Ξήλωμα εκ των έσω από τους «Αδιάφθορους» της ΕΛ.ΑΣ. • Διασυνδέσεις, ψευδείς βεβαιώσεις, πλαστογραφίες και επεμβάσεις στο σύστημα του ΤΕΕ • Η επιχειρησιακή δομή μιας πολεοδομικής «βιομηχανίας» διαφθοράς
Ούτε αρχή ούτε τέλος έχουν τα όσα περιλαμβάνονται στην ογκώδη δικογραφία που σχημάτισε η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Ελληνικής Αστυνομίας, ξεσκεπάζοντας κύκλωμα που λειτουργούσε στην Υπηρεσία Δόμησης του Δήμου Ρόδου.
Το κύκλωμα είχε οργανωθεί σε επίπεδο κανονικής «επιχείρησης», με διακριτούς ρόλους, αυστηρή ιεραρχία και διαρκή δράση.
Στόχος τους: η έκδοση παράνομων οικοδομικών αδειών, η τακτοποίηση αυθαιρέτων και η αλλοίωση φακέλων και στοιχείων, έναντι υψηλών χρηματικών ανταλλαγμάτων.
Η δικογραφία, που αριθμεί εκατοντάδες σελίδες, συνοδεύεται από απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες, τεχνικές καταγραφές και οικονομικά στοιχεία, τα οποία τεκμηριώνουν τον τρόπο δράσης της οργάνωσης.
Όλα ξεκίνησαν από μία ανώνυμη καταγγελία τον Ιούνιο του 2024 και μέσα σε λίγους μήνες η έρευνα αποκάλυψε μία εγκληματική δομή με σαφή στρατηγική και οικονομικό κίνητρο.
Το σχήμα
Στην καρδιά της οργάνωσης βρίσκονταν πέντε υπάλληλοι της Πολεοδομίας Ρόδου, ένας αρχιτέκτονας-μηχανικός και μία πολιτικός μηχανικός. Ο ρόλος τους ήταν ξεκάθαρος: μέσω χειραγώγησης εγγράφων, παράκαμψης της διαδικασίας έκδοσης οικοδομικών αδειών και χρηματισμού, παρείχαν στους «πελάτες» τους άδειες που δεν θα μπορούσαν να εκδοθούν νομίμως.
Ο ιδιώτης αρχιτέκτονας φέρεται να είχε τον συντονιστικό ρόλο. Ήταν αυτός που όπως του αποδίδεται από τους «αδιάφθορους» ενεργοποιούσε το δίκτυο, όταν του ανατίθετο μία νέα υπόθεση. Είτε επρόκειτο για αυθαίρετες κατασκευές είτε για αλλαγές σε παλιές άδειες, φρόντιζε να επικοινωνεί με τα κατάλληλα πρόσωπα, εξασφαλίζοντας την έκδοση ή τροποποίηση των εγγράφων με αντάλλαγμα χρηματικά ποσά που κυμαίνονταν από 20.000 έως 50.000 ευρώ.
Οι βασικοί 7 και πώς κατανέμει η ΕΛ.ΑΣ. τους ρόλους τους
1. 68χρονος αρχιτέκτονας – μηχανικός: Ο εγκέφαλος και συντονιστής του κυκλώματος. Είχε επαφή με όλους τους κρίσιμους υπαλλήλους, διεκπεραίωνε τις πιο περίπλοκες υποθέσεις και επωμιζόταν το βάρος της «νομιμοποίησης» των εγγράφων.
2. 49χρονη προϊσταμένη Τμήματος Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών: Το πιο κρίσιμο γρανάζι της υπηρεσιακής πλευράς. Είχε την εξουσία να εγκρίνει φακέλους και να ανασυστήνει παλαιές άδειες στη βάση μη πραγματικών στοιχείων.
