Οι πόλεις της Μεσογείου, με την μοναδική τους ποικιλομορφία, τις διαφορετικές θρησκείες, γλώσσες και κουλτούρες που τις χαρακτηρίζουν και την πλούσια και πολυτάραχη ιστορία τους, προβάλλονται για μια ακόμα φορά μέσα από την θεσμοθέτηση των ετήσιων Βραβείων “Μεσογειακές Πρωτεύουσες Πολιτισμού και Διαλόγου”.
Τα Βραβεία των πρωτευουσών της Μεσογείου, αναδεικνύουν τη σημαντική κοινή πολιτιστική κληρονομιά των χωρών της, προωθούν τον διαπολιτισμικό διάλογο και τη συνεργασία, συμβάλλουν στην αμοιβαία κατανόηση των λαών της και φιλοδοξούν στην ανάδυση μιας κοινής μεσογειακής ταυτότητας.
Βασισμένα στην πρόταση της Αλίκης Μοσχή, η οποία υιοθετήθηκε ομόφωνα το 2018 από το ΔΣ του Ιδρύματος Anna Lindh, τα βραβεία απονεμήθηκαν για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του 2021 στη Λεμεσό της Κύπρου και στο Μόσταρ της Βοσνίας. Μετά από μια μικρή παύση λόγω της πανδημίας, τα βραβεία υιοθετήθηκαν ομόφωνα στην Συνέλευση των Υπουργών Πολιτισμού της Ευρωμεσογειακής Συνεργασίας στη Νάπολη το 2022 και στηρίχθηκαν από περισσότερους από 200 εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών από 20 χώρες.
Οι πόλεις που επιλέγονται αναδεικνύονται ως παραδείγματα αριστείας στη διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας που τις χαρακτηρίζει, στην στήριξη του πολιτισμού και την προώθηση του διαλόγου, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την εικόνα της Μεσογείου, ως περιοχής πλούσιας σε πολιτιστική κληρονομιά και δυναμικού διαλόγου.
Οι νικήτριες Πρωτεύουσες της Μεσογείου για το 2025 είναι η Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και τα Τίρανα της Αλβανίας
Τα Βραβεία συνδιοργανώνονται από το Ίδρυμα Anna Lindh και την Ένωση για τη Μεσόγειο.
Το Ίδρυμα Anna Lindh είναι ένας διεθνής διακρατικός οργανισμός που αποτελεί τον πολιτιστικό και κοινωνικό βραχίονα της Ευρωμεσογειακής Συνεργασίας, δραστηριοποιείται στον τομέα της προώθησης του διαπολιτισμικού διαλόγου και της συνεργασίας μεταξύ των κοινωνιών της Μεσογείου, μέσα από ένα δίκτυο 5 και πλέον χιλιάδων φορέων από τις 43 χώρες μέλη του Ιδρύματος. Η Ένωση για την Μεσόγειο (UfM) συστάθηκε το 2008 ως μετεξέλιξη της Ευρω-Μεσογειακής Συνεργασίας του 1995, με τη συμμετοχή όλων των κρατών-μελών της ΕΕ και των 15 χωρών της Νοτιο-Ανατολικής Μεσογείου πλην της Συρίας (συνολικά δηλαδή 42 μέλη), για την προώθηση της περιφερειακής συνεργασίας, διαλόγου και αλληλεγγύης.
Τα Βραβεία έχουν τη στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της UNESCO, του Συμβουλίου της Ευρώπης, της Ευρωμεσογειακής Περιφερειακής και Τοπικής Συνέλευσης (ARLEM) του Οργανισμού Παγκόσμιας Κληρονομιάς στη Μεσόγειο (PAM) και του Βραβείου «Πολιτιστικές Πρωτεύουσες Ευρώπης».
Η Διεθνής Επιτροπή Παρακολούθησης των Βραβείων
Η Επιτροπή Παρακολούθησης των Βραβείων απαρτίζεται από τους εκπροσώπους των διεθνών οργανισμών, καθώς και διεθνείς εμπειρογνώμονες εγνωσμένου κύρους μεταξύ των οποίων και η κ. Αλίκη Μοσχή με μεγάλη εμπειρία σε διεθνείς οργανισμούς και πρωτοβουλίες για την προώθηση του πολιτισμού και του διαλόγου μεταξύ των λαών. Η συμμετοχή της στη Διεθνή Επιτροπή Παρακολούθησης των Βραβείων Πολιτισμού και Διαλόγου της Μεσογείου είναι μια ακόμη αναγνώριση της εργασίας της στον τομέα αυτό και της καθοριστικής της συμβολής στην καθιέρωση των Βραβείων.
Τα μέλη της Επιτροπής πρόκειται να επισκεφθούν τρεις φορές τις νικήτριες πρωτεύουσες το 2024, για να τις υποστηρίξουν στην καλύτερη δυνατή προετοιμασία τους, την επεξεργασία και την ανάπτυξη του προγράμματος και των εκδηλώσεων που θα πραγματοποιηθούν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2025, έτους του τίτλου για τις δύο νικήτριες Πρωτεύουσες της Μεσογείου.
*Η Αλίκη Μοσχή είναι μέλος του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου (Advisory Board) του Ιδρύματος Anna Lindh από το 2007 εκπροσωπώντας την Ελλάδα.
