Είναι πρωί Δευτέρας και από το πρωί είμαι στημένος στην ουρά για το ταμείο της Εφορίας, να πληρώσω 60 σεντ, καθώς αν δεν πλήρωνα θα έχανα τη ρύθμιση που ‘χα κανονίσει για όλες τις οφειλές της τελευταίας πενταετίας. «Είσαι τυχερός που πρόλαβες, θα μπορούσε να σου είχε ήδη γίνει κατάσχεση σε όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς για όλο το ποσό της αρχικής οφειλής» μου ‘πε ο φίλος λογιστής που στεκόταν ακριβώς πίσω μου, με ένα μάτσο χαρτιά για πληρωμές. Μα τι δουλειά έχει η τύχη στην επιχειρηματικότητα; «Εχει, πώς δεν έχει», απάντησε ο λογιστής «έτσι όπως γίναμε, μόνο κατά τύχη θα επιβιώσουμε».Χιλιάδες πρόσωπα, ιδιώτες και επιχειρηματίες, στη Ρόδο επιβιώνουν σήμερα με κατάσχεση στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς. Ο συνολικός αριθμός των κατασχέσεων δεν δίδεται ως μέγεθος από το Υπουργείο Οικονομικών, ούτε και υπάρχει ως στοιχείο στα αρχεία τοπικής Δημόσιας Οικονομικής Υπηρεσίας. Εχει ωστόσο επιβεβαιωθεί προς τη «δημοκρατική» ότι είναι απίστευτα μεγάλος ο αριθμός των δεσμευμένων λογαριασμών στο νησί και πολλαπλάσιος σε όλη τη Δωδεκάνησο.
Οι περισσότερες δεσμεύσεις αφορούν φυσικά πρόσωπα, μισθωτούς, ακόμα και συνταξιούχους. Εχει αποδειχθεί στην πράξη και βεβαιώνεται από τους αρμόδιους ότι η δυνατότητα για δήλωση «ακατάσχετου λογαριασμού» γίνεται γνωστή αφού έχει χαθεί τουλάχιστον μία σύνταξη. Ομως ο «ακατάσχετος λογαριασμός» από μόνος του δεν είναι ικανός να δώσει λύση καθώς εάν ένας σε μια οικογένεια έχει πρόβλημα, τότε εύκολα συμπαρασύρει και όλα τα υπόλοιπα συνδεδεμένα μέλη.
Για τον επιχειρηματικό κλάδο, όσο κι αν ακούγεται υπερβολικό, έχει επιβεβαιωθεί ότι σήμερα στη Ρόδο υπάρχουν μερικές εκατοντάδες επιχειρήσεις που λειτουργούν με μπλοκαρισμένους τους τραπεζικούς λογαριασμούς. Ακόμα πιο μεγάλος είναι ο αριθμός των επιτηδευματιών που βρίσκονται στη συγκεκριμένη θέση. Το πώς εξακολουθούν και επιβιώνουν όλοι αυτοί, οι τρόποι με τους οποίους πληρώνονται και πληρώνουν, αποτελεί θαύμα που μπορεί να αποδοθεί στην εφευρετικότητα του Ελληνα. Πόσο θα αντέξουν; Όχι πολύ. Είναι τόσες πολλές οι φορολογικές, ασφαλιστικές και λοιπές υποχρεώσεις που διαρκώς τους επιβάλλονται, ώστε απλώς κάποια στιγμή θα βαρέσουν κανόνι.
Οι πληρωμένες δόσεις
λογίζονται ως κέρδη και
φορολογούνται
Σαν πολεμιστές στην πρώτη γραμμή του μετώπου, οι επιχειρηματίες και οι ελεύθεροι επαγγελματίες παλεύουν να κρατήσουν τη σημαία ψηλά. Στα τελευταία 10 χρόνια, σε μια οικονομία πεθαμένη, κατάφεραν να επιζήσουν, αλλά και να συσσωρεύσουν αρκετές υποχρεώσεις.
Για το τεράστιο βάρος που κάθισε στα ταμεία των επιχειρήσεων, έχει δοθεί ως λύση η ρύθμιση όλων των υποχρεώσεων σε 12 δόσεις.