3. 56χρονος προϊστάμενος Τμήματος Ελέγχου Κατασκευών: Διεκπεραίωνε τις εσωτερικές εγκρίσεις. Έπαιζε ρόλο στην καθυστέρηση ή αποφυγή αυτοψιών, όταν υπήρχαν καταγγελίες.
4. 55χρονος αναπληρωτής διευθυντής Υπηρεσίας Δόμησης: Καθοδηγητικός κρίκος, ιδιαίτερα μετά την ένταξή του στην οργάνωση. Έδινε γραμμή στους κατώτερους και κάλυπτε την ομάδα από την κορυφή.
5. 65χρονος υπάλληλος αρχείου: Παρείχε φακέλους και βιβλία της Υπηρεσίας στον ιδιώτη αρχιτέκτονα. Τους παρέδιδε ακόμα και στο σπίτι του, έναντι μικρού χρηματικού ποσού ανά φάκελο.
6. 54χρονος υπάλληλος της Υπηρεσίας Δόμησης: Ενίσχυε τις πλαστογραφήσεις σε σημεία κρίσιμα για την καταχώριση και τεκμηρίωση των αδειών.
7. 48χρονη πολιτικός μηχανικός: Ενεργό μέλος και συνδετικός κρίκος με το πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ. Είχε ρόλο-κλειδί στην παραγωγή εγγράφων που φαίνονταν «νομότυπα».
Ο 57χρονος πρώην διευθυντής της Πολεοδομίας προσήχθη προκειμένου να διερευνηθεί ο βαθμός εμπλοκής του στην υπόθεση, χωρίς όμως μέχρι στιγμής να προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις συμμετοχής του στη συγκεκριμένη εγκληματική οργάνωση. Στην κατοχή του και σε έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στην οικία του και το όχημά του, μεταξύ άλλων, βρέθηκαν και κατασχέθηκαν 900 ευρώ, πλήθος κλειδιών που αντιστοιχούν στα γραφεία της Πολεοδομίας Ρόδου και ένα κινητό τηλέφωνο.
Οι υπόλοιποι 21 κατηγορούμενοι
Πέρα από την κεντρική ομάδα, κατηγορούνται ακόμα 21 άτομα, όλοι ιδιώτες, για μεμονωμένα αδικήματα (κυρίως δωροδοκία υπαλλήλου). Οι ηλικίες τους κυμαίνονται από 29 έως 76 ετών (35χρονη, 49χρονη, 50χρονος, 37χρονος, 64χρονος, 76χρονος, 38χρονη, 34χρονη, 44χρονος, 59χρονος, 33χρονος, 56χρονος, 50χρονος, 29χρονος, 54χρονος, 36χρονη, 53χρονος, 61χρονος, 52χρονος, 61χρονος, 44χρονος) και περιλαμβάνουν εργολάβους, ξενοδόχους, επιχειρηματίες και μηχανικούς που ζητούσαν την έκδοση ή τακτοποίηση παράνομων οικοδομών.
Ανάμεσά τους:
• 35χρονη: εμπλέκεται σε υπόθεση δωροδοκίας για παράκαμψη αυτοψίας.
• 76χρονος: εμφανίζεται ως χρηματοδότης για παραχώρηση παλαιών εγγράφων.
• 44χρονος και 52χρονος: φέρονται να είχαν αναθέσει την έκδοση νέων αδειών πάνω σε ανύπαρκτες ιδιοκτησίες.
Οι περισσότεροι φέρονται να πλήρωσαν για την έκδοση άδειας, την αποτροπή αυτοψιών ή την τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, χρησιμοποίησαν τις υπηρεσίες των βασικών μελών περισσότερες από μία φορές, εμπλέκοντας πολλαπλά ακίνητα και πρόσωπα.
Οι διώξεις που ασκήθηκαν
Εις βάρος των 7 πρώτων ασκήθηκαν το βράδυ της Πέμπτης 13 ποινικές διώξεις από την προϊσταμένη της Εισαγγελίας Πλημμελειοδικών Ρόδου, κα. Αιμιλία Σοφία Μέρη.
