Εξοπλισμό γραμμών ελέγχου οχημάτων, ύψους 2 εκατ. ευρώ, των δημόσιων ΚΤΕΟ, που σαπίζει στις αποθήκες του κράτους ύστερα από μια πολύμηνη διαδικασία παραλαβής των μηχανημάτων και του αντίστοιχου λογισμικού, και το κλείσιμο δεκάδων κέντρων ανά την επικράτεια, που συνοδεύεται από απώλεια εκατομμυρίων εσόδων για το Δημόσιο, αποκαλύπτει πόρισμα του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λ. Ρακιντζή, που φέρνει σήμερα στο φως το «Εθνος της Κυριακής».
Οι επιθεωρητές του υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, ύστερα από εντολή του Λ. Ρακιντζή, έλεγξαν την προμήθεια εξοπλισμού γραμμών ελέγχου οχημάτων και του λογισμικού που θα συνέδεε τα ΚΤΕΟ με το υπουργείο Μεταφορών για την άμεση μεταφορά στοιχείων στις βάσεις δεδομένων του κράτους, η οποία είχε προκηρυχθεί το 2009.
Είχε προηγηθεί καταγγελία του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ιδιωτικών ΚΤΕΟ από τις 31 Δεκεμβρίου 2013, που είχε κοινοποιηθεί και στο γραφείο του πρωθυπουργού, στην οποία αναφερόταν ότι το υπουργείο Υποδομών έχει προχωρήσει στην προμήθεια ακατάλληλου εξοπλισμού γραμμών ελέγχου, «ο οποίος κόστισε στο ελληνικό Δημόσιο εκατομμύρια ευρώ, με λογισμικό ανοιχτού τύπου, που δεν διασφαλίζει το πρωτογενές αποτέλεσμα των μετρήσεων από “αθέμιτες αλλοιώσεις”, καθώς και τη μεταφορά δεδομένων στο υπουργείο», όπως αναφέρει το κείμενο της καταγγελίας.
Παράλληλα, στο κείμενο της καταγγελίας, που υπογράφεται από τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ιδιωτικών ΚΤΕΟ, επισημαίνεται ότι η έλλειψη που οδηγεί σε αδυναμία ελέγχου από το υπουργείο του αξιόπιστου λειτουργίας των δημοσίων ΚΤΕΟ και σε απουσία εικόνας για τους διενεργούμενους ελέγχους στη χώρα, με αποτέλεσμα την απώλεια πολύτιμων εσόδων που αγγίζουν τα 335 εκατ. ευρώ.
Χτυπήθηκαν από τον ανταγωνισμό
Η σύμβαση για την προμήθεια των γραμμών ελέγχου οχημάτων και του απαραίτητου λογισμικού είχε υπογραφεί το 2009, ενώ τα προηγούμενα 9 χρόνια είχαν γίνει τρεις προμήθειες για την αντικατάσταση παλαιών μηχανημάτων. Η σύμβαση για την οποία διεξήχθη ο έλεγχος πραγματοποιήθηκε από τα τέλη του 2010 έως και το 2012, όπου εγκαταστάθηκαν 81 αυτόματες γραμμές φορτηγών και 26 γραμμές επιβατηγών αυτοκινήτων σε δημόσια ΚΤΕΟ, συνολικής δαπάνης 3,089 εκατ. ευρώ.
Οι επιθεωρητές όμως διαπίστωσαν ότι η προμήθεια έμεινε… μισή και δεν είχε κανένα αποτέλεσμα, καθώς κατέγραψαν ότι κατά τη διάρκεια διενέργειας της έρευνας το 55% των δημοσίων ΚΤΕΟ δεν είχαν πιστοποιηθεί και δεν λειτουργούσαν, κυρίως λόγω έλλειψης των απαραίτητων πόρων (οικονομικών, τεχνικών αλλά και προσωπικού).
