Δεκάδες εκατομμύρια ευρώ έχει επιστρέψει και θα αναγκαστεί να επιστρέψει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από κοινοτικές επιδοτήσεις που δόθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στην χώρα μας και διατέθηκαν παράτυπα.
Η αλόγιστη διάθεση χρημάτων των προηγούμενων χρόνων σε κρατικές επιχειρήσεις, αποδείχτηκε ότι λειτούργησαν σε βάρος του ανταγωνισμού και ως εκ τούτου θα πρέπει να επιστραφούν μαζί με τους τόκους.
Το ποσό των παράνομων κρατικών ενισχύσεων ξεπερνά σήμερα τα 8 δις. Ευρώ, ενώ η Ελλάδα για πολλές από τις υποθέσεις αυτές έχει ασκήσει αίτημα αναίρεσης.
Το τελευταίο χτύπημα, εν μέσω οικονομικής κρίσης, ήρθε από την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για επιστροφή αγροτικών επιδοτήσεων, συνολικού ύψους 425 εκατ. ευρώ.
Η ιστορία ξεκινά το 2009, όταν ο Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) – φορέας του Δημοσίου ο οποίος έχει ως σκοπό την ασφάλιση των αγροτικών εκμεταλλεύσεων όσον αφορά ζημίες οφειλόμενες σε φυσικούς κινδύνους – κατέβαλε σε περίπου 800.000 Έλληνες αγρότες αντισταθμιστικές ενισχύσεις συνολικού ύψους 425 εκατ. ευρώ λόγω ζημιών που είχαν προκληθεί το 2008 εξαιτίας δυσμενών καιρικών συνθηκών.
Με απόφαση της 7ης Δεκεμβρίου 2011 , η Επιτροπή χαρακτήρισε τα μέτρα αυτά ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις μη συμβατές με την εσωτερική αγορά. Διέταξε, επομένως, τις ελληνικές αρχές να ανακτήσουν τις ενισχύσεις αυτές από τους δικαιούχους τους.
Αν και η Ελλάδα άσκησε αναίρεση ενώπιον του Δικαστηρίου, το αίτημα της απορρίφθηκε.
Για τις αγροτικές επιδοτήσεις η χώρα μας έχει ήδη πληρώσει πρόστιμα περί τα 850 εκατ ευρώ από το 1999 μέχρι και το 2009.
Πάντως αυτή δεν είναι ούτε η πρώτη αλλά ούτε και η τελευταία απόφαση του Ευρωδικαστηρίου για ανάκτηση χρημάτων από το ελληνικό Δημόσιο ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιστροφή αγροτικών ή άλλων επιδοτήσεων και επιβολή προστίμων για παρατυπίες κατά τη διαδικασία χορήγησής τους.
Υπενθυμίζουμε τα πρόστιμα ή τις επιστροφές χρημάτων για τις χωματερές, για το Κτηματολόγιο και πολλές άλλες περιπτώσεις. Μόνο κατά την περίοδο 1999 -2009 επιβλήθηκαν πρόστιμα ποσού 1.290 περίπου εκατ. ευρώ για διάφορες παρανομίες ή παρατυπίες ή παραλείψεις.
Οι παράνομες ενισχύσεις σε κρατικές επιχειρήσεις
Και ο κατάλογος δεν τελειώνει εδώ. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κάλεσε προσφάτως την εταιρεία«Ελληνικός Χρυσός» να επιστρέψει 15,3 εκατομμύρια ευρώ στο ελληνικό δημόσιο, καθώς έκρινε ως παράνομη κρατική επιδότηση την πώληση των μεταλλείων Κασσάνδρας (Ολυμπιάδα, Σκουριές, Στρατώνι) σε τιμή χαμηλότερη της αγοραίας.
Το ελληνικό δημόσιο και η εταιρεία είχαν προσφύγει, εναντίον απόφασης της Κομισιόν, που είχε θεωρήσει ότι η παραχώρηση της μεταλλευτικής εκμετάλλευσης της Κασσάνδρας έναντι τιμής χαμηλότερης της πραγματικής αγοραίας αξίας και η απαλλαγή από τους φόρους ισοδυναμούσε με κρατική ενίσχυση ιδιωτικής επιχείρησης και συνεπώς ήταν αντίθετη προς την κοινοτική νομοθεσία.
Στο στόχαστρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μπήκε και ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ), καθώς με απόφαση της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον περασμένο Μάϊο, ζήτησε από την ελληνική κυβέρνηση να ανακτήσει ως παράνομες κρατικές ενισχύσεις ποσά που προέρχονται από φορολογικά οφέλη τα οποία προσφέρθηκαν στην ΣΕΠ, θυγατρική της Cosco.
Η ευρωπαϊκή επιτροπή κρίνει ότι αυτές οι ρυθμίσεις προσφέρουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην εταιρεία κατά παράβαση των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για κρατικές ενισχύσεις. Αυτά τα οφέλη περιλαμβάνουν εξαιρέσεις στο φόρο και προνομιακή λογιστική μεταχείριση.
Ορατός όμως είναι και ο κίνδυνος ανάκτησης κρατικών επιδοτήσεων που υπερβαίνουν τα 5 δισ. ευρώ και της επιστροφής κοινοτικών χρηματοδοτήσεων πολλών εκατομμυρίων ευρώ για τη σιδηροδρομική βιομηχανία. Η ιδιωτικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, το άνοιγμα της αγοράς σιδηροδρομικών μεταφορών, η αποτίμηση της αξίας του τροχαίου υλικού που τελεί υπό τον έλεγχο της ΓΑΙΑΟΣΕ και οι παραχωρήσεις εμπορευματικών κέντρων, όπως το Θριάσιο, αποτελούν βασικά προβλήματα που έπρεπε να έχει λύσει το ελληνικό Δημόσιο, προκειμένου να αποτρέψει αυτή την εξέλιξη.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους ότι η πώληση της ΤΡΑΙΝΟΣΕαποτελεί θεμελιώδες προαπαιτούμενο προκειμένου να κλείσει ο φάκελος κρατικών ενισχύσεων της πρώτης, καθώς και του ΟΣΕ.
Και αυτό διότι, κατά την Κομισιόν, οι παράνομες κρατικές ενισχύσεις στον σιδηρόδρομο ξεπερνούν τα 3 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 800 αναλογούν στην ΤΡΑΙΝΟΣΕ και τα υπόλοιπα στον ΟΣΕ.
Σε περίπτωση που η ιδιωτικοποίηση δεν προχωρήσει -και τουλάχιστον μέχρι η αγορά να αποδείξει το πραγματικό ενδιαφέρον της για την ΤΡΑΙΝΟΣΕ- τυχόν εμπλοκή με τις κοινοτικές υπηρεσίες θα οδηγούσε τις Βρυξέλλες στην απαίτηση για ανάκτηση των 800 εκατ. ευρώ από την εταιρεία, οδηγώντας τη σε λύση και εκκαθάριση.
Άλλωστε ο τρόπος που ακολούθησε πέρυσι, η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού στην περίπτωση της Cyprus Airways οδηγώντας της σε «ξαφνικό θάνατο», αποτελεί τον «οδηγό» για επιχειρήσεις μεταφορών σε όλη την Ευρώπη οι οποίες έχουν ανοιχτά θέματα κρατικών ενισχύσεων.
