσης διαδικτυακής έκθεσης τουρισμού ITB του Βερολίνου, δήλωσε ότι η Ελλάδα θα ανοίξει τα σύνορα της για τους ξένους τουρίστες στις 14 Μαΐου και θα δέχεται όσους έχουν πιστοποιητικά εμβολιασμού, νόσησης, ή μοριακό τεστ 72 ωρών. Ήταν ομολογουμένως μια τολμηρή δήλωση, αλλά ακόμα πιο πολύ μια τολμηρή απόφαση της κυβέρνησης. Ειδικά όταν παρέμενε άγνωστο το πότε θα ξεκινήσουν οι μαζικοί εμβολιασμοί – είχε ακουστεί για προτεραιότητα στους εργαζομένους του τουρισμού – πότε θα ανοίξει η εστίαση και το εμπόριο, κ.ο.κ.
Η απόφαση αυτή υπήρξε καταλυτική για πολλές από τις εξελίξεις που ακολούθησαν. Σίγουρα ήταν ο κύριος λόγος που ήρθε μεγάλος αριθμός Αμερικανών τουριστών στη χώρα, τάση που όπως φαίνεται θα συνεχιστεί και του χρόνου. Και μπορεί οι Αμερικάνοι να μην πήγαν στην Κρήτη και τη Ρόδο, έδωσαν όμως μια μεγάλη τονωτική ένεση στον τουρισμό της Αθήνας και των Κυκλάδων. Με όλες τις ανταγωνίστριες χώρες της Μεσογείου εκείνη τη στιγμή να μην έχουν καν αποφασίσει τι θα γίνει με το άνοιγμα του δικού τους τουρισμού, η Ελλάδα πήρε ένα σημαντικό προβάδισμα στον προγραμματισμό, τόσο των διακοπών του κάθε ξένου, αλλά κυρίως των ξένων tour operators και των πρακτόρων.
Όσο περνούσε ο καιρός δε, υπήρχαν όλο και περισσότερες διαβεβαιώσεις, ότι θα ανοίξουν τα ξενοδοχεία αλλά και η εστίαση και το εμπόριο. Οι περισσότερες χώρες είχαν ήδη απαγορεύσει τα ταξίδια στο εξωτερικό για τους πολίτες τους, όμως η άρση των περιορισμών, ξεκίνησε να γίνεται σιγά-σιγά.
Αγκάθι, στην όλη υπόθεση ήταν η Μεγάλη Βρετανία, με τις εξαγγελίες της κυβέρνησης της χώρας να κάνουν «σκωτσέζικο ντουζ» στους Βρετανούς. Τελικά, ήταν και η τελευταία χώρα που επέτρεψε στους ταξιδιώτες της να φύγουν για διακοπές, με πολλούς προορισμούς στη χώρα μας και αλλού, να μετρούν σημαντικές απώλειες, αφού βάσιζαν την κίνηση τους στους Βρετανούς τουρίστες.
Μάιος 2021: Ήδη από τις αρχές Απριλίου το λιανεμπόριο είχε ανοίξει με περιορισμούς και sms, και ήταν η ώρα για εστίαση και τουρισμό. Στις 3 Μαΐου ανοίγουν οι εξωτερικοί χώροι της εστίασης και στα μέσα του μήνα πολλοί τολμηροί ξενοδόχοι, έχοντας ήδη προσλάβει το προσωπικό τους, ανοίγουν επίσης και περιμένουν. Τα μηνύματα από τις ξένες αγορές είναι αντιφατικά. Αλήθεια, πότε θα έρθουν οι τουρίστες;
Η αγωνία ήταν μεγάλη, ενώ δεν έλειψε και η γκρίνια αρκετών ξενοδόχων, που κατηγορούσαν ουσιαστικά την κυβέρνηση ότι τους έβαλε να ανοίξουν και να είναι άδειοι, αφού οι ξένοι τουρίστες ήταν άφαντοι. Στους μεγάλους προορισμούς της Κρήτης, της Ρόδου, τα πρώτα charter όμως ξεκίνησαν να προσγειώνονται, κυρίως Γερμανοί και Σκανδιναβοί. Τον Ιούνιο ξεκινά η κούρσα, με τους Βρετανούς και τους Ρώσους να είναι άφαντοι. Οι υπόλοιπες αγορές είχαν πάρει όλες μπρος.
