Το θεσμικό πλαίσιο για την ένταξη ενός δήμου ή μιας περιφέρειας σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης και τα μέτρα που προβλέπονται σε μια τέτοια περίπτωση περιλαμβάνονται σε τροπολογία – μίνι νομοσχέδιο (οκτώ άρθρων), η οποία περιλαμβάνεται στις υπό ψήφιση διατάξεις του νομοσχεδίου για την «Ιδρυση Παρατηρητηρίου Ανοιας». Προβλέπονται: μέτρα είσπραξης των χρωστούμενων προς τους ΟΤΑ, αναστολή ή περιορισμό των προσλήψεων, εθελοντικές μετατάξεις ή επιβολή υποχρεωτικών μετατάξεων – κατά παρέκκλιση κάθε άλλης ειδικής ή γενικής διάταξης, πραγματοποίηση μόνο υποχρεωτικών ή πλήρως ανελαστικών δαπανών, αύξηση των ιδίων εσόδων από φόρους, τέλη, δικαιώματα και εισφορές, αύξηση του ανώτατου συντελεστή επιβολής του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (σε ποσοστό μέχρι και 3 τοις χιλίοις) και του τέλους επί των ακαθαρίστων εσόδων και παρεπιδημούντων (από 0,5% μέχρι και 2%). Επίσης, μπορεί να διατεθεί μέρος ή το σύνολο των εσόδων από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (κρατική επιχορήγηση) για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων χρεών προς τρίτους.
Συμπληρωματικά, ο υπό εξυγίανση ΟΤΑ μπορεί να ζητήσει δανειοδότηση από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ενώ θα διαθέτει και πρόσβαση στον Λογαριασμό
Εξυγίανσης των ΟΤΑ, που θεσπίζεται επίσης με την εν λόγω τροπολογία (διαμορφώνεται με ποσοστό επί των ΚΑΠ).
Η τροπολογία αποσκοπεί συνολικά, σύμφωνα με την Αιτιολογική Εκθεση, στην άμεση αντιμετώπιση και «την αποκατάσταση διαπιστωθεισών δημοσιονομικών δυσλειτουργιών» στους ΟΤΑ. Μετά δύο έτη λειτουργίας του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ φάνηκε η ανάγκη, σύμφωνα με την Αιτιολογική Εκθεση, αλλαγής της μεθόδου αξιολόγησης της οικονομικής κατάστασης των ΟΤΑ και υπαγωγής τους σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης. Πώς μπαίνει ένας ΟΤΑ σε Πρόγραμμα Εξυγίανσης; Απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του Παρατηρητηρίου και διαπιστωτική πράξη του υπουργού Εσωτερικών, εάν το Σχέδιο Οικονομικής Εξυγίανσης που διαμορφώνει ένας ΟΤΑ για να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του δεν κριθεί επαρκές. Η απόφαση είναι υποχρεωτική. Μπορεί βέβαια ένας ΟΤΑ να ζητήσει και μόνος του την υπαγωγή του σε πρόγραμμα. Εάν για δύο συνεχόμενα έτη ο ΟΤΑ καταρτίζει και εκτελεί ισοσκελισμένο προϋπολογισμό εξέρχεται του Προγράμματος Εξυγίανσης.
Στο πρώτο άρθρο της τροπολογίας, σημειώνεται επίσης πως εάν ο ΟΤΑ δεν αποστείλει τον προϋπολογισμό του εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, τότε είναι δυνατόν να επιβάλλεται παρακράτηση και μη απόδοση μέρους ή του συνόλου της μηνιαίας τακτικής επιχορήγησης των ΟΤΑ από τους ΚΑΠ.
Στην τροπολογία προβλέπεται και διαδικασία για την καταβολή των χρεών των ΟΤΑ προς το Δημόσιο. Μεταξύ των μέτρων υπάρχει και η δυνατότητα συμψηφισμού των χρεών με την κρατική επιχορήγηση, μέχρι ποσοστού 5% των ΚΑΠ. Δηλαδή θα μπορεί να περικόπτεται η επιχορήγηση για να καλυφθούν χρέη προς το Δημόσιο. Επίσης, με την τροπολογία επανακαθορίζεται η σύνθεση και η λειτουργία του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας των ΟΤΑ.
Καθημερινή