Σημαντική μείωση στον αριθμό γεωργικών εκμεταλλεύσεων στη χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση και εντυπωσιακή άνοδος στη βιολογική καλλιέργεια και κτηνοτροφία, καταγράφεται στα νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου από το 2009 μέχρι και το 2020, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα.
Όπως προκύπτει, η στροφή προς τα τουριστικά επαγγέλματα στα τελευταία χρόνια σε συνδυασμό με τις αντικειμενικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν κτηνοτρόφοι και αγρότες και ειδικά στα νησιά εξαιτίας της γεωγραφικής τους ιδιαιτερότητας αλλά των συνεχών αυξήσεων στις πρώτες ύλες που εκτοξεύουν το κόστος παραγωγής, οδηγούν στην εγκατάλειψη της υπαίθρου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛ.ΣΤΑΤ. καταγράφεται μεταβολή -26% στον αριθμό εκμεταλλεύσεων το έτος 2020 σε σχέση με το έτος 2009, με τον αριθμό εκμεταλλεύσεων να μειώνεται σε 15.913 από 21.390 και την χρησιμοποιούμενη γεωργική έκταση από 991.947,3 στρέμματα να μειώνεται σε 654.486,8 καταγράφοντας ποσοστό που αντιστοιχεί σε -34%.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοιχεία για τις ημέρες εργασίας απασχολουμένων στη γεωργία – κτηνοτροφία, κατά κατηγορία στα νησιά της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου που διαμορφώνονται ως εξής:
Κάτοχοι και μέλη της οικογένειάς τους που απασχολήθηκαν στην εκμετάλλευση από 3.147.369 το 2009 μειώθηκαν σε 2.180.147 το 2020, μείωση που αγγίζει το 30,7%!
Στην ίδια κατηγορία μικρή άνοδο παρουσιάζουν οι μόνιμοι εργάτες κατά 2,8% ενώ οι εποχικοί εργάτες καταγράφουν μείωση 35,2%.
Σε ό,τι αφορά στην απασχόληση κατόχων και μελών της οικογένειάς τους στη γεωργία – κτηνοτροφία ως αποκλειστική καταγράφεται επίσης μείωση κατά 29,3% ενώ στην απάντηση ως κύρια με άλλη δευτερεύουσα καταγράφεται μείωση 61,1%.
Στην απάντηση δευτερεύουσα με άλλη κύρια απασχόληση καταγράφεται μείωση 31,9%.
Μείωση καταγράφεται και στη μελισσοκομία όπου σε σχέση με το 2009, οι εκμεταλλεύσεις μειώθηκαν κατά 26,3% και οι κυψέλες κατά 14,8%.
Στροφή στη βιολογική καλλιέργεια
και κτηνοτροφία
Εντυπωσιακή και αξιοσημείωτη άνοδος καταγράφεται στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου, στη βιολογική καλλιέργεια και κτηνοτροφία στα τελευταία χρόνια.
Αυτό έρχεται ως απόρροια της τάσης για ελαχιστοποίηση ή πλήρη αποφυγή της χρήσης συνθετικών λιπασμάτων και ζιζανιοκτόνων, ρυθμιστών ανάπτυξης των φυτών, ορμονών καθώς και πρόσθετων ουσιών στις ζωοτροφές παράλληλα με τον σεβασμό προς τα συστήματα και τους κύκλους της φύσης, τη διατήρηση και βελτίωση της κατάστασης του εδάφους, του νερού, του αέρα και της υγείας των φυτών και των ζώων με στόχο τη συμβολή σε υψηλό επίπεδο διατήρησης της βιοποικιλότητας, την υπεύθυνη χρήση των ενεργειακών και των φυσικών πόρων και την τήρηση υψηλού επιπέδου προτύπων μεταχείρισης των ζώων και, ειδικότερα, ικανοποίηση των ιδιαίτερων αναγκών συμπεριφοράς των διαφόρων ειδών ζώων.
Σε ό,τι αφορά τις εκμεταλλεύσεις στη βιολογική καλλιέργεια, καταγράφεται αύξηση κατά 162% στις εκμεταλλεύσεις και κατά 386,4% στις εκτάσεις στις οποίες περιλαμβάνονται και εκμεταλλεύσεις/εκτάσεις που τελούν υπό μετάβαση σε μεθόδους βιολογικής παραγωγής και πιστοποίησης.
Στη βιολογική κτηνοτροφία καταγράφεται αύξηση κατά 312,2% στα προβατοειδή, κατά 24,2 % στα αιγοειδή, κατά 833,3% στους χοίρους και 20.110 (!) % στα πουλερικά που από 50 αυξήθηκαν σε 10.105.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Απογραφή Γεωργίας – Κτηνοτροφίας του 2021, είναι η πρώτη ψηφιακή Γεωργική Απογραφή στην Ελλάδα η οποία διενεργήθηκε με κοινά πρότυπα και μεθόδους, βάσει των νέων κανονισμών.
Η περίοδος αναφοράς των στοιχείων της Απογραφής, σε ό,τι αφορά στο φυτικό κεφάλαιο, στην απασχόληση και στα υπόλοιπα χαρακτηριστικά, εκτός του ζωικού κεφαλαίου, ήταν η καλλιεργητική περίοδος από 1η Οκτωβρίου 2019 έως 30ή Σεπτεμβρίου 2020. Ημερομηνία αναφοράς, σε ό,τι αφορά στο ζωικό κεφάλαιο της εκμετάλλευσης, ήταν η 1η Νοεμβρίου 2020.
Από την Απογραφή Γεωργίας – Κτηνοτροφίας προκύπτουν στατιστικά στοιχεία αναφορικά με τη διάρθρωση των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, των ειδικών χαρακτηριστικών τους, καθώς και την απασχόληση του αγροτικού πληθυσμού σε αυτές, σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Με την Απογραφή Γεωργίας – Κτηνοτροφίας συλλέγονται στοιχεία που αφορούν:
• στον αριθμό των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων,
• στη νομική μορφή των εκμεταλλεύσεων,
• στο καθεστώς κατοχής της γεωργικής γης,
• στη γεωγραφική θέση των εκμεταλλεύσεων,
• στην κατανομή της χρησιμοποιούμενης γεωργικής έκτασης (ΧΓΕ) ανά είδος καλλιέργειας,
• στις αρδευόμενες και αρδευθείσες εκτάσεις,
• στα εκτρεφόμενα ζώα και πτηνά,
• στις καλλιεργητικές τεχνικές,
• στις μεθόδους εκτροφής των ζώων
• στις μεθόδους γεωργικής παραγωγής,
• στην απασχόληση στη γεωργία – κτηνοτροφία, καθώς και
• σε λοιπά χαρακτηριστικά των γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Από τα συλλεγόμενα δεδομένα της Απογραφής Γεωργίας – Κτηνοτροφίας καταρτίζεται το Στατιστικό Γεωργικό Μητρώο, το οποίο αποτελεί το βασικό πλαίσιο για τη διενέργεια στατιστικών ερευνών στον τομέα της γεωργίας – κτηνοτροφίας.