Σε αρκετές περιοχές, όπως στην Αν. Θεσσαλονίκη, στους Νομούς Πέλλας, Καρδίτσας Ημαθίας, Ηρακλείου, Ρεθύμνου, Λασιθίου και Χανίων, οι αρμόδιες περιφερειακές Αρχές που έχουν και την ευθύνη λειτουργίας των δημοσίων ΚΤΕΟ εξέφρασαν τη βούληση να μην επαναλειτουργήσουν τα κέντρα, λόγω του γεγονότος ότι ο αριθμός των οχημάτων που προσέρχονταν ήταν μικρός σε συνδυασμό με τον ισχυρό ανταγωνισμό που είχε αναπτυχθεί από τα ιδιωτικά ΚΤΕΟ.
Παράλληλα οι επιθεωρητές διαπιστώνουν ότι έχουν πιστοποιηθεί για να λειτουργήσουν λιγότερα από τα μισά δημόσια ΚΤΕΟ.
Η κατάσταση των κρατικών ΚΤΕΟ, έτσι όπως καταγράφεται στο πόρισμα του γενικού επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, δείχνει ότι λειτουργούν 26 από τα 58 δημόσια ΚΤΕΟ που αναφέρονται στη σύμβαση για την προμήθεια των γραμμών και του λογισμικού, ενώ τα υπόλοιπα 32 δεν έχουν ακόμα τεθεί σε λειτουργία. Με άλλα λόγια, έχει γίνει προμήθεια υλικού και πληροφοριακού συστήματος για 32 Κέντρα Τεχνικού Ελέγχου Οχημάτων του ελληνικού Δημοσίου, τα οποία όμως δεν λειτουργούν. Στην κατανομή των εν λειτουργία δημοσίων ΚΤΕΟ φαίνεται ότι στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης λειτουργούν πέντε δημόσια ΚΤΕΟ, τα περισσότερα στην επικράτεια, ενώ στην Κρήτη δεν λειτουργεί κανένα.
Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας εμφανίζεται ο μεγαλύτερος αριθμός μη λειτουργούντων δημοσίων ΚΤΕΟ, αφού είναι κλειστά τα 7 από τα 8 κέντρα, ενώ στον Νομό Θεσσαλονίκης, παρά τη μεγάλη πληθυσμιακή πυκνότητα της συμπρωτεύουσας, όλα τα δημόσια ΚΤΕΟ είναι εκτός λειτουργίας. Στην Αττική λειτουργεί μόνο το ένα (στον Χολαργό) από τα πέντε ΚΤΕΟ που υπάρχουν.
Οπως αναφέρει το πόρισμα των ελεγκτών του υπουργείου Μεταφορών, η προμήθεια του υλικού προηγήθηκε της αλλαγής του θεσμικού πλαισίου για τα δημόσια ΚΤΕΟ, με συνέπεια να δημιουργηθούν προσκόμματα και να διαπιστωθεί αναποτελεσματικότητα στην προμήθεια του υλικού.
Αλλά οι επιθεωρητές αποκαλύπτουν στο πόρισμα όλη τη διαδικασία και τη γραφειοκρατία που οδήγησε τα μηχανήματα κόστους 2 εκατ. ευρώ από τα (κλειστά) δημόσια ΚΤΕΟ στις αποθήκες του υπουργείου Μεταφορών.
Αλαλούμ με τις συμβάσεις
Τον Νοέμβριο του 2009 υπεγράφη σύμβαση μεταξύ του υπουργείου Ανάπτυξης και εταιρείας που αναδείχθηκε ανάδοχος ύστερα από διαγωνισμό για την προμήθεια 111 αυτόματων γραμμών, εκ των οποίων οι 85 αφορούσαν φορτηγά και 26 για επιβατηγά αυτοκίνητα που θα εγκαθίστανται σε 58 δημόσια ΚΤΕΟ. Δέκα μήνες αργότερα, τον Σεπτέμβριο του 2010, τροποποιείται η σύμβαση ύψους 3 εκατ. ευρώ λόγω δυσκολίας συγκρότησης επιτροπών παραλαβής ανά περιφέρεια με ειδικευμένο προσωπικό, αφού δεν μπορούσαν να βρουν μηχανολόγους ή μηχανικούς για να συγκροτήσουν τις επιτροπές. Παράλληλα μετατίθεται ο χρόνος παράδοσης των γραμμών.
