- Ποιες είναι οι αλλαγές που έρχονται λόγω της κρίσης
- Οριστικό τέρμα στις συμφωνίες «κάτω από το τραπέζι»
Ένα μεγάλο ερωτηματικό εξακολουθεί να πλανάται στη σκέψη όλων εκείνων που έχουν ενταχθεί σε ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά προγράμματα, έχουν προχωρήσει με τις επενδύσεις τους και πάρα ταύτα ουδείς μπορεί να τους πει με βεβαιότητα, πότε θα εισπράξουν τις επιδοτήσεις τους. Οι πληροφορίες που διαρρέουν είναι μεν ενθαρρυντικές, ωστόσο παραμένουν ανεπίσημες και θα πρέπει να θεωρούνται ως αναξιόπιστες.
Η μόνη βεβαιότητα που υπάρχει για όλους εκείνους που έχουν ενταχθεί στα τρέχοντα χρηματοδοτικά προγράμματα, είναι η προωθούμενη ρύθμιση για την κατάργηση απόδειξης της ίδιας συμμετοχής στην επένδυση. Η ρύθμιση αυτή αφορά το σύνολο των επενδυτών του προγράμματος ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων και από μέρα σε μέρα αναμένονται οι σχετικές ανακοινώσεις. Σύμφωνα με την ενημέρωση που έγινε σε οικονομικούς συμβούλους Ρόδιων επιχειρηματιών, «οι επενδυτές αυτού του προγράμματος δεν θα κληθούν να δείξουν τα χρηματικά ποσά που έβαλαν οι ίδιοι από τα ταμεία τους προκειμένου να ολοκληρωθεί το εντεταγμένο έργο».
Βέβαια, η εξέλιξη αυτή, αν και φαινομενικά είναι ευνοϊκή, στην πράξη ελάχιστα εξυπηρετεί τους επενδυτές. Αυτό το συμπέρασμα προκύπτει από το δεδομένο ότι οι τελευταίοι για να ενταχθούν στο πρόγραμμα ΜΜΕ απλώς υπέγραψαν υπεύθυνη δήλωση ότι έχουν τα χρήματα που απαιτούνται για να καλύψουν τη δική τους συμμετοχή. Οι απαιτήσεις του προγράμματος δεν περιελάμβαναν παρουσίαση προεγκεκριμένων δανείων, ή τραπεζικών λογαριασμών με τα χρήματα κατατεθειμένα και άμεσα διαθέσιμα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ανέκαθεν, το δύσκολο ήταν η ένταξη σε κάποιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα. Από κει και πέρα, από τη στιγμή που υπάρχει πρόθεση υλοποίησης της επένδυσης (και η πρόταση δεν αποσκοπούσε μόνο στην επιδότηση όπως γινόταν παλαιότερα) όλα μπορούν να κυλήσουν ομαλά (με εξαίρεση τις καθυστερήσεις στις πληρωμές) μέχρι το τέλος του έργου.
Εκείνο που εισάγει ως διαφοροποίηση η εξέλιξη της οικονομικής κρίσης και το κλείσιμο των τραπεζών είναι η επιτακτική τήρηση όλων των νόμων, των κανόνων και των παραστατικών που πρέπει για τέτοιου είδους επενδύσεις. Πιο συγκεκριμένα, λόγω των capitals controls και την απουσία του ρευστού χρήματος στην αγορά, εφεξής για την ολοκλήρωση μιας επένδυσης θα απαιτούνται διατραπεζικές συναλλαγές για τη μεταφορά κονδυλίων από τους επιχειρηματίες προς τους προμηθευτές, τους εργολάβους και τα λοιπούς εμπλεκόμενους. Αυτό σημαίνει ότι αμέσως καταργούνται όλες οι συμφωνίες που μέχρι χθες εγίνοντο «κάτω από το τραπέζι» προκειμένου να διευκολυνθεί ο επενδυτής. Ηταν σύνηθες το φαινόμενο, προκειμένου να επισπευστεί ο χρόνος εκταμίευσης μιας επιδότησης, να εκδίδονται από τους προμηθευτές προς τον επενδυτή τιμολόγια που έδειχναν εξοφλημένα, ενώ στην πραγματικότητα δεν ήταν. Ακόμα και η θέσπιση της επιτακτικής διατραπεζικής συναλλαγής για ποσά άνω των 500 ευρώ δεν κατέστη δυνατή να ακυρώσει αυτό το τέχνασμα διευκόλυνσης της αγοράς.
Οι εκταμιεύσεις για τα έργα που ολοκληρώθηκαν
Σήμερα στη Ρόδο υπάρχουν δεκάδες έργα που έχουν ενταχθεί σε χρηματοδοτικά προγράμματα, έχουν ολοκληρωθεί και εκκρεμούν οι πληρωμές της επιδότησης. Σε επικοινωνία της «δημοκρατικής» με επενδυτικούς συμβούλους που διαχειρίζονται αυτά τα έργα, ξεκαθαρίστηκε ότι «το όλο πρόβλημα ελπίζουμε να είναι μόνο γραφειοκρατικό, διότι τα κονδύλια έχουν σταλεί στην Ελλάδα και εκείνο που απλώς έπρεπε να κάνει το υπουργείο Ανάπτυξης είναι η κατανομή των κονδυλίων αυτών στα τρέχοντα προγράμματα».
Εφόσον το πρόβλημα είναι απλώς και μόνο συντονισμού των Υπουργείων, τότε είναι απλώς θέμα μερικών εβδομάδων ώστε να ξεκινήσουν οι πληρωμές προς τους δικαιούχους. Ωστόσο, υπάρχει το ενδεχόμενο αυτά τα κονδύλια να εγκλωβίστηκαν σε λάθος λογαριασμό, οπότε στην περίπτωση αυτή το πρόβλημα θα είναι εξαιρετικά σοβαρό για όλους.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ακόμα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε εκφράσει φόβους για το ενδεχόμενο μη ορθής χρήσης των κονδυλίων αυτών και σε πρόσφατη ανακοίνωσή της σημείωνε, μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:
«Ως έκτακτο μέτρο και λαμβάνοντας υπόψη την ιδιαιτερότητα της κατάστασης στην Ελλάδα, η Επιτροπή προτείνει τη βελτίωση της άμεσης ρευστότητας ώστε να υπάρξει χρηματοδότηση των επενδύσεων της προγραμματικής περιόδου 2007-2013. Αυτό περιλαμβάνει την πρόωρη εκταμίευση του τελευταίου 5% των πληρωμών της ΕΕ που εκκρεμούν και που είχαν διακρατηθεί έως το κλείσιμο των προγραμμάτων, καθώς και την εφαρμογή 100% ποσοστού συγχρηματοδότησης για την περίοδο 2007-2013. Αυτό θα μεταφραστεί σε άμεση πρόσθετη ρευστότητα περίπου 500 εκατ. Ευρώ και εξοικονόμηση περίπου 2 δις. Ευρώ για τον ελληνικό προϋπολογισμό. Τα κονδύλια αυτά θα είναι διαθέσιμα για την άμεση χρηματοδότηση επενδύσεων που στηρίζουν την ανάπτυξη και την απασχόληση. Προϋπόθεση είναι οι ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι πρόσθετοι αυτοί πόροι θα αξιοποιηθούν πλήρως προς τους δικαιούχους και τις δράσεις στο πλαίσιο των προγραμμάτων. Η Επιτροπή προτείνει επίσης να αυξηθεί το επίπεδο της αρχικής προχρηματοδότησης για τα προγράμματα της περιόδου 2014-2020 κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες. Με την πρόσθετη αυτή προχρηματοδότηση μπορεί να διατεθεί πρόσθετο ποσό 1 δισ. ευρώ που μπορεί να αξιοποιηθεί για την έναρξη προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της πολιτικής συνοχής σε πλήρη συμμόρφωση με το άρθρο 81 του Κανονισμού Κοινών Διατάξεων».
