Tου Βασίλη Νέδου
Τουρκικές έρευνες στα νότια και ανατολικά του Καστελόριζου από χθες έως και τις 2 Αυγούστου ανήγγειλε η υδρογραφική υπηρεσία Αττάλειας.
Στην περιοχή έχει ανακοινωθεί από την Αγκυρα ότι θα πλεύσει το ερευνητικό πλοίο Oruc Reis και για τον λόγο αυτό έχουν τεθεί σε επιφυλακή οι ένοπλες δυνάμεις σε όλη την επικράτεια.
Επίσης, την Τρίτη, ζεύγος τουρκικών αεροσκαφών F-16 πραγματοποίησε υπερπτήσεις στις 14.23 στη νήσο Στρογγύλη και Μεγίστη στα 12.500 πόδια.
Τις τελευταίες ώρες παρατηρείται αυξημένη κινητικότητα στη ναυτική βάση του Ακσάζ και έχουν βγει από εκεί 15 ναυτικές μονάδες γεγονός που έχει σημάνει συναγερμό και στην Αθήνα και στο Πολεμικό Ναυτικό που βρίσκεται σε ύψιστη επιφυλακή.
Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, Κωνσταντίνος Φλώρος, επιστρέφει εσπευσμένα στην Αθήνα από την Κύπρο όπου βρισκόταν για την επέτειο από την τουρκική εισβολή.
Σημειώνεται ότι η Αθήνα είναι έτοιμη για την ανάφλεξη μιας γενικής κρίσης στην Ανατολική Μεσόγειο ακόμα και για την περίοδο πριν από τις αρχές του φθινοπώρου, καθώς το τελευταίο χρονικό διάστημα σημειώνονται ενδείξεις ότι ο πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν επιθυμεί να επιταχύνει έτι περαιτέρω τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή.
Πιθανή επίσπευση της τουρκικής κινητοποίησης θα είχε ως στόχο είτε την πρόληψη μιας συμφωνίας οριοθέτησης αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) ανάμεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο, είτε την επιτάχυνση των εξελίξεων, πριν από τις αμερικανικές εκλογές και ενώ οι Ευρωπαίοι βρίσκονται σε θερινούς ρυθμούς.
Με βάση το αίτημα της τουρκικής εταιρείας πετρελαίων (ΤΡΑΟ) της 30ής Μαΐου για έρευνες στα νέα οικόπεδα που έχουν προσδιοριστεί στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, από τη Ρόδο έως την Ανατολική Κρήτη, οι άδειες μπορεί να τεθούν σε ισχύ από τα τέλη Αυγούστου, ενδεχομένως και τις αρχές Σεπτεμβρίου. Δεν θα πρέπει, ωστόσο, να λησμονείται ότι οι άδειες που έχουν εκδοθεί για την περιοχή που βρίσκεται εγγύτερα στο Καστελόριζο είναι ενεργές ήδη από το 2012. Υπενθυμίζεται ότι οι έως τώρα κινήσεις της Αθήνας έχουν γίνει με βάση αυτό το άτυπο τελεσίγραφο των 90-100 ημερών από το αίτημα της ΤΡΑΟ προς την αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Ενέργειας.
Τις τελευταίες εβδομάδες η Αθήνα είχε παρατηρήσει μια ναυτική κινητικότητα, κυρίως όμως ανατολικώς της Ρόδου, κάτι που οδήγησε το Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) να διεξάγει τις δικές του ασκήσεις στο Μυρτώο Πέλαγος και δυτικά των Κυθήρων.
Η ανησυχία εντείνεται από το γεγονός ότι η Αγκυρα φαίνεται να ακολουθεί επιλογές πόλωσης σε όλα τα μέτωπα στην Ανατολική Μεσόγειο. Στη Λιβύη φαίνεται ότι η Αίγυπτος είναι αποφασισμένη να εισβάλει σε περίπτωση που οι δυνάμεις οι οποίες υποστηρίζονται από την Τουρκία επιχειρήσουν να καταλάβουν τη Σύρτη ή να χτυπήσουν την αλ Τζούφρα. Αν αυτή η ανταλλαγή απειλών μετατραπεί σε θερμότερη από την υφιστάμενη, σύγκρουση, μένει να φανεί.