Οι διώξεις που ασκήθηκαν είναι οι ακόλουθες:
1. Ένταξη σε εγκληματική οργάνωση
2. Πλαστογραφία κατ᾽ εξακολούθηση όπου το συνολικό όφελος υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ
3. Υπεξαγωγή εγγράφων από υπάλληλο κατ´ εξακολούθηση όπου το σκοπούμενο συνολικό όφελος υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ
4. Δωροληψία υπαλλήλου κατ᾽επάγγελμα όπου η ενέργεια ή η παράλειψη αντίκειται στα καθήκοντα του υπαιτίου κατ´εξακολούθηση
5. Αμεση συνέργεια σε δωροληψία υπαλλήλου κατ´επάγγελμα όπου η ενέργεια ή η παράλειψη αντίκειται στα καθήκοντα του υπαιτίου κατ᾽εξακολούθηση
6. Δωροδοκία υπαλλήλου όπου η ενέργεια ή η παράλειψη αντίκειται στα καθήκοντα του υπαιτίου κατ´εξακολούθηση
7. Εμπορία επιρροής – μεσάζοντες κατ᾽εξακολούθηση
8. Ψευδής βεβαίωση, νόθευση κατ᾽εξακολούθηση όπου το σκοπούμενο συνολικό όφελος υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ
9. Αμεση συνέργεια σε ψευδή βεβαίωση, νόθευση κατ᾽εξακολούθηση όπου το σκοπούμενο συνολικό όφελος υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ
10. Παράβαση καθήκοντος κατ᾽ εξακολούθηση
11. Αμεση συνέργεια σε παράβαση καθήκοντος κατ᾽ εξακολούθηση
12. Παράνομη οπλοκατοχή
13. Παράβαση υποχρέωσης δήλωσης μνημείου κατ᾽ εξακολούθηση
Τι βρέθηκε στις οικίες τους
Συνολικά, από τις έρευνες που πραγματοποιήθηκαν βρέθηκαν και κατασχέθηκαν:
• 613.530 ευρώ,
• 78 χρυσές λίρες,
• 2 ρολόγια χειρός,
• 19 χάλκινα νομίσματα,
• 3 βιβλιάρια καταθέσεων,
• πλήθος επώνυμων γυναικείων τσαντών,
• πλήθος οικοδομικών εγγράφων,
• πλήθος φωτοαντίγραφων πολεοδομικών εγγράφων,
• πλήθος χειρόγραφων σημειώσεων και μία ατζέντα,
• πλήθος εγγράφων εκτυπωμένα από πληροφοριακό σύστημα,
• πλήθος φωτοαντιγράφων οικοδομικών αδειών και 1 πρωτότυπη,
• 193 φυσικοί φάκελοι από το αρχείο της Πολεοδομίας, με οικοδομικά έγγραφα υποθέσεων,
• υπηρεσιακό βιβλίο με αριθμούς πρωτοκόλλου οικοδομικών αδειών,
• 26 υπηρεσιακές σφραγίδες διαφόρων εντυπωμάτων και 5 σφραγίδες με στοιχεία πρώην υπαλλήλων,
• 13 κινητά τηλέφωνα,
• 2 όπλα και 2 μαχαίρια,
• 2 πλαστές πινακίδες αυτοκινήτου και
• πλήθος κερδισμένων δελτίων τυχερών παιχνιδιών.
Παράνομη «γραμμή παραγωγής» αδειών
Η οργάνωση δεν δρούσε χαοτικά. Είχε ιεραρχία και σαφή διανομή καθηκόντων. Χρησιμοποιούσε αδρανή πρωτόκολλα από παλαιές άδειες οικοδομών, τροποποιούσε αριθμούς και δημιουργούσε νέες άδειες με χρήση παλιών στοιχείων. Είτε αντικαθιστούσαν φακέλους στο αρχείο, είτε έγραφαν νέες άδειες στα επίσημα βιβλία. Η διακίνηση εγγράφων γινόταν κυρίως μέσω του 65χρονου υπαλλήλου αρχείου, ενώ ο 68χρονος αρχιτέκτονας ήταν αυτός που επεξεργαζόταν το περιεχόμενο.
Ενδεικτικό το απόσπασμα από καταγεγραμμένη συνομιλία:
«Αν μου το φέρεις σπίτι θα πάρεις ένα κατοστάρικο, αν τον πάρω εγώ θα πάρεις είκοσι ευρώ».
Τα ποσά για τις υπηρεσίες της ομάδας κυμαίνονταν συνήθως 5.000 έως 50.000 ευρώ ανά περίπτωση, ανάλογα με το μέγεθος του έργου και τον βαθμό παρανομίας που έπρεπε να καλυφθεί.
Επεμβάσεις στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ
Καθοριστικό ρόλο στη λειτουργία του κυκλώματος διαδραμάτιζε η παρέμβαση στο πληροφοριακό σύστημα του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ). Η πολιτικός μηχανικός και η προϊσταμένη του Τμήματος Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών είχαν δημιουργήσει έναν σταθερό δίαυλο επικοινωνίας, ο οποίος τους επέτρεπε να «εμφανίζουν» καταχωρημένες αμοιβές, δηλώσεις, ακόμα και υπογραφές, χωρίς αυτές να υφίστανται στην πραγματικότητα.
«Μην κάνεις τέτοια, άλλαξέ το, βάλε άλλον.»
Αυτού του είδους οι παρεμβάσεις στο πληροφοριακό σύστημα δεν ήταν απλώς διοικητικές παραβάσεις, αλλά συνιστούν ευθεία παραποίηση δημόσιου ηλεκτρονικού αρχείου.
Χρησιμοποιώντας κωδικούς, πλαστά ΦΕΜ και στοιχεία μηχανικών που, είτε είχαν αποσυρθεί είτε δεν είχαν καμία συμμετοχή στις υποθέσεις, εισήγαγαν δεδομένα στο σύστημα του ΤΕΕ προκειμένου να «νομιμοποιούν» τις πλαστές άδειες. Σε αρκετές περιπτώσεις, αναφέρονταν ακόμα και ονόματα συνταξιούχων μηχανικών με σοβαρά προβλήματα υγείας, που ήταν αδύνατο να παρέμβουν ή να αρνηθούν τη χρήση των στοιχείων τους.
Πώς λειτουργούσε η απάτη
Η μέθοδος ήταν σταθερή. Από το αρχείο της πολεοδομίας ανασύρονταν ανενεργά πρωτόκολλα αδειών δεκαετιών πριν, τα οποία δεν είχαν χρησιμοποιηθεί ποτέ. Στη συνέχεια, είτε χρησιμοποιούνταν αυτούσια είτε τροποποιούνταν με προσθήκες, όπως «701α», για να καλύψουν νέα έργα. Στις άδειες εμφανίζονταν μελέτες, υπογραφές και δηλώσεις, με τους υπαλλήλους να προχωρούν στην ανασύσταση των φακέλων βάσει εγγράφων που τους προσκόμιζαν οι ιδιώτες συνεργάτες τους. Το προσωπικό του αρχείου συνεργαζόταν παραδίδοντας φακέλους ή και τα ίδια τα επίσημα βιβλία καταγραφής οικοδομικών αδειών, όπου εισάγονταν με το χέρι νέες, ψεύτικες καταχωρήσεις.
Οι εμπλεκόμενοι φρόντιζαν να καλύπτουν τα ίχνη τους. Επικοινωνούσαν μέσω εφαρμογών που δεν αφήνουν ψηφιακό αποτύπωμα, συναντιούνταν εκτός Υπηρεσίας και μιλούσαν με κωδικοποιημένες εκφράσεις. Ενδεικτικά, σε καταγεγραμμένες συνομιλίες αναφέρονται χρηματικά ποσά με συνθηματικά, όπως «δώδεκα του πέντε» για 60 ευρώ ή «εννιά δώδεκα» για 100.