Οι ανταγωνίστριες χώρες, με κορυφαία την Ισπανία, άνοιξαν τα σύνορα τους στα μέσα Ιουνίου – οι περισσότερες μόνο για εμβολιασμένους.
Η σεζόν ξεκινά δυνατά όμως νέο πρόβλημα προκύπτει για τους ξενοδόχους
Οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, έγιναν τελικά κρατήσεις του τελευταίου λεπτού. Και ήταν πραγματικά βροχή. Όλοι ήθελαν να έρθουν Ελλάδα. Οι ξενοδόχοι, καλά εκπαιδευμένοι στα υγειονομικά πρωτόκολλα ήδη από την προηγούμενη χρονιά, διαχειρίζονταν με σχετική άνεση τους επισκέπτες τους, όμως ένα άλλο μεγάλο θέμα είχε προκύψει. Το προσωπικό.
Στους μήνες της πανδημίας, ένα πολύ μεγάλο ποσοστό εργαζομένων στον τουρισμό, εγκατέλειψε για πάντα τον κλάδο. Την ίδια ώρα, τα επιδόματα του κράτους, που δόθηκαν μέχρι και τον Ιούνιο, απέτρεψαν ή μάλλον βόλεψαν πολλούς, που τελικά δεν επέστρεψαν ποτέ στις δουλειές τους. Από όλα σχεδόν τα καταλύματα έλειπε προσωπικό όλων των ειδικοτήτων, με ξενοδόχους αλλά και επιχειρηματίες της εστίασης, να μην ξέρουν πως θα εξυπηρετήσουν τον κόσμο που συνεχώς αυξάνονταν. Σε πολλές περιπτώσεις αλυσίδες ξενοδοχείων, δεν άνοιξαν κάποια από τα καταλύματα τους, προκειμένου να συγκεντρώσουν το απαραίτητο προσωπικό όπου υπήρχε ανάγκη. Σε άλλες περιπτώσεις, ξενοδοχεία δεν άνοιξαν ολόκληρες πτέρυγες, ενώ είχαν κρατήσεις, λόγω έλλειψης προσωπικού.
Στα τέλη Ιουλίου, η βρετανική κυβέρνηση άφησε επιτέλους τους πολίτες της να ταξιδέψουν και έτσι συμπληρώθηκε ένα ακόμη κομμάτι του παζλ για τον ελληνικό τουρισμό. Οι κρατήσεις συνέχισαν να πέφτουν βροχή και οι τιμές στα ξενοδοχεία ήταν υψηλές, ακόμα υψηλότερες σε σχέση με το 2019. Ο Σεπτέμβριος ήταν πολύ δυνατός, τάση που συνεχίστηκε και τον Οκτώβριο που σημείωσε νούμερα ρεκόρ σε πολλούς προορισμούς της χώρας. Ακόμα μέχρι και τα μέσα Νοεμβρίου υπήρχαν πτήσεις και τουρίστες σε κάποιους προορισμούς.
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του 2021
Η Κρήτη και τα νησιά του νοτίου Αιγαίοι πρωταγωνίστησαν στην φετινή κούρσα του τουρισμού, καταγράφοντας μάλιστα ρεκόρ αφίξεων κατά τους δύο φθινοπωρινούς μήνες. Σε αρκετές περιπτώσεις τα νούμερα έφτασαν στο 65-70% σε σχέση με αυτά του 2019.
Τα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου και ιδιαίτερα η Λέσβος είναι από τους χαμένους της φετινής σεζόν, με μεγάλη μείωση στον εισερχόμενο ξένο τουρισμό.
Στους μεγάλους χαμένους ανήκουν σίγουρα τα ξενοδοχεία των πόλεων και γενικότερα ο τουρισμός στις ελληνικές πόλεις, με την Αθήνα και η Θεσσαλονίκη να καταγράφουν «χαμηλές πτήσεις» στις πληρότητες. Ο επαγγελματικός τουρισμός και ειδικά τα συνέδρια και οι εκθέσεις, δεν έχουν επανεκκινήσει και οι επισκέπτες του Σαββατοκύριακου δεν είναι αρκετοί για να συμπληρώσουν το μείγμα του τουρισμού που χρειάζονται.