Επιπλέον η προμηθεύτρια εταιρεία δεσμεύτηκε να παραδώσει μηχανογραφικό σύστημα για να εγκατασταθεί σε κάθε ΚΤΕΟ για 2 χρόνια από την παραλαβή των μηχανημάτων, προκειμένου να αποστέλλονται τα στοιχεία των αυτοκινήτων στη βάση δεδομένων του υπουργείου Μεταφορών. Με απόφαση του υπουργού Υποδομών συγκροτούνται τελικά 55 επιτροπές παραλαβής, αλλά με μοναδικό κριτήριο τη μονιμότητα των υπαλλήλων και όχι τις εξειδικευμένες γνώσεις τους. Σχεδόν έναν χρόνο αργότερα τροποποιείται για δεύτερη φορά η σύμβαση και μετατίθεται ο χρόνος εγκατάστασης των αυτόματων γραμμών στα ΚΤΕΟ Καρδίτσας και Ελληνικού για τα τέλη του Αυγούστου του 2012, ενώ προστίθενται ακόμη δύο γραμμές για το ΚΤΕΟ Ελληνικού.
«Εξαιτίας αδυναμίας εγκατάστασης στο δημόσιο ΚΤΕΟ Καρδίτσας της δεύτερης γραμμής φορτηγών που προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση, ο εξοπλισμός ορίστηκε να παραληφθεί από την επιτροπή του υπουργείου και να αποθηκευθεί στην κεντρική αποθήκη», αναφέρει το πόρισμα των επιθεωρητών. Παράλληλα επισημαίνεται ότι για την εγκατάσταση των γραμμών χρειάστηκαν τρία ολόκληρα χρόνια, από το 2010 μέχρι και τον Νοέμβριο του 2013, όπου τοποθετήθηκαν οι δύο γραμμές στο Ελληνικό.
Σημαντικό πρόβλημα δημιουργήθηκε και με τους κωδικούς για τη λειτουργία του πληροφοριακού συστήματος που συνδέει τις γραμμές ελέγχου με το κεντρικό σύστημα του υπουργείου. Επί 10 μήνες, από τον Απρίλιο του 2012 μέχρι και τον Ιανουάριο του 2013, οι υπηρεσίες του υπουργείου Μεταφορών αξιολογούσαν το λογισμικό, ενώ αρκετά από τα κατά τόπους ΚΤΕΟ δεν το είχαν παραλάβει, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να θέσουν σε λειτουργία τον εξοπλισμό ή να κάνουν νέα προμήθεια. Το θέμα απασχόλησε και το ελληνικό Κοινοβούλιο με πλήθος επερωτήσεων που είχαν κατατεθεί προς το υπουργείο Μεταφορών, κυρίως για τις προδιαγραφές του μηχανογραφικού συστήματος.
Ειδική παραγγελία
Ως τελικό αποτέλεσμα, το πόρισμα καταγράφει ότι ο εξοπλισμός των αυτόματων γραμμών, κόστους 1,9 εκατ. ευρώ, είναι σήμερα αναξιοποίητος και σαπίζει στις αποθήκες του κράτους. Τα συγκεκριμένα μηχανήματα αντιστοιχούν στο 63% των γραμμών που είχε παραγγείλει το υπουργείο για τα φορτηγά και στο 58% του εξοπλισμού για τα επιβατικά αυτοκίνητα.
Περισσότερα από τα μισά κρατικά ΚΤΕΟ είναι κλειστά, ενώ δεν υπάρχει βούληση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να επαναλειτουργήσουν και ο εξοπλισμός τους καθίσταται χωρίς αξία. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε έγγραφο της προμηθεύτριας εταιρείας, το 2011, προς το υπουργείο Μεταφορών, ύστερα από αίτημα για μείωση του ποσότητας των αυτόματων γραμμών, αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι τα μηχανήματα δεν έχουν επί της ουσίας καμία λογιστική αξία, αφού -όπως σημειώνεται στο έγγραφο- αποτελούν ειδική παραγγελία… και είναι αδύνατον να διατεθούν στην ελληνική αγορά.
Νίκος Β. Τσίτσας ΕΘΝΟΣ
