Ο κόμης Marc René Montalembert και η κόμησσα Manuela de Montalembert είναι οι ιδρυτές της δομής «Ίδρυμα Marc de Montalembert», στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, στη μνήμη του γιου τους Marc de Montalembert, ο οποίος έχασε τη ζωή του τον Ιούλιο του 1993 στην ευρύτερη περιοχή της Ρόδου.
Πρόκειται για το ίδρυμα, που λειτουργεί στη μεσαιωνική πόλη από το 2000 και δίνει τη δυνατότητα σε νέους ανθρώπους από χώρες της Μεσογείου να ανακαλύψουν την πολυμορφία των πολιτισμών της και την πολυπολιτισμικότητα της περιοχής. Έχει, συνεπώς, ως στόχο την προώθηση της πολιτισμικής κατανόησης και την ανάπτυξη του διαπολιτισμικού διαλόγου.
Στεγάστηκε στον χώρο όπου βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Μάρκου, στη μεσαιωνική πόλη. Εκεί οι Montalembert θέλησαν να «αναστήσουν» τον κήπο που περιβάλλει το παρεκκλήσι, μια που ο Marc, όταν αλληλογραφούσε με τους γονείς του, συχνά αναφερόταν σε αυτόν.
Παράλληλα, το ίδρυμα εξαγόρασε και το παρακείμενο τουριστικό κατάλυμα, το οποίο ανακαινίσθηκε και λειτουργεί ως ξενώνας φιλοξενίας 15 ατόμων, για εκείνους που προσκαλούνται στο νησί με σκοπό να συζητήσουν θέματα πολιτισμού των μεσογειακών κοινωνιών.
Χρειάστηκαν τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθούν οι εργασίες αποκατάστασης των κτηρίων του κήπου.
Το 1995 ο Marc René και η Manuela de Montalembert δώρισαν τον χώρο του ιδρύματος στον Δήμο της Ρόδου, για να αξιοποιηθεί ως πόλος πολιτιστικής ανάπτυξης και να ενταχθεί στο σύνολο των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού.
Τα επίσημα εγκαίνια του ιδρύματος έγιναν τον Μάιο του 2000.
Έκτοτε το Ίδρυμα ανέπτυξε τις δραστηριότητές του στη Ρόδο. Ο χώρος αποτελεί παράδειγμα συστηματικής συντήρησης και ταυτόχρονα αξιοποίησης για προσεκτικά επιλεγμένες πολιτιστικές δραστηριότητες.
Το Ίδρυμα φιλοξενεί σεμινάρια και συναντήσεις για πολιτιστικά θέματα με περιφερειακό, μεσογειακό προσανατολισμό και με εστίαση στον διαπολιτισμικό διάλογο. Στις εγκαταστάσεις του Ιδρύματος φιλοξενούνται, επίσης, καλλιτέχνες και συγγραφείς για να συνεισφέρουν στον ίδιο διάλογο. Για τον ίδιο σκοπό, το ίδρυμα έχει θεσπίσει δωρεές1 και υποτροφίες που απονέμονται σε νέους επιστήμονες και καλλιτέχνες. Από το 1994 το ίδρυμα έχει ενισχύσει οικονομικά 30 εργασίες νέων από 8 μεσογειακές χώρες.
Θεματικά οι εργασί-ες αυτές περιλάμβαναν δημιουργική γραφή, Αρχιτεκτονική, Αρχαιολογία, Ανθρωπολογία και Κοινωνιολογία, Μουσική, Ιστορία της Τέχνης, Χαρακτική, Ζωγραφική, Φωτογραφία.
Από το 2010 θεσπίστηκε το Βραβείο Marc de Montalembert που απονέμεται κάθε χρόνο σε σπουδαστές ερευνητές της Ιστορίας της Τέχνης στη Μεσόγειο, σε συνεργασία, αρχικά με το Institut Νational d’Histoire de l’Art (INHA) και από το 2021 και με το Ecole du Louvre.
Ο κήπος του ιδρύματος, ο «κήπος του Marc», ένας «κήπος μνήμης και ελπίδας, ένα σύμβολο αναγέννησης», όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα του ιδρύματος, δέχεται συστηματική φροντίδα, με αποτέλεσμα να έχει γίνει ένα μοναδικό «εκθετήριο» μεσογειακών φυτών.
Κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ο κήπος είναι ανοικτός για να μπορούν να τον επισκέπτονται τα σχολεία της Ρόδου, ώστε οι μαθητές και οι μαθήτριες να γνωρίζουν από κοντά τη χλωρίδα του νησιού, αλλά και να οξυνθεί η περιβαλλοντική ευαισθησία τους.
Το Ίδρυμα δίνει ιδιαίτερη προσοχή στην παιδαγωγική υποστήριξη της διαδικασίας αυτής και για τον σκοπό αυτόν εξέδωσε ειδικό εκπαιδευτικό βιβλίο με θέμα τον κήπο, το οποίο διανέμεται δωρεάν και έχει τίτλο: «Το μεγάλο ταξίδι του Κίρο». Το βιβλίο μέσα από την αφή-γηση αλλά και τις βιωματικές δράσεις διευκολύνει τα παιδιά να κατανοήσουν τη λειτουργία του ξεχωριστού κόσμου του κήπου και να αναπτύξουν περιβαλλοντική συνείδηση.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, γίνεται φανερό ότι το ζεύγος Montalembert, γνωρίζοντας την αγάπη του παιδιού τους για τη Ρόδο -και ιδιαίτερα τη μεσαιωνική της πόλη, συνδέθηκαν μαζί της, υιοθετώντας το ίδιο ακριβώς συναίσθημα για τον τόπο που φιλοξένησε τον Marc στο τέλος της ζωής του.
Η ανιδιοτελής, αυθεντική και θεμελιωδώς ανθρώπινη αγάπη τους μετουσιώθηκε σε διάθεση προσφοράς στον τόπο, που με τη σειρά της υλοποιήθηκε με την ίδρυση και λειτουργία ενός πραγματικά σημαντικού πυλώνα πολιτισμού για τη Ρόδο.
Θεωρούμε ότι είναι υποχρέωση των Ροδίων και της δημοτικής αρχής να προβεί σε μία ελάχιστη ανταπόδοση της θετικής συνεισφοράς τους στον τόπο, με την ανακήρυξή τους ως επίτιμους δημότες του Δήμου.
Η αντιδήμαρχος
Διοικητικής Εξυπηρέτησης του Πολίτη,
Πολιτισμού και Δημοτικής Ενότητας Καλλιθέας
Τσαμπίκα – Κιαχαγιά
Μαγιόγλου
1 Συστάθηκε Επιτροπή Δωρεών με τη συμμετοχή εκπροσώπου του Δήμου Ρόδου.