Ποιοι μας εγκατέλειψαν
Οι Ρώσοι, οι Κινέζοι, οι Τούρκοι αλλά και όλοι οι βαλκάνιοι τουρίστες φέτος δεν πάτησαν το πόδι τους για διακοπές στη χώρα μας, ο καθένας για τους λόγους του. Τα αεροπλάνα από Ρωσία ήταν ελάχιστα και μόνο από Μόσχα, αφού ναι μεν η ελληνική κυβέρνηση είπε ότι θα δέχεται τους εμβολιασμένους με Sputnik, το πήρε όμως σύντομα πίσω, ζητώντας επιπλέον μοριακό τεστ. Καθυστερήσεις με τις βίζα, πολλά visa-center δεν άνοιξαν καν και μια σειρά από πολιτικούς μάλλον λόγους, μας στέρησαν αυτή την σημαντική για την Ελλάδα αγορά.
Οι κινέζοι άφαντοι διότι τους απαγορεύεται να βγουν από τη χώρα, ενώ ταξιδιωτικές απαγορεύσεις λόγω COVID, οικονομικά και άλλα προβλήματα απέτρεψαν και τις άλλες αγορές από να μας επισκεφτούν. Ο οδικός τουρισμός από Βαλκάνια, φέτος ουσιαστικά κατέρρευσε.
Τα αποτελέσματα
Η Ελλάδα είχε στόχο να πετύχει το 50% των επιδόσεων του τουρισμού εφέτος σε σχέση με το 2019. Τόσο σε αφίξεις, όσο και σε έσοδα. Φαίνεται ότι το πέτυχε. Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος σε πρόσφατες δηλώσεις του στο ΑΜΠΕ, είπε ότι τα έσοδα από τον τουρισμό φέτος θα ξεπεράσουν τα 10 δισ. ευρώ, δηλαδή θα φτάσουν σχεδόν στο 55% του 2019. Τα καλά νέα για αύξηση 13,5% του ΑΕΠ για το 3 τρίμηνο, όπου ο τουρισμός συνέφερε πολύ, έφερε χαμόγελα.
Η εικόνα για το 2022
Συγκρατημένη μεν, αισιοδοξία δε, επικρατεί για την επόμενη τουριστική σεζόν του 2022. Οι Αμερικανοί φαίνεται ότι μας έχουν βάλει για τα καλά στο χάρτη τους, αφού θα πετούν απευθείας από ΗΠΑ πάνω από 15 πτήσεις την ημέρα. Τα νέα από τη Μεγάλη Βρετανία είναι επίσης εξαιρετικά αφού ο νέος υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίκιας απέσπασε τις διαβεβαιώσεις βρετανών tour operators και αεροπορικών εταιρειών για μεγάλη αύξηση των θέσεων τους προς τη χώρα μας, αλλά και νέους προορισμούς. Και άλλοι μεγάλοι t.o., όπως η TUI, ανακοίνωσαν άνοδο των πωλήσεων τους προς Ελλάδα. Η κρουαζιέρα, κινείται επίσης ιδιαίτερα δυναμικά, με τα μεγαλύτερα και πολυτελέστερα κρουαζιερόπλοια να προσεγγίζουν ολοένα και περισσότερα λιμάνια μας.
Οι απευθείας προ-κρατήσεις στα ξενοδοχεία αυτή τη στιγμή, κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, όμως φαίνεται ότι οι αποφάσεις για διακοπές παίρνονται πια όλο και πιο αργά, ακόμα και από τους λαούς που έκαναν μακροπρόθεσμα πλάνα. Οι ανταγωνιστές όμως ετοιμάζουν εξίσου την επιστροφή τους και πρέπει να είμαστε ως χώρα ιδιαίτερα προσεκτικοί, κρατώντας τον πήχη σε λογικά επίπεδα.
Πηγή news247.gr
Βίκη Βαμιεδάκη
