Συνέντευξη
στη Μαίρη Φώτη
Ο Νίκος Καρτάλης, τελειώνοντας το σχολείο, έφυγε από τη Ρόδο για την Αμερική γεμίζοντας τις βαλίτσες του όνειρα κι ελπίδες για ένα καλύτερο αύριο, και σήμερα είναι διοικητικό στέλεχος σε μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως!
Αποτελεί το ζωντανό παράδειγμα του “brain drain”, που είναι μια ανοιχτή πληγή για την Ελλάδα, αλλά ο ίδιος πιστεύει πως η νέα γενιά, σε συνεργασία με τους ανοιχτόμυαλους «βετεράνους», θα γυρίσουν τελικά την σελίδα και θα ανοίξουν νέους ορίζοντες στην πολύπαθη χώρα μας.
Ο Νίκος, στα τελευταία χρόνια, είναι ενεργό μέλος της ομογένειας με τη συμμετοχή του σε τρεις δραστήριους συλλόγους που εδρεύουν στην Αμερική και κρατούν ζωντανή την επαφή με τη Δωδεκάνησο, διοργανώνοντας διάφορες εκδηλώσεις και δράσεις.
Αν και μπροστά του ανοίγεται ένα λαμπρό μέλλον στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο της επιστροφής στη Ρόδο αλλά… «όλα στην ώρα τους!», όπως λέει χαρακτηριστικά.
Αυτή την περίοδο βρίσκεται στη Ρόδο, την οποία επισκέπτεται τακτικά αφού εδώ είναι «η βάση του, το σπίτι του…» και μίλησε στη «δ» για αυτό το συναρπαστικό ταξίδι!
• Κύριε Καρτάλη θα ήθελα να ξεκινήσουμε τη συνέντευξη, από την εγκατάστασή σας στην Αμερική. Πώς προέκυψε η μετάβαση από την Ιαλυσό της Ρόδου, στην Νέα Υόρκη;
Κατάγομαι από την Ιαλυσό της Ρόδου, είμαι γέννημα θρέμμα! Στις ΗΠΑ βρέθηκα μετά το Λύκειο, όταν έφυγα από την Ρόδο, όπως η πλειοψηφία των ντόπιων φοιτητών, για σπουδές. Ήξερα από μικρή ηλικία ότι ο τομέας της τεχνολογίας ήταν ο κλάδος που θα ακολουθούσα και οι Ηνωμένες Πολιτείες λόγω της τεχνολογικής τους καινοτομίας, ήταν εκτός από όνειρο ζωής και στην κορυφή της λίστας μου για πανεπιστημιακές σπουδές και έτσι σε συνεννόηση με τους γονείς μου, οι οποίοι με παρότρυναν και τους συγγενείς μας ομογενείς που μένουν εκεί, κατέληξα στη Νέα Υόρκη στα 18 μου, ως φοιτητής.
• Μετά την ολοκλήρωση των σπουδών σας, σκεφτήκατε να επιστρέψετε στην Ελλάδα, στη Ρόδο;
Φυσικά! Ποτέ δε σχεδίαζα να μείνω στο εξωτερικό μακροπρόθεσμα. Ήταν μια σειρά καλών συγκυριών και ευκαιριών εκεί και των γνωστών δυσμενών συνθηκών εδώ, που με έκαναν να πάρω κάποιες αποφάσεις ως φυσικά επακόλουθα της πραγματικότητας. Όλα αυτά έγιναν την περίοδο του 2009-2010 όταν τότε μόλις είχα αποφοιτήσει με το μεταπτυχιακό μου στη Νέα Υόρκη και ταυτόχρονα η χώρα μας έμπαινε στη δίνη της οικονομικής κρίσης.
• Πώς βρεθήκατε να δουλεύετε στην εταιρεία-κολοσσό Jacobs Engineering Group; Ποιο είναι το αντικείμενο της εργασίας σας;
Στην Jacobs εργάζομαι σαν IT Transformation Manager, σε ελεύθερη μετάφραση αυτό πρακτικά σημαίνει “ειδικός τεχνολογίας”, είναι διοικητική θέση και στην ουσία είμαι μέλος μιας εκ των ομάδων όπου συντονίζουμε διάφορα προγράμματα αναβάθμισης και υιοθέτησης νέων τεχνολογιών στο εσωτερικό της εταιρείας όπου επηρεάζουν, προστατεύουν ψηφιακά και εξελίσσουν τεχνολογικά το σύνολο των 74.000 υπαλλήλων που έχουμε σε παγκόσμιο επίπεδο, και την αλληλεπίδρασή τους στις βιομηχανίες που δραστηριοποιούμαστε μερικών εκ των οποίων είναι τα κατασκευαστικά, η μηχανική, αεροναυπηγική και ο τομέας του διαστήματος, η ενέργεια, καθαρή-πράσινη και πυρηνική, η φαρμακοβιομηχανία, η ύδρευση, οι νέες τεχνολογίες οι τηλεπικοινωνίες κ.α. Στην εταιρεία κατέληξα πριν από ενάμιση χρόνο περίπου, όπου μόλις μερικούς μήνες πριν από την πρόσληψή μου, είχα ολοκληρώσει επιτυχώς μια άκρως περίπλοκη και χρονοβόρα διαδικασία για τη μετάβασή μου από τη Visa εργασίας σε πράσινη κάρτα, η οποία εκτός των άλλων προνομίων, μου εξασφάλισε πλήρη εργασιακά δικαιώματα στη χώρα και όπως γίνεται συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, στην εμπλοκή μου με την Jacobs σε αυτό το επίπεδο, συνέβαλαν μια σειρά συσχετισμών που συνδύαζαν το σωστό τόπο και χρόνο και την κατάλληλη επαφή με τους κατάλληλους ανθρώπους, πριν και μετά την προσέγγισή μου με την εταιρεία. Και εννοείται πως αυτή η περίσταση ήταν το αποτέλεσμα μιας σειράς απορρίψεων και αποτυχημένων προσεγγίσεων είτε από μέρος μου, είτε από το μέρος άλλων, παρόμοιων προτάσεων και ευκαιριών.
• Υποθέτω ότι όλο αυτό το ταξίδι, από τη Ρόδο στην Αμερική και στη συνέχεια η επαγγελματική εξέλιξη, είναι συναρπαστικό αλλά φαντάζομαι και κοπιαστικό…
Δε φαντάζεσαι πόσο σωστά το θέτεις. Μόνο το νομοθετικό περιεχόμενο παραμονής και εργασίας στην Αμερική είναι ένας περίπλοκος Γολγοθάς με ανοιχτό τέλος από μόνο του, όπου όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες και οι περισσότεροι πολίτες τρίτων χωρών, πρέπει να αντιμετωπίσουν με αβεβαιότητα και περιορισμούς. Φυσικά οι υποδομές, η εξέλιξη και η ευκαιρία να σπουδάζεις, να δουλεύεις και γενικά να ζεις σε μια χώρα αιχμής και καινοτομίας, ειδικά στους τομείς της τεχνολογίας και επιστημών, δίνουν άλλη γεύση και αξία στις όποιες δυσκολίες.
• Η προοπτική της επιστροφής υπάρχει στον ορίζοντα;
Εννοείται. Ακόμα και τώρα αισθάνομαι σαν να μην έφυγα ποτέ. Εδώ είναι ο τόπος μου, η άμεση οικογένειά μου και οι παιδικοί μου αδελφικοί φίλοι, εδώ είναι η γειτονιά μου, εδώ είναι η βάση μου… εδώ είναι το σπίτι μου! Εκτός του ότι πηγαινοέρχομαι σχετικά συχνά, είμαι πλήρως ενημερωμένος για τα τοπικά δρώμενα, από το τι γίνεται στην τοπική κοινωνία, μέχρι τις πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις στη χώρα μας και στην Ευρώπη, σε πολλές περιπτώσεις, τολμώ να πω πως είμαι πιο ενημερωμένος αν και ζω στο εξωτερικό, από τους περισσότερους που ζουν εδώ. Έχω άριστες σχέσεις και επαφές με μέρος της τοπικής αυτοδιοίκησης και του πολιτικού κόσμου. Προσπαθώ να πω, πως οι δεσμοί μου με τη Ρόδο και την Ελλάδα γενικότερα, δεν είναι μόνο ισχυροί αλλά και ακράδαντοι. Ήδη συνεισφέρω στον τόπο μας εδώ και στην πατρίδα, όσο μπορώ παρασκηνιακά και όχι μόνο, περισσότερο σε επίπεδο τεχνογνωσίας, αλλά θα με ικανοποιούσε περισσότερο αν συνέφερα στο επίπεδο το οποίο πιστεύω ότι θα μπορούσα να συνεισφέρω και αυτό στο μέγιστο, δε γίνεται ούτε παρασκηνιακά, ούτε απομακρυσμένα. Από την άλλη, αυτά που έχω πετύχει στην άλλη άκρη του Ατλαντικού με πολλούς κόπους και ακόμα περισσότερες θυσίες τόσο από μέρους μου, όσο και από την οικογένειά μου, δε μου επιτρέπουν, έτσι απλά να τα μηδενίσω όλα μόνο και μόνο για να γυρίσω. Έχω κάποια πλάνα στο μυαλό μου με σκοπό μια πιθανή ομαλή μετάβαση, και εύχομαι να μου βγουν όπως τα υπολογίζω στο σχετικά σύντομο μέλλον. Όλα στην ώρα τους!