Η Τουρκία ετοιμάζεται να “χτυπήσει” Καστελόριζο ή Κρήτη
– Οι ανησυχίες της Αθήνας και πώς παρεμβαίνει η Μέρκελ
Στα υπουργεία Εξωτερικών και Αμυνας η κυρίαρχη εκτίμηση είναι ότι ο Ρ.Τ.Ερντογάν θα κάνει πράξη την εξαγγελία του για γεωτρήσεις σε θαλάσσιες περιοχές που περιλαμβάνονται στο παράνομο τουρκολιβυκό σύμφωνο.
Υπάρχει επίσης η πεποίθηση ότι παρά τον προγραμματισμό έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ τον Σεπτέμβριο για τις ελληνοτουρκικές και τις ευρωτουρκικές σχέσεις, ο Ρ.Τ.Ερντογάν δεν θα κάνει πίσω αλλά, αντίθετα, θα κλιμακώσει τις προκλήσεις για να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος την οποία, κατά την ανάλυσή του, κατακτά με την επίδειξη πυγμής.
Παράγοντες της ελληνικής διπλωματίας εκτιμούν ότι αυτή τη στιγμή πιθανότερες περιοχές για να τις “χτυπήσει” το τουρκικό γεωτρύπανο είναι ανοιχτά του Καστελόριζου και ανοιχτά της Κρήτης. Και εξηγούν ότι το σημαντικό είναι “πόσο ανοιχτά” γιατί υπάρχει τρόπος να κάνει ο Ερντογάν αυτό που είπε αλλά να μη φτάσουν τα πράγματα στα άκρα και η ένταση να είναι ελεγχόμενη.
Η Αγκυρα επιδιώκει αναβάθμιση της τελωνειακής σύνδεσης, απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, μια νέα συμφωνία για το προσφυγικό-μεταναστευτικό και οικονομική στήριξη. Το Βερολίνο δέχεται να ανοίξει διάλογο για όλα αυτά θέτοντας ως όρο, στο παρασκήνιο, την αποφυγή θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο ή στην ανατολική Μεσόγειο.
Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει θέσεις και προθέσεις: Αν παραβιαστούν εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα θα υπάρξει αποτροπή. Και δεν πρόκειται να επιδειχθεί υποχωρητική διάθεση επειδή ο Τραμπ στηρίζει τον Ερντογάν ή επειδή η ΕΕ δεν έχει ευρωστρατό και κοινή εξωτερική πολιτική.
Στις παρασκηνιακές συζητήσεις που γίνονται στο τρίγωνο Αθήνα-Αγκυρα-Βερολίνο αυτές οι σκέψεις διατυπώνονται και η γερμανική πλευρά εμφανίζεται αισιόδοξη ότι θα μπορέσει να συμβάλει στην αποτροπή μιας κακής έκβασης στα ελληνοτουρκικά. Ομως, την ίδια ώρα ζητά επίμονα από την ελληνική πλευρά να προχωρήσει σε εφόλης της ύλης διάλογο με την Τουρκία ξεκινώντας από τα ανώδυνα θέματα για να φτάσει κάποια στιγμή και στα δύσκολα.
Η βρετανική εφημερίδα Guardian σημειώνει ότι το Υπουργείο Μετανάστευσης ανησυχεί ότι η Τουρκία ενδέχεται να χρησιμοποιήσει τους μετανάστες ως εργαλείο άσκησης πίεσης. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, η Ελλάδα εντείνει τις προετοιμασίες για πιθανή αύξηση των μεταναστών και προσφύγων που φτάνουν στα νησιά του Αιγαίου από την Τουρκία. Η αστυνομία συνέλαβε έξι ύποπτους λαθροδιακινητές το Σαββατοκύριακο. Η ικανότητα των διακινητών να παρακάμπτουν τις περιπολίες του λιμενικού έχει αυξήσει τους φόβους για έξαρση των αφίξεων σε μια περίοδο που οι σχέσεις με την Τουρκία επιδεινώνονται επικίνδυνα.
Μητσοτάκης για νέες
τουρκικές προκλήσεις:
Μονόδρομος η επιβολή
κυρώσεων στην Τουρκία
Την επιβολή κυρώσεων εναντίον της Τουρκίας ζήτησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια της συνάντησής του με τον Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Χάικο Μαας.
«Η Ελλάδα παρακολουθεί τις εξελίξεις με αυτοπεποίθηση, σιγουριά και απόλυτη ετοιμότητα. Η αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου συνιστά αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ευρώπης τελικά. Εφόσον συνεχίσει η Τουρκία σε αυτή την κατεύθυνση η επιβολή κυρώσεων από ΕΕ εναντίον της θα είναι μονόδρομος» ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρωθυπουργός.