Ο κ. Άγγελος Συρίγος, βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και καθηγητή Διεθνούς Δικαίου του Παντείου Πανεπιστημίου, μιλάει σήμερα στην ‘δημοκρατική’ για την κρίση στη Μέση Ανατολή και τα νέα δεδομένα που προκύπτουν μετά την κήρυξη του πολέμου ανάμεσα στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη. Ο ίδιος αναφέρθηκε και στους κινδύνους για μια γενικότερη ανάφλεξη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, δηλώνοντας πως τον ανησυχεί η διεθνής τρομοκρατία που πηγάζει από τη Λωρίδα της Γάζας και το Παλαιστινιακό.
• Κύριε Συρίγο, αν και οι εξελίξεις είναι δραματικές μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της Χαμάς στο Ισραήλ, να ξεκινήσουμε από την επίσκεψη του αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν (και ακολούθως του βρετανού πρωθυπουργού Ρίσι Σούνακ) στο Ισραήλ. Πάνω από 13 ημέρες πολέμου μετράμε μέχρι σήμερα. Θα ήθελα το σχόλιό σας.
Είναι σαφές ότι έχουμε σε εξέλιξη, μια πολύ έντονη αλλά και δύσκολη διαμεσολαβητική προσπάθεια των ΗΠΑ να αποτρέψουν επέκταση της συγκρούσεως στην ευρύτερη περιοχή. Ξεκίνησε με τη διπλωματική αποστολή του αμερικανού ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν, ο οποίος πήγε στο Ισραήλ δύο φορές και γύρισε στα κράτη της γύρω περιοχής, συνεχίστηκε με την επίσκεψη Μπάιντεν, ενώ παράλληλα, υπάρχει η στρατιωτική παρουσία δύο μεγάλων αμερικανικών αεροπλανοφόρων (του ισχυρότερου κι ενός ακόμη) που περνάει ένα μήνυμα: αφενός, υποστηρίξεως προς το Ισραήλ, αφετέρου ότι ‘είμαστε εδώ για να διασφαλίσουμε πως τα πράγματα δεν τα ξεφύγουν’. Αυτό προσπαθούν να κάνουν οι αμερικανοί ενώ ασκούν ασφυκτικές πιέσεις στους Ισραηλινούς, να μην αντιδράσουν βίαια και ανεξέλεγκτα. Είναι επίσης σαφές ότι οι Ισραηλινοί δέχονται αυτές τις πιέσεις: επί παραδείγματι, η δικαιολογία που έφεραν ότι δεν έχουν προχωρήσει επειδή δεν τους ευνοούν οι καιρικές συνθήκες, είναι ενδεικτική, καθώς μιλάμε για έναν σύγχρονο στρατό που βρίσκεται σε καλές συνθήκες. Είναι ξεκάθαρο ότι ασκούνται πιέσεις και προσπαθεί η κάθε πλευρά, να βρει κάποιον τρόπο για να περάσει τις απόψεις της. Γίνεται τεράστιος πόλεμος ενημερώσεως, με τα βίντεο που έρχονται στη δημοσιότητα από τις δύο πλευρές να είναι καταιγιστικά στον ρυθμό. Εκεί, θεωρώ ότι υπερέχουν οι Παλαιστίνιοι (κατά κράτος) αφού έχουν κερδίσει τις εντυπώσεις. Από εκεί και πέρα, παραμένουν τα πράγματα επί ξυρού ακμής. Δηλαδή, ανά πάσα στιγμή, μπορεί να γίνει ανάφλεξη στην περιοχή.
• Συνεπώς, παραμένει ο κίνδυνος εμπλοκής και άλλων χωρών της γύρω περιοχής…
Χωρών, ή οργανώσεων. Ο μεγάλος φόβος είναι η εμπλοκή της Χεζμπολάχ του Λιβάνου καθώς είναι πολύ πιο ισχυρή από την Χαμάς. Διαθέτει πολύ περισσότερα όπλα (και ακριβείας) και είναι ισχυρή. Δηλαδή οι ρουκέτες που πετάει η Χαμάς, δεν είναι όπλα ακριβείας. Τα όπλα της Χεζμπολάχ είναι εντελώς σύγχρονα. Αντιλαμβανόμαστε ότι εάν συμβεί κάτι τέτοιο, μπορεί να συμπαρασυρθεί ακόμη και το Ιράν –πράγμα το οποίο απεύχονται όλοι…
• Την ίδια ώρα, παρακολουθούμε την έντονη κινητικότητα που αναπτύσσεται στο διπλωματικό επίπεδο. Μπορούμε να εναποθέσουμε τις ελπίδες μας στη διπλωματία;
Δεν έχουμε πού αλλού να εναποθέσουμε τις ελπίδες μας, πέραν της διπλωματίας. Ωστόσο μην ξεχνάμε ότι οι Ισραηλινοί αισθάνονται ταπεινωμένοι μετά από αυτό που έγινε με την Χαμάς –το οποίο προσβάλει τον ίδιο τον τρόπο λειτουργίας του κράτους τους, αλλά και την αντίληψη που προσπαθούν να περάσουν όλα αυτά τα χρόνια: για τους κατοίκους της χώρας τους, κανένας δεν μένει μόνος, κανένας δεν μένει πίσω και όταν πειράξεις κάποιον Ισραηλινό, θα έχεις μοιραίες συνέπειες. Αυτό, τώρα, θίγεται στον πυρήνα του μετά την επίθεση της Χαμάς. Επιπλέον, υπάρχει ακόμη το ζήτημα με τους ομήρους που κινδυνεύουν να εκτελεστούν ανά πάσα στιγμή.
• Θα ήθελα να σας ζητήσω ένα σχόλιο για τον ρόλο της Ρωσίας αλλά και της Τουρκίας, μέχρι τώρα.
Θα ξεκινήσω από τη Ρωσία, καθώς είναι κερδισμένη από αυτή την υπόθεση υπό την έννοια ότι η προσοχή της Δύσεως, αυτή τη στιγμή, είναι στραμμένη προς την Μέση Ανατολή –έχοντας φύγει από το μέτωπο της Ουκρανίας. Αυτό είναι πολύ σημαντικό αντικειμενικά για τη Ρωσία, η οποία αισθανόταν ότι ήταν ένας πόλεμος διαμέσου της Ουκρανίας, με τη Δύση. Η Δύση τροφοδοτούσε με όπλα τους Ουκρανούς, κι αυτοί πολεμούσαν τους Ρώσους.
Από εκεί και πέρα, στην περίπτωση της Τουρκίας, ο πρόεδρος Ερντογάν, ο οποίος αμφιταλαντεύτηκε μιάμιση μέρα για το ποια στάση θα κρατήσει, στράφηκε καθαρά υπέρ της Χαμάς. Εκείνο που προσπαθεί να πει τώρα προς την διεθνή κοινή γνώμη, είναι ότι εκείνος μπορεί να μεσολαβήσει με την Χαμάς. Αυτό, όμως δεν είναι κάτι απλό. Άλλο να το λες κι άλλο να το κάνεις. Όμως, απομακρύνεται σαφώς από την Δύση, ενώ είναι απίστευτα ενοχλημένος από την παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή –θεωρώντας πως η περιοχή είναι ‘δικός του χώρος’. Δεν αντιλαμβάνεται για ποιο λόγο, ξένες δυνάμεις, βρίσκονται μέσα στον ζωτικό χώρο της Τουρκίας.
• Η Ελλάδα τι κάνει; Τι ρόλο θα παίξει σε αυτές τις εξελίξεις;
Η Αθήνα και η Κύπρος αυτή τη στιγμή, καθίστανται με απόλυτη σαφήνεια, ως τα δύο ακραία όρια του κόσμου της ζώνης της ειρήνης, στη ζώνη του πολέμου. Να δούμε τι γίνεται πέριξ ημών: Τουρκία, Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, ως ένα βαθμό Αίγυπτος, Λιβύη… τα γύρω κράτη της περιοχής στην ανατολική Μεσόγειο, έχουν βυθιστεί στην άβυσσο του πολέμου. Εμείς είμαστε τα δύο ακραία σημεία της ζώνης ειρήνης. Αυτό είναι ένα καθεστώς που πρέπει να το διατηρήσουμε με κάθε τρόπο, διότι εάν υπάρχει κάτι που με ανησυχεί –και αυτό πρέπει να το ομολογήσω- είναι η διεθνής τρομοκρατία που πηγάζει από την Λωρίδα της Γάζας και το Παλαιστινιακό. Εδώ χρειάζεται πολύ μεγάλη προσοχή. Μιλάμε για μυστικές οργανώσεις κ.ο.κ. αλλά απαιτείται συνεργασία της Ελλάδας με ξένες χώρες, ώστε να μπορέσουμε να αποτρέψουμε ενδεχόμενες κινήσεις.
Από εκεί και πέρα, το μεταναστευτικό, δεν δείχνει να είναι πρόβλημα.
• Βλέπουμε πάντως ότι σε πολλές χώρες, καταγράφονται αντιδράσεις, κινητοποιήσεις κ.λπ. σε ένδειξη συμπαράστασης προς τους Παλαιστίνιους.
Σε γενικές γραμμές ναι. Μην ξεχνάμε ότι το Παλαιστινιακό ζήτημα έχει δύο όψεις: η μία είναι η εθνικοαπελευθερωτική. Η άλλη όψη, σχετίζεται με τον συμβολισμό που έχει ο αγώνας των Παλαιστινίων και η Ιερουσαλήμ για το Ισλάμ (ιδίως για το φανατικό Ισλάμ). Είναι σημείο αναφοράς. Η διεθνής τρομοκρατία στην οποία αναφέρθηκα, εκπορεύεται από τη διαμάχη μεταξύ Ισλάμ και Δύσεως που έχει ως συμβολισμό της, την Ιερουσαλήμ.
• Για να κλείσουμε: μαθαίνουμε ότι είναι σε ετοιμότητα και οι δομές μεταναστών στα νησιά. Θα ήθελα το σχόλιό σας.
Είναι για καλό και για κακό –αν χρειαστεί. Αλλά αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ένα ισχυρό μεταναστευτικό ρεύμα που να μας ανησυχεί. Την ίδια ώρα, ασκούνται πιέσεις προς την Τουρκία από την Ευρώπη να μην αφεθούν ελεύθερες οι ροές προς τα εμάς.
Αγγελος Συρίγος: «Με ανησυχεί η διεθνής τρομοκρατία που πηγάζει από τη Λωρίδα της Γάζας και το Παλαιστινιακό…»