Τεχνική στήριξη – κρίσιμος ρόλος
Η πολιτικός μηχανικός δεν περιοριζόταν σε συμβουλευτικό ρόλο. Ήταν εκείνη που μαζί με την προϊσταμένη του Τμήματος Έκδοσης Οικοδομικών Αδειών αξιοποιούσε πλήρως τις δυνατότητες που της παρείχε η πρόσβαση στο πληροφοριακό σύστημα του ΤΕΕ. Η μία καταχωρούσε στοιχεία, η άλλη ενέκρινε φακέλους. Η συνεργασία τους λειτουργούσε σαν γραμμή παραγωγής για παράτυπες άδειες.
Στις συνομιλίες τους εμφανίζονται να συζητούν εάν πρέπει να «αλλάξουν» τα στοιχεία ενός μηχανικού, να αντικαταστήσουν μία παλιά σφραγίδα ή να βρουν νέα υπογραφή, ώστε ο φάκελος να «περάσει» τον έλεγχο. Εάν υπήρχε κάποιο πρόβλημα, φρόντιζαν να το διορθώσουν προτού περάσει σε επίσημη μορφή.
Ο ρόλος του 68χρονου αρχιτέκτονα-μηχανικού στην οργάνωση
Στην καρδιά της εγκληματικής οργάνωσης που εξαρθρώθηκε στην Πολεοδομία Ρόδου, ξεχωρίζει ο 68χρονος αρχιτέκτονας-μηχανικός. Η δράση του δεν περιοριζόταν σε ρόλο μεσάζοντα ή διεκπεραιωτή. Ήταν ο άνθρωπος που έδινε εντολές, οργάνωνε τις κινήσεις των υπαλλήλων, διαχειριζόταν φακέλους και διαμόρφωνε τα έγγραφα, όπως απαιτούσε κάθε «δουλειά».
Η επιρροή του στην Υπηρεσία Δόμησης είχε ξεπεράσει τα όρια της ανοχής: τηλεφωνούσε σε προϊσταμένους για να «επιταχυνθούν» διαδικασίες, παραλάμβανε φακέλους στο σπίτι του, χρησιμοποιούσε ψευδείς βεβαιώσεις και, όπως αποδείχθηκε, διατηρούσε στον προσωπικό του χώρο εργαλεία που παραπέμπουν σε αυτοτελές εργαστήριο παραποίησης εγγράφων.
Το σπίτι-εργαστήριο
Κατά την κατ’ οίκον έρευνα που πραγματοποίησε η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ., στο σπίτι του 68χρονου εντοπίστηκαν:
• Σφραγίδες υπαλλήλων της Πολεοδομίας
• Σφραγίδες ιδιωτών μηχανικών
• Φορολογικά έντυπα ΦΕΜ έτοιμα για χρήση
• Έντυπα παλαιών αδειών
• Ανενεργά πρωτόκολλα
• Αντίγραφα από τα βιβλία οικοδομικών αδειών της υπηρεσίας
Οι σφραγίδες που βρέθηκαν, αφορούσαν τόσο εν ενεργεία όσο και συνταξιοδοτημένους υπαλλήλους της Πολεοδομίας. Ανάμεσά τους, ονόματα υπαλλήλων που είχαν αποχωρήσει εδώ και χρόνια, ή και μηχανικών που δεν γνώριζαν καν ότι χρησιμοποιούνται τα στοιχεία τους.
Η ύπαρξη αυτών των σφραγίδων δείχνει πως είχε τη δυνατότητα να παράγει «ολοκληρωμένους» φακέλους. Από τη βεβαίωση μηχανικού και τις τεχνικές εκθέσεις, μέχρι την τελική σφραγίδα της Υπηρεσίας. Το αποτέλεσμα ήταν έγγραφα τα οποία, αν δεν εξετάζονταν εις βάθος, έμοιαζαν πλήρως γνήσια.
