Καθαρογράφηκε, υπεγράφη και κοινοποίηθηκε χθες αρμοδίως για τα περαιτέρω η υπ΄ αρίθμ. 1/2021 ομόφωνη απόφαση της Ολομέλειας των Δικαστών του Πρωτοδικείου Ρόδου με την οποία κρίνεται ότι δεν απαιτείται η ύπαρξη μόνιμου Κτηματολογικού Δικαστή στο Κτηματολόγιο της Ρόδου και ότι προβλέπεται να λειτουργεί με πρόσθετες αρμοδιότητες του διευθυντή της.
Σύμφωνα με την εισήγηση, ο αναθεωρητικός συνταγματικός νομοθέτης απαγορεύει πλέον από την 01.01.2002 την ανάθεση διοικητικών καθηκόντων σε δικαστικούς λειτουργούς με σκοπό την ενίσχυση της προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας τους.
Συνεπώς δεν επιτρέπεται η ανάθεση σε δικαστικό λειτουργό διοικητικών καθηκόντων μονομελούς οργάνου, ανεξαρτήτως του αν το όργανο αυτό έχει ή όχι πειθαρχικό, ελεγκτικό ή δικαιοδοτικό χαρακτήρα, πολλώ δε μάλλον, η ανάθεση σε δικαστικούς λειτουργούς διοικητικών καθηκόντων μονομελούς οργάνου, η άσκηση των οποίων έχει ανατεθεί από τον νόμο σε δικαστικό υπάλληλο ή άλλο δημόσιο λειτουργό, εφόσον τα καθήκοντα αυτά δεν συνάδουν αμέσως με την απονομή της Δικαιοσύνης.
Επομένως, όπως επισημαίνεται, μετά την αναθεώρηση του άρθρου 89 του Συντάγματος, τα καθήκοντα του υποθηκοφύλακα δεν μπορούν να ανατεθούν σε δικαστικό λειτουργό ούτε προσωρινώς, διότι δεν εμπίπτουν σε καμία από τις εξαιρέσεις των παρ.2 και 3 του άρθρου 89 του Συντάγματος.
Ως εκ τούτου, το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 2 του άρθρου 4 του ν.δ. 811/1971 με το οποίο παρέχεται η δυνατότητα ανάθεσης σε ειρηνοδίκη καθηκόντων ή «υπηρεσίας» υποθηκοφύλακα έμμισθου υποθηκοφυλακείου δεν μπορεί να εφαρμοσθεί.
Για τους ίδιους ακριβώς λόγους, η ρύθμιση του ΚΔΔ να προΐσταται του Κτηματολογικού Γραφείου Ρόδου δικαστής, πέραν της αναχρονικότητας και της εμφανούς διαφοροποίησής του και με τα υπόλοιπα Υποθηκοφυλακεία της χώρας, κρίνεται αντισυνταγματικός και δέον να μην εφαρμόζεται πλέον.
Επιπλέον, όπως τονίζεται, ουδέποτε στο παρελθόν προβλέφθηκε οργανική θέση δικαστή του Κτηματολογίου Ρόδου και ότι ήδη από τις 17.01.2018, τέθηκε σε ισχύ ο Ν. 4512/2018, στο άρθρο 15 του οποίου, προβλέπεται και η σύσταση Κτηματολογικού Γραφείου Δωδεκανήσου, με έδρα τη Ρόδο, υπαγόμενου στο σύστημα του Εθνικού Κτηματολογικού που ήδη ισχύει στη Σύμη, επεκτείνεται τάχιστα στην Κάσο, Κάρπαθο, Καστελλόριζο, και Χάλκη, όπου ολοκληρώνεται η προθεσμία υποβολής δηλώσεων και επίκεινται οι πρώτες αναρτήσεις.
Επιπλέον σύμφωνα με την εισήγηση στη διάταξη του άρθρου 16 παρ. 6 του Ν.2664/1998 ορίζεται ότι «με απόφαση του δικαστή ή του τριμελούς συμβουλίου που διευθύνει το δικαστήριο ορίζεται σε κάθε πρωτοδικείο στην περιφέρεια του οποίου λειτουργεί κτηματολογικό γραφείο ένας πρωτοδίκης ως κτηματολογικός δικαστής, κατά προτίμηση μεταξύ των αρχαιότερων, καθώς και ο αναπληρωτής του». Από την τελευταία αυτή διάταξη, συνδυαζόμενη με το σύνολο των διατάξεων του Ν.2664/1998, συνάγεται ότι, στην αρμοδιότητα των κτηματολογικών δικαστών, υπόκειται αποκλειστικά και μόνο η εκδίκαση αγωγών ή αιτήσεων που αφορούν αναγνώριση εμπράγματων δικαιωμάτων που προσβάλλονται με τις αρχικές ή επιγενόμενες κτηματολογικές εγγραφές και τη διόρθωση των αντίστοιχων ανακριβών εγγραφών και αιτήσεων, που αφορούν διόρθωση περιγραφικών στοιχείων, άρση των εκκρεμοτήτων που δημιουργούνται σε περίπτωση άρνηση καταχώρησης εγγραπτέων πράξεων από τους προϊσταμένους των κτηματολογικών γραφείων ή άρνησής τους να δεχτούν άλλες αιτήσεις των ενδιαφερόμενων ιδιοκτητών προς ακριβέστερη αποτύπωση των δικαιωμάτων τους κ.ο.κ..
Σύμφωνα με την απόφαση, ως προς την αληθή έννοια των επιμέρους διατάξεων του Κτηματολογικού Γραφείου, η Ολομέλεια των δικαστών του Πρωτοδικείου Ρόδου αποφαίνεται ότι η αληθής έννοια της διάταξης του άρθρου 12 του ΚΔΔ είναι ότι του κτηματολογικού γραφείου Ρόδου, προΐσταται ο διευθυντής του και όχι δικαστής (ιδίως δε ο Κτηματολογικός Δικαστής του Πρωτοδικείου Ρόδου), ενώ η αληθής έννοια των διατάξεων του ΚΔΔ που προβλέπουν ότι οι προσφυγές κατά αποφάσεων του προϊσταμένου του Κτηματολογίου Ρόδου εισάγονται στο Δευτεροβάθμιο Δικαστήριο Ρόδου ή στον Κυβερνήτη της Ρόδου είναι ότι οι εν λόγω υποθέσεις εισάγονται στο Μονομελές Πρωτοδικείο Ρόδου και εκδικάζονται από τον ορισθέντα ως Κτηματολογικό Δικαστή του Πρωτοδικείου Ρόδου.
Προτείνεται εξάλλου και ανάλογη τροποποίηση του Κανονισμού Εσωτερικής Υπηρεσίας του Πρωτοδικείου Ρόδου.