• Πέρα όμως από την επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία ασχολείστε ενεργά και με ζητήματα της ομογένειας. Είστε γενικός γραμματέας του παν-ροδιακού συλλόγου Αμερικής, ειδικός γραμματέας της Δωδεκανησιακής Ομοσπονδίας όπως επίσης ταμίας και σύμβουλος της Δωδεκανησιακής Νεολαίας Αμερικής, σύλλογοι ενεργοί και οι τρεις. Αυτή η ενασχόληση πώς προέκυψε;
Με τα ομογενειακά ξεκίνησα να ασχολούμαι σχετικά πρόσφατα, μόλις πριν από περίπου 2 χρόνια, μπήκα στο συμβούλιο του δικού μας συλλόγου της Ρόδου, λόγο προσωπικής γνωριμίας με τον πρόεδρο και άλλων μελών του διοικητικού συμβουλίου. Μου έγινε η πρόταση να συμμετέχω στο σχήμα, είδα ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια προσφοράς στα οποία μπορώ να συνεισφέρω και έτσι απάντησα θετικά. Σε αυτό το σημείο θεωρώ πρέπον να γίνει αναφορά στα ακόλουθα άτομα που κράτησαν στα πόδια του τον σύλλογο της Ρόδου σε μια δύσκολη περίοδο οπού απειληθήκαμε ακόμα και με διάλυση, τον πρόεδρο Σάββα Σωτρίλλη, την Κατίνα Φραγκοπούλου, τον Πέτρο Χατζημιχάλη, τον Μιχάλη Κώτη, την Παρασκευή Σαββιού και τη Θαρρενή Τζωρζή. Μέσω του συλλόγου μας ήρθα σε επαφή και ενεπλάκην με τη Δωδεκανησιακή Ομοσπονδία και Νεολαία όπου αμέσως προωθήθηκα ένθερμα κάτι που με τιμάει και εκτιμώ ιδιαίτερα.
• Πόσα μέλη αριθμούν οι σύλλογοι αυτοί;
Οι σύλλογοι της Δωδεκανήσου που τα πάνε καλά, είναι δυστυχώς λίγοι. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν προβλήματα άλλοι μικρά άλλοι πολύ σοβαρότερα. Γενικά οι ομογενειακοί σύλλογοι μπορεί να αριθμούν από μερικές δεκάδες, μέχρι εκατοντάδες εγγεγραμμένα μέλη, με προοπτική προσέγγισης όμως χιλιάδων ομογενών κάτω από την δυναμική τους.
• Είναι πάντως γεγονός πως οι Σύλλογοι είναι αρκετά δραστήριοι διοργανώνοντας μια σειρά από δράσεις και εκδηλώσεις, κρατώντας ζωντανή την επαφή με την πατρίδα αλλά και αναδεικνύοντας σημαντικά ζητήματα, όπως πρόσφατα η συγκέντρωση για το Μακεδονικό.
Οπωσδήποτε, υπάρχει άρτιος συντονισμός και οργάνωση, αξιολογούμε τα τρέχοντα εθνικά ζητήματα και γεγονότα και επεμβαίνουμε, όπως και όταν κρίνουμε, πώς μπορούμε να τονώσουμε θετικά τα εθνικά μας συμφέροντα.
• Ποια ζητήματα απασχολούν τους Ρόδιους και γενικότερα τους Δωδεκανησιακούς συλλόγους της ομογένειας;
Με ελάχιστες λαμπρές εξαιρέσεις, κυρίως ζητήματα παραδόσεων, ήθη και εθίμων, το οποίο είναι υπέροχο αλλά επίσης είναι και αυτό που μας κρατάει πίσω κολλημένους στο παρελθόν και δημιουργεί και τα περισσότερα προβλήματα συμμετοχής στις μέρες μας, κυρίως των νέων μεταναστών και δεύτερης-τρίτης γενιάς ομογενών. Η Ελλάδα έχει προχωρήσει έχει εξελιχθεί και πολιτιστικά και πολιτισμικά, με απόλυτο σεβασμό στις παραδόσεις, όσο στο εξωτερικό δεν υιοθετούμε αυτά τα νέα στοιχεία και ο κάθε σύλλογος αντιπροσωπεύει την Ελλάδα βασισμένος σε προκαταλήψεις και στερεότυπα, αποδεδειγμένα χάνει τη νεολαία και όχι μόνο. Πρέπει να κοιτάμε μπροστά να ζούμε στο παρόν και να εξελισσόμαστε παράλληλα με την Ελλάδα και πάντα όμως ξαναλέω, με σεβασμό στις παραδόσεις μας, τα ήθη και τα έθιμα μας.
• Πώς βλέπετε σήμερα την κατάσταση στην Ελλάδα, εσείς που ζείτε στο εξωτερικό;
Η κατάσταση της χώρας είναι λυπηρή… Από πού να ξεκινήσει κανείς; Από το ελλιπές πολιτικό σύστημα, το κράτος, το δημόσιο; Την παιδεία, την εκπαίδευση; Το φορολογικό ή την οικονομία; Την αστυνόμευση και τη δικαιοσύνη; Όλα βασικοί πυλώνες μιας χώρας όπου στη δικιά μας, σχεδόν τίποτα από αυτά τα στοιχεία δεν ήταν πάνω του μετρίου ακόμα και πριν από την οικονομική κρίση. Είναι λυπηρό, όταν μετά από 10 χρόνια κρίσης, αντί να αναζητάμε και να επιδιώκουμε τον εκσυγχρονισμό από μόνοι μας, μας τον επιβάλλουν απ’ έξω «πακέτο» με μια σειρά φορολογικών μέτρων και πάλι ούτε έτσι συμβιβαζόμαστε, δεν θέλουμε να αλλάξουμε… Υπάρχει πολιτική ευθύνη, τεράστια, ασυζήτητη, αλλά πλέον, τεράστιο μερίδιο ευθύνης φέρει και ο κόσμος, για τους γνωστούς λόγους και τις επιλογές του. Όσο δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, τόσο θα υφίσταται αυτός ο φαύλος κύκλος όπου ο απλός πολίτης θα πληρώνει τα λάθη της χώρας σε φόρους και περικοπές, επειδή απλά κάποιοι δεν θέλουν να πάμε μπροστά. Υπάρχει όμως ελπίδα, υπάρχει φως, το βλέπεις καθημερινά, στα παιδιά, στους νέους, στις νέες γενεές και στους ανοιχτόμυαλους «βετεράνους». Πιστεύω πολύ στις δυνατότητες της δικής μου γενεάς, είναι θέμα χρόνου να αναλάβουμε, και με τη βοήθεια και την εμπειρία των ανοιχτόμυαλων “παλιών”, να ξεκολλήσουμε επιτέλους μια και καλή από το χτες.
• Υπάρχει κύμα μετανάστευσης από τα Δωδεκάνησα προς την Αμερική;
Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχει φύγει ένα μεγάλο μεταναστευτικό κύμα και από τη Ρόδο. Τουλάχιστον για τη Ρόδο και για τους Δωδεκανήσιους γενικότερα, στόχος μου είναι μέσω των συλλόγων να δημιουργηθεί ένα κοινωνικό δίκτυο συντονισμού και καθοδήγησης αυτών των συμπολιτών μας, που χρειάζονται τα φώτα των πιο έμπειρων σε αυτό το νέο τους ξεκίνημα, μέχρι να ορθοποδήσουν.
• Πάντως όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι εγκαταλείπουν την χώρα. Το brain drain είναι μια ανοιχτή πληγή για την Ελλάδα.
Πολύ σωστά. Αυτό θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα των επόμενων κυβερνήσεων, να δημιουργηθεί ένα υγιές φορολογικό, οικονομικό και επιχειρησιακό περιβάλλον, που όχι μόνο θα σταματήσει τις εκροές και τη μετανάστευση ταλαντούχων νέων, αλλά θα πρέπει να κάνει και πολλά βήματα παραπέρα με στόχο την προσέλκυση καινοτόμων επιχειρήσεων και ταλέντων από το εξωτερικό, για να επενδύσουν και να εδρεύσουν στη χώρα μας. Αυτά έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και χρόνια, αλλά αν και έχουμε χάσει ήδη πολύτιμο χρόνο, ποτέ δεν είναι αργά να κάνουμε τα απαραίτητα.
• Στα νέα παιδιά που θέλουν να φύγουν στο εξωτερικό για να κυνηγήσουν το όνειρό τους και ίσως καλύτερες ευκαιρίες απ΄όσες τους προσφέρει η χώρα μας, τι θα θέλατε να πείτε;
Να είναι έτοιμοι για συμβιβασμούς και υποχωρήσεις που δε θα περίμεναν ποτέ! Η Ελλάδα παρά την κρίση και τη μιζέρια των τελευταίων ετών δεν παύει να παρέχει μια ξεχωριστή και μοναδική ποιότητα ζωής, κουλτούρας και φυσικής ομορφιάς. Αν δεν είσαι συνειδητοποιημένος για το τι αφήνεις πίσω σου, θα βρεθείς προ εκπλήξεως. Συνήθως αυτά που έχουμε δεν τα εκτιμάμε μέχρι να τα χάσουμε! Οι δε Ροδίτες το βιώνουν αυτό ακόμα πιο έντονα, για ευνόητους λόγους!
Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε το προφίλ του Ν. Καρτάλη στο facebook και το στο twitter:
facebook.com/nikos.kartalis
twitter.com/nkartalis