Πώς τις χρησιμοποιούσε
Η διαδικασία ήταν συγκεκριμένη: αφού λάμβανε φάκελο από υπάλληλο της Υπηρεσίας, τον επεξεργαζόταν στο σπίτι του. Εκεί, τροποποιούσε σχέδια, προσέθετε ή αφαιρούσε έγγραφα, και κατόπιν επικύρωνε το περιεχόμενο με τις σφραγίδες που είχε στην κατοχή του. Σε περιπτώσεις όπου ήθελε να «εμφανίσει» μία άδεια ως παλαιότερη, χρησιμοποιούσε σφραγίδες με ημερομηνίες και στοιχεία προηγούμενων ετών.
Η σφραγίδα του τμήματος ή ενός υπαλλήλου λειτουργούσε ως τελική σφραγίδα γνησιότητας. Έτσι, η πλαστή άδεια μπορούσε να εισαχθεί εκ νέου στην υπηρεσία για «ανασύσταση φακέλου» ή να χρησιμοποιηθεί για τη νομιμοποίηση αυθαίρετων κατασκευών.
Καταγραφή, σφραγίδα, είσπραξη
Το μοντέλο λειτουργίας του θύμιζε κανονικό γραφείο. Λήψη παραγγελίας, προσαρμογή φακέλου, χρήση των σφραγίδων και επιστροφή στην Υπηρεσία για έγκριση. Το αντίτιμο για αυτές τις υπηρεσίες ήταν πάντα υψηλό.
Όπως καταγράφεται:
«Η συγκεκριμένη υπάλληλος δεν πέφτει κάτω από 40.000 ευρώ.»
Τα ποσά αυτά κατανέμονταν ανάλογα με τη συμβολή του καθενός. Διατηρούσε το μεγαλύτερο μερίδιο, καθώς είχε και τη μεγαλύτερη ευθύνη για τη σύνταξη των τεχνικών φακέλων και την πλαστογράφηση των εγγράφων.
Οι απολογίες
Οι κατηγορούμενοι έχουν λάβει προθεσμία για να απολογηθούν τη Δευτέρα. Στο πλαίσιο της προανάκρισης άπαντες έκαναν χρήση του δικαιώματος της σιωπής, πλην του αρχιτέκτονα μηχανικού που αρνήθηκε τις σε βάρος του κατηγορίες, δικαιολογώντας την κατοχή των παράνομων αντικειμένων, ενώ κατονόμασε τον πρώην διευθυντή της Υπηρεσίας Δόμησης Ρόδου, ότι προέβαινε στην έκδοση οικοδομικών αδειών κάνοντας τη χρήση στοιχείων τρίτων μηχανικών, χωρίς εκείνοι να το γνωρίζουν.
Ως συνήγοροι υπεράσπισής τους παρίστανται οι κ.κ. Μανώλης Κουτσούκος, Ακης Δημητριάδης, Στέλιος Κιουρτζής, Βασίλης Μπέης, Μιχάλης Καντιδενός, Στέλιος Αλεξανδρής, Κώστας Διακονής, Mαρία Κρικοπούλου και Μιχάλης Κόκκινος.
Το αποτέλεσμα
Η υπόθεση της Πολεοδομίας Ρόδου αποδεικνύει ότι η διαφθορά μπορεί να φωλιάσει σε κρίσιμες δημόσιες υπηρεσίες, όταν απουσιάζει ο ουσιαστικός έλεγχος. Η επιτυχής εξάρθρωση της οργάνωσης από την Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΛ.ΑΣ. συνιστά ένα από τα σημαντικότερα χτυπήματα κατά της θεσμικής διαφθοράς των τελευταίων ετών. Το στοίχημα τώρα είναι αν η Δικαιοσύνη θα αποδώσει τις ανάλογες ευθύνες και θα κλείσει οριστικά τη «βιομηχανία» παράνομων αδειών στη Ρόδο.