Μέσα σε ένα έτος, οι οφειλέτες θα πρέπει να πληρώσουν παλιές και νέες υποχρεώσεις προς την Εφορία. Αυτό από μόνο του θα μπορούσε να λογιστεί ως «νοικοκύρεμα», ωστόσο υπάρχει ένα σοβαρό ζήτημα που μένει αρρύθμιστο. Εστω, ότι ένας εστιάτορας θα πρέπει να καταβάλει 50.000 ευρώ, προκειμένου να κλείσει όλες τις παλιές υποχρεώσεις. Εστω, με «αίμα» και χίλιες περικοπές να εξασφαλίσει τα χρήματα και να τα καταβάλει σε ένα χρόνο. Αυτά τα χρήματα θα φανούν στα λογιστικά του βιβλία ως έσοδα, για τα οποία δεν έγιναν έξοδα. Εισπράχθηκαν από τους πελάτες και αποδόθηκαν στην εφορία. Δεν αγοράστηκε εξοπλισμός, δεν έγινε επέκταση της επιχείρησης, δεν πληρώθηκαν μισθοί. Πληρώθηκε η εφορία η οποία δεν συνιστά δαπάνη. Χωρίς αποδείξεις τα 50.000 ευρώ θα φανούν ως κέρδη στο εστιατόριο και θα φορολογηθούν στο επόμενο οικονομικό έτος. Δηλαδή ο εστιάτορας στην επόμενη χρονιά, για τα 50.000 ευρώ που πλήρωσε στην εφορία, θα κληθεί να πληρώσει 29% ως φόρο, 29% προκαταβολή φόρου για το επόμενο έτος (το «ευχαριστώ» του κράτους που διεσώθη από τους πολίτες του) και 20% πρόσθετες ασφαλιστικές εισφορές (διότι οι εισφορές στα εστιατόρια υπολογίζονται με βάση τα καθαρά έσοδα και από του χρόνου θα πάει στα ακαθάριστα έσοδα!!). Για τα 50.000 ευρώ της εφορίας, τον επόμενο χρόνο ο επιτηδευματίας θα πληρώσει 40.000 ευρώ πρόσθετες εισφορές. Πού θα τα βρει; Ξανά θα κατρακυλήσει στις οφειλές. Φαύλος κύκλος και κυρίως αυτό δεν συνιστά επιχειρείν. Είναι πολλά που μπορούν να τεθούν ως επιχειρήματα τόσο από τους επιτηδευματίες, όσο και από την πλευρά της Εφορίας, πχ. «οι εισφορές έπρεπε να είχαν πληρωθεί στην ώρα τους». Όμως, επί 10 χρόνια οι επιχειρηματίες και οι ιδιώτες έχουν σηκώσει στους ώμους τους ολόκληρο το ελληνικό χρέος, τους εξαθλιωμένους πελάτες τους, τις πτωχεύσεις των συνεργατών τους και αυτό ξεπληρώνουν τώρα, με όλο τον παραλογισμό του συστήματος. Για όλους πρέπει μια σοβαρή ρύθμιση, μια πραγματική λύση κι όχι μια θηλιά αργού θανάτου.
Οι 120 δόσεις
της συμφοράς
Το έτος 2015 ο Αλέξης Τσίπρας ψήφισε την εφαρμογή των 120 δόσεων για ρύθμιση οφειλών. Ηταν ίσως η μοναδική κίνηση που έκανε αυτή η κυβέρνηση προς την κατεύθυνση υποστήριξης του επιχειρηματικού κόσμου. Το πρόβλημα είναι πως η Νομοθετική Ρύθμιση είχε ένα σοβαρό κενό. Οσοι είχαν υπαχθεί σε αυτήν έπρεπε σε όλες τις λοιπές μελλοντικές τους υποχρεώσεις να είναι ΕΝΤΑΞΕΙ. Οσοι δεν πλήρωσαν έστω και μία δόση (ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, φόρο εισοδήματος, ένα πρόστιμο ή οτιδήποτε άλλο), έχασαν την αρχική ρύθμιση των 120 δόσεων και επιπλέον τους καταλογίσθηκαν όλες οι προσαυξήσεις στους φόρους, ακόμα και για τους μήνες που είχαν πληρώσει.
Από όλους όσους είχαν υπαχθεί στη ρύθμιση, μόνο ελάχιστοι έχουν καταφέρει και την τηρούν. Ολοι οι υπόλοιποι βρίσκονται σε φάση πνιγμού.
Η Κυβέρνηση Τσίπρα είχε υποσχεθεί να ξαναφέρει τη ρύθμιση των 120 δόσεων, βελτιωμένη, ώστε πραγματικά να υποστηρίξει τους επιχειρηματίες και τους ελεύθερους επιχειρηματίες. Η δέσμευση δεν υλοποιήθηκε ποτέ, με την επίκληση ότι δεν άφηνε η Τρόικα, οι Θεσμοί, οι Δανειστές ή όπως αλλιώς τους έχουν βαπτίσει. Προφανώς, τώρα με την έξοδο από το μνημόνιο, θα μπορέσει αύριο να φέρει τη ρύθμιση στη Βουλή για ψήφιση, εκτός κι αν τελικά η Ιθάκη ήταν μια εμποροπανήγυρις, με λουκουμάδες, μαλλί της γριάς και τη μεγάλη μπαλαρίνα να περιδινίζεται φορτωμένη με παραζαλισμένους θαμώνες.
Οι κατασχέσεις θα
συνεχιστούν εκτός αν…
Η εντολή για κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών όλων των οφειλετών προς την εφορία είναι πια πάγια. Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης αυξήθηκαν τόσο πολύ οι οφειλές, ώστε για πολλές υπάρχει η πιθανότητα της παραγραφής. Η τελευταία επέρχεται μετά την παρέλευση μιας πενταετίας από την ημερομηνία της οφειλής. Ως μόνη λύση η εφορία έχει την δέσμευση του λογαριασμού, διότι με το αναγκαστικό αυτό μέτρο, τότε αίρεται ο κίνδυνος (για τα ταμεία του κράτους) της παραγραφής.
Το να τρέξουν όλοι οι οφειλέτες να κάνουν τη ρύθμιση των 12 δόσεων είναι μια λύση. Πρόσκαιρη μεν, ωστόσο είναι μια λύση για να κρατήσουν τους λογαριασμούς τους ζωντανούς. Όμως, είναι τόσες πολλές οι υποχρεώσεις των επιχειρήσεων, αλλά και των ιδιωτών, ώστε είναι πραγματικά αδύνατο να ικανοποιηθούν όλες. Είτε τακτοποιημένοι, είτε όχι, όλοι οδεύουν σε εχθρικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Πρέπει να σημειωθεί ότι ευτυχώς ο ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ) δεν έχει μπει ακόμα στο στίβο των κατασχέσεων.
Η έξοδος από τα μνημόνια δεν έχει περιεχόμενο αν δεν υπάρχουν μέτρα για την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας. Δεν θα αντέξουν οι επιχειρήσεις, ούτε οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Θα γονατίσουν, θα σβήσουν και τα χειρότερα θα έρθουν τότε.