Δύο νέοι συμφωνούν να πάρουν μέρος σε μια δοκιμή για ένα νέο φάρμακο. Ενώ οι γιατροί μπορούν να παρατηρήσουν με κάθε λεπτομέρεια τις χημικές αντιδράσεις στο μυαλό των ερωτευμένων, δεν ξέρουν τι τις προκαλεί. Η δοκιμή τινάζεται στον αέρα. Κι οι γιατροί αναγκάζονται ν’ αναθεωρήσουν τα όρια ανάμεσα στην τρέλα και την υγεία, τον άνθρωπο και τη χημεία, τον έρωτα και την αγάπη…
H Lucy Prebble, μία από τις πιο δυναμικές σύγχρονες φωνές του αγγλικού θεάτρου, γράφει το «Effect -Τομογραφία του έρωτα», ένα συγκινητικό, αστείο και απρόσμενα ανθρώπινο επιστημονικό θρίλερ. Το «Effect» παρουσιάζεται σε πανελλήνια πρώτη στο «Σύγχρονο Θέατρο της Αθήνας», σε μετάφραση-σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Αρβανιτάκη και παραγωγή του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Πάτρας.
Ολη αυτή η ιστορία, ο ένας εγκέφαλος να παρατηρεί τον άλλον, σαν μια κάμερα να προσπαθεί να φωτογραφήσει τον εαυτό της. Ο εγκέφαλος είναι το πιο σημαντικό ανθρώπινο όργανο. Παρόλο που ζυγίζει το 2% του βάρους του σώματος, καταναλώνει το 20% της παραγόμενης ενέργειας.
Ερώτημα
Το ποσοστό της ενέργειας του εγκεφάλου που καταναλώνει ο έρωτας δεν έχει μετρηθεί ακόμη. Ερωτας είναι το κυρίαρχο σημείο ή τα ψυχοφάρμακα και οι παρενέργειές τους, η φαρμακοβιομηχανία και τελικά οι πολυεθνικές; «Το κυρίαρχο ερώτημα που τίθεται είναι ”To pill or not to pill” – που, όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, συνδέει τελικά τον έρωτα με τις πολυεθνικές» απαντά ο σκηνοθέτης. «Οι φαρμακοβιομηχανίες εκμεταλλεύονται την ανθρώπινη ανάγκη για ευτυχία. Δεδομένου ότι, όπως λέει και το άσμα, ”ευτυχία είν’ αυτό που περιμένουμε να ‘ρθει”, ο έρωτας είναι το όχημα που πιο συχνά ελπίζουμε ότι θα τη φέρει».
Το βίντεο και η σκηνογραφία είναι του Στάθη Μήτσιου, ενώ επιστημονικός σύμβουλος είναι ο Μενέλαος Καραντζάς. Παίζουν: Αντώνης Καρυστινός, Αννα Μάσχα, Καλλιόπη Παναγιωτίδου, Μάνος Στεφανάκης.
Μία ακόμη παραγωγή μας φέρνει το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας στην Αθήνα. Οι εξαιρετικοί «Εμποροι των Εθνών» που έκαναν πρεμιέρα τον Οκτώβριο του 2011 στη Στέγη και περιόδευσαν στην περιφέρεια σημειώνοντας μεγάλη επιτυχία, παρουσιάζονται στο «Σύγχρονο Θέατρο», προτείνοντας έναν ιδιαίτερο και πρωτόγνωρο τρόπο σκηνικής ανάγνωσης του Παπαδιαμάντη. Πρόκειται για ένα σκηνικό εγχείρημα, βασισμένο στο δεύτερο μυθιστόρημα του συγγραφέα, σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αμπαζή.
Με πλαίσιο την εποχή της βενετικής κυριαρχίας στα νησιά του Αιγαίου και την ευρύτερη πολιτική διάσταση που αναδύεται από αυτήν, στον άξονα της συγκρουσιακής σχέσης Ανατολής και Δύσης, το έργο πραγματεύεται την υπέρβαση των ορίων της ανθρώπινης φύσης, που καταπονείται στη δίνη μιας ερωτικής παρόρμησης.
Η παράσταση προτείνει την ανάπτυξη μιας σύνθετης θεματικής που αποπειράται να συνδυάσει τη σκηνική αφήγηση με τη μουσικότητα. Στόχος της είναι να αναδείξει με σύγχρονη θεατρική ματιά ένα κείμενο του 19ου αι. πολυσήμαντο, πολυκύμαντο και διαχρονικό, με το χαρακτηριστικό γλωσσικό ιδίωμα του Παπαδιαμάντη.
Τα όρια
Τόσο οι ηθοποιοί όσο και οι μουσικοί που παίζουν ζωντανά στη σκηνή υπηρετούν την αφήγηση της ιστορίας, αλλά ταυτόχρονα διευρύνουν τα όρια του θεάτρου μέσα από τις δυνατότητες που τους προσφέρει η τεχνολογία. Πρόκειται για ένα ιδιότυπο μουσικό θέατρο όπου τα νέα μέσα συνδιαλέγονται δημιουργικά με το γλωσσικό ιδίωμα του Παπαδιαμάντη και την πρωτότυπη μουσική σύνθεση δημιουργώντας ένα ερεθιστικό σκηνικό περιβάλλον.
Η σκηνική σύνθεση έχει στόχο να συνδράμει στην κατανόηση του λόγου, δημιουργώντας μέσω της εικόνας συνθήκες ανάδειξης του κειμένου. Η παράσταση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως θεατρικό ορατόριο σε τέσσερα μέρη. Κάθε μέρος αντιστοιχεί σε μια πράξη του έργου και σε έναν τόπο δράσης: Νάξος, Βενετία, Πάτμος, Νάξος. Επίσης κάθε μέρος έχει ένα κυρίαρχο συμβάν και ανάλογα μουσικά χαρακτηριστικά: Η αρπαγή: adagio, η εκδίκηση: animato, η εξομολόγηση: grave, η επιστροφή: presto.
Τη δραματουργική επεξεργασία υπογράφει η Ελσα Ανδριανού, τη σκηνοθεσία-μουσική ο Θοδωρής Αμπαζής, τα σκηνικά-κοστούμια η Ελένη Μανωλοπούλου, το βίντεο ο Στάθης Αθανασίου και τη χορογραφία η Ζωή Χατζηαντωνίου. Παίζουν: Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης, Τζωρτζίνα Δαλιάνη, Κώστας Βασαρδάνης, Νέστορας Κοψιδάς, Νεφέλη Μαϊστράλη, Δανάη Σαριδάκη.
Συμμετέχουν οι μουσικοί Ιάκωβος Παυλόπουλος και Στέφανος Γιαννόπουλος.
«Δώρο για τον σκηνοθέτη αυτό το υλικό»
«Το μυθιστόρημα του Παπαδιαμάντη ”Οι Εμποροι των Εθνών” μας πρόσφερε το γονιμότερο έως τώρα υλικό για τη δουλειά μας. Διαβάζοντας κανείς δυνατά αυτό το κείμενο αντιλαμβάνεται τον ηχητικό πλούτο του γλωσσικού του ιδιώματος και ταυτόχρονα μετέχει μέσω της αναπνοής σε μια βιωματική εμπειρία μύησης στα απόκρυφα μονοπάτια του κόσμου του συγγραφέα» σημειώνει ο Θοδωρής Αμπαζής. «Είναι δώρο για τον σκηνοθέτη – συνθέτη να δουλέψει ένα τέτοιο υλικό. Κάθε φωνήεν είναι μια νότα, κάθε σύμφωνο ένας νέος ρυθμός, η εναλλαγή των λεκτικών του συνθέσεων ενεργοποιεί το συναίσθημα με τρόπο ανάλογο της μουσικής του Μπαχ. Ο λόγος, στην παράσταση, γέννησε τη μουσική, την κίνηση, το φως το βίντεο. Από εκεί ξεκινούν όλα και εκεί τελειώνουν. Ο χορικός λόγος εναλλάσσεται με τον προσωπικό και η ομοφωνία με την αντίστιξη υπηρετώντας την αρχιτεκτονική του κειμένου. Το βίντεο και το φως αναδεικνύουν τον χωροχρόνο του έργου».
Εθνος