Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα του 19ου αιώνα, τον σπουδαιότερο σταθμό στην ιστορία του Νεότερου Ελληνισμού, την πράξη δημιουργίας του Ελληνικού Κράτους.
Μια ιστορική εποποιία, ένα γεγονός μεγάλης πολιτικής σημασίας, που σφράγισε την εθνική πορεία των Ελλήνων και ενέταξε την Ελλάδα στον πολιτικό χάρτη των ανεξάρτητων κρατών της γης. Η επιτυχής έκβαση του αγώνα για την απελευθέρωση της από την οθωμανική καταπίεση, απασχόλησε την ευρωπαϊκή διπλωματία, ενεργοποίησε τις φιλελεύθερες συνειδήσεις, ενέπνευσε διανοούμενους και καλλιτέχνες της δύσης, γέννησε το κίνημα του Φιλελληνισμού και όπλισε με προσδοκίες τους ευρωπαϊκούς λαούς, που αναζητούσαν την εθνική τους δικαίωση.
Οι ιδέες, που αφύπνισαν τους ΄Ελληνες στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821, είναι οι αξίες- δικαιώματα για την ελευθερία, την ισότητα, την ασφάλεια στη ζωή, την ειρήνη, την δικαιοσύνη, την εθνική ανεξαρτησία και το δικαίωμα αυτοδιάθεσης των λαών.
Σ’ αυτόν τον Μεγάλο Αγώνα της Ανεξαρτησίας, για την ελευθερία του ΄Εθνους οι Δωδεκανήσιοι προσφέρουν τον στόλο τους, τους ναυτικούς τους και τα ολοκαυτώματα τελειωτικής καταστροφής των νησιών (Κάσος 1824). Πολλοί είναι και οι Ρόδιοι αγωνιστές, που πολέμησαν για την ελευθερία: 1)ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΡΟΔΙΟΣ, ο οποίος υπηρέτησε σε όλο τον Αγώνα ως αξιωματικός του πεζικού και διετέλεσε υπουργός των Στρατιωτικών και Εξωτερικών. 2)ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΑΖΟΥΛΛΗΣ, ο οποίος ευρισκόμενος στην Αίγυπτο έστειλε μεγάλα χρηματικά ποσά για την ενίσχυση του Εθνικού Αγώνα. 3)ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΑΣΤΡΙΣΙΟΣ, ο οποίος πολέμησε με γενναιότητα στην φάλαγγα των Φιλελλήνων ως λοχαγός. 4)ΜΙΧΑΗΛ ΡΟΔΙΤΗΣ, ο οποίος έφθασε μέχρι του βαθμού του συνταγματάρχη και είχε αποκτήσει αργότερα την εύνοια και αγάπη του Βασιλιά ΄Οθωνα. 5)ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΒΕΝΕΤΟΚΛΗΣ, ο πατέρας των Μεγάλων Ευεργετών της Ρόδου, ο οποίος πολέμησε ως υπαξιωματικός στο ιππικό του Χαζη-Χρίστου. 6)ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΡΟΔΙΟΣ, που έφθασε στο βαθμό του συνταγματάρχη και ήταν άριστος ξιφομάχος. 7)ΧΡΙΣΤΟΦΗΣ ΜΗΛΙΩΝΗΣ, ο οποίος έγινε κατόπιν Πρόξενος της Ελλάδας στην Αίγυπτο. 8)ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΧΑΖΗΣΤΑΥΡΗΣ, από την συνοικία της Ρόδου Πάνω ΄Αγιος Γεώργιος. 9)ΚΑΠΙΤΑΝ ΤΖΑΝΝΗΣ από την ενορία του Αγίου Γεωργίου του Καμένου. 10)ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ (του Δασκάλου) από την ενορία της Μητροπόλεως Ρόδου. 11)ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΚΥΡΙΑΚΑΣ από το χωριό Παραδείσι. 12)ΣΤΕΦΑΝΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ή ΚΛΕΦΤΟΓΙΑΝΝΗΣ από την Ιαλυσό.
Η ρεαλιστική προσέγγιση όλων εμάς με αυτήν την περίοδο της ιστορικής μας πραγματικότητας, υπαγορεύει την προάσπιση των εθνικών μας δικαιωμάτων, τιμώντας με αυτόν τον τρόπο τους αγώνες και τις θυσίες όλων όσων αγωνίστηκαν, αντιστάθηκαν και θυσιάστηκαν για την εθνική μας ανεξαρτησία.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΡΟΔΟΥ
ΦΩΤΗΣ ΧΑΤΖΗΔΙΑΚΟΣ
