Το ζήτημα του «Αυτονόμου» συζητούν οι Προκαθήμενοι και οι Ιεράρχες που συμμετέχουν στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Στο πλαίσιο της συζήτησης, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος τοποθετήθηκε σε σχέση με μια εκ των τροπολογιών που επιθυμούσε η Εκκλησία της Ελλάδος και αναφερόταν εμμέσως στο καθεστώς των εν Ελλάδι Ιερών Μητροπόλεων του Οικουμενικού Θρόνου, των λεγομένων «Νέων Χωρών».
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο Οικουμενικός Πατριάρχης τόνισε ότι δεν τίθεται θέμα αυτονομίας αυτών των Μητροπόλεων. Απευθυνόμενος προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών Ιερώνυμος, σύμφωνα με πληροφορίες, είπε ότι «κάθε φορά που επισκέπτεται η Παναγιότητά σας την Ελλάδα έχετε διαπιστώσει με πόση αγάπη και σεβασμό σας υποδεχόμεθα και σας περιβάλλουμε».
«Το αισθάνομαι», φέρεται να απάντησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης, «όχι μόνο στις Μητροπόλεις των ‘Νέων Χωρών’ αλλά και στη Νότιο Ελλάδα» (εννοώντας τα Δωδεκάνησα), και υπενθύμισε τις επισκέψεις του στις Ιερές Μητροπόλεις Μαντινείας και Κυνουρίας αλλά και Πατρών.
Άλλες πηγές αναφέρουν ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης είπε μεταξύ άλλων: «Μακαριώτατε, επειδή πολλές φορές στο παρελθόν έχουν δημιουργηθεί παρεξηγήσεις με το συγκεκριμένο θέμα από πρόσωπα που θέλουν να διαταράξουν τις αγαστές σχέσεις μεταξύ των δύο Εκκλησιών, θέλω σήμερα ενώπιον της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου να διαβεβαιώσω τους πάντες ότι ναι μεν οι Μητροπόλεις των Νέων Χωρών υπάγονται πνευματικά στο Φανάρι και έχουν παραχωρηθεί επιτροπικώς και για ιστορικούς λόγους, αλλά δεν είναι ούτε στην πρόθεση την δική μου, ούτε στου Πατριαρχείου εν γένει να τις ζητήσω πίσω!
Επειδή πολλά λέγονται αλλά και δημιουργούνται σχόλια για τις Μητροπόλεις της Δωδεκανήσου και της Εκκλησίας της Κρήτης, λέγω ότι δεν είναι λιγότερο Ελλάδα από την υπόλοιπη Ελλάδα».
Το θέμα σχολίασε και ο Μητροπολίτης Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος, ο οποίος σε δηλώσεις του, τόνισε: «Δεν υπάρχει κανένα ζήτημα αυτονομίας των λεγόμενων Νέων Χωρών της Ελλάδος. Παραμένει το Καθεστώς ως έχει. Δεν υφίσταται κανένα ζήτημα, όλα βαίνουν ειρηνικά και δεν θα πρέπει να αμφιβάλλει κανείς γι’ αυτό. Είναι μία διαβεβαίωση που έγινε ενώπιον όλου του σώματος της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου και που καταγράφει μια σημαντική εξέλιξη στη σταθερότητα του Εκκλησιαστικού μας καθεστώτος στην Εκκλησία της Ελλάδος. Το λέγω αυτό για να τονίσω πρωτίστως με πόση ειλικρίνεια λειτουργεί η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος, με τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος διευθύνει την Σύνοδο διακονώντας την ενότητα, από την πρώτη στιγμή, όπως το διεκήρυξε στη Θεία Λειτουργία της Πεντηκοστής».
Σημειώνεται πως η συζήτηση περί «Νέων Χωρών» (Μητροπόλεων δηλαδή που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, όπως τα Δωδεκάνησα και η Κρήτη) είναι σε ισχύ εδώ και πολλά χρόνια, ενώ μόλις το 2014, ο Οικουμενικός Πατριάρχης είχε ξεκαθαρίσει με μια γραπτή δήλωσή του, ότι οι Νέες Χώρες ανήκουν στην Κωνσταντινούπολη και πως αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ποτέ –μετά το θέμα που προέκυψε για τη εκλογή Μητροπολίτη Ιωαννίνων.
Οι λεγόμενες «Νέες Χώρες» είναι επαρχίες του Οικουμενικού Πατριαρχείου, οι οποίες με Πατριαρχική και Συνοδική Πράξη του 1928 διοικούνται «επιτροπικώς» από την Εκκλησία της Ελλάδος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η εξέλιξη αυτή αποτελεί προσωπική επιτυχία του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου αλλά, όπως τόνιζαν και συνεργάτες, προσωπική δικαίωση του Μακαριστού Χριστόδουλου.
Ο Αρχιεπίσκοπος επιχείρησε να εξισορροπήσει όλες τις τάσεις μέσα στην Εκκλησία και οδήγησε τον Πατριάρχη σε μία διαβεβαίωση που κανείς δεν φανταζόταν πριν από την Πανορθόδοξη Σύνοδο στην Κρήτη, ενώ παράλληλα έκλεισε τα μέτωπα με την Εκκλησία της Ελλάδος.
Θυμίζουμε ότι το θέμα αυτό είχε δημιουργήσει οξύτατες αντιπαραθέσεις, με το Οικουμενικό Πατριαρχείο να επιβάλει στον Μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο την ποινή της ακοινωνησίας, της διακοπής δηλαδή κάθε επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές, ενώ παράλληλα θεώρησε άκυρη την εκλογή μητροπολιτών των Νέων Χωρών από την Εκκλησία της Ελλάδος.
Οικουμενικος Πατριάρχης: «Δεν υπάρχει ζήτημα αυτονομίας των λεγόμενων Νέων Χωρών»
