Στη συνεχή προσπάθεια της Ευρώπης να ενισχύσει τα σύνορά της, κρατώντας μακριά τους μετανάστες, η Μεσόγειος Θάλασσα αναδείχθηκε ως το τελευταίο εργαλείο, μολονότι όχι τόσο αποτελεσματικό, για τον έλεγχο της ροής των μεταναστών προς την ήπειρο. Τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη έχει ενισχύσει κατά πολύ τον έλεγχο των συνόρων της, καθώς λόγω της αυξανόμενης πολιτικής αστάθειας και των διενέξεων στη Μέση Ανατολή και στην Βόρεια Αφρική, η Μεσόγειος έχει καταστεί το πιο δημοφιλές σημείο διέλευσης για τους χιλιάδες ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη βία, τη φτώχεια και την καταδίωξη.
Αυτό αναφέρει ο Elias Groll σε άρθρο του στο FOREIGN POLICY με τίτλο «Why Europe’s Migrant Tragedy Is a Political Crisis».
Όπως επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, πολλοί Ευρωπαίοι ηγέτες δηλώνουν εμφατικά ότι ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία και η αποσύνθεση του λυβικού κράτους αποτελούν κρίσιμους παράγοντες της κρίσης. Η ιστορία ωστόσο της μεταναστευτικής καταστροφής στην Ευρώπη έχει τις ρίζες της στο ίδιο το ευρωπαϊκό πολιτικό σχέδιο, στην πορεία διεύρυνσης, στη δημιουργία της κοινής αγοράς και της κατάργησης των εσωτερικών συνόρων, που διαμόρφωσαν την μεταπολεμική ιστορία της ηπείρου.
Κλειδί για την κατανόηση αυτής της πολιτικής δυναμικής αποτελεί η Συμφωνία Σέγκεν, η οποία κατάργησε την πλειοψηφία των εσωτερικών ευρωπαϊκών συνόρων και επέτρεψε την ελεύθερη μετακίνηση μεταξύ των κρατών-μελών. Με την ελεύθερη μετακίνηση εντός της Ευρώπης η Σέγκεν οδήγησε στην ανάγκη ενίσχυσης των εξωτερικών συνόρων σε χώρες όπως την Ελλάδα, την Βουλγαρία, την Ισπανία και την Ιταλία. Οι χώρες αυτές αποτελούν την πρώτη γραμμή της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής κρίσης και είναι εκεί όπου το ευρωπαϊκό πολιτικό σχέδιο προσπαθεί να αντιμετωπίσει τα κύματα προσφύγων και μεταναστών.
Όπως επισημαίνεται μεταξύ άλλων, υπάρχουν διάφορες δυνατότητες μεταρρύθμισης της ευρωπαϊκής πολιτικής για να αποφευχθούν τραγωδίες, όπως η πρόσφατη που κόστισε τη ζωή σε πάνω από 800 μετανάστες. Ο κανονισμός του Δουβλίνου που προβλέπει ότι οι αιτούντες ασύλου θα πρέπει να καταθέτουν την αίτησή τους στο πρώτο κ-μ της ΕΕ που εισέρχονται αποτελεί μία από τις ρυθμίσεις της νομοθεσίας για την μετανάστευση της ΕΕ που δέχθηκε τις περισσότερες επικρίσεις. Λόγω της εγγύτητάς τους με τη Μέση Ανατολή, ο κανόνας αυτός δημιούργησε μεγαλύτερο βάρος αιτούντων ασύλου στα ευρωπαϊκά κράτη της νότιας Ευρώπης, και θα μπορούσε λοιπόν κανείς να φανταστεί μια αναμόρφωση του μεταναστευτικού συστήματος της ΕΕ που θα εμπεριέχει ποσοστώσεις για την κατανομή των αιτούντων ασύλου σε ολόκληρη την Ένωση.
Μια άλλη δυνατότητα είναι να ακολουθήσει η ΕΕ το παράδειγμα της Ελβετίας και των ΗΠΑ σε ορισμένες χώρες της Κ. Αμερικής, επιτρέποντας την κατάθεση αίτησης ασύλου στις πρεσβείες στο εξωτερικό. Αυτό το σύστημα θα εξέθετε ενδεχομένως τους αιτούντες ασύλου στην απειλή βίας και αντιποίνων, αλλά θα μείωνε τη ροή των μεταναστών.
mignatiou